Morgunblaðið - 30.11.1983, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. NÓVEMBER 1983
27
Aburðarverksmiðja ríkisins:
Starfrækt árum sam-
an án starfeleyfis
„Nýja saltpéturssýruverksmiðjan er eini hlutinn sem enn hefur
fengið formlegt starfsleyfi," sagði landbúnaðarráðherra á Alþingi
ÞEGAR Áburðarverksmiðja
ríkisins tók til starfa 1954
þurfti ekki sérstakt starfs-
leyfi stjórnvalda til rekstrar.
I»að nægði að Alþingi hafði
ákveðið byggingu og starf-
rækslu hennar. Með reglu-
gerð nr. 164/1972, um varnir
gegn megnun, var hins vegar
ákveðið að sérstakt starfs-
leyfi þyrfti til slíks rekstrar.
Áburðarverksmiðjan sendi
umsókn um starfsleyfi fyrst
1972 en svar hefur ekki enn
borizt. Árið 1977 var heil-
brigðiseftirlitið minnt á um-
sókn Áburðarverksmiðj-
unnar, en án árangurs. Árið
1979 var ákveðið að endur-
nýja eina af fimm verksmiðj-
um í framleiðslurás Áburðar-
verksmiðjunnar, sem starfs-
leyfi fékkst fyrir 2. janúar
1981. „Er því Ijóst að hin
nýja saltpéturssýruverk-
smiðja er eini hluti Áburðar-
Kristín
verksmiðjunnar, sem enn
hefur fengið formlegt starfs-
leyfi.“ Þetta var efnislegt
svar Jóns Helgasonar, land-
búnaöarráðherra, við fyrir-
spurn Kristínar S. Kvaran
(BJ) á Alþingi í gær. „Hefur
Aburðarverksmiðja ríkisins
leyfi til rekstrar gömlu fram-
leiðslurásarinnar?"
Landbúnaðarráðherra kvað
svars við annarri spurningu
Kristínar, hvort ætlunin sé í
framtíðinni að leyfa starfs-
leyfi fyrir báðum framleiðslu-
rásum verksmiðjunnar, að
leita hjá heilbrigðisráðuneyti.
Á hitt væri að líta að til væri
hjá Hollustuvernd ríkisins ít-
arleg skýrsla um „mælingar á
köfnunarefnisoxíðum í ná-
grenni Áburðarverksmiðju
ríkisins" frá í nóvember 1982
sem draga mætti þær ályktan-
ir af, að hér væru mengunar-
áhrif innan hættumarka.
Kristín S. Kvaran (BJ), fyrir-
spyrjandi, taldi Áburðarverk-
smiðjuna spúa í andrúmsloftið
600 tonnum af köfnunarefnis-
sýringi, ef eldri framleiðslu-
rásir störfuðu. Furðu mætti
gegna að verksmiðjan hefði
verið starfrækt árum saman
án tilskilins leyfis, og án þess
að viðkomandi stjórnvöld
hefðust að.
Guðmundur Einarsson (BJ)
kvað þetta bera vott um dæma
laust kæruleysi yfirvalda. Hér
þyrfti betur að fara ofan í
sauma á málum og fá á hreint,
hver á heldur og hver veldur.
Ný þingmál:
Framsal sakamanna — al-
menn stjórnsýslulöggjöf
Framsal sakamanna
Fram hefur verið lagt stjórn-
arfrumvarp um framsal saka-
manna og aðra aðstoð í sakamái-
um. Frumvarpið er samið í
dómsmálaráðuneyti í tengslum
við væntanlega aðild íslands að
samningum Evrópuráðs um
framsal sakamanna o.fl. Verði
frumvarpið samþykkt staðfestir
ísland viðbótarsamning um
þetta efni. Frumvarpið byggir á
norrænni löggjöf. Hér á landi
eru ekki í gildi almenn lög um
framsal sakamanna.
Framsal er aðeins heimilt,
skv. frumvarpinu, að verknaður
varði a.m.k. 1 árs fangelsi, skv.
íslenzkum lögum. Framsal á ís-
lenzkum ríkisborgara er ekki
heimilt. Framsal vegna stjórn-
málaafbrots er einnig óheimilt,
sem og framsal vegna verknaðar
er varðar við herlög.
Frumvarpið fjallar efnislega
um: I) Skilyrði fyrir framsali, 2)
meðferð framsalsmála, 3)
ákvarðanir í tengslum við fram-
sal, 4) aðstoð og samstarf vegna
reksturs sakamála og 5) samn-
inga við önnur ríki um skyldu til
framsals o.fl.
Setning almennrar
stjórnsýslulöggjafar
Gunnar G. Schram (S), Guðrún
Agnarsdóttir (Kvl.), Kjartan Jó-
hannsson (A), Páll Pétursson (F),
Svavar Gestsson (Abl.) og Friórik
Sophusson (S) flytja tillögu til
þingsályktunar um undirbúning
að setningu almennrar stjórn-
sýslulöggjafar. Frumvarpið fel-
ur ríkisstjórninni, ef samþykkt
verður, „að skipa nefnd til að
semja frumvarp að almennum
stjórnsýslulögum og leggja fyrir
Alþingi svo fljótt sem verða má“.
I greinargerð segir að nauð-
synlegt sé að setja skýrar og
ótvíræðar reglur um stjórnsýslu
ríkisins, en hér á landi séu engin
almenn stjórnsýslulög. Þetta sé
nauðsynlegt til að tryggja rétt-
aröryggi borgaranna. Fyrir-
myndir að slíkri löggjöf megi
finna á Norðurlöndum.
Alexander Stefánsson
Jóhanna Siguróardóttir
Félagsmálaráðherra um útsvör 1984:
Kanna álagsheim-
ild í hverju tilfelli
Tilmælum beint til sveitar-
stjórna um hófsemd í álögum
STEFNA ber aó auknu sjálfstæði
sveitarfélaga, sagði félagsmála-
ráðherra á Alþingi í gær, þar sem
frumkvæði og fjárhagsleg ábyrgð
fer saman. Sveitarstjórnir þekkja
bezt tekjuþörf sveitarfélaga og
hagi fólks í sínum umdæmum. Ég
mun hins vegar ekki leyfa álag á
álagsprósentu útsvara (lagaheim-
ild stendur til 10% álaga á 11%
útsvarsprósentu á álagningar-
stofn), nema þar sem brýn nauð-
syn er fyrir hendi. Sé sveitarsjóð-
ur þann veg staddur vegna
skuldastöðu og óhjákvæmilegra
framkvæmda, að álagsprósent-
unnar sé þörf, er hins vegar eng-
um greiði gerður með því að synja
um álag, sem síðar kynni að leiða
til þess að sveitarsjóðurinn kæm-
ist í greiðsluþrot. Þetta voru efn-
isleg svör Alexanders Stefánsson-
ar, ráðherra, við fyrirspurn frá Jó-
hönnu Sigurðardóttur (A) um út-
svarsálagningu 1984.
Ráðherra svaraði fyrirspurn
sama þingmanns um fasteigna-
gjöld, hvort álagning yrði við
það miðuð 1984 að skattbyrði
heimila aukizt ekki á svipaðan
veg. „Ég vil ekki beita sveitar-
stjórnir lögþvingun í þessu
máli, enda skortir mig og þá 59
þingmenn aðra, sem hér sitja,
þekkingu sem nauðsynleg er til
að hafa um áhrif lögskipaðrar
lækkunar útsvars og fasteigna-
gjalda á fjárhag og stöðu ein-
stakra sveitarfélaga."
Ráðherra sagði ríkisstjórnina
koma til móts við hina lægst
launuðu með skattlagafrum-
varpi, sem enn yrði lagt fram,
og tilmælum til sveitarstjórna
um varfærni í skattheimtu, en
ekki grípa fram fyrir hendur
sveitarstjórnarmanna, sem
gerst þekktu heimavettvang.
Jóhanna Sigurðardóttur (A)
kvað svör ráðherra valda sér
vonbrigðum. Ríkisstjórnin hefði
heitið að beita sér skipulega
fyrir því að skattbyrði aukizt
ekki. Greiðsluþrot heimilanna
skiptu ekki minna máli en
greiðsluvandi sveitarfélaga.
Stuttar þingfréttir
Skipasmíðaiðnaður — K-bygging Land-
spítala — húsnæðismál 2000 námsmanna af
landsbyggðinni sem sækja nám í Reykjavík
Viðhald og endurbætur á
skipastólnum flutt inn
í landið
Davíð Aóalsteinsson (F) flytur
ásamt fleiri þingmönnum Fram-
sóknarflokks tillögu til þings-
ályktunar þess efnis, að viðhald
og endurbætur á skipastólnum
fari í ríkara mæli fram innan-
lands en verið hefur. Skal ríkis-
stjórnin, ef tillagan verður sam-
þykkt, beita sér fyrir þróun f þá
átt. í greinargerð segir að skipa-
stóll landsmanna sé rúmlega
193.000 lestir, 58% fiskiskip,
37% flutningaskip og 5% skip af
öðru tagi. Flutningsmaður segir
hér „um gífurlega fjármuni að
tefla“, auk atvinnusjónarmiða.
Tveir varaþingmenn bætast
við á Alþingi
Tveir varaþingmenn Fram-
sóknarflokks hafa tekið sæti á
Alþingi. Haraldur ólafsson,
fyrsti varaþingmaður flokksins í
Reykjavík, í fjarveru ólafs Jó-
hannessonar, og Magnús R. Guð-
mundsson, fyrsti varaþingmaður
flokksins á Vestfjörðum, í fjar-
veru Steingríms Hermannsson-
ar, forsætisráðherra.
K-byggin Landspítala
Jóhanna Sigurdardóttir (A) spyr
heilbrigðisráðherra: 1) Hvernig
hyggst heilbrigðisráðherra
bregðast við eftirfarandi um-
mælum stjórnar læknaráðs
Landspítala: „Ef ekki verður
leyst úr vanda deildarinnar er
fyrirsjánlegt að geislameðferð
mun falla niður vegna úreltrar
aðstöðu. Krabbameinssjúkl-
ingar, sem síðastliðið ár hafa
langflestir notið geislameðferðar
á þessari deild Landspítala, yrðu
þá tilneyddir til að leita lækn-
inga erlendis“? 2) Hver eru
áform heilbrigðismálaráðherra
um framkvæmdahraða við
K-byggingu Landspítala?
Húsnæðismál námsmanna
Stefán Guðmundsson (F) og
fleiri þingmenn Framsóknar-
flokks flytja tillögu til þings-
ályktunar, sem felur ríkisstjórn,
ef samþykkt verður, „að kanna
sérstaklega á hvern hátt megi
bæta úr þeim mikla húsnæðis-
vanda sem námsmenn utan
Reykjavíkur og nágrennis búa
við vegna staðsetningar Háskóla
íslands og flestra sérskóla.
Áhersla skal lögð á það að ljúka
þessari könnun svo fljótt sem
kostur er“.
í greinargerð segir að rúmlega
1.800—2.000 námsmenn, hvað-
anæva af landinu, sæki 19 til-
greinda skóla er þjóni landinu í
heild, en séu staðsettir á höfuð-
borgarsvæðinu. í greinargerð
kemur og fram að um 5.500-
—6.000 íbúðir séu leigðar út í
Reykjavík, ásókn í þær sé gífur-
leg, og há húsaleiga torveldi
mjög framhaldsnám lands-
byggðarfólks í þessum samskól-
um þjóðarinnar.