Morgunblaðið - 16.08.1984, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. ÁGÚST 1984
mmmn
„Tvíheilagt er buinn ub haPa.
Of»ih i' sex mánu^i og þú ert sjbtfcf
ví&skiptctviriurinrv •"
Ást er...
... fyrsta skrefið til ham-
ingju.
TM Reg U.S. Pat. Otf.-all rights reserved
«19«* Los Angeles Times Syndicate
Áður en ég reyni að lækna þig af
þessari miklu spilafíkn, hvað legg-
ur þú jafnaðarlega mikið undir í
manna?
Með
morgunkciffinu
Nú get ég aftur tekið í notkun ull-
arundirfötin mín, þú skilur?
HÖGNI HREKKVÍSI
„Það hefir verið sagt á þá leið, að illindi og styrjaldir milli manna og þjóða svari til sótta í lifandi líkama,“ segir
bréfritari.
Hver á sér sína sögu
Þorsteinn Jónsson Úlfsstöðum
skrifar:
„Kæri Velvakandi.
„Auðlegðin er ekki smá
og ekki smiðurinn gleyminn,
sem setur sérstætt andlit á,
alla er koma í heiminn."
Þessa stöku Þingeyingsins
Karls Kristjánssonar rakst ég á
nýlega í vísnasafni litlu, sem ég
áður hafði ekki séð, og lærði ég
hana vegna þess, að þar er vikið að
því furðulega, að í ríki lifsins skuli
hver einn vera eitthvað frábrugð-
inn öllum öðrum. En hversvegna
er það, að svo skuli endilega þurfa
að vera?
Lengi hefir mér fundizt það
liggja ljóst fyrir, að ættar- eða
tegundarsaga hvers eins hljóti
með einhverjum hætti að hafa
skráðst í erfðastofna þá, sem að
honum stóðu, og hefi ég útfrá
þessu látið mér skiljast, að lífið
hafi hér þróast fram af sögu sinni,
byggst upp af söfnun og geymslu
ættminninga, sem ég hefi nefnt
þannig. Hefi ég útfrá þessu gert
mér það fullkomlega ljóst, sem
einnig blasir við útfrá hinni viður-
kenndu erfðafræði séð, að ekki
geti hér nema einu sinni verið
vaxið fram af fóstri og að um for-
tilveru nokkurs jarðarbúa geti því
aldrei verið að ræða. Ennfremur
hefi ég útfrá þessu sama látið mér
skiljast það, sem ég veit ekki til að
skilið hafi verið áður, hversvegna
það hefir æ reynzt óhjákvæmilegt
að gamlast og deyja héðan burt,
og gerði ég nokkra grein fyrir því í
eftirmála „Tunglsgeisla“ minna
fyrir meir en þrjátíu árum. Von-
andi geri ég það þó betur í bók,
sem koma mun út á þessu ári, og
einkum í ritgerð þar, sem ég nefni
„Hið dauðlega og hið ódauðlega
líf“. En hvort liggur það nú ekki
ljóst fyrir í því, sem hér hefir nú
verið sagt, að þetta, sem vikið var
að í stöku K.K., hljóti að stafa af
því, að saga eins getur aldrei til
fulls verið saga nokkurs annars?
Og liggur það þá ekki einnig ljóst
fyrir, að ódauðleiki hinna dauð-
legu jarðarbúa hljóti að leiða af
því, að enginn þeirra geti fundið
sér stað, nema í sjálfum sér?
Það hefir verið sagt á þá leið, að
illindi og styrjaldir milli manna
og þjóða svari til sótta í lifandi
líkama, og verður sú tilsvörun þó
skýrust, þar sem krabbameins-
sjúkdómurinn er. Er nú æ meir
verið að nálgast þann skilning á
þeim sjúkdómi, að þar sé í raun-
inni um fjandskaparfyrirbæri að
ræða milli sjálfra líkamsfrum-
anna. Þykir mér í þessu sambandi
mjög íhugunarvert það, sem ég
nýlega hefi séð getið um, að drög
til sjúkdóms þessa muni löngum
hafa verið finnanleg í erfðastofn-
um, sem að sjúklingnum stóðu.
Fer þá líkingin á undirrót krabba-
meinssjúkdóma að verða býsna-
mikil við undirrót fjandskaparins
á milli manna. Því að stundum
leynast drög að krabbameinssjúk-
dómi í erfðastofnum, og hlýtur
það að stafa af því, að þar hafi
einhver misskráning átt sér stað,
eitthvert vik orðið frá hinu rétta.
En slíkt er nú einmitt ástæða til
að ætla, að jafnan hafi verið und-
irrót óvildar milli manna.
Óhjákvæmilegt virðist mér vera
að ætla, að framkoma lífsins á
jörðinni hafi verið viðleitni til
aukinnar fullkomnunar þar, hafn-
ing til fegurðar og vits, sem á ann-
an hátt gat ekki orðið. Hjá lifnun-
inni varð ekki komizt á þeirri leið.
En til þess, að sú hafning mætti
takast og verða sigursæl, varð hún
að gerast á sem réttastan hátt.
Engin minning um það, sem raun-
verulega mátti verða'til ávinnings,
mátti falla niður eða aflagast, því
að annars hlaut framhaldið að
verða sjúkt. Og hið sama gildir í
viðskiptum manna og þjóða. Sann-
leikurinn eða sem réttastur skiln-
ingur á hverju einu þarf að vera
þar sem mest ráðandi, og mun þar
þó ekki vera þýðingarminnstur
skilningurinn á eðli heims og lífs,
heimspekin. Réttur skilningur
þar, myndi einmitt framar öllu
öðru leiða til hins rétta hugarfars,
góðvildarinnar á milli manna og
þjóða. Og hvort verður þá ekki,
þegar hugleiddir eru sumir at-
burðir þessarar aldar, ástæða til
að ætla, að ekki hafi allskostar
verið stefnt þaðan fram, sem hinir
ágætustu vitkunar og þekkingar-
frömuðir liðinna alda höfðu bezt
hugsað og skilið?
„Það sem þúsundir miljóna hafa
haldið vera líf í andaheimi eða
goðheimi, er lífið á öðrum hnött-
um.“ Þessi orð ásamt fleirum
stefnandi til sömu áttar voru bor-
in fram snemma á öldinni, sem er
að líða. En þó að þau væru hið
beinasta framhald af því, sem þá
var bezt vitað í heimsfræði og
öðru, þá var þeim ekki sinnt. Menn
skildu ekki, nema fáir, að hér gæti
verið um að ræða upphaf meiri
breytinga til batnaðar á högum
mannkynsins en orðið hefðu um
allar aldir áður. Og framhald at-
burðanna varð, eins og kunnugt
er, hin . vitfirrilegasta styrjöld,
sem nokkru sinni hafði verið háð.
En þrátt fyrir þetta, sem varð og
hinar slæmu afleiðingar þess, er
ég tregur til þess að gefa frá mér
alla von um framgang framhalds
hins réttasta, sem áður hefir verið
borið fram. Þoka dulrænunnar
annarsvegar og hinsvegar hin
dauða innilokunarstefna vísind-
anna þurfa að víkja, en í stað
þeirra að koma sannsækin
stjörnulíffræði. Þekkingu á
heimssambandi lífsins þurfa
menn að öðlast og um leið raun-
veruleik hins guðlega, því að til
slíks var ætlast með lífskviknun-
inni hér.“
Athyglisverð sýning
GN. skrifar:
„Ágæti Velvakandi.
Það er dagur í djúpinu og hann
rís úr djúpinu og opnar fyrir oss
hjarta sitt. Ég vona að allir viti
hvað hér er átt við, ég er að vekja
athygli á myndum Dags Sigurð-
arsonar Thoroddsen. Mér þykir
vænt um allt þetta fólk og það hef-
ur oft glatt mig allt frá „Pilti og
stúlku“ til „Manns og konu“ svo
þess sé getið sem fyrir löngu er
orðið sameign okkar.
Hann Dagur, strákskrattinn, er
orðinn skáld í litum og formum og
útlærður í lífsins skóla og ef hann
verður ekki heimsfrægur og meira
en það skal ég éta hattinn viðbits-
laust. Þá er að þakka hógværa
launkímna umsögn Valtýs kempu
Péturssonar í Mbl. 11.8. 1984. Við
skulum öll þakka fyrir að enn eru
til fallegir karlmenn. Ég vildi bara
óska að Lesbókin kæmi á sýning-
una og hefði með sér litfilmur."