Morgunblaðið - 13.10.1983, Qupperneq 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. OKTÓBER 1983
Norska ríkisútvarpiö:
Þáttur um kenningar
Einars Pálssonar
NORSKA rfkisútvarpið hefur látið
gera þriggja stundarfjórðunga lang-
an þátt um kenningar Einars Páls-
sonar um „Rætur íslenskrar menn-
ingar“. Á norsku nefnist þátturinn
„Utfordrer í norrön kultur granskn-
ing“ sem gæti útlagst „Áskorandi í
norrænum menningarrannsóknum.“
Menn frá norska ríkisútvarpinu
Norrænt
bókmennta-
ár hafið
NORRÆNT bókmenntaár hófst
formlega í Norræna húsinu laugar-
daginn 8. október. Bókmenntaárið
miðast við skólaárið 1983—1984 og
hefur starfað nefnd á vegum Nor-
ræna félagsins udanfarið ár til und-
irbúnings bókmenntaárinu. Formað-
ur hennar er Hjálmar Ólafsson,
formaður Norræna félagsins.
Það sem vakir fyrir norrænu fé-
lögunum með bókmenntaárinu er
að kynna norrænar bókmenntir,
bæði samtíma og gamlar. Verða
bókakynningar í samráði við
stærstu bókaverslanir landsins og
bókalistar sendir til bókasafna og
skóla. Þá verður meira af norrænu
efni í útvarpi og sjónvarpi en áður
hefur tíðkast. Rithöfundar frá
Norðurlöndum heimsækja síðan
ísland og halda hér kynningar á
verkum sínum og íslenskir rithöf-
undar verða sendir til Norður-
landanna, þó ekki sé endanlega
ákveðið hverjir fari héðan.
Þetta er í annað sinn sem nor-
rænu félögin taka fyrir kynn-
ingarverkefni, en það var áður
gert árið 1981, þegar haldið var
norrænt málaár.
komu hingað til lands vegna þáttar-
gerðarinnar, en þátturinn verður á
dagskrá norska útvarpsins mánu-
daginn 17. október næstkomandi,
klukkan 22.30 að norskum tíma.
Norðmennirnir, sem hingað
komu vegna þáttargerðarinnar,
létu þýða á norsku fjölmargar
blaðagreinar Einars Pálssonar um
menningarathuganir hans, og
einnig höfðu þeir aðgang að bók-
um hans. Er þeir voru hér á landi
ræddu þeir við Einar um kenning-
ar hans, og einnig við Guðmund
Magnússon háskólarektor og fleiri
aðila. Einar Pálsson hefur sem
kunnugt er um árabil stundað
rannsóknir á norrænni menningu,
og gefið út ritsafn í sex bindum
um um þessar rannsóknir sínar, er
hann nefnir „Rætur íslenskrar
menningar". Kenningar hans hafa
verið umdeildar, og þær hafa ekki
hlotið viðurkenningu þorra pró-
fessora við Háskóla íslands.
Eldur í Kópavogi
Morgunblaðið/Júlíus.
LAUST fyrir klukkan hálfellefu í fyrrakvöld kom upp eldur í Hafnarbraut 9 í Kópavogi, sem er fokhelt
iðnaðarhúsnæði og hefur verið notað sem geymsluhúsnæði. Eldur kom upp í vörubrettum og ýmsu lauslegu og
er talið að eldurinn hafi komið upp eftir að börn hafí verið að leik með eld í húsinu. Allt slökkviliðið í Reykjavík
var kvatt á vettvang. Sprengihætta var í húsinu, því gaskútar voru í því.
Um 530 atvinnulausir að
meðaltali í september sl.
— Atvinnustig betra en í öörum mánuðum ársins
ALLS voru skráðir 11.503
atvinnuleysisdagar á landinu í
septembermánuði, samkvæmt
mánaðarlegu yfirliti vinnumála-
deildar félagsmálaráðuneytisins.
Þetta svarar til þess að 530 manns
hafí verið á atvinnuleysisskrá all-
an mánuðinn, sem jafngildir um
Laugameshverfi:
1200 íbúar mótmæla
stórmarkaðshugmynd
0,5% af áætluðum mannafla á
vinnumarkaði. Skráður atvinnu-
leysisdögum hefur fækkað frá
mánuðinum á undan um 3.241
dag og atvinnulausum um 130.
I frétt félagsmálaráðuneytis-
ins segir, að atvinnustig hafi
verið betra í nýliðnum septem-
bermánuði en í öðrum mánuð-
um ársins. Þó voru skráðir at-
vinnuleysisdagar nú rösklega
helmingi fleiri en í sama mán-
uði í fyrra. „Er þetta í samræmi
við framvindu atvinnustigs í
fyrri mánuðum ársins," segir
ennfremur.
Fystu níu mánuði yfirstand-
andi árs hafa verið skráðir
218.363 atvinnuleysisdagar á
móti 151.610 dögum í sömu
mánuðum árið 1982. Aukningin
er 66.753 dagar eða um 44%. í
heild svarar skráð atvinnuleysi
fyrstu níu mánuði ársins til
þess að rösklega ellefu hundruð
manns hafi verið á atvinnuleys-
isskrá eða um 1% af áætluðum
mannafla.
Sú fækkun skráðra atvinnu-
leysisdaga, sem varð í septem-
bermánuði nú, hefur að mestum
hluta orðið á höfuðborgarsvæð-
inu eða um 2.500 dagar af 3.241.
í frétt félagsmálaráðuneytis-
ins segir, að veitt hafi verið at-
vinnuleyfi fyrir um 100 útlend-
inga til starfa við fiskvinnslu
hér á landi. Er það svipaður
fjöldi og á sama tíma undanfar-
in ár.
Loks segir í frétt félagsmála-
ráðuneytisins, að vinnumála-
deild hafi borizt í september til-
kynningar frá 10 fyrirtækjum
um uppsagnir á starfsfólki og
taki þær til um 170 starfs-
manna. Flestar uppsagnirnar
koma til framkvæmda um ára-
mótin.
TÓLF HUNDRUÐ íbúar í Uugar-
neshverfí hafa skrifað undir mót-
mælaskjal gegn hugmyndum um
byggingu stórverslunar á horni
Laugalækjar og Sundlaugavegar.
Undirskriftalistarnir voru afhentir
borgarstjóra nýlega og greinargerð
fyrir mótmælunum. Foreldrafélög í
hverfínu, kennarar við hverfisskól-
ana og fleiri hafa tekið undir mót-
mælin.
Rök íbúanna, skv. bréfi sem þeir
sendu borgarstjóra, eru einkum
þau, að stórmarkaður kalli á
aukna umferð í hverfinu og þar af
leiðandi aukna slysahættu, sér-
staklega fyrir yngri börnin á leið í
skóla og úr; hverfinu sé þegar
ágætlega séð fyrir verslunarhús-
næði; skortur bílastæða muni
bitna á íbúum húsa í nágrenni
markaðarins og starfsemi skóla og
stofnana í nágrenninu, svo sem
Þórscafé sækir
um stækkun
VEITINGAHÚSIÐ Þórscafé hefur sótt
um leyfí til þess að innrétta fjórðu hæð
Brautarholts 20 þar sem Þórscafé er til
húsa. Nú eru veitingasalir á 1. og 2.
hæð, en Verkfræðingafélag íslands á
þriðju hæð hússins. Veitingasalir hafa
verið teiknaðir á fjórðu hæð, þar sem
nú eru skrifstofur og íbúð en hæðin er
að stórum hluta ónotuð.
Teikningarnar hafa ekki verið
samþykktar og óljóst hvort leyfi
fyrir stækkun fæst. Þannig mun
Slökkviliðsstjóri hafa lagst gegn
veitingasölum á fjórðu hæð.
sundlauganna; auk þess sé ljóst,
að stórmarkaður muni skapa
ónæði fyrir skólastarf og íbúa í
næriiggjandi götum. Segir í bréf-
inu að ljóst sé að umtalsverður
meirihluti kosningabærra íbúa í
hverfinu sé andsnúinn rekstri
stórverslunar á þessum stað.
„Þessar undirtektir ættu ekki að
koma neinum, sem þekkir til að-
stæðna, á óvart,“ segja bréfritar-
ar. „Um hið umdeilda svæði liggur
aðalgönguleið meirihluta skóla-
barna við Laugarnes- og Lauga-
lækjarskóla. Þetta hefur borgar-
yfirvöldum verið ljóst og þau
kappkostað til þessa að beina um-
ferð annarra en íbúa út fyrir
hverfið. Með tilkomu hringvegar
um Skúlagötu, Sætún, Kleppsveg
og áfram hefur gegnumakstur
minnkað verulega, og að sama
skapi dregið úr slysahættu eins og
dæmin sanna. Fyrirhuguð verslun
þjónar engan veginn hagsmunum
hverfisbúa, og hefur augljóslega í
för með sér mjög aukna slysa-
hættu með meiru."
íbúarnir segjast vænta þess að
Reykjavíkurborg falli frá hug-
myndum um að úthluta svæðinu
til verslunarreksturs og að um-
ræddri verslun verði fundinn ann-
ar og hentugri byggingarstaður.
„Við erum reiðubúin að ræða þetta
mál nánar," segja íbúarnir að síð-
ustu í bréfinu til borgarstjóra, „og
til að fara með þér og starfs-
mönnum borgarinnar um hverfið
til að skýra betur aðstæður á
staðnum og umferðarvandamál
barna almennt í hverfinu."
W'

Óperusöngvararnir Martha Colalillo og Piero Visconti á Hótel Sögu, þar
sem þau búa á meðan dvöl þeirra stendur.
„Meinilla við kvef ‘
segir ítalski óperusöngvarinn Piero Visconti
Sinfóníuhljómsveit íslands held-
ur óperutónleika í Háskólabíói í
kvöld. Óperusöngvararnir Martha
('olalillo, sópran, og Piero Vis-
conti, tenórsöngvari, munu syngja
og leika atriði úr ýmsum óperum á
tónleikunum í kvöld.
„Þetta er í annað skipti, sem
við syngjum saman. Við sungum
einu sinni saman í Luca, sem er
fæðingarstaður höfundarins að
óperunni „La Boheme", sagði
sópransöngkonan Martha Cola-
lillo, er blaðamaður hitti þau
Piero Visconti að máli á hótel
Sögu í gær. „Annars er það fyrir
algera tilviljun að ég er stödd á
íslandi núna,“ hélt hún áfram.
„Söngkonan Adriana Maliponte
sem átti að syngja hérna, for-
fallaðist á síðustu stundu og því
var ég beðin að koma og syngja í
hennar stað. Þetta gerðist allt
svo skyndilega. Nokkrum
klukkustundum eftir að búið var
að biðja mig að fara norður til
íslands til að syngja sat ég í
flugvél á leiðinni hingað." Piero
Visconti sagðist hins vegar hafa
vitað fyrir ári síðan að hann ætti
að syngja hér þennan ákveðna
dag. „Það er bara verst hvað það
er kalt hérna á íslandi", sagði
hann, „loftið er svo kalt og þurrt,
að ég voga mér ekki út fyrir
hússins dyr. Mér er nefnilega
meinilla við að fá kvef“, sagði
hann um leið og hann vafði ull-
artrefli um háls sér. Sagðist
hann reyna allt hvað hann gæti
til að forðast kvef. „Þetta finn-
ast mér nú óþarfar áhyggjur",
sagði Martha. „Það er ekki hægt
að lifa í eilífum ótta við að kvef-
ast, maður verður jú að passa
sig, sérstaklega fyrir tónleika.
En almáttugur, ekki gæti ég lif-
að, ef ég hugsaði ekki um annað
en að kvefast ekki!“
Það sem þeim kom mest á
óvart sögðu þau að væri þessi
frábæra sinfónúhljómsveit, sem
við íslendingar ættum. „Hún er
vægast sagt stórkostleg. Þarna
eru flestir hljóðfæraleikararnir
ungir en þeir spila allir af svo
mikilli tilfinningu og eru svo
„professional" í hljóðfæraleik
sínum að hrein unun er að fylgj-
ast með þeim,“ sagði hin glæsi-
lega argentínska sópransöng-
kona að lokum.