Morgunblaðið - 19.08.1983, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. ÁGÚST 1983
23
Verndaður
vinnustaður
— eftir Hrafn
Sœmundsson
„Ekki er lengur einblínt
á beina arösemi vinnu-
staðanna sjálfra, heldur
þann gróða sem í því
felst að endurhæfa fólk
og gera það sjálfbjarga
á ný.“
Hvað er verndaður vinnustað-
ur? Menn þekkja þessa gerð
vinnustaða sem framleiðslufyrir-
tæki þar sem fólk með skerta
starfsorku vinnur. Þannig lítur
verndaður vinnustaður út í fljótu
bragði. En verndaður vinnustaður
er miklu meira en þetta.
Hlutverk vinnustaðanna
Líklega eru verndaðir vinnu-
staðir ein mestu gróðafyrirtæki í
þjóðfélaginu. Þetta er hægt að
rökstyðja á tvennan hátt.
Annarsvegar gera þessir vinnu-
staðir miklum fjölda fólks kleift
að vinna aðrbæra vinnu, fólki sem
ekki hefði möguleika á að hefja
störf á óvernduðum vinnumark-
aði. í mörgum tilvikum ræður
þessi gerð vinnustaða því að ein-
staklingurinn tekur aftur fullan
þátt í rekstri þjóðfélagsins með
skyldum og réttindum, ef vel tekst
til.
Hinsvegar verður hinn mann-
legi þáttur, sem verndaður vinnu-
staður stuðlar að, ekki metinn til
peninga, og er þetta raunar annar
flötur á sama hlutnum. Staða ein-
staklingsins breytist og fjölskyld-
ur þeirra sem hljóta góða endur-
hæfingu og aðstandendur þeirra
fá aftur þá stöðu í samfélaginu,
sem er undirstaða eðlilegs lífs og
lífsfyllingar.
Endurhæfingarsjónarmiðið
Verndaðir vinnustaðir hafa allt-
af þjónað endurhæfingarsjónar-
miði. Flestir þeir vernduðu vinnu-
staðir, sem reknir eru hér á landi,
hafa það markmið að þjálfa
starfsfólk sitt á einhvern hátt til
að takast á við aukin verkefni á
einhverju sviði.
Á seinni árum hefur þetl
endurhæfingarsjónarmið rutt s<
meira til rúms og orðið snara:
þáttur í uppbyggingu vinnustai
anna en áður var. Það má segja a
þetta sjónarmið sé ríkjandi
endurhæfingarmálum í Vestui
Evrópu. Ekki er lengur einblínt
beina arðsemi vinnustaðann
sjálfra, heldur þann gróða sem
því felst að endurhæfa fólk o
gera það sjálfbjarga á ný.
Hrafn Sæmundsson
vinnustöðum, þarf rekstrargrund-
völlur þeirra að vera tryggður.
Með lögunum um málefni fatl-
aðra, er gert ráð fyrir því að þessi
þáttur málsins sé á þann veg að
þetta sjónarmið geti setið í önd-
vegi. Þessi lög taka gildi 1. janúar
1984.
Mikill fjöldi einstaklinga með
skerta starfsorku á framtíð sína
undir því að í fjárlögum verði séð
fyrir fé til að framkvæma þennan
þátt laganna.
Mikið í húfi
Mikill einhugur og samstaða
hefur verið um málefni fatlaðra
undanfarin ár. Nú hefur fötlun
verið skilgreind undir ein lög.
Miklar vonir eru bundnar við
framkvæmd þessara laga. Og við,
sem búum við fötlun og þekkjum
eða störfum að málefnum fatl-
aðra, vitum að þeir ráðamenn,
sem stjórna fjármálum og félags-
málum, munu beita sér fyrir því
að þessi lög verði framkvæmd. Við
höfum á undanförnum árum haft
góða reynslu af þeim sem nú ráða
þessum málaflokkum og treystum
því að gangan til betra lífs og
sjálfsbjargar haldi áfram.
Hrafn Sæmundsson er atrinnu-
málafulltrúi í Kóparogi.
Timburverzlunin Völundur framleiðir spónlagðar ®
hurðir með bezta fáanlega spæni.
Spjaldahurðir eða sléttar hurðir, eftir vali kaupandans.
Stuttur afgreiðslufrestur. Hagstætt verð.
Gjörið svo vel og lítið inn í sýningarsali okkar á
Klapparstíg 1 og Skeifunni 19.
Yfir 75 ára reynsla tryggir.gæðin.

Timburverzlunin VÓlundur hf.
KLAPPARSTÍG 1, SÍMI 18430 — SKEIFAN 19, SÍMI 85244
Tengsl við atvinnulífið
Átta verndaðir vinnustaðir er
nú starfræktir hér á landi og a
minnsta kosti tveir eru að hefj
rekstur. Þessir vinnustaðir eru s
mismunandi gerð og þjóna mörg
um hópum fólks með mismunanc
skerta starfsorku.
Sú þróun getur verið eðlileg o
nauðsynleg að verndaðir vinnc
staðir hafi meira samstarf. Þanr
ig gætu sumir vinnustaðir veri
framleiðsluvinnustaðir fyrst o
fremst, en á öðrum væri hægt a
þjóna endurhæfingunni meirc
Þetta fyrirkomulag gæti gefi
góða raun.
Einnig þarf að tengja vernduð
vinnustaðina betur við atvinnulíf
ið og almenna uppbyggingu nýiðn
aðar. Verndaður vinnustaður næ
ekki tilgangi sínum nema það s
tryggt að starfsfólk hans fái stör
við hæfi að lokinni vinnu o;
endurhæfingu. Á þessum sta
standa endurhæfingarmál
blindgötu á íslandi.
Tímamót 1. janúar 1984
Til þess að hægt sé að einbeit;
sér að endurhæfingu á vernduðun
Völundar hurðir
Ævintýraferð
á ótrúlegu verði
Brottför 27. ágúst
Gisting á Hótei Montpamasse Park
4 dagar
10.800
11.900
Innifalið: Rug Keflavík-Paris og Luxemborg-Keftavík.
Akstur frá Orty flugvelli að hóteli við komu.
Lestarferð milli Parísar og Luxemborgar.
Skoðunarferð um Paris og auk þess skoðunarferð um
Versali í 8 daga ferð.
Böm 2-11 ára fá kr. 3.500 í afslátL
URVAL
við Austurvöll 7726900
Umboftsmenn um allt laod