Morgunblaðið - 29.07.1984, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. JÚLl 1984
Heilsad upp á Surt, Gretti,
Hallmund og fleiri höfðingja
Teikn. H. Ben.
Eiríkur, einfættur, í sjálfheldu í Eiríksgnípu. Sveitamenn reiðir fyrir neðan.
15 LESTA BÁTAR
Viö framleiöum vandaða 15 lesta fiskibáta úr trefjaplasti. Bátarnir eru tilvaldir til
veiöa meö rækjutrolli, netum, línu og handfærum.
Bátana má fá á ýmsum byggingarstigum.
STUTTUR AFGREIÐSLUTÍMI
Upplýsingar í síma 95-4775, 95-4849.
TRÉSMIÐJA OG SKIPASMÍÐASTÖÐ
GUÐMUNDAR LÁRUSSONAR HF.,
SKAGASTRÖND.
var áður farið fram á Arnarvatns-
heiði, fannst hrossið dautt, Franz
hafði skorið það á háls.
Enn seinna um haustið, eða
snemma vetrar, fóru tveir Borg-
firðingar til veiða gegn um ís á
Reykjavatni og urðu þeir varir
mannaferða. Hreppstjóri þeirra
Hvítársíðunga, Jón Auðunsson,
brá þá hart við, safnaði liði og
klófesti þjófinn. Hann var 27 ára
gamall þegar atvikið átti sér stað
og var síðan sendur til 20 ára
Brimarhólmsvistar.
Nú leggjast ekki út aðrir en
ferðalangar sem draga vilja að sér
hreint og tært hálendisloftið og
veiða sprækan og stóran Reykja-
vatnssilunginn sem á vart sinn
líka að líkamsburðum.
„Eigum við ekki að drífa í...“
Eitt furðulegt fyrirbæri fyrir-
finnst í Hallmundarhrauni, það
eru djúpir hraunbollar með græn-
gresi í botni og tæpum einstigum
ofan í. Talsvert er um slíka bolla
og sótti og sækir sauðfé mjög ofan
í slíka bolla. Sá var þó galli á gjöf
Njarðar, að þó féð kæmist ofan í,
komst það ekki upp úr aftur hjálp-
arlaust. Því var það að allmargt fé
dó í dauðagildrum þessum, þess-
um bollum sem virtust hrein para-
dís, með ilmandi grængresi í botni
og skjóli fyrir sólarhita og mý-
vargi sem margt er af á þessum
slóðum svo eigi sé dýpra í árina
tekið. 1 einni slíkri holu fundust
eitt sinn 20 kindaskrokkar. Hlaðin
hafa verið þrep upp úr hættu-
legustu „sveltustömpunum" sem
vitað er um, en svo hafa dauða-
gildrur þessar verið kallaðar.
Til er saga um tvo borgfirska
bændur sem voru á rölti í Hall-
mundarhrauni einhverju sinni og
gerðu þeir sér far um að kíkja
ofan í þá sveltustampa sem þeir
vissu um á gönguleið sinni. Þetta
voru rólegheitarmenn, en nöfn
voru ekki nefnd er grh. heyrði
frásögnina. Þeir komu að hverri
„gröfinni" af annarri og voru
kindaskrokkar nokkrir { flestum
pyttunum. „Við verðum að fara að
gera eitthvað í þessu,“ sagði annar
alltaf við hinn við hvern sveltu-
stamp, og sá er hlýddi á svaraði
jafnan „já, við verðum að gera
eitthvað í þessu einhvern daginn".
Hver stampurinn rak annan og
alltaf var viðkvæðið það sama og
varla að karlarnir nenntu að geta
þess í hvert skipti að „einhvern
daginn" yrði að taka á þessu máli.
Svo komu þeir allt í einu að djúp-
um og miklum sveltustampi og
þegar þeir gægðust ofan í hann
sáu þeir ekki betur en að ofan í
lægi beinagrind af manni. Horfðu
þeir á um hríð og mæltu ekkert,
störðu á grindina og síðan hvor á
annan til skiptis. Loks eftir langa
þögn mælti annar við hinn:
„Heyrðu, eigum við ekki að fara að
drífa í því að hlaða upp þessum
helv. stömpum áður en við töpum
fleiri rollum". „Jú, endilega," sagði
hinn, og svo röltu þeir áfram leið-
ar sinnar.
Niðurlag
Hraunið er eilíft, að minnsta
kosti ef miðað er við nokkrar
mannsævir, sumir andmæla svona
yfirlýsingum og segja að ekkert sé
eilíft. Margt er þó breytt, dropa-
steinarnir eru horfnir, búið er að
traðka niður beinin í Surtshelli og
horfnir eru útilegumenn og senni-
lega tröllin líka. En hellarnir eru
þarna enn og minjarnar um úti-
legumenn lifa bæði í hrauninu og í
bókum, en ekki síst í andrúmslofti
því sem ríkir þarna á heiðum
frammi.
Þaðan verður það aldrei afmáð,
sama hvernig ferðafólk kann að
ganga um vinjarnar. Vættir
hraunsins vilja varðveita það sem
einu sinni var og hlúa að því sem
eftir er. Það vilja einnig ferða-
menn og sveitamenn sjálfir í vax-
andi mæli og því verður Hall-
mundarhraun eftir sem áður
kynngimagnaður og stórbrotinn
staður sem skilur mikið eftir sig í
hugum þeirra er það sækir heim.
(Heimildir: Árbók FÍ 1962 o.fl.)
— gg-