Morgunblaðið - 20.12.1983, Blaðsíða 28
76
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1983
,, longu búinn cÁ gjeymö. Hufcxis
er cprr\o.\X , en ég ^ield eg sé eittKi/c£>
/ lcrinvgum Í2. • "
Með
morgunkaffinu
Vildi óska þess að þú læsir
blöðin eins og aðrir menn.
Fyrir alla muni — gakktu í
bæinn. Skiptir ekki máli hver
þú ert.
HÖGNI HREKKVISI
„Fjórtán aukalög“
Sigurður Dementz Franzson
skrifar:
Þegar ég var að lesa DV þann
21. nóvember sl., rak ég augun í
yfirskrift greinar, sem með stóru
letri bar heitið: fjórtán aakalög og
til hliðar var mynd af Kristjáni
Jóhannssyni. Andartak varð ég
sem þrumu lostinn og hugsaði:
„Guð minn góður, er Kiddi orðinn
snarvitlaus að syngja fjórtán
aukalög eftir heilan konsert?"
Það væri jú heimsmet hjá
söngvara.
Eftir að hafa lesið áfram, skildi
ég, að ekki var verið að tala um
aukalög á tónleikum, heldur plötu
þá, sem „Veröld" gaf út með söng
Kristjáns Jóhannssonar og lengi
hafði verið beðið eftir.
Eftir að hafa tvílesið greinina,
sem átti að vera gagnrýni á tón-
listarsviði hjá trompetleikaranum
og „dipl. musik-therapeut" EM, lét
ég blaðið síga, féll þunglega aftur
á bak í stólinn og endurtók í sí-
fellu í huganum setningu eftir
setningu, eins og jórtrandi naut-
gripur, svo undrandi varð ég.
Svo dæmi sé nefnt: „Þegar stór-
söngvarar hafa fengið nóg af að
syngja eilíflega ópus-músík og
annað þungmeti, bregða þeir oft á
það fangaráð að slá öllu upp í
glens og hljóðrita samsafn af léttu
efni. Gjarnan aukalagasafnið, sem
þeir hafa átt í pokahorninu til að
létta á yfirþrýstingnum eftir allan
ópusrembinginn."
Nú spyr ég: Getur „stórsöngv-
ari“ nokkurn tíma fengið nóg af
nokkurs konar ópus-músík? (Til
almenns fróðleiks skal upplýst, að
EM meinar með þessu orði óperu-
músík, klassískan ljóðasöng, aríur,
kantötur o.s.frv.)
Er t.d. hægt að huga sér að
Louis Armstrong hefði nokkurn
tíma fengið nóg af jazzmúsík, eða
þá Bing Crosby eða Benny Good-
man?
Annað, sem stakk mig óþægi-
lega var orðið „ópusrembingur“.
Þetta orð vakti m.a. upp í huga
mér hugsanir um náðhús og konu í
barnsnauð. í þessu sambandi er
örugglega hægt að finna þokka-
legra orð. Mér finnast þessi EM-
sku lýsingarorð afar dónaleg. EM
heldur áfram og segir: „Ein
hljómplata af umgetinni tegund er
nú komin út með söng Kristjáns
Jóhannssonar." Já, hvers vegna
ekki plata með „stórsöngvara"
okkar KJ, sem í þessari gagnrýni
er svo miskunnarlaust nídd niður?
Hefur EM aldrei hlýtt á plötur „af
umgetinni tegund", t.d. með Car-
uso, Gigli, DiStefano, Fritz Wund-
FJÓRTAN AUKALOG
F.iwi '
.,w*Mr VmI rr nds«
arcral jip/.AlrKu"‘ c^*'**' **'»•«
— .«..«» .ini.xla UUMtoW
” "***" ,m hirwr si.wUilf1í»-tu .«**.»■«•
Lslrnxku lo«u.ium þ»r "'ni
»• ,|*iiu ahrtfarka beilimiu hluwranna
IU »# bywu» uppJwpunMin" ■ I ’)»f
>r h»/» Irnidft no« |*«a .« ..n»trum«nU-
I. þnr uft a pa* Symphony er UMaaoéur j* raunar
_____ /mlu upp . «>«"» •* þallur pWunnar
MuUlnU satmaln af IHIu elm l.jam- ’l- N.ðurroöun l«(ann» a plotunni er
_..! .iiihaUcasalnið sm. þr.r h»ía all . rmtor ll»«n«lija. Hrlt ««. <* þurrfc-
Íð'o/^íli
i*ulal'.ð. pl.»unnar erju
Kre>l)a..» J>*»nn»>
smn. syn.r hann hrr
rodd Iwm. Iwíur F* ton.
iruar eklu »a»l ,te*^ hrdmn af þv»
hvemw hann hrufcar hana KnMjto
helur tamrf »a þ»nn *iT a« renn. t*
Ijo. AunKs IU halllom Ió«*ri4u aft
hverjum I6nl »em Imgur lyrlr crfan
n.iAju 0« jalnvel þar lynr neðar. Ifka
Auk peu h*Oir honum t.l að han«»
nrðan > lonuium Hann a jmð bka ld »*
klemma. *rslakle«. el ham ,yn«»r
vcikl. h*ðtnn. f'.n Kratþn er siður en
______ ybrþo*-
rlnr allan opuareinbiniiinn
I. jör*ða stulta hvelli. ineð
u.nb>««Aun. hapunklum.
bv«ia “PP abKandi
n:
kun.in Jt með son« Kr«lján»
»r jVirðnl a
xg&ssi* sggssss
uin. . hljomaveil M blasarl .1 þv. UlP
v*n ekki inetinn lil mar«ra ft»ka t*
hrt alist upp vi* Þ»* »* hin" hr,“"loW'
sr ekkl l.ður keppAefk M>n«vr —
hl)oðl*rale.k»r»n» Fyrir me
ia son«n.al. ekkerl annaði
af sokun lyrir þvi að lynnja e*
Umbuðimar um plöluna IKa vel ul
v.ð lyrstu sýr. akrcyttx ..Ustrmum"
hosmyndum Zae Domm». «» «r»
prxar nanar er sfcuðað dammrrðar
• fjorian auka
erlich, Placido Domingo (My life
for a song) eða plöturnar fjórar
með 46 léttum lögum sungnum af
José Carreras? Allir þessir menn
og miklu fleiri hafa orðið heims-
frægir af „ópusrembingi“.
Ættum við ekki frekar að vera
þakklát öllu því fólki, sem léttir
okkur nútmafólki streiturembing-
inn með list sinni? „De gustibus
non est disputandum", sögðu
Rómverjar til forna. Það þýðir:
Um smekk deilum við ekki. Mér
finnst t.d. algjört lostæti að fá
kæstan hákarl, signa grásleppu
eða hvítlauk, sem aðrir þola e.t.v.
ekki einu sinni lyktina af.
Það er trúlega erfitt að gera öll-
um til hæfis, en greinilega fellur
umrædd plata ekki að smekk EM.
„Niðurröðun laganna á plötunni
er einber flatneskja. Rétt eins og
þurrkuðum súpujurtum sé kastað
út í pott“, segir EM. Ekki geðjast
honum heldur að uppbyggingu
plötunnar. Það eina, sem er við-
bjargandi, eru útsetningar og leik-
ur Sinfóníuhljómsveitar Lundúna.
Með öðrum orðum: Ramminn er í
lagi, en ekki myndin sjálf. Svo á
þetta að kallast gagnrýni. Þetta er
alltof einhliða og þröngsýn um-
fjöllun.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að fyrstu áhrif eru hin
áhrifamestu. Svo við höldum
okkur við mataruppskriftir (þ.e.
súpujurtirnar í pottinum) hvað er
þá rangt við það að fá framreitt á
glæsilegan hátt í forrétt „0 sole
mio“ og „Catari“ á fyrstu hlið
plötunnar? Hjá sælkerum er aðal-
réttur matseðilsins hápunktur
máltíðarinnar. í aðalrétt býður KJ
upp á íslensk lög eins og „Hamra-
borgina“ á annarri plötuhlið. f eft-
irrétt má nefna: „Maria Mari“.
Svo haldið sé áfram með „súpu-
pottirm" þá hlýtur hann að inni-
halda alveg frábæra súpu, sem
milli fimm og sex þúsund manns
hafa þegar neytt, enn fleiri bragð-
að og miklu fleiri vilja smakka á.
Auðvitað þurfti hin EM-ska
gagnrýni líka að rífa niður rödd og
söngtækni „stórsöngvarans".
Ég er í hópi þeirra fjölmörgu
fslendinga, sem af einlægni hafa
fagnað hinum nýja íslenska tenór,
bæði í óperu og á tónleikum, með
því að rísa á fætur og hylla hann
með mikilli „bravo plaudite"
(klappaði).
Við vitum öll að leiðin á tindinn
er ótrúlega erfið. Við vitum einn-
ig, að sé leitað með stækkunar-
gleri, má alltaf finna veikan punkt
hér eða þar. En maður kastar
samt ekki út í hafsauga öllu því
góða eins og gert er í hinni
Em-sku gagnrýni.
Starf gagnrýnanda er örugglega
enginn dans á rósum, sérstaklega
ekki starf tónlistargagnrýnanda.
Auk yfirgripsmikillar þekkingar
og reynslu þarf gagnrýnandi að
vera auðugur af skilningi og
mannlegum tilfinningum. Gagn-
rýnandi á að beita svörtum eða
hvítum penna sínum af réttsýni og
hreinlyndi, án fyrirfram mótaðs
viðhorfs og klíkuskapar.“
Er það kristilegt að
gera grín að bless-
uðum prestunum okkar?
,SvO HAKiN ER KOMlNN í AOQL^SlNGA-
Bransann.'"
Kona skrifar:
„Velvakandi!
Hvernig er því háttað með
bókaútgáfuna Salt? Ætlar hún
að halda áfram að selja þessa
skopbók um presta þrátt fyrir
tilmæli sr. Halldórs Gröndal um
að þeir hættu að augiýsa og selja
bókina?
Mér hefur skilist að þessi
bókaútgáfa kalli sig kristilega.
Er það kristilegt að gera grín að
biessuðum prestunum okkar?
Bókin er þar að auki auglýst á
ósmekklegan hátt þar sem prest-
urinn er látinn auglýsa hana.
Hvaða tilgangi á þetta að þjóna?
Á að auðgast á sölu þessarar
bókar á kostnað prestanna í
landinu?
Nú skora ég á útgáfuna að
hætta sölu á þessari bók og að
hún taki tilmælum séra Hall-
dórs, því bókin hlýtur að vera
skaðleg, fyrst hann er á móti
henni. Gaman væri að heyra í
fleirum um þetta mál, því ég veit
að margir eru á sama máli og
ég.“
Skrifið eða
hringið
Velvakandi hvetur les-
endur til að skrifa þætt-
inum um hvaðeina, sem
hugur þeirra stendur til
— eða hringja milli kl.
11 og 12, mánudaga til
föstudaga, ef þeir koma
því ekki við að skrifa.
Meðal efnis, sem vel er
þegið, eru ábendingar og
orðaskipti, fyrirspurnir
og frásagnir, auk pistla
og stuttra greina. Bréf
þurfa ekki að vera vélrit-
uð, en nöfn, nafnnúmer
og heimilisföng verða að
fylgja öllu efni til þátt-
arins, þó að höfundar
óski nafnleyndar.
Sérstaklega þykir
ástæða til að beina því
til lesenda blaðsins utan
höfuðborgarsvæðisins,
að þeir láti sinn hlut
ekki eftir liggja hér í
dálkunum.
GÆTUM TUNGUNNAR
Einhver sagði: Ég vill fara.
Rétt væri: Eg vil fara.