Morgunblaðið - 13.08.1983, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. ÁGÚST 1983
Hallsteinn Sigurðsson við eitt verka sinna sem hann sýnir að Kjarvalsstöð-
um um þessar mundir.
Hallsteinn sýnir
að Kjarvalsstöðum
Á Kjarvalsstöðum stendur nú yfir
sýning Hallsteins Sigurðssonar,
myndlistarmanns. Sýningin hófst 6.
ágúst og mun henni ljúka 28. ágúst.
Hallsteinn hóf nám í myndlist
árið 1963 við Myndlista- og hand-
íðaskóla íslands en síðan hélt
hann til London árið 1966 þar sem
hann nam við St. Martin’s Scool of
Art.
Hallsteinn hefur áður haldið
fjórar einkasýningar og tekið þátt
í nokkrum samsýningum.
Nýja bíó
frumsýnir
Risafílinn
NÝJA BÍÓ tekur i dag til sýningar
myndina Kisafíllinn Tusk.
Myndin er sögð ævintýramynd
gerð af Alexandro Jodorowsky.
Handrit er gert eftir sögunni Poo
Lom of Elephants eftir Reginald
Campell. Myndin er öll tekin í Bang-
alore-héraði í Indlandi. Aðalhlut-
verk eru leikin af Cyrielle Claire,
Anton Diffring og Chris Mitchum. I
frétt frá bíóinu segir að þetta sé
mynd jafnt fyrir unga sem aldna.
7 íslensk verk á Nor-
ræna tónlistarhátíð
nefndinni var Guðmundur
Emilsson, stjórnandi ís-
lensku hljómsveitarinnar. Til
dómnefndarinnar bárust
mörg hundruð verk sem úr
var valið og hefur hlutur Is-
lands aldrei verið stærri en
nú.
Sjö íslensk verk voru valin til
flutnings á hátíðinni. Musik-
drama verður helsta viðfangs-
efnið á hátíðinni og ber þar
hæst verk Atla Heimis Sveins-
sonar „Silkitromman". Þá voru
valin fjögur íslensk hljómsveit-
arverk, „Sónans" eftir Karólínu
Eiríksdóttur, „Tvísöngur" eftir
Jón Nordal, óbókonsert eftir
Leif Þórarinsson og klarinett-
konsert eftir Pál P. Pálsson.
Síðan voru tvö kammerverk val-
in „You will hear thunder" (Þú
munt heyra þrumur) eftir Haf-
liða Hallgrímsson og „Gloría",
kórverk eftir Hjálmar H. Ragn-
arsson.
DÓMNEFND fyrir Norrænu
tónlistarhátíðina, sem haldin
verður í Kaupmannahöfn á
næsta ári, hefur nú valið
verk þau sem flutt verða á
hátíðinni. Var nefndin skipuð
fulltrúum frá hverju Norður-
landanna en þeir voru valdir
af tónlistarfélögum hvers
lands. Fuiltrúi íslands í
Eigendur verslunarinnar „Myndin“. Frá vinstri: Gudjón Gudmundsson og
Jóhannes Norðfjörð.
Sérverslunin „Myndin“
opnuð í Hafnarfirði
Sérverslunin „Myndin" opnaði
nýlega að Dalshrauni 13 í Hafnar-
firði . Eigendur verslunarinnar eru
þeir Guðjón Guömundsson og Jó-
hannes Norðfjörð. Bjóða þeir upp á
500 mismunandi gerðir innramm-
aðra eftirprentana og veggspjalda,
sem eru allt að tíu fermetrar á stærð.
Þá fást í versluninni svokölluð
„Art Poster", þ.e. eftirprentanir af
auglýsingaspjöldum sem gerð
hafa verið fyrir frægar sýningar.
Verslunin er opin alla daga vik-
unnar. Á virkum dögum frá kl.
9.00—18.00 og á laugar- og sunnu-
dögum frá kl. 13.00—16.00.
Þegar trúin verð-
ur sér til skammar
Dr. Gunnlaugi Þórðarsyni svarað
— eftir Halldór
Kristjánsson
Mér finnst rétt að biðja Morg-
unblaðið fyrir nokkur orð sem
svar við grein dr. Gunnlaugs Þórð-
arsonar vegna greinar hans 6. þ.m.
Bein fölsun hjá
doktornum
Fyrst og fremst verð ég mis-
kunnarlaust að benda á beina föls-
un hjá dr. Gunnlaugi. Hann vitnar
í Minningar Bernharðs Stefáns-
sonar og segir þá: „Er Halldór
flutti tillögu sína hóf hann ræðu
sína á þessa leið: Ég hef aldrei
bragðað vín á ævi minni" o.s.frv.
í Minningum Bernharðs segir
hins vegar:
„Einn bindindismaður varð þó
til þess að hengja bjölluna á kött-
inn í þessu efni. Bar hann fram
breytingartillögu, sem gerði í
rauninni hina upphaflegu tillögu
að engu. Ræðu sína hóf hann á
þessa leið: Ég hef nú aldrei bragð-
að vín á ævi minni, nema um dag-
inn hjá honum Eysteini, þá saup
ég óvart á whiskyglasi" o.s.frv.
Hver ósköp eru á dr. Gunnlaugi
að segja að þetta hafi verið upphaf
á minni ræðu? Þetta var auðvitað
ræða þess sem flutti breytingar-
tillöguna við mína tillögu. Það
ættu allir að geta skilið. Bernharð
fer rétt með þetta. En þetta er
fölsun hjá dr. Gunnlaugi, hvort
sem honum er það sjálfrátt eða
ekki. Það eiga lesendur okkar að
vita.
Þar sem dr. Gunnlaugur víkur
að viðhorfum mínum til samherja
og vina þykir mér ástæða til að
spyrja hvort hann telji það merki
um siðferðsþroska að finna aldrei
að neinu hjá flokksbræðrum?
Stundum hefur slíkt verið talið til
spillingar.
Eru áhrifin ill eöa góð?
Fyrir mér hefur það aldrei verið
aðalatriði, hversu vel eða illa ég
kynni að þola áfengi, heldur hitt,
hvort áhrif mín og dæmi yrðu
fremur til að auka áfengisneyslu
eða minnka. Svo að ég noti orðalag
Brynjólfs Péturssonar úr Fjölni
vil ég heldur „veita þeim sem
færri eru og betri hafa málstað-
inn“.
Vínyrkjan er ekki
jarðræktin öll
Það er talið að þáttaskil hafi
orðið í menningarsögunni þegar
menn tóku sér fasta bústaði og
stunduðu jarðrækt. Það er ekki
sérstaklega bundið við vínyrkju.
Fjarri fer því að öll vínyrkjulönd
séu samfelldur blómi. Nefna má
bæði Grikkland og Gyðingaland
sem vínyrkjulönd, þar sem örfoka
berangur er þó áberandi, hversu
sem dr. Gunnlaugur kann að sjá
þau í hillingum.
Píslarvottar
trúar sinnar
Vissi ég það fyrir að Jónas bað
menn að láta „vínið andann
hressa" og það með að sjálfur dó
hann drykkjumannsdauða innan
við fertugt. Eitt efnilegasta skáld
19. aldar annað en hann drakk sig
í hel 27 ára.
Veit ég vel að Einar Benedikts-
son orti lof um áfengi: Hann sagði
m.a.:
„í vínheimi lít ég ljós míns dags,
til Ijómandi sjóna ég vakna.“
1. Hins vegar sagði Aðalbjörg
Sigurðardóttir mér að Einar
myndi hafa sofnað sinn siðasta
blund í skafli á Reykjavíkurgöt-
um, ef Hlín hefði ekki veitt honum
eftirför og flutt hann heim í Laug-
arnes til Aðalbjargar. Hann var
sofnaður í skaflinum. Þannig varð
honum veruleiki vínheimsins.
Um sálm Hannesar Hafsteins
yfir víni segi ég það eitt að ekki
eru vínberin áfeng þar sem þau
spretta. Til er annar jarðargróður
eitraður á sinni rót. Eii vera má að
Hannes Hafstein hefði enzt betur
hefði hann verið bindindismaður.
Önnur vitni
Ekki hafa öll skáld verið sam-
hljóða í vitnisburði um vínið. Séra
Jón á Bægisá kvað:
„Aldrei hefur músa mín
mynnst við Bakkus sér til gagns.
Hún varð múta og missti sín
meðan ég neytti skemmdaragns “
Og einhver besta staka snill-
ingsins Páls Ólafssonar er þetta
raunsæja erindi:
„Ég hef selt hann yngra Rauð,
er því sjaldan glaður.
Svona er að vanta veraldar auð
og vera drykkjumaður."
Margur vaskur maður hefur lot-
ið því óláni að láta sinn yngra
Rauð vegna þess að hann var
drykkjumaður.
Trú og reynsla
læknanna
Ekki mun dr. Gunnlaugur segja
ofsögum af þeim áfengisáróðri
sem rekinn hefur verið í Banda-
ríkjunum og ýmsir læknar hafa
tekið þátt í. Vonandi lánast mér
innan tíðar að gera nokkur skil
vitnisburði frá reynslu og skoðun-
um lækna sem standa í fremstu
röð sem vísindamenn við rann-
sóknir áfengismála.
Auðvitað er það rétt að svo hóf-
lega má fara með áfengi að ekki
komi að sök. Það á líka við um öll
önnur eiturefni. Það er fræðilegur
möguleiki. Hins vegar er það stað-
reynd að af þeim sem venjast
áfengi er nokkur hluti sem ekki
gætir hófs. Eftir því sem tóm-
stundum fjölgar, frjálsræði vex og
fjárráð aukast, magnast sú hætta
að sá hlutinn fari vaxandi.
Hvar eru röksemdirnar?
Mér finnst heldur lítið af rök-
semdum í grein dr. Gunnlaugs.
Halldór Kristjánsson frá Kirkju-
bóli.
Ekki skýrir hann orðið „saupsátt-
ur“. Ekki færir hann rök að því að
þeir sem verða vínhneigðir um of
myndu „bregðast samfélaginu á
annan hátt“ ef áfengið kæmi ekki
til.
Hins vegar talar hann um sam-
fylgd með Jónasi frá Hriflu, fóstur
og vatnsdrykkju og foreldra sína.
En þegar hann talar um „danskan
kultur" og þá skoðun að farsælast
sé að venjast áfengi sem yngsur
ætti hann að kynna sér gang þess-
ara mála í Danmörku, fjölda
áfengissjúklinga innan við tvítugt
og varanlegar heilaskemmdir
fólks á þrítugsaldri. Þá er komið
að röksemdum veruleikans.
Bindindi og
kristindómur
Dr. Gunnlaugur telur það reg-
inhneyksli og óhæfu að boða bind-
indi í kirkju. Ég hirði ekki að svo
komnu máli að fjölyrða um það en
þetta töldu þeir Haraldur prófess-
or Níelsson og sr. Sigtryggur Guð-