Morgunblaðið - 20.04.1983, Blaðsíða 18

)
gg MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. APRÍL 1983
Opið bréf til Jóns Bald-
vins Hannibalssonar
— eftir Jens í Kalda-
lóni
Kæri Jón Baldvin.
Það er hreint eins og bandvit-
laus ótemja hafi hringsnúist með
þig á bakinu, þar til þú másandi
með heilahristing svo af henni
dottið hafir oní helfrosinn svörð-
inn, þá er þú á fjórum fótum reyn-
ir upp að rísa, og fyrir hendur þér
tekur að skrifa alla þá langloku-
vitleysu sem birtist eftir þig í
Morgunblaðinu 9. og 10. mars sl.
Einstakur andskoti má það
heita, af jafn bráðgreindum
manni og þú þó ert, sem annars þá
líka væri illa í ætt skotið, að láta
slíkt og þvílíkt mótsagnaþvaður
frá þér fara á prenti, enda auðséð,
að síðan þú fluttist frá þinni
æskubyggð, hefur þú svo gjör-
samlega öllum áttum tapað, að
líkast er sem hálfvönkuð skepna
rangli frá heimkynni sínum útum
veraldargaleiðuna, án þess nokkra
grein geri sér fyrir leiðarlokum.
En af hverju þú flýrð frá einni
glæstustu byggð þessa lands,
heimabyggð þinni, ísafirði, í þetta
hörmunga dvergríki, þar sem ekki
einusinni þótt þú værir með 6 fæt-
ur og annað eins af höndum, og
þyrftir jafnvel þrjú og hálft höfuð
til þess að jafnast á við einn lítinn
Vestfirðing, sem þar á ofan þyrfti
ekki nema 10% af þínum gáfum og
menntun til þess í mikilli reisn að
njóta allra þeirra mannréttinda,
sem ekki þínir 6 fætur og 3Vs höf-
uð jafnast á við þarna í allri
kratakompunni í henni Reykjavík.
Það er ekki einusinni, þótt þú
fengir þér aðra konu í viðbót, (sem
ég þó vona að þú farir ekki að
pranga í), að allt tríóið jafnaðist á
við einn Vestfirðings-einseyring.
— Já, fyrr má nú vera.
En maður lifandi, að hafir þú
dottið svona harkalega af ótemj-
unni svo hroðalega yfirfallinn af
höfuðverk, verður auðvitað eitt-
hvert tillit til þess að taka, þótt af
jafn skynsömum manni og þér,
hefði nú verið betra að láta hann
líða hjá, áður en ritgerðin var
samin.
Þótt eitthvað hér verði til tínt
af þínum svo fölsku tónum, sem
þú spilar í ritsmíð þinni, enn þá
miklu falskari en ég á mínum
unglingsárum spilaði á 12 krónu
harmonikuna mína, sem pantaði
ég úr dönskum katalog, og móðir
mín blessuð lánaði mér 10 kall, svo
út gæti ég leyst gripinn, en túkall
átti ég sjálfur, og var þá ólíku
saman að jafna menntun minni til
tónflutningsins þá og þinni núna,
og sannast oft, að skýrum getur
skotist, verður það auðvitað aldrei
svo tæmandi mál, að ekki mætti
þar um betur gera, og nánar í
saumana farið í öllum þessum
ykkar æsingablossa.
Við erum ein þjóð segir þú, og
illt sé að ala á sundurþykkju og
úlfúð milli landshluta, já, milli
höfuðborgar og landshluta. En um
hvað snýst svo þessi mikilvæga
ritsmíð þín? Rauði þráðurinn í
henni allri er nefnilega ekkert
annað en að hvetja til styrjaldar
meðal þessara landshluta, og ert
þar með kominn ofaná milli
Dagblaðs Brúnkunnar með Jónös-
onum sínum á hverju klakki.
Landið allt eitt kjördæmi er þinn
helgidómur og þíns flokks, segir
þú. Það er semsagt þú, og aðrir
borgarbúar, sem þú vilt að
skammti okkur þá þingmenn sem
við eigum að njóta aðstoðar frá.
Það er allt frelsið sem þú tíundar
okkur landsbyggðarfókinu, mann-
réttindin og kosningafrelsið.
En sérðu ekki hvernig fór með
drottinvaldið í framboðsmáli
Vestfirðinga. Það varð uppreisn,
sem sjálfum sér máttu um kenna,
sagði einn skeleggasti sjálfstæðis-
Jens í Kaldalóni.
„En af hverju þú flýrö
frá einni glæstustu
byggð þessa lands,
heimabyggð þinni, ísa-
firði, í þetta hörmunga
dvergríki.“
maðurinn, það sannast nefnilega
stundum, Jón minn, að sér grefur
gröf þótt grafi. Slíkum uppreisn-
arslagsmálum virðist þú helst
vilja á laggirnar koma — efna til
óbætanlegs ófriðar, sem aldrei þín
tillaga gæti til annars orðið, enda
líttu í ykkar eigin barm, borg-
arbúa, um þá ákvörðun, að ekki
mættuð á minnsta máta ráða
framboði ykkar þingmanna, en
utanborgarfólk hefðum þar öll ráð
um í skjóli mannfjölda og annarra
aðstöðukrafta.
Sko, ég væri ekki að skrifa þér
þessar línur, ef ég teldi þig ein-
hvern aulabárð, Jón minn. Ég
skrifa þér þær til að benda þér á
að horfa dálítið agnarögn um
stærri sjóndeildarhring, en bara
oná tærnar á sjálfum þér. Þú veist
það, Jón, að hverjum þeim fanga
svellur móður, sem á höndum og
fótum fjötraður er af ofurefli
fjöldans, sem þú svo telur stjórn-
arskrár vernduð mannréttindi, og
máltækið segir: að engin má við
margnum, og greinilega er það til-
hneiging þín og Jónasanna að
lumbra á okkur utangarðsfólki
höfuðborgar ykkar í skjóli fjöld-
ans, en annars slítum við friðinn
segir þú. En þá fyrst erum við þjóð
í ykkar huga, þegar skipta á þjóð-
arköku framleiðslunnar milli
landsins barna. En þú mættir líka
ýja að þeim þættinum, og gera þá
mannréttindakröfu til ykkar borg-
arbúa að þeir ekki í minna mæli
en t.d. Bolvíkingar, framleiddu út-
flutningsverðmæti að höfðatölu til
í svipuðu hlutfalli. En ég er bara
hræddur um það minn kæri vinur,
að það yrði einhvern tíma þunnur
grauturinn þinn ef þú fengir að-
eins einn 80 þúsundasta partinn
úr að spila af gjaldeyristekjum"'
Reykvíkinga einna saman, og vil
ég þó á engan hátt, að öðru, lítið
úr þeim gera.
En þótt við slepptum nú að met-
ast á um þetta, sem er þó höfuð-
atriði íslenskrar menningar, að
framleiða útflutningsverðmæti til
okkar lífsins þarfa, á sem jafnast-
an hátt eftir höfðatölu, og sem allt
okkar fullveldi þó byggist á, þá
leynir sé ekki, að metingur þinn og
Jónasanna beggja, stendur um það
drottinvald, að í skjóli höfðatölu
borgarinnar, sem þið sínkt og heil-
agt klifið á, að hér skuli öllu
stjórna og ráða. Og hvað yrði svo
þingmannshópurinn ykkar stór, ef
Vestfirðingum fækkaði um svo
sem einn þriðja, að ég nú ekki
segji helming, og þá auðvitað með
jafnri atkvæðatölu bak við hvern
þingmann? En svo hefur líklega
aldrei verið djöfullega og í allan
máta illa búið að nokkrum lands-
hlutaparti, að heilu sveitirnar
þurrkuðust algerlega út af mann-
fólki sem hér, og man ég þá tíð, að
ekki síður áttum við á landi hér þá
mikilsvirtu áróðurspostula, sem
um áratugi börðust hér hörðum
huga,fyrir því, að eitthvert meira
vit væri nú í því að leggja Bolung-
arvík í eyði líka, ásamt með því
sem komið var, en að moka og
ausa fjármunum ykkar Reykvík-
inga til hafnargerðar þar, og
byggingar öldubrjótsins. En klett-
urinn, sem þar í hafinu stóð, Einar
Guðfinnsson, og aðrir atorkumenn
högguðust ekki fyrir þeim brim-
sköflum sem á þeim dundu um
áratugi. En ætli borgarbúinn hafi
af annarri sinni „fjárfestingu"
(auðvitað innan gæsalappa) fengið
öllu meiri arðinn en af þeim öllum
ótöldu fjármunum, sem Bolvík-
ingar hafa til þjóðarbúsins lagt
með atorku sinni í öflun geipilegra
verðmæta. Það mætti nefnilega
segja mér að þeir hefðu rúmlega
þrjú atkvæði á móti hverju einu
ykkar Reykvíkinganna, og vel það,
ef um þá deiliprósentu væri að
ræða.
En þegar hún nú Aðalheiður
blessunin Jónsdóttir leggur út á
bakborða með þér í austurrúminu
á alþýðudoríunni, vill hún meina
að ef vel rói Jónasarnir frammí,
muni skuturinn ekki eftir liggja,
þá er hún í DV 9. mars segir þetta:
„Fólk hér á höfuðborgarsvæðinu
hlýtur að hafa gert sér grein fyrir
því að þingmenn þess hafa aldrei
látið sér annt um hagsmuni borg-
arinnar, heldur dansað hinn
tryllta byggðastefnuskottís með
þingmönnum landsbyggðarinnar.
Og engu síður hafa þeir verði
ákafir í að ræna frá borgarsvæð-
inu öllu því er þeir hafa getað
hönd á fest og ausið útí byggða-
stefnuófremdina."
Sko, minn kæri vinur, það dillar
ekki amalega undir henni Aðal-
heiði þarna hjá þér á austurrúms-
þóftunni við að lýsa fyrir okkur
þessum óttalega óþjóðalýð hérna
útá landsbyggðinni, sem jafnvel
þingmennirnir eru í einum kór
svíkjandi og stelandi hverjum bita
frá ykkar munni og öllu sem á
hendur festir til að ausa í byggða-
Htibner—Smyslov 5:5:
Er úthald Smys-
lovs á þrotum?
Hiibner og Smyslov við skákborðið í Velden í Austurríki.
Skák
Margeir Pétursson
Eftir að hafa leitt einvígið við
Hiibner lengst af átti Smyslov
mjög slæman dag, þegar níunda
skákin var tefld og sá aldrei til
sólar. Tíundu skákinni lauk síðan
með jafntefli og því þarf fjögurra
skáka framlengingu til að skera úr
um það hvor kemst áfram í undan-
úrslitin. Framan af einvíginu tefldi
Smyslov mjög vel og komst yfir
með því að vinna fjórðu skákina,
en svo fór hver skákin á fætur
annarri í bið og slök taflmennska
heimsmeistarans fyrrverandi í ní-
undu skákinni ber greinilegum
þreytumerkjum vitni.
Flestar skákirnar í einvíginu
hafa orðið töluvert langar og
farið í bið og það hefur þýtt að
tefla varð næstum því á hverjum
degi. Þreyta er því sennilegasta
skýringin á þeim stakkaskiptum
sem taflmennska Smyslovs hef-
ur tekið, en hann er 62ja ára
gamall og langelsti þátttakand-
inn í áskorendaeinvígjunum að
þessu sinni.
4. skákin:
Hvítt: Vassily Smyslov
Svart: Robert Hiibner
Enski leikurinn
I. Rf3 — Rf6, 2. c4 — cð, 3. Rc3 —
Rc6, 4. g3 — d5, 5. cxd5 — Rxd5,
6. Bg2 - Rc7
Rubinstein afbrigðið.
7. d3 — e5, 8. Rd2 — Bd7, 9. 0-0
— Be7, 10. Rc4 — f6
Hér er oft leikið 10. 0-0 og
fórnað peði.
II. f4 — b5, 12. Re3 — Hc8, 13.
Red5 — Rxd5,14. Rxd5 — 0-0,15.
fxe5 — Rxe5, 16. Bf4 — Rc6.
16. — Bc6 hefði að öllum lík-
indum jafnað taflið, en Hubner
reynir að forðast uppskipti.
17. a4! — b4,18. Hcl — Be6, 19. e4
— Bd6, 20. Be3 — Ra5?!
Svartur lætur miðborðið af
hendi með þessum leik. Betra
var því 20. — Rd4.
21. d4! — c4, 22. Rf4 — Bf7, 23.
Dg4 — De8, 24. Hcel — Rb3, 25.
Khl — Kh8, 26. Dh3 — Hc7
Smyslov hefur tekist að stilla
liði sínu upp til kóngssóknar og
nú sprengir hann upp á miðborð-
inu til að opna línur fyrir menn
sína.
27. e5! — fxe5, 28. dxe5 — Bxe5,
29. Be4 - g6, 30. Bxg6! — Da8+,
31. Kgl - Bg8, 32. Bxh7! - Hxh7,
33. Rg6+ — Kg7, 34. Dd7+ —
HI7, 35. Hxf7+ — Bxf7, 36. Rxe5
— Dd5, 37. Dxa7 — Hh5, 38. Rxf7
- Dxl7, 39. Bd4+! - Rxd4, 40.
Dxd4+ — Kh7, 41. De4+ — Kg7
Hér fór skákin í bið.
42. Hfl — Da7+, 43. Hf2 — Dc5,
44. Kfl — c3, 45. bxc3 — bxc3, 46.
De6 — Dg5, 47. Hf7+ — Kh8, 48.
Dc8+ og svartur gafst upp.
9. skákin:
Hvítt: Robert Hiibner
Svart: Vassily Smyslov
Enski leikurinn
1. c4 — e5, 2. g3 — Rf6, 3. Bg2 —
Rc6, 4. Rc3 — d6, 5. e3 — Bg4?!
Þessi biskup verður fljótt rek-
inn aftur til baka.
6. Rge2 — Dd7, 7. h3 — Be6, 8.
Rd5 — Bxd5, 9. cxd5 — Rb4, 10.
Db3 — c5,11. a3 — Ra6,12. 0-0 —
g6, 13. d4!
Þar sem hvítur er langt á und-
an í liðsskipan reynir Húbner að
opna taflið. Það er orðið ljóst að
ekki hefur verið heil brú í áætl-
anagerð svarts í byrjuninni.
exd4, 14. exd4 — Bg7, 15. De3+!
— Kf8
Smyslov sættir sig við að
missa hrókunarréttin, því 15. —
De7, 16. Dxe7+ - Kxe7, 17. Hel
— Kf8, 18. Bf4 - Hd8, 19. dxc5
— Rxc5, 20. Hacl — hefði leitt til
mjög óhagstæðs endatalfs.
16. Df3 — h6, 17. Be3 — c4, 18.
Hfcl — Hc8, 19. Rf4 — Kg8, 20.
Bfl — b5, 21. a4! — bxa4, 22. Bxc4
— Rc7, 23. Bd3 — Hb8, 24. Hc2 —
Kh7
Nú loksins hefur svörtum tek-
ist að ljúka liðsskipan sinni, en
það er orðið fullseint, því hvíta
liðið er tilbúið til árásar.
25. h4 — h5
Annars leikur hvítur sjálfur
h4 - h5.
26. Hacl — Hhc8, 27. Rxh5 —
Rcxd5, 28. Rxf6+ — Rxf6, 29. h5
— Hxc2, 30. hxg6+ — fxg6, 31.
Bxc2 — Dh3, 32. d5 — Hf8, 33.
Bdl — Rd7, 34. De4 — Rf6, 35.
Dxa4 — Rxd5?
36. Bg4 og svartur gafst upp því
drottning hans er króuð af.