Morgunblaðið - 16.07.1983, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. JÚLÍ 1983
37
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 11—12
FRÁ MÁNUDEGI
, . TIL FÖSTUDAGS
« ÍW l/JSUTTíVi''aa'LIJL
Kremlherrarnir hafa
alltaf tekið vopna-
framleiðslu fram yf-
ir matvælaframleiðslu
unarkostnaður o.þ.h. sem vlða
virðist leka nokkuð í lóðið. Þarna
virðast liggja fyrir kostnaðartölur
nær 600 milljónum. Nú heldur
yfirverkfræðingur Landsvirkjunar
því fram að þessar framkvæmdir
séu til þess að stýra því vatni, sem
hvort sem er rennur allt á Þjórs-
ársvæðið, m.ö.o. er innifalið í því
vatnsmagni, sem Þjórsárvirkjanir
byggjast á og hafa frá upphafi
grundvallað alla hagkvæmn-
isútreikninga. Þaggað er niður í
öllum aukaröddum f orkumálum i
krafti þess að hjá Landsvirkjun og
Orkustofnun séu samansafnaðir
vitsmunir, lærdómur, þekking og
reynsla, sem fyrirbyggi öll mistök
svo ekki sé talað um misráðnar
ákvarðanir. En 600 millj. kr. er
umtalsverð upphæð, ef aðeins er til
að stýra því vatni, sem ávallt hefir
verið fyrir hendi. Ég man vel eftir
þegar verið var að ákveða Búr-
fellsvirkjun. Án tvimæla hag
kvæmasta virkjun, sem þá var
hægt að fara i, hvar sem litið var á
möguleika i landinu. Og f fram-
haldi af því skilyrðin fyrir röð af
virkjunum ofar við Þjórsá, sem
tryggðu hagkvæmustu orkufram-
leiðslu Islendinga. Og upp reis
Landsvirkjun, með Sogsvirkj-
anirnar í heimanmund, sem var þó
nokkurs virði. Nú hefir Búrfells-
virkjun þegar skilað miklum arði,
þótt ýmsir mínusar hafi komið á
fyrstu glæsimyndina. En þó svo sé,
hefir hún skilað miklu. En nú
standa landsmenn frammi fyrir
því að raforkan frá Landsvirkjun
er orðin svo dýr, að almenningur
fær vart við búið — og þó er enn
stórfelldur taprekstur að talið er
og stórhækkana enn þörf. Það er
mikill misskilr.ingur að hinu lága
verði til Straumsvikur sé þar einu
um að kenna. Ástæðan hlýtur að
vera fyrst og fremst sú að önnur
„Krafla" hefir verið að risa upp
með Þjórsá og upp á Sprengisand.
Munurinn er sá, já sá stóri munur,
að náttúruöfl eins og eldgos hafa
ekki verið þar að verki. Eitthvað af
öllu því viti, þekkingu, lærdómi,
reynslu, hefir ekki skilað þeim
arði, sem trúað hefir verið að væri
gulltryggður í öllum þessum hópi.
Eða var e.t.v. vísvitandi verið að
blekkja almenning í landinu, já og
alþingismenn í hagkvæmnistölum
þeim, er reiddar voru fram um
virkjanakosti, sem miklir eru og
ágætir víðsvegar um land?“
Húsmóðir skrifar:
„Þá er nú marxisminn búinn að fá
annað rothöggið. Fyrst var það, þeg-
ar sannleikurinn um Stalín var opin-
beraður, og núna 5. júlí sl., þegar
Andropov sæmdi Jaruzelski æðsta
heiðursmerki Sovétríkjanna fyrir
„frábæra stjórn" í Póllandi.
Verkamennirnir í Póllandi eiga að
vera eins og þjáningarbræður þeirra
í Rússlandi, klæðlitlir, hungraðir og
kvaldir af veggjalús, og lifa við
óttann við fangabúðirnar. í þeim
herbúðum eru í dag fjórar milljónir
manna. Og hvað halda menn að
margir séu búnir að kveljast þar síð-
an 1922?
Stjórnandi Austur-Þýskalands
sæmdi líka Jaruzelski heiðursmerki
fyrir „hjartahlýja meðferð" á pólsku
þjóðinni. Hungurhugmyndafræði
Karl Marx verður alltaf eins í fram-
kvæmd. Heimurinn á hugdjörfum
verkamönnum Póllands það að
þakka, að í dag vita allir, að rússn-
esk alþýða er búin að lifa við pólskt
ástand síðan 1922. Núna trúir enginn
þessu fólki, sem á liðnum árum þáði
boð kommisaranna bæði hér á landi
og annars staðar, sem á launum hjá
KGB bauð þeim tryggu í ferð til
Rússlands. Og þeir tryggu komu aft-
ur til þess að votta fíneríið hjá
Kremlverjum. Þeir sáu eymdina, en
sviku hina þjáðu.
Hvernig skyldi heilsufari þessarar
þjóðar vera háttað í dag. Maður þarf
ekki að vera sænsklærður sálar-,
uppeldis- eða félagsfræðingur til
þess að vita, að það hlýtur að vera
andleg raun að geta aldrei kvartað
yfir neinu, því að engum er að
treysta, alls staðar njósnarar stjórn-
valda. Hvernig halda menn að sam-
lífið við nágrannana sé við slík skil-
yrði?
Ef þessi jörð á að vera byggileg, þá
verður að útrýma marxismanum,
svo að enginn þurfi að búa við slíka
þrælameðferð. Menn muna það, að
Brezhnev lofaði Pólverjum allri að-
stoð, svo að þeir mættu helst ekki
þiggja neitt frá hinum frjálsa heimi.
Reyndin hefur orðið sú, að fóstrurn-
ar á ríkisreknu barnaheimilinum
hafa orðið að sækja matinn til Al-
þjóða rauða krossins. Aftur á móti
eiga þeir svo mikið fjármagn, að þeir
hóta að eyða í vopn miklu meira en
allur hinn frjálsi heimur til samans.
Kremlherrarnir hafa alltaf tekið
vopnaframleiðslu framyfir matvæla-
framleiðslu, og sulturinn í Austur-
Evrópu sannar það. Hefur ekki bók
Tryggva Emilssonar um verkalýðs-
baráttuna verið gefin út í Póllandi
og fleiri járntjaldslöndum?"
Þessir hringdu . . .
Hverjir græða
á vígbúnaðar-
kapphlaupinu?
Dr. Jakob Jónsson hringdi og
hafði eftirfarandi að segja: — Ég
vil vekja sérstaka athygli á grein
eftir litla stúlku frá Þingvöllum
um kjarnorkumál, sem birtist í
Velvakanda á miðvikudag. Ég vil
jafnframt þakka fyrir greinina.
Við lestur hennar vaknaði hjá mér
spurning, sem mig langaði til að
fjallað yrði um í grein, t.d í Morg-
unblaðinu eða einhverju öðru
blaði: Hverjir græða peninga á
vigbúnaðarkapphlaupinu í dag?
Hins vegar finnst mér þessi litla
stúlka gera það skilmerkilegt í
grein sinni, að þessir svokölluðu
leiðtogar stórþjóðanna eru hreint
og beint að hafa mannkynið að
fífli. Hvort þeir eru það sjálfir skal
ósagt látið, en þeir koma þannig
fram. Eftir að búið er að drepa allt
mannkyn með aðeins þriðjungi
þess vígbúnaðar sem til staðar er:
Hvað á þá að gera við það sem eftir
er, tvo þriðju?
Fyrirspurn til
Hagstofu íslands
Borgari hringdi og hafði eftirfar-
andi að segja: — Eg hef oftar en
einu sinni rekið mig á það í starfi
mínu, að menn, sem álíta sig hafa
tilefni til að skipta um nafn, hafa
gert það og fengið fullgilda papp-
íra þar að lútandi hjá Hagstofu Is-
lands, þ.e. nafnskírteini. Þetta er
alveg ótrúlega einfalt fyrir menn
sem heita tveimur nöfnum. Þeir
bara labba sig inn á Hagstofu og fá
sér tvö nafnskírteini, hvort með
sínu nafninu og nafnnúmerinu.
Ótrúlegt en satt. Og ekki er öll sag-
an sögð: Ef faðir viðkomandi heitir
einnig tveimur nöfnum, skapast sá
möguleiki að menn geti útvegað
sér fjögur skírteini, hvert með sínu
nafnnúmeri. Síðan nota þessir
menn nafnskírteinin „efter behag",
eftir því sem vindurinn blæs, bæði
til þess að fela sig fyrir innheimtu-
mönnum og lögreglgæslunni og til
að pretta samborgara sína. Ég veit
að vísu ekki til þess, að neinn hafi
gengið svo langt að verða sér úti
um fjögur skírteini, en fræðilegi
möguleikinn er svo sannarlega
fyrir hendi og engin fyrirstaða af
hálfu Hagstofunnar. Þess vegna
langar mig til þess að beina þeirri
fyrirspurn til Hagstofu íslands,
hvort þetta sé eðlilegt ástand. Og
samrýmist þetta íslenskum lögum?
Ég man ekki betur en í manna-
nafnalögunum standi, að maður
skuli heita sama nafni alla ævi, og
nota það á sama hátt.
Fyrirspurn til
gatnamálastjóra
Friðrik Eiríksson hringdi og hafði
eftirfarandi að segja:
— Mig langar til að koma smá-
fyrirspurn á framfæri við gatna-
málastjóra: Er ekki hægt að lækka
graseyjarnar á milli akreina, t.d.
við Miklubraut á móts við Mikla-
tún og á Kringlumýrarbraut við
Nesti, og víðar? Þarna myndast oft
á vetrum hinar verstu snjógildrur
fyrir foksnjó, sem gerir það að
verkum, að þar verður ófært löngu
áður en yrði, ef eyjarnar væru
lægri. Þegar hlánar myndast
þarna tjarnir og bílarnir drepa á
sér í austrinum. Eyjarnar eru jafn-
vel feti hærri en gatan og það þarf
ekki neinn sérfræðing til að sjá,
hvað þær eru ákjósanlegir snjó-
fangarar. Síðan er snjónum ýtt í
háa hrauka meðfram götunum og
þeir safna í sig enn meiri snjó.
Þannig er þetta keðjuverkandi.
OG EFNISMEIRA BLAÐ!
Það lifir enginn
á svartsýni
— Rætt við Þorstein Jóhannesson
útvegsbónda í Garöi
Art Buchwald
Einkaviðtal Morgunblaösins við þennan
heimsfræga blaöamanr.
Kúvending í
Kerlingarfjöllum
Dótturmissir
— Grein eftir kunnan blaðamann,
Victor Zorza og konu hans Jane
Heimsókn í Vinnuskól-
ann í Hafnarfirði
Hjá kínverskum
nálastungumanni
— frásögn Aðalheiðar Karlsdóttur
Á fjölunum
— Helga Bachman
Sunnudagurinn byrjar á síðum Moggans