Morgunblaðið - 13.01.1985, Page 14

14 B
MORGUNBLADIÐ, SUNNUDAGUR 13. JANÚAR 1985
’ff
Þar er eldingin morð-
tól galdrameistaranna
Eftir að Zimbabwe ivarð sjálf-
stætt ríki hafa skógar landsins
miskunnarlaust verið höggnir í
eldsneyti eða til annarra nota. Ein
afleiðingin er sú, að Zimbabwe-búar
eru nú miklu berskjaldaðri fyrir eld-
ingum en áður var, en á þessum slóð-
um deyr fjöldi manns árlega af
þeirra völdum. Yfirvöldin hafa að
sjálfsögðu áhyggjur af þessu, bæði af
skógarhögginu og eldingunum, og
þess vegna skoruðu þau á fólk nú
fyrir nokkru að láta trén í friði, sér-
staklega þau, sem eru næst húsunum.
Rigningartíminn í Zimbabwe
stendur í fimm mánuði og þá þykir
það varla í frásögur færandi þótt ein-
hver láti lífið í eldingu. Að þessu
sinni virðast þó öll fyrri met ætla að
falla því að aðeins á fyrstu sex vikum
regntímans drápu eldingar 71 mann,
þrjá að jafnaöi á hverjum tveimur
dögum. Næstum eingöngu er um að
ræða fólk, sem leitað hefur skjóls í
kofum sinum, og yfirleitt deyja fleiri
en einn hverju sinni.
Fólk óttast eldingarnar og það
bætir ekki úr skák, að sú trú er út-
breidd, að galdrar ráði því hvar þær
koma niður og hverjum þær verði að
bana. Undarlegar tilviljanir ýta líka
undir þessa trú eins og t.d. sá atburð-
ur nú fyrir skömmu þegar tveggja
mánaða gamalt stúlkubarn, sem var
reyrt við móður sína, slapp óskaddað
en móðirin lést í milljón volta spennu
eldingarinnar. Fjöldi manna hefur
látist þegar eldingar hafa kveikt í
stráþöktum kofunum og á árinu 1975
henti það, að 21 maður lést í einni
eldingu. Er það raunar met og skráð
sem slíkt í Metabók Guinness. Það
sem af er regntímanum núna hafa 13
manns látist í aðeins tveimur elding-
um, fimm fyrir annarri og átta fyrir
hinni.
Líkurnar á því að eldingu ljósti
niður fara eftir þvi hve oft verður
rumuveður á ári í viðkomandi landi.
Bretlandi er um að ræða þrjá til
átta daga, á Norðurlöndum tvo til
þrjá daga en I Norður-Zimbabwe er
um að ræða hvorki meira né minna
en 100 daga.
Ástæðan fyrir þessari miklu eld-
ingatíðni er sú, að á regntímanum,
einkum fyrri hluta hans, lýstur sam-
an miklum loftmössum, heitum og
köldum, og myndast þá óhemju mikið
af stöðurafmagni. Það fær loksins út-
rás í neista, sem leitar til jarðar.
Shona-þjóðin, sem er í meirihluta í
MORÐGÁTA
Zimbabwe, trúir því, að nornir geti
ráðið því hvar eldingu lýstur niður og
að þess vegna sé hægt að kaupa þær
til að fyrirkoma óvini sínum. Engin
málaferli hafa hlotist af þess konar
göldrum í nokkur ár enda galdrar
bannaðir með lögum í Zimbabwe en í
nágrannaríkinu Mósambík er annað
uppi á teningnum. Þar eru galdrar
enn í góðu gengi og þar býr fjöl-
skylda nokkur, sem fræg er um alla
sunnanverða Afríku fyrir kunnáttu
sína, þar á meðal vald sitt yfir eld-
ingum.
Shonamenn trúa því líka, að fugl
birtist í bjarmanum og verpi tveimur
eggjum þar sem eldingunni laust
niður. Eggin draga til sín fleiri eld-
ingar og því er ekki þorandi að koma
nálægt staðnum fyrr en „eldingar-
læknir“ finnur eggin og fjarlægir
Þau- — JAN RAATH Fiein af fórnarlömbum eiturgassins í Bhopal.
Var það villi-
hundureða
móðirin sjálf?
Ayers Rock-málið er frægt um
alla Ástralíu en það snerist
um undarlegan dauðdaga korna-
barns, stúlkunnar Ázariu, og lauk
með því, að móðirin, Lindy
Chamberlain, var fundin sek um
að hafa myrt dóttur sína. Á dög-
unum átti frú Chamberlain sín
þriðju jól i fangelsinu og fagnaði
þá um leið nýrri von um að málið
verði tekið fyrir aftur.
Chamberlain er í kvennadeild
Berriman-fangelsisins í Darwin,
ömurlegri sambyggingu í gróður-
lítilii eyðimörkinni þar sem hitinn
fer daglega upp undir 40 gráður á
celsíus og fnykurinn frá nálægu
sláturhúsi liggur í loftinu. Hún er
ákaflega horuð en þó bjartsýn og í
góðu jafnvægi. Vinir hennar segja,
að hún trúi því, að það sé guðs vilji
að svona sé komið og að það hafi
hjálpað henni mikið í fangelsinu.
I október árið 1982 dæmdi
dómstóll í Darwin Lindy Cham-
berlain, sem er nú 36 ára gömul,
fyrir að hafa myrt 10 vikna gamla
dóttur sína, sem hvarf eina frost-
kalda nótt í Ayers Rock þar sem
þau hjónin voru í útilegu árið
1980. Saksóknarinn hélt því fram,
að frú Chamberlain hefði skorið
dóttur sína á háls og að maður
hennar, Michael, sem þá var
prestur við kirkju sjöunda dags
aðventista, hafi reynt að fela með
henni glæpinn. Chamberlain-
hjónin héldu því hins vegar fram,
að dingó, ástralski villihundurinn,
hefði náð barninu og drepið það.
Miklar deilur hafa verið I Astr-
alíu um þetta mál og lögfræð-
ingarnir, sem nú ætla að reyna að
fá það tekið upp aftur, eru á veg-
um Chamberlain-stuðningshóps-
EFTIRLEIKURINN
Ástralskur rilli-
hundur: Hefur
hann næga burði
til þess ad fremja
svona verknað?
ins sem segist nú hafa undir hönd-
um nýjar sannanir fyrir sakleysi
Chamberlain-hjónanna og sekt
hundsins. Vill hópurinn, að fylkis-
stjórnin á Norðursvæðunum efni
til nýrrar réttarrannsóknar og
hefur hún fallist á að rannsaka
önnur atriði en þau, sem þegar
hefur verið fjallað ítarlega um
fyrir öðrum dómstólum.
Chamberlain, sem enn vinnur
fyrir söfnuð aðventista, segist
stundum hafa farið að efast um
tilveru guðs þegar almættið
daufheyrðist við öllum bænum
hans. Hann hefur verið f farar-
broddi í baráttunni fyrir frelsi
konu sinnar og á opinberum fund-
um leggur hann megináherslu á.
að þótt Lindy yrði látin laus
myndi hann halda áfram að berj-
ast fyrir raunverulegri sýknu
þeirra hjóna af ódæðisverkinu.
Lögfræðingar þeirra hjóna hafa
líka gefið í skyn, að frú Cham-
berlain muni ekki þiggja náðun ef
yfirvöldin settu skilyrði fyrir
henni, sem jafngiltu því að hún
viðurkenndi sekt sína.
Fá dómsmál í Ástralíu hafa
vakið upp eins mikla flokkadrætti
manna á meðal. Sérfræðinga
greinir á um málsgögnin og ekki
síst um það hvort villihundurinn
dingó geti borið burt 10 vikna
gamalt barn.
— LINDSAY MURDOCH
RAUNIR HVERSDAGSINS
Fjölskyldan
sem fær ekki
stundlegan
frið
Hver þekkir ekki eftirvænt-
inguna, stundum dálítið
kvíðablandna þegar pósturinn
berst til okkar inn um rifuna?
Hvað skyldi hann hafa í poka-
horninu? Nýja reikninga eða
kannski tilkynningu um óvænt-
an arf eftir hana önnu frænku?
Svona er þetta líka með fjöl-
skyldu nokkra í Denham-þorpi í
Buckinghamshire en þar má þó
segja, að eftirvæntingin sé kom-
in út yfir allan þjófabálk.
David Knight, kona hans
Anna og börnin þeirra þrjú eru
löngu hætt að kippa sér upp við
sendingarnar, sem þeim berast
næstum daglega hvaðanæva og
allar samviskusamlega merktar
heimilisfanginu þeirra, 106 Ox-
ford Road, og flestar að auki stíl-
aðar á hr. Knight.
Einn vörubíll kom með um 20
kassa af kampavini og annar
kom með fullkomið tölvukerfi
fyrir skrifstofur. Sendimenn á
vélhjólum hafa oft komið með
áríðandi skilaboð og fjölskyldan
hefur oft haft í nógu að snúast
við að vísa burt leigubílum og
bílaleigubílum.
„Einn daginn komum við heim
og þá var innkeyrslan full af
stálbitum og loftklæðningar-
efni,“ sagði frú Knight. „Nú upp
á síðkastið er ég hætt að fylgjast
með því, sem hingað berst, spyr
ekki að því hvað sé í pökkunum."
Vandræði Knight-fjölskyld-
unnar stafa af nokkrum tilvilj-
unum ef svo má segja. í tæplega
mílu fjarlægð frá húsinu hennar
er annar Oxford Road og í núm-
er 106 hefur fyrirtækið Host
Group nýlega sett upp aðal-
skrifstofur sínar en það hefur
um 1.500 krár og veitingahús á
sínum vegum. Bæði fjölskyldan
og fyrirtækið eru í sama póst-
hverfi, Uxbridge, Middlesex, og
rúsínan í pylsuendanum er svo
sú, að markaðsstjóri Host
Group-fyrirtækisins heitir
David Knight.
Snemma á síðasta ári gerðist
það svo, að fyrirtækið leigði
British Leyland-bílasmiðjunum
hluta húsnæðisins á Oxford-vegi
nr. 106 og hvað haldið þið, að
yfirmaðurinn hjá þeim hafi heit-
ið? Jú, Knight að eftirnafni.
„Þegar pósturinn kemur til
okkar er hann vanur að spyrja
hvort þetta sé til okkar eða
þeirra enda fáum við líka stund-
um bréf,“ segir frú Knight.
Knight-fjölskyldan tekur það
ekki í mál að kasta nafninu sinu
til að firra sig þessum vandræð-
um eins og stungið hefur verið
upp á við þau, heldur hafa þau
farið fram á, að gatan þeirra
verði skírð upp. Sveitarstjórnin
er því sammála og nágrannar
þeirra líka því að þeir hafa einn-
ig fengið sitthvað, sem átti að
fara á annan Oxford Road.
— MARTIN WAINWRIGHT