Morgunblaðið - 29.09.1983, Blaðsíða 1
56 SÍÐUR MEÐ MYNDASÖGUBLAÐI
222. tbl. 70. árg.
FIMMTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1983
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Drúsar hóta að viröa
vopnahléið að vettugi
— ef flugvöllurinn í Beirut verður opnaður
Á baðkeri frá London
til Leningrad
Tuttugasta og fimmta júní sl.
lagði William Neal, 22ja ára
gamall Englendingur, upp í all-
sérkennilegt ferðalag, sem hófst í
London og átti að ljúka í Len-
ingrad. Farkostur hans er baðker
búið utanborðsmótor en þar sem
sjóhæfni þess er dálítið vafasöm
hefur William lítið getað siglt
nema í ládauðum sjó. Eftir þrjá
mánuði komst hann þó til Hels-
inki, höfuðborgar Finnlands, og
þaðan lagði hann í gær upp í síð-
asta áfangann. Á myndinni sést
hvar William heldur út úr höfn-
inni í Helsinki en hann segir, að
tilgangur ferðarinnar sé tvíþætt-
ur. f fyrsta iagi að komast í met-
abók Guinness og í öðru lagi að
safna fé til krabbameinsrann-
sókna í Bretlandi. Hefur hann nú
þegar safnað um 180.000 ísl. kr.
AP.
Beirul, 28. september. AP.
WALID Jumblatt, leidtogi drúsa í
Líbanon, hótaöi í dag að virða vopna-
hléið að vettugi ef ríkisstjórnin léti
verða af því að opna flugvöllinn í
Beirut fyrir almennri flugumferð.
Fulltrúar líbanska stjórnarhersins og
þriggja stærstu hreyfinganna, sem
berjast í landinu, áttu í dag fund fyrir
sunnan Beirut og ræddu um fram-
kvæmd vopnahlésins.
f yfirlýsingu frá Jumblatt og
flokki hans, Framfarasinnaða sósí-
alistaflokknum, sagði, að ríkis-
stjórnin hefði gert flugvöllinn í
Beirut að herbækistöð og haldið
þaðan „uppi loftárásum á almenna
borgara í Chouf-fjöllum". Þess
vegna hefði hersveitum drúsa verið
skipað að hefja umsvifalaust
skothríð á flugvöllinn ef reynt yrði
að opna hann að nýju. Ríkisstjórnin
hafði ráðgert að opna flugvöllinn
aftur fyrir borgaralegri flugumferð
en hann hefur verið lokaður síðan
28. ágúst sl.
Fulltrúar líbanska hersins, krist-
inna manna, drúsa og múham-
eðstrúarmanna af trúflokki shíta
héldu í dag fund á einskis manns
landi á milli byggða drúsa og krist-
inna manna fyrir sunnan Beirut.
Eftir tveggja tíma viðræður náðist
samkomulag um að setja upp „sam-
eiginlega eftirlitsstöð" þar sem
fylgst yrði með, að vopnahléið væri
haldið og skipulögð hjálp fyrir
óbreytta borgara, sem illa hafa orð-
ið úti í ófriðnum.
Langflestir leiðtogar hinna stríð-
andi fylkinga i Líbanon segjast
ætla að virða vopnahléið en láta
þess þó getið um leið, að þeir muni
taka upp vopn ef fyrirhugaðar við-
ræður um þjóðarsátt fara út um
þúfur.
Pólland:
Rógsherferð
gegn Walesa
Y arsjá, 28. september. AP.
PÓLSKA ríkissjónvarpið leyfði í dag
áheyrendum sínum og áhorfendum að
hlýða á segulbandsupptökur með sam-
tali tveggja manna. Var sagt, að
mennirnir væru Lech Walesa og bróð-
ir hans, Stanislaw, en umræðuefnið
var hvernig ávaxta mætti eina milljón
dollara á Vesturlöndum þannig að
gróðinn yrði sem mestur. Fólk, sem
erlendir fréttamenn í Varsjá spurðu
áliLs á samtalinu, lýsti yfir við-
Bandaríkjaforseti til
Kína á vori komanda
Kínverjar fá bandarísk vopn og tæknibúnað
Peking, 28. september. AP.
CASPAR Weinberger, varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna, tilkynnti í
Peking í dag, að Ronald Reagan,
Bandaríkjaforseti, færi í opinbera
heimsókn til Kína í aprfl næsta vor
en áður, eða í janúar nk., myndi Zhao
Ziyang, forsætisráöherra Kína, sækja
Bandaríkjamenn hcim.
Á blaðamannafundi, sem Wein-
berger boðaði til í Alþýðuhöllinni í
Peking, skýrði hann frá því, að
Bandaríkjastjórn væri fús til að
selja Kínverjum loftvarnavopn,
vopn gegn skriðdrekum, önnur
varnarvopn og ýmsan tæknibúnað,
sem þeim hefur verið neitað um
hingað til. Auk þess sagði hann, að
Zhao Ziyang, forsætisráðherra
Kína, færi í opinbera heimsókn til
Bandaríkjanna í janúar nk. og
Reagan til Kína í apríl. Hafa þess-
ar ferðir raunar lengi verið á döf-
DENG Xiao-ping, helsti ráðamaður í Kína, er hér með Caspar Weinberger,
varnarmálaráðherra Bandaríkjanna. Er myndin tekin í Alþýðuhöllinni í Peking
en þar hélt Weinberger blaðamannafund og skýrði m.a. frá því, að Reagan
Bandaríkjaforseti myndi fara í opinbera heimsókn til Kína í aprfl nk. ap.
inni en óánægja Kínverja með
stuðning Bandaríkjamanna við
Taiwan hefur spillt samskiptum
þjóðanna nokkuð.
Sagði Weinberger, að Kínverjum
stæði nú til boða að kaupa þau
vopn og tæknibúnað, sem þeir
hefðu lengi sóst eftir auk þess sem
ráðgert væri, að hernaðarsérfræð-
ingar frá báðum þjóðunum rædd-
ust við og að fulltrúar herja þeirra
beggja skiptust á heimsóknum.
Sagði hann, að á ýmsu væru skoð-
anir ráðamanna ríkjanna vissulega
skiptar en „um meginmálin erum
við næstum sammála".
Sovétmenn hafa að undanförnu
átt viðræður við Kínverja um eðli-
leg samskipti ríkjanna og í dag
sagði Tass-fréttastofan frá fyrir-
hugaðri heimsókn kínverska for-
sætisráðherrans til Bandaríkjanna
en lét þess hins vegar ógetið, að
Reagan færi til Kína.
bjóði á þessari nýjustu tilraun stjórn-
valda til að ófrægja Walesa í augum
þjóðarinnar.
Lech Walesa sagði í dag, að sam-
talið væri fölsun og langflestir
þeirra, sem teknir voru tali á götu
úti og spurðir álits, tóku undir það
og sögðu, að rógurinn gegn Walesa
væri „viðbjóðslegur" og lýsti best
þeim mönnum, sem að baki honum
stæðu. í dagblöðum og útvarpi var
samtalið kynnt mjög rækilega áður
en það var flutt í sjónvarpi og birt-
ur úrdráttur úr því. Var hann mjög
stuttur og ástæðan sögð sú, að
ríkisfjölmiðlarnir veigruðu sér við
að birta fyrir almenningi munn-
söfnuðinn í Walesa og allt það ljóta,
sem hann hefði sagt um Pál páfa II,
yfirstjórn kirkjunnar og aðra.
Þetta er í annað sinn f þessum
mánuði, sem reynt er að gera lítið
úr Walesa í pólska sjónvarpinu og í
bæði skiptin hafa aðrir fjölmiðlar
lagt sitt af mörkum í sama skyni.
Lýsi hindrar hjartasjúkdóma
Ósló, 28. september.
ÞÓTT íslendingar hafl um aldir vit-
að, að lýsið er margra meina bót,
stóðu menn í útlandinu lengi í þeirri
trú, að það gæti valdið hjartasjúk-
dómum. Að vísu hafa erlendir vís-
indamenn verið að leiða getum að
því gagnstæða á undanförnum árum
en nú þykir norskur vísindamaður
loksins hafa sannað það, að sá, sem
tekur eina matskeið af þorskalýsi
daglega, þarf ekki upp frá því að
hafa miklar áhyggjur af hjartasjúk-
dómum.
Norski vísindamaðurinn, dr.
Jon Norseth, sem starfar við líf-
efnafræðideild Landspítalans í
Ösló, mun nú á næstunni kynna
niðurstöður rannsókna sinna á
ómettuðum fitusýrum, t.d.
þorskalýsi, en þar kemur m.a.
fram, að ein þeirra, sem kallast
timnodon, getur komið í veg fyrir
blóðtappa.
Við rannsóknirnar notaði Nor-
seth rottur sem tilraunadýr og
kom í ljós, að þegar þeim var gef-
in ómettuð fitusýra ásamt ann-
arri fæðu safnaðist í fyrstu fita í
hjartavöðvann. Þegar frá leið og
rotturnar vöndust fitunni þá
hvarf hún hins vegar alveg og
sýnir reynslan, að nákvæmlega
það sama gerist með menn.
Dr. Jon Norseth segir, að vissu-
lega sé hægara að gefa heilræði
en halda þau en hann segist samt
vilja hvetja alla til að „taka eina
matskeið af þorskalýsi daglega
allt árið um kring og á veturna,
þegar kalt er í veðri, er gott að
borða fisk, helst feitan".
Ekkert nýtt
- segir Andropov um
tillögur Reagans
Moskvu, 28. september. AP.
YURI V. Andropov, forseti Sov-
étríkjanna, sagði í dag um tillög-
ur Reagans Bandaríkjaforseta
um takmörkun kjarnorkuvopna í
Evrópu, að í þeim fælist ekkert
nýtt, en vísaði þeim þó ekki al-
veg á bug.
Sagði Andropov í yfirlýs-
ingu, sem Tass-fréttastofan
greindi frá, að Bandaríkja-
stjórn vildi ekki ræða „í al-
vöru“ um fækkun kjarnorku-
vopna í Evrópu og lét þess
jafnframt getið, að það, sem
fyrir Sovétmönnum vekti, væri
„friður á jörðu“. Reagan bar
fram tillögur sínar í ræðu, sem
hann flutti á allsherjarþingi
SÞ sl. mánudag en þar bauðst
hann til að fækka þeim eld-
flaugum, sem fyrirhugað er að
setja upp í Evrópu, gegn því, að
Sovétmenn fækkuðu sínum.
Andropov ítrekaði flestar
fyrri tillögur Sovétmanna en
það hefur vakið athygli er-
lendra fréttamanna í Moskvu,
að hann minntist ekki á þá
kröfu, að eldflaugar Breta og
Frakka verði einnig taldar með
í þeim viðræðum, sem nú fara
fram í Genf.