Morgunblaðið - 29.07.1984, Blaðsíða 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. JÚLÍ 1984
/
OLAFSVAKAN
hófst í gær
Sögum fer af þeirri hátíð meðal
þeirra íslendinga, sem Þórshöfn
hafa gist í júlflok. Víst er að þá er
mikið um dýrðir hjá frændum okkar
og undirbúningur þeirra fyrir þjóð-
hátíðina 29. júlí tekur ríflegan tíma
bæði hvað varðar það sem breyta á
um svip í bænum og svo hitt er
snertir viðbúnað á heimilunum.
Skyldu siðir og framkvæmdir líkjast
því sem hér gerist 17. júní ár hvert,
eða eiga Færeyingar sér allt aðrar
venjur á þjóðhátíð?
Sylvía Jóhannsdóttir for-
maður Færeyingafélagsins
Allar dyr opnar
á Ólafsvöku
Við leituðum til Sylvíu, sem er
formaður Færeyingafélagsins, og
báðum hana að fræða okkur um
hvað þessir nágrannar okkar
gerðu sér til skemmtunar á þjóð-
hátíð sinni og af hverju Olafs-
vökunafnið væri dregið.
„ólafsvakan er haldin í minn-
ingu ólafs Tryggvasonar hins
heilaga Noregskonungs sem féll á
Stiklastöðum 1030. Hann innleiddi
kristna trú í Færeyjum og Ólafs-
vakan er honum til heiðurs og við
höldum þá okkar þjóðhátíð sem er
einnig mikil trúarhátíð. Það má
segja að það sem einkenni hana sé
kappróðurinn sem er okkar þjóð-
aríþrótt. Fólk kemur til Þórshafn-
ar frá öllum eyjunum til að hitta
vini og kunningja, sjá kappróður-
inn, fara á hinar ýmsu skemmt-
anir, í heimsóknir o.s.frv. Ólafs-
vökuna höldum við í tvo daga og
hún byrjar hinn 28 júlí, þ.e. dag-
inn fyrir þann dag sem við köllum
Ólafsvökudag. Klukkan tvö byrjar
hátíðin með því að allir okkar
íþróttamenn ganga í skrúðgöngu
um bæinn upp að þinghúsinu þar
sem borgarstjóri eða einhver hátt-
settur maður setur hátíðina.
Kappróðurinn tekur við að því
loknu frá fjögur til fimm. Kristi-
legar samkomur eru haldnar á eft-
ir og dans stiginn að því loknu sem
oft hefur komið erlendum gestum
Sylvía Jóhannsdóttir, formaður Fær-
eyingafélagsins.
á óvart. Sá siður hefur haldist í
Þórshöfn í langan tíma að hús eru
opin og vinir og kunningjar geta
gengið inn þó enginn sé heima og
borðað af hlaðborðum sem útbúin
hafa verið dagana fyrir ólafsvök-
una. Það má segja að það sé ekkert
til sparað í mat þessa daga og allir
eiga að geta orðið saddir.
í raun held ég að ólafsvakan
hafi lítið breyst frá upphafi síðan
1898 þegar iþróttamót byrjuðu en
auðvitað hefur verið haldið upp á
þessa daga síðan 1030. Þetta hefur
smáundið upp á sig eins og geng-
ur.
Á sjálfan ólafsvökudag er svo
þingið sett. Prestar, lögmenn og
biskup ganga í skrúðgöngu frá
þinghúsinu og upp í gömlu Þórs-
hafnarkirkju, sem kölluð er Hafn-
arkirkja, og er þetta afskaplega
hátíðlegt. Færeyingar eru mikið
kirkjufólk. Eftir guðsþjónustu er
gengið upp að þinghúsinu þar sem
þingið er sett klukkan eitt. Þar eru
ræður haldnar og færeyskir kórar
syngja. Að þessu loknu eru kapp-
reiðar og nú þegar Norræna húsið
er komið er mikið um sýningar og
þess háttar. Það eru semsagt há-
Ungir sem aldnir skarta þjóðbúning á Ólafsvöku.
tíðahöld stanslaust þessa tvo daga
og allir sem vettlingi geta valdið
taka þátt í þeim. Auðvitað er um
einhverja drykkju að ræða eins og
allsstaðar annarsstaðar en það er
ekki rétta myndin af Ólafsvök-
unni.
— Hvernig flnnst íslendingi að
vera á Ólafsvöku? Kristinn Gíslason
var búsettur í Færeyjum í nokkur ár
ásamt konu sinni.
Kristinn Gíslason
Kappróðurinn er
númer eitt
„Ólafsvakan gengur út á það að
menn ganga á milli kunningja og
vina, ræða málin og endurnýja
gamlan kunningsskap. Öll hús eru
opin þessa daga. Það er gamall
siður að hafa hús opin og venju-
lega er þá uppdekkað borð fullt af
mat og öðru góðgæti sem vinir
geta farið í þó enginn sé heima.
Það er alls ekkert sparað þessa
daga hvorki í mat né drykk. Ann-
ars eru Færeyingar alla jafna
mjög gestrisið fólk. I Færeyjum
þekkist það ekki að fólk banki á
hurðir. Gestagangur er mikill
fyrir Þórshafnarbúa því fólk kem-
ur svo mikið utan að og gistir
jafnvel. Nú auðvitað skiptir máli
hvernig viðrar því fólk leggur
kannski ekki á sig nú orðið að
koma ef veður er mjög slæmt. Ef
Ólafsvakan kemur eins og núna
upp á laugardag og sunnudag þá
er hætt að dansa inni klukkan
11.30 því í Færeyjum er það helgi-
brot að dansa eftir þann tíma.
Aftur á móti, ef vel liggur á fólki,
Kristinn Gíslason var búsettur í
Færeyjum.
Skírnin
Þarf að borga fyrir skírn?
Viötal við Einar Sigurbjörnsson
Hvað er skírn?
1 skírninni tekur Jesús Kristur
okkur að sér og gerir okkur að
börnum Guðs. Skírnþeganum
veitist hlutdeild í þeirri sátt-
argjörð, sem Jesús vann, er hann
sætti menn við Guð, og hann
eignast þau gæði sem leiða af
samfélaginu við Krist og eru
fyrirgefning syndanna, líf og
sáluhjálp. Um leið og maður tek-
ur skírn, verður hann meðlimur
hins kristna samfélags, kirkj-
unnar, sem er söfnuður þeirra
sem játa Jesú sem Drottin og
frelsara og vilja í öllu lífi sínu
fylgja honum sem boðberar sátt-
argjörðar og friðar í nafni hans.
Lítur kirkja okkar svo á, að þar
sem söfnuður sé fyrir hendi eða
kristinn jarðvegur, þar skuli
kristnir foreldrar eiga rétt á að
bera börn sín til skírnar, þar eð
ekki megi útiloka börnin frá
Guðs náð. Byggist þetta álit á
venju, sem nær allt aftur til
daga hinnar elstu kirkju.
Hvers vegna þarf að
borga þegar skírt er?
í raun er það svo, að skírnin
sjálf kostar ekki neitt. Hún er
sakramenti, þ.e. heilög athöfn,
þar sem náð veitist fyrir tilstuðl-
an ytri efna, og sakramentin eru
ekki seld. Hér á landi hefur það
hins vegar lengi tíðkast, að sam-
fara skírninni sé börnum gefið
nafn. Nafngjöf og skírn er auð-
vitað alls ekki eitt og hið sama,
heldur tvennt ólíkt, en tengslin
eiga sér þær orsakir, að nafnið
felur í sér persónuleikann og því
hefur það verið álitið dýrmætt
að nefna nafn barn fyrsta sinni,
um leið og það er gefið Guði í
skírninni. Það er hins vegar
nafnskráningin, sem fólk borgar
fyrir. Presturinn hefur það hlut-
verk sem embættismaður ríkis-
ins að skrá nöfn barna, hvort
sem þau eru skírð eða ekki, og
tilkynna það Hagstofunni og er
það sá gjörningur sem fólk borg-
ar fyrir.
Að fara í kirkju
Þegar rætt er við fólk hvers
vegna það fer í kirkju þá kennir
margra grasa. Sumir fara í kirkju
til að hlýða á sönginn, aðrir til að
hlýða á predikunina og enn aðrir
af skyldurækni o.s.frv. Margir
kvarta undan því að það sé leiðin-
legt að fara í kirkju. Aðrir kvarta
undan því þegar verið er að auka
virkni kirkjugesti t.d. með friðar-