Morgunblaðið - 15.07.1983, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. JÚLÍ 1983
21
Afmæliskveðja:
Sr. Jón Einarsson
prófastur f Saurbæ
Ágætur vinur minn og sam-
ferðamaður, sr. Jón Einarsson,
prófastur að Saurbæ á Hvalfjarð-
arströnd er fimmtugur í dag.
Sr. Jón Einarsson er fæddur 15.
júlí 1933 að Langholti í Bæjar-
sveit, Borgarfjarðarsýslu. For-
eldrar hans eru hjónin Einar Sig-
mundsson, þá bóndi í Langholti og
síðar að Kletti og Gróf í Reyk-
holtsdal, og Jóney Sigríður Jóns-
dóttir. Eru þau hjón bæði Reyk-
dælingar að ætt og uppruna, Ein-
ar af Hurðarbaksætt, en Jóney af
Deildartunguætt.
Sr. Jón stundaði nám í Hér-
aðsskólanum í Reykholti og lauk
þaðan landsprófi og gagnfræða-
prófi vorið 1953. Stundaði ýmsa
algenga vinnu næstu árin, en hug-
ur hans stóð til framhaldsnáms.
Hann settist því í Menntaskólann
á Akureyri og lauk þaðan stú-
dentsprófi vorið 1959. Hóf síðan
nám í guðfræði við Háskóla ís-
lands og lauk því árið 1966. Á há-
skólaárunum stundaði sr. Jón
talsvert kennslustörf. Var m.a.
eitt ár kennari við miðskólann í
Stykkishólmi og í tvo vetur
stundakennari við Hagaskóla í
Reykjavík.
Frá árinu 1966 hefur sr. Jón
verið sóknarprestur að Saurbæ á
Hvalfjarðarströnd. Hann var sett-
ur prófastur í Borgarfjarðarpró-
fastsdæmi frá 1. ágúst 1977 tií 30.
júní 1978 og aítur frá 1. október
1980. skipaður prófastur frá 1.
mars 1982.
Sr. Jón er mikilsvirtur kenni-
maður, vinsæll meðal sóknar-
barna sinna og er einn af forystu-
mönnum í málefnum kirkjunnar,
hann er skörulegur ræðumaður
sem eftir er tekið, hefur afburða-
tök á íslenskri tungu í ræðu og
riti. Öll hans embættisverk bera
vott um vandvirkni og öryggi í
starfi.
Hallgrímskirkja að Saurbæ er
honum sérstaklega kær. Hann
hefur lifandi áhuga á að halda á
lofti minningu og virðingu sr.
Hallgríms Péturssonar. Sr. Jón
átti sæti í Hallgrímsdeild Presta-
félags íslands í 12 ár, þar af 10 ár
sem formaður. Hann hefur ávallt
starfað mikið að máiefnum kirkj-
unnar og félagsmálum presta. í
stórn Prestafélags íslands var
hann 1974—78 og sat einnig í
kjaranefnd félagsins. Átti einnig
sæti í ritnefnd Kirkjuritsins í
fjögur ár og hafði með höndum
framkvæmdastórn fyrir ritið.
Hann á nú sæti í stjórn Prófasta-
félags íslands. Sr. Jón var for-
maður Starfsháttanefndar kirkj-
unnar 1974—78. Nefndin samdi og
gaf út í fjölrituðu bókarformi ítar-
legar tillögur um skipan kirkju-
mála í landinu, nauðsynlegar
lagabreytingar í þeim efnum o.fl.
Sr. Jón hefur átt sæti á kirkju-
þingi frá 1976 og er varamaður í
kirkjuráði. Hann á sæti í fjár-
málanefnd kirkjunnar og Lúthers-
ársnefnd, sem gerir tillögur um,
hvernig minnast skuli 500 ára af-
mælis Marteins Lúthers á þessu
ari.
Sr. Jón er mikill og einlægur fé-
lagshyggjumaður, það er hans
lífsform. Hann hefur frá æskuár-
um tekið mikinn og virkan þátt i
félagsmálum, lifandi áhugi og
kraftur hefur einkennt þátttöku
hans í félagsstörfum Hann hefur
komið víða við á þeim vettvangi.
Átti sæti í stjórn Ungmennafélags
Reykdæla 1954—56. 1 stjórn Fé-
lags frjálslyndra stúdenta
1959—60. Formaður Bræðralags,
kristilegs félags stúdenta
1961—62. í stjórn Félags guð-
fræðinema 1961—63, þar af for-
maður í eitt ár. í stúdentaráði Há-
skóla fslands 1962—63.
Sr. Jón var einn af stofnendum
og hvatamönnum Félags ungra
framsóknarmanna í Borgarfjarð-
arsýslu 1969—74. Hefur átt sæti í
miðstjórn Framsóknarflokksins
frá 1974, en hafði þá um skeið ver-
ið varamaður. Hefur sótt flesta
miðstjórnarfundi frá 1970 og
ávallt tekið virkan þátt í að móta
stefnu og störf Framsóknarflokks-
ins.
Sr. Jón hefur látið að sér kveða
á vettvangi sveitarstjórnarmála
m.a. í Samtökum sveitarfélaga á
Vesturlandi, sérstaklega að skóla-
málum.
Sr. Jón hefur átt sæti í hrepps-
nefnd Hvalfjarðarstrandarhrepps
frá 1974 og tók á síðasta ári við
oddvitastörfum í hreppnum, sem
hann gegnir nú. Mörg fleiri störf
hefur hann unnið fyrir sveit sína,
m.a. séð um byggingu hins nýja
félagsheimilis sem formaður
byggingarnefndar og rekstur
bókasafns sveitarinnar, sem
lengst af hefur verið á heimili
hans.
Sr. Jón átti um skeið sæti í
skólanefnd Heiðaskóla og fræðslu-
ráði Borgarfjarðarsýslu. Hann var
formaður Fræðsluráðs Vestur-
lands síðasta kjörtímabil og hefur
átt sæti í skólanefnd Héraðsskól-
ans í Reykholti frá 1967. Hann
hefur unnið mikið að málefnum
Sögufélags Borgarfjarðar, sem
ma.a. gefur út Borgfirzkar ævi-
skrár og Æviskrár Akurnesinga.
Hefur hann haft með höndum
framkvæmdastjórn fyrir félagið
frá 1977.
Persónuleg kynni okkar sr. Jóns
hófust á sviði stjornmála. Á
flokksþingum og miðstjórnar-
fundum Framsóknarflokksins
vakti sr. Jón almenna athygli fyrir
kraftmiklar, opinskáar ræður,
sem umbúðalaust hitta í mark. —
Samskipti okkar á sviði stórnmála
og sveitarstjórnarmála hafa ávallt
verði traust og ánægjuleg. Lifandi
áhugi hans að fylgja fram góðum
málum og opinská skoðanaskipti
eru sérkenni sr. Jóns Einarssonar,
sem gerir eftirsóknarvert að eiga
við hann samskipti og njóta vin-
áttu hans.
Eiginkona sr. Jóns er Hugrún
Guðjónsdóttir frá Akranesi. Þau
eiga fögur mannvænleg börn á
aldrinum 12—17 ára.
Heimili þeirra að Saurbæ er
með myndarbrag, gestrisni er
viðbrugðið. Þar er maður eins og
heima hjá sér — hlýlegt og glað-
legt viðmót er lífsform þeira
hjóna beggja.
Við hjónin óskum sr. Jóni inni-
lega til hamingju með 50 ára af-
mælið og þökkum hlýja vináttu og
ánægjuleg samskipti á liðnum ár-
um.
Alexander Stefánsson
Fimmtugur er í dag góður vinur
, og stéttarbróðir, síra Jón Eyjólfur
Einarsson, prófastur í Saurbæ á
Hvalfjarðarströnd. Sr. Jón er af
borgfirskum uppruna. Hann er
fæddur að Langholti í Bæjarsveit.
Foreldrar hans eru hjónin Einar
Sigmundsson og Jóney Sigríður
Jónsdóttir, lengst búendur að Gróf
í Reykholtsdal. Sr. Jón ólst upp
hjá foreldrum sínum. Hann hóf
nám í Reykholtsskóla. Þaðan lá
svo leiðin í Menntaskólann á Ak-
ureyri og lauk hann stúdentsprófi
þaðan vorið 1959. Að því loknu
gerðist hann kennari um nokkurt
skeið, bæði í Reykjavík og í Stykk-
ishólmi. En brátt hóf hann nám
við guðfræðideild Háskólans og
lauk embættisprófi þaðan 1966.
Einhverja kennslu stundaði hann
lengstaf ásamt náminu.
í nóvember 1966 var sr. Jón
vígður til Saurbæjarprestakalls og
hefur hann þjónað þar síðan. Árið
1982 var hann skipaður prófastur í
Borgarfj arðarpróf astsdæmi.
Menn eru, eins og gengur, mis-
jafnlega fallnir til þess að genga
því æfistarfi sem þeir velja sér.
Um sr. Jón má hiklaust segja, að
hann sé fæddur prestur. Hann er
snjall ræðumaður, áhrifaríkur
predikari, sem flytur einarðlega
og afdráttarlaust boðskapinn um
Jesúm Krist krossfestan og upp-
risinn. Og sóknarfólki sínu er
hann einlægur bróðir og vinur,
hjálpfús og hollráður, þegar vanda
ber að höndum, huggari og vinur á
harmastundum.
Forystuhæfileikinn er sr. Jóni í
blóð borinn, og því er það eðlilegt
og sjálfsagt, að hann skuli til þess
kjörinn að'gegna prófastsembætti
í sínu prófastsdæmi. Það starf
rækir hann af þeirri alúð og festu,
sem honum er lagin, eins og raun-
ar öll störf, sem hann tekur sér
fyrir hendur. Sem félagsmálamað-
ur er hann fágætum kostum búinn
og komi hann nálægt stjórn á ein-
hverju félagi, þá er það öruggt og
víst, að þar er unnið, en ekki sætt
sig við orðin ein. Það lætur því að
líkum, að mikil og margþætt störf
hafa hlaðist á hann, bæði á vegum
kirkjunnar og heima í héraði.
Ekki er það ætlun mín að tíunda
hér í örstuttri afmæliskveðju öll
þau afreksverk á vettvangi félags-
mála, sem eftir sr. Jón liggja. En
ef út í slíka upptalningu væri far-
ið, yrði það langur listi. Aðeins
skal á það minnst, að hann var
formaður starfsháttanefndar
þjóðkirkjunnar, sem vann mikið
og tímamótamarkandi starf á ár-
unum 1974—1978. Þá hefur hann
verið kirkjuþingsmaður Vestur-
landskjördæmis frá 1976. í stjórn
Hallgrímsdeildar Prestafélags ís-
lands var hann frá 1970—1982 og
formaður frá 1972. í stjórn
Prestafélags íslands átti hann
sæti um nokkurt skeið og fram-
kvæmdastjórn Kirkjuritsins hafði
hann með höndum frá 1979 og
fram á þetta ár. Miklu víðar hefur
sr. Jón komið við sögu á vettvangi
félagsmála þó að hér verði látið
staðar numið í þeirri upptalningu.
Og alls staðar ber að sama brunni.
Hann hefir með störfum sínum
markað heillarík spor, sem ekki
mást út, — spor, sem í nútíð og
framtíð bera þess vitni, að þar var
að verki maður, sem allt vildi vel
gera og í engu því bregðast, sem
honum var til trúað. Hann hefir í
lífi sínu „gengið heill að hollu
verki". Þess vegna hafa svo margir
fengið að njóta og hann sjálfur
fengið að sjá mikla og margþætta
blessunarávexti iðju sinnar.
Sr. Jón er jafnan minnugur
þess, að hann situr sögufrægan
stað. Þeir eru orðnir margir, sem
hafa hlýtt á mál hans í Hallgríms-
kirkju í Saurbæ, er hann lýsir
kirkjunni og segir gestum frá
Hallgrími Péturssyni og Passíu-
sálmum hans. Þetta mál flytur
hann jafnan af þeirri þekkingu —
og andagift, að áheyrendurnir
hljóta bæði fræðslu og uppbygg-
ingu. Hann hefir aflað sér mikillar
þekkingar á Hallgrími og skáld-
skap hans. Og lotning hans fyrir
hinum ódauðlega „ljóðsvani trú-
ar“, „er svo vel söng, að sólin skein
í geng um dauðans göng“, lætur
engan áheyrenda með opinn hug,
ósnortinn.
Sr. Jón er mikill hamingjumað-
ur í einkalífi sínu. Hann er kvænt-
ur Hugrúnu Valnýju Guðjónsdótt-
ur frá Akranesi, hinni ágætustu
konu, sem hefir staðið við hlið
manns síns og stutt hann á allan
hátt í starfi hans. Þau eiga 4 börn,
góð og mannvænleg. Þau heita
Sigríður Munda, Guðjón ólafur,
Jóney og Einar Kristján.
Ég óska vini mínum og prófasti,
sr. Jóni Einarssyni, af alhug heilla
og blessunar á hinum merku tíma-
mótum ævi hans, svo og Hugrúnu
konu hans, sem einnig átti afmæli
fyrir fáum dögum.
Guð blessi ykkur, vinir, og gefi
ykkur í ríkum mæli giftu og bless-
un á þeim áfanga, sem framundan
er.
Þess skal að lokum getið, að
prófastshjónin í Saurbæ hafa opið
hús og taka á móti gestum í fé-
lagsheimilinu að Hlöðum eftir kl.
20 í kvöld. Björn Jónsson
„Gott er að greina satt / og gefa
þjáðum heil ráð“, kvað séra Hall-
grímur Pétursson. Þær ljóðlínur
koma mér í hug nú, þegar prófast-
urinn í Saurbæ, séra Jón Einars-
son, er allt í einu orðinn fimmtug-
ur. Það sýnist mér langt frá því að
vera tímabært, og hirði þó ekki að
rökstyðja það. Með sæmd og reisn
hefur hann gegnt embætti sókn-
arprests í Saurbæjarprestakalli
frá árinu 1966 og jafnan gætt þess
að greina satt og ráða öllum heilt.
Seint mun hann skirrast við það,
að brjóta í bága við ríkjandi ald-
arhátt, ef „mannkosta lægðir, / en
lastanna nægðir / í landinu
spretta." Opinskár heiðarleiki og
réttlætiskennd eru honum svo í
blóð borin, að oft þykir mönnum
nóg um. Sýnist þeim þá gjarna, að
betra sé að leiða margvísleg görótt
málefni hjá sér, til þess að komast
hjá óþægindum ýmiskonar og
þeim dómi, að þá skorti skopskyn
eða „diplomati". Slík viðhorf eiga
ekki upp á pallborðið hjá séra
Jóni. Afstaða hans er ávallt hrein,
en aldrei loðin, og þó er farvegur
gamansemi hans síst þrengri, en
annarra. Mörgum beinskeyttum
og gamansömum stökum hefur
hann varpað fram á góðri stund og
lifandi frásagnargáfu er hann
gæddur. Það er raunar sérstök
ánægja, að mega hlaða slíkum
manni lofköst og engin þörf á yfir-
drepi eða smjaðri. Kynni okkar
séra Jóns hófust á sjötta áratugn-
um, er við námum við Mennta-
skólann á Akureyri. Þá þegar voru
hugsjónir hans mótaðar. Þær
horfðu eindregið til kristinnar
trúrækni, mannbóta og þjóðholl-
ustu. Og framtíðarstarf hans var
þegar ráðið. Raunar var hann þá
þegar prestur samkvæmt lýðræð-
islegri hugmynd Marteins Lúters
um almennan prestdóm; öll fram-
ganga hans bar vott um kristna
ábyrgð. Síðan hafa einurð hans,
drenglyndi, góð greind og dugur
leitt til þess, að honum hafa verið
falin ýmis mikilvæg verkefni í
kirkjunni, í félagsstarfi presta og í
félagsmálum heimasveitar hans.
Með alúð og árvekni hefur hann
unnið þau störf. Og tilfinning
hans fyrir þeim helga stað, sem
hann situr, er ósvikin; minning
séra Hallgríms aldrei vanrækt.
Heimili þeirra séra Jóns og konu
hans, frú Hugrúnar Guðjónsdótt-
ur, er sannkallaður rausnargarð-
ur, þar sem gestum er tekið með
alúð og hjartahlýju. Fjögur
mannvænleg börn þeirra bera góð-
um foreldrum fagurt vitni.
Á þessum merku tímamótum er
mér ljúft að senda vini mínum og
starfsbróður, séra Jóni í Saurbæ,
konu hans og börnum árnaðarósk-
ir okkar í Laufási við Eyjafjörð.
Við biðjum þeim blessunar Guðs.
Bolli Gústavsson í Laufási.
smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar
SÍMAR 11798 og 19533.
Helgarferöir 15.—17.
júlí:
1. Tindafjallajökult — Gist i
tjöldum.
2. Þórsmörk: Gist i sæluhúsi.
Gönguferöir um Mörkina.
3. Landmannalaugar. Gist i
sæluhusi. Gönguferöir um ná-
grenniö.
4. Hveravellir. Gist i sæluhúsi.
Gönguferöir um nágrenniö.
Brottför í allar feröirnar kl. 20
föstudagskvöld. Farmiöasala og
allar upplysingsr á skrifstofunni,
Öldugötu 3.
Feröafélag islands.
Helgarferöir 15.—17. júlí
1. Landmannalaugar og nágr.
Gönguferöir fyrir alla. Tjaldgist-
ing.
2. Kjölur — Kerlingarfjöll.
Snækollur — Hveradalir o.fl.
3. Þórsmörk. Tjaldaö i Básum.
Gönguferöir. Góö aöstaöa Úti-
vistarskálinn er upptekinn.
4. Fímmvöröuháls — Mýrdals-
jökull. Frábær gönguskiöaferö.
Gist i skála.
Sumarleyfisferöir:
1. Þórsmörk. Vikudvöl í góöum
skála i Básum. Ódýrt.
5. Hornstrandir — Hornvík —
Reykjafjöröur. 22. júlí — 1. ág-
úst. 10 dagar Bakpokaferö og
tjaldbækistöö i Reykjafiröi.
6. Hornstrandir — Reykjafjörö-
ur. 22. júlí — 1. ágúst. Tjald-
bækistöö meö gönguferöum i
allar áttir.
7. Eldgjá — Strútslaug (bað) —
Þórsmörk. 25. júlí — 1. ágúst.
Góö bakpokaferö.
8. Borgarfjöröur eystri —
Loömundarfjörður. 2 —10. ág-
úst. 9 dagar.
9. Hálendiehringur 4.—10. ág-
úst. 11 dagar. Ódýrt.
10. Lakagígar 5.—7. ágúst. 3
dagar.
11. Arnarvatnsheiði — Hesta-
ferðir — Veiöi. Upplýsingar og
farmiðar á skrifst. Lækjarg. 6a,
S: 14606 (símsvari).
SJÁUMST I UTIVIST!
FERÐAFÉLAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3
SÍMAR 11796 og 19533.
1. 19.—25. júli (7 dagar):
Barðastrandarsýsla. Gist i hús-
um. Skoöunarferöir frá gististaö.
2. 20.—24. júli (5 dagar):
Tungnahryggur — Hólamanna-
leiö. Gönguferö meö viðleguút-
búnaö.
3. 22.—26. júlí (5 dagar): Skaft-
áreldahraun. Gist á Kirkjubæj-
arklaustri. Skoöunarferöir i
byggö og óbyggö.
4. 22.—27. júlí (6 dagar): Land-
mannalaugar — Þórsmörk.
UPPSELT.
5. 3.—12. ágúst (10 dagar): Nýi-
dalur — Heröubreiöarlindir —
Mývatn — Egilsstaöir. Gist i
húsum.
6. 5.—10. ágúst (6 dagar):
Landmannalaugar — Þórsmörk
Gönguferö milli sæluhúsa.
7. 6.—12. ágúst (7 dagar);
Fjöröur — Flateyjardalur. Gist i
tjöldum. Ökuferð/gönguferö.
8. 6.—13. ágúst (8 dagar):
Hornvik — Hornstrandir. Tjald-
aö i Hornvik og farnar dagsferöir
frá tjaldstaö.
9. 12.—17. ágúst (6 dagar):
Landmannalaugar — Þórsmörk.
Gönguferö milli sæluhúsa
10. 13.—21. ágúst (9 dagar):
Egilsstaöir — Snæfell — Kverk-
fjöll — Jökulsárgljúfur —
Sprengisandur. Gist í tjöldum/-
húsum.
11. 18.—21. ágúst (4 dagar):
Núpsstaöaskógur — Grænalón
Gist í tjöldum.
12. 18.—22. ágúst (5 dagar):
Höröudalur — Hitardalur —
Þórarinsdalur. Gönguferö meö
viöleguútbúnað.
13. 27.—30. ágúst (4 dagar):
Norður fyrir Hofsjökul. Gist i
husum.
Pantiö tímanlega i sumarleyfis-
feröirnar. Upplýsingar og far-
miöasala á skrifstofunni Öldu-
götu 3. Simar: 19533 og 11796
Ferðafélag islands.
Trú og líf
Almenn samkoma veröur i Fella-
skóla i kvöld kl. 20.30. Ræöu-
maöur: Tony Fitzgerald Beöiö
fyrir sjukum. Allir velkomnir.