Morgunblaðið - 22.05.1984, Blaðsíða 28

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MAl 1984
oo
32
Ellimálaráð Reykjavfkurprófastsdæmis:
Fundur með fólki
í safnaðarstarfi
Aðalfundur Kllimálaráðs Reykja-
víkurprófastsdamis var haldinn í
Safnaðarheimili Bústaðakirkju 1.
maí sl. Aðild að ráðinu eiga allir 16
söfnuðir prófastsdæmisins og sendu
flestir þeirra fulltrúa á aðalfundinn,
svo að vel var mætt og umræður
hinar fróðlegustu.
Formaðurinn, Sigríður Jó-
hannsdóttir, gaf skýrslu um störf-
in á liðnu ári, þar sem kom m.a.
fram, að auk fjögurra stjórnar-
funda, hefðu verið haldnir 5 full-
trúaráðsfundir, þar sem rætt
hefði verið um öldrunarmál í pró-
fastsdæminu með sérstöku tilliti
til þátttöku safnaðanna. En einnig
hefði starfshópur á vegum ráðsins
tekið að sér að kanna umfjöllun
fjölmiðla á öldrunarmálum ákveð-
inn tíma, þ.e. 13.—21. maí 1983 og
1.—8. apríl 1984. Kom fram í
þeirri könnun, að yfirleitt hafði
verið fjallað jákvætt og af skiln-
ingi um öldrunarmálin, enda þótt
mikið vantaði á, að skilningur
ríkti á öllum þeim málum, þar sem
skórinn kreppir sérstaklega.
En veigamesti þáttur liðins
starfsárs var námskeið í safnað-
arstarfi, sem haldið var 26. febrú-
ar til 27. marz og hundrað manns
sóttu. Var þar fjallað um málefni
aldraðra sem æskulýðsmál og hlut
kirkjunnar í því auk innri mála
kirkju og einstaklinga. Af þessum
hundrað skráðu 40 sig á lista, þar
sem leitað var eftir fólki, sem
hefði áhuga á því að starfa á
skipulegan hátt fyrir söfnuði sína.
Og verður fundur með þessu fólki
þriðjudaginn 22. maí nk. og verður
hann í Safnaðarheimili Bústaða-
kirkju og hefst kl. 20.15. En auk
þeirra fjörutíu, sem sérstaklega
hafa verið boðaðir, er annað
áhugafólk hjartanlega velkomið.
En áformað er að hefja þetta starf
með haustdögum.
Margvísleg áhugaefni fundar-
manna voru rædd, eins og t.d. þörf
safnaða fyrir fasta starfsmenn
auk prestanna til að sinna félags-
hlið kirkjulegrar þjónustu, en
nokkrir söfnuðir hafa þegar ráðið
aðstoðarfólk í hlutastarf. Þá var
bent á nauðsyn þess að skrá væri
til yfir aila ellilífeyrisþega í hverj-
um söfnuði. Þá skiptust fundar-
menn á skoðunum um notkun
safnaðarheimila, en það mál var
sérstaklega rætt á síðasta Kirkju-
þingi og reglur samþykktar til
þess að söfnuðir hefðu til fyrir-
myndar.
Stjórn Ellimálaráðsins var
endurkosin, en hana skipa auk
formanns, Sigríðar Jóhannsdótt-
ur, Dómhildur Jónsdóttir og Ás-
laug Gísladóttir.
(Krcttatilkynnint')
Opinn fundur um Útvarpslagafrumvarpið:
FRJÁLST ÚTVARP
— hvert verður framhaldið?
Samband ungra sjálfstæöismanna og Heimdallur halda opinn fund
um Utvarpslagaframvarpiö i Valhöll, Háaleitisbraut 1, kl. 19.30—21.00
miövikudaginn 23. mai nk.
Raöumenn:
Friörík Friörikuon
1. varaformaöur
Sambanda ungra
aiélfalaaöismanna.
Halldór Blöndal al-
þingiamaöur, Sjálf-
alæðiaflokki.
Guömundur Ein-
arason alþingia-
maöur, Bandalagi
jalnaöarmanna.
Jón Baldvin Hanni-
balsson alþingis-
maöur, Alþýöu-
flokki.
Fundarsljöri:
Haukur Þór Hauks-
son varalormaöur
Heimdallar.
Garðabær — Viðtalstími
Ðæjarfulltrúarnir, Dröfn Farestveit og Benedikt Sveinsson, veröa til
viötals í Sjálfstæöishúsinu, Lyngási 12. simi 54084, þriöjudaginn 22.
maí kl. 17 30 til 18.30
Allir Garöbæingar velkomnir.
Sjálfstæöisfelag Garöabæjar.
Dröfn H. Benedikt Sveinsson
Farestveit, varafulltrui
bæjarfulltrúi.
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir MAGNÚS SIGURÐSSON
Verkamenn í gervi vélmenna, er taka vinnu frá öðrum, ásamt verkfallsvörðum fyrir utan verksmiðju í Stuttgart
í síðustu viku.
Verkföllin í Vestur-Þýzkalandi:
Kjarabarátta eða við-
brögð við nýrri tækni
VKRKFALL málmiðnaðarmanna, sem hófst í Baden-Wiirttemberg í Vestur-
Þýzkalandi sl. mánudag, kann að draga mikinn dilk á eftir sér þar í landi.
Hér var ekki um svæöisbundnar aðgerðir að ræða, enda þótt svo liti út á
yfirborðinu. Nái aðalkrafa verkamanna um 35 klukkustunda vinnuviku án
launaskerðingar fram að ganga, verður hún öðrum starfsstéttum mikið
fordæmi. Samtök verksmiðjueigenda í málmiðnaðinum jafnt sem önnur
samtök vinnuveitenda í Vestur-Þýzkalandi hafa því snúizt mjög öndvcrð
gegn þessari kröfu. Halda þau því fram, að enginn raunhæfur grundvöllur
sé fyrir henni. Hún eigi eftir að hafa mjög neikvæð áhrif á allt efnahagslíf í
landinu, sem kunni að reynast mjög afdrifaríkt í framtíðinni, ekki sízt fyrir
verkamennina sjálfa.
Akvörðunin um að hefja verk-
fall var tekin, eftir að sam-
ningaviðræður við samtök at-
vinnurekenda höfðu farið út um
þúfur í öllum svæðisumdæmum
málmiðnaðarmanna í Vestur-
Þýzkalandi, en þau eru 17 aö tölu.
Þá höfðu viðræður milli æðstu
forustumanna málmiönaðarsam-
bandsins og atvinnurekenda, sem
efnt var til á síðustu stundu, ekki
heldur borið neinn árangur.
Aðferð málmiðnaðarsambands-
ins er sú að láta verkfallið hafa
eins mikil áhrif og unnt er án
verulegra fórna af hálfu verka-
manna. Aðgerðirnar hófust þess
vegna með því að 13.000 málmiðn-
aðarmenn í 15 verksmiðjum í
Stuttgart og nágrenni fóru í verk-
fall. Þetta voru ekki starfsmenn
stórfyrirtækjanna, heldur meðal-
fyrirtækja, sem framleiða aðal-
lega einstaka hluti í bifreiðir.
Þessum aðgerðum er samt stefnt
gegn þýzka bílaiðnaðinum í heild,
en í bílaiðnaði vinnur 1,6 millj.
manna.
Stóru bílaframleiðendurnir eins
og Audi og BMW hafa lýst því
yfir, að þeir muni ekki hika við að
grípa til róttækra mótaðgerða
eins og verkbanns og loka verk-
smiðjum sínum. Verkföllin hafa í
för með sér svo stórfelldan skort á
ýmsum hlutum til bílafram-
leiðslu, að starfsemi þessara stór-
fyrirtækja hlýtur hvort sem er að
stöðvaðst. Aðrir kunnir bíla-
framleiðendur í Vestur-Þýzka-
landi eins og Daimler-Benz og
Porsche hafa einnig gefið út til-
kynningar þess efnis, að haldi
verkföllin áfram, þá hljóti starf-
semi þeirra óhjákvæmilega að
stöðvast innan skamms.
Hvaö liggur aö baki
verkfbllunum?
f allri þeirri umræðu, sem átt
hefur sér stað í Vestur-Þýzka-
landi að undanförnu um 35 tíma
vinnuviku, eru það fyrst og fremst
óskir verkamanna um meiri frí-
tíma og um atvinnu handa fleir-
um, sem færðar eru sem rök fyrir
styttri vinnutíma. Nýrra ráða sé
þörf til þess að vinna bug á at-
vinnuleysinu, sem enginn sér
fyrir endann á, verði ekkert að-
hafzt.
En orsakanna fyrir vinnudeil-
unum nú er ekki bara að leita
þarna. Líkt og svo mörg ríki önn-
ur með frjáls hagkerfi, hefur
Vestur-Þýzkaland búið við meiri
eða minni kreppu, síðan olíuverð-
ið í heiminum snarhækkaði 1973.
En vélmenni, örtölvutækni og
margvíslegur nýr tæknibúnaður
hefur aukið framleiðni og fram-
leiðslugetu í mörgum atvinnu-
greinum en samtímis og einmitt
þess vegna orðið til þess að fækka
vinnandi fólki í þessum greinum
verulega.
Sú skoðun fer því vaxandi í
Vestur-Þýzkalandi, að hin nýja
tæknibylting megi ekki fara fram
úr þjóðfélaginu sjálfu, heldur
verði að hægja á henni. Nota beri
þann tíma, sem þannig gefst til
þess að leysa þau þjóðfélags-
vandamál, sem þessi tæknibylting
kann að leiða af sér eins og at-
vinnuleysi samtímis því, sem þau
verða til. Það hljóti að verða eitt
helzta verkefni ríkis og samfélags
á þessum áratug að vinna bug á
atvinnuleysinu, annars eigi eftir
að fara illa.
Á það er bent, að í ýmsum lönd-
um með frjálst markaðskerfi eins
og Japan, Sviss og Austurríki sé
fjöldi atvinnulausra miklu minni
en víðast hvar annars staðar og
það stafi fyrst og fremst af þvi, að
stjórnvöld hafi þar tekið mark-
visst á þessu vandamáli og knúiö
samtök atvinnurekenda og verka-
manna til þess að leysa þetta
vandamál í sameiningu í stað þess
að velta vandanum hvorir yfir á
hina.
Sú lausn fái ekki staðizt að
auka þjóðarframleiðsluna sem
mest með aðstoð nýrrar tækni og
ætla sér samtímis að vinna bug á
atvinnuleysinu eða halda því í
skefjum. Til þess þurfi einfaldlega
slíka framleiðsluaukningu, að
auðsætt er, að hún muni aldrei
nást. Þar að auki sé með öllu
óvíst, hvort markaðir séu fyrir
hendi til þess að taka við jafn
stórfelldri aukningu á vörum og
þjónustu. Fyrst á næsta áratug,
er mannfáir árgangar komi út á
vinnumarkaðinn, sé þess að
vænta, að atvinnuleysið hverfi að
mestu eða öllu.
Verkalýðsfélögin gera sér hins
vegar grein fyrir því, að þau fá
kröfu sinni um 35 klukkustunda
vinnuviku ekki framgengt í einu
vetfangi. Þá er þeim það einnig
ljóst, að sérhver stytting vinnu-
tímans, hlýtur að hafa í för með
sér einhverja launaskerðingu. Á
sumum sviðum stóriðnaðarins í
Vestur-Þýkalandi hefur krafan
um styttri vinnutima einnig hlot-
ið nokkurn hljómgrunn, svo fram-
arlega sem verkalýðsfélögin taki á
sig einhverja launaskerðingu á
móti. í þessum hópi má nefna
stóru olíuhreinsunarstöðvarnar,
sem hafa hvað bezt hagnýtt sér
hina nýju tækni tölvualdarinnar.
Markmiðið með styttri vinnutíma
er að skerpa einbeitingu þeirra,
sem fylgjast með tölvunum og
tækjunum, en hlutfall þess mann-
afla hefur aukizt á meðan starfs-
liðinu hefur fækkað verulega á
öðrum sviðum.
Þá er einnig nokkur kaldhæðni
í því fólgin, að verkföllin skuli
beinast jafn harkalega og raun
ber vitni gegn bílaiðnaðinum, því
að einmitt þar hafa sumir áhrifa-
menn alls ekki lýst sig svo and-
víga hugmyndinni um styttri
vinnutíma. I hópi þessara fyrir-
tækja eru Volkswagen og BMW
en einnig má nefna fyrirtæki eins
og Pfaff, BASF og Fulda-gúmmí-
verksmiðjurnar. Stjórnendur
þessara fyrirtækja telja, að með
styttri vinnutíma verði unnt að
koma á greiðara vaktavinnufyr-
irkomulagi en nú er og með því
betri hagnýtingu fjármagnsins.
I áratugi hefur þýzka sam-
bandslýðveldið verið talið ein
helzta háborg hins frjálsa hag-
kerfis í heiminum og á það hefur
gjarnan verið bent til sönnunar
um ágæti þessa skipulags. Vinnu-
friður og jafnvægi hefur einkennt
þetta þjóðfélag umfram önnur. Af
þessum sökum vekja verkföllin nú
enn meiri athygli en ella og sú
spurning vaknar, hvort meiri
háttar breytingar til hins verra
séu framundan í landinu. Það er
þó engin ástæða til að draga þessa
ályktun. Verkföllin nú eru ekki
nema að hluta kjarabarátta í
venjulegum skilningi þess orðs.
Þau eru líka og kannski miklu
fremur andsvar við hinni nýju
tækni örtölva og vélmenna, sem
nú ryður sér óðum til rúms.