Morgunblaðið - 23.06.1985, Qupperneq 27

Morgunblaðið - 23.06.1985, Qupperneq 27
„stjörnustríða“-áætlunina á hill- una — og mörgum Bandaríkja- mönnum finnst að það ætti ríkis- stjórn þeirra að gera. Starf Abrahamsons er erfiðara en ella vegna þess að hann verður ekki aðeins að berjast gegn stefnu frjálslyndra þingmanna. Hann verður einnig að berjast gegn þeim sem með völdin fara í Pent- agon og styðja þá hefðbundnu skoðun í heraflanum að það sé lág- kúrulegt að „spila varnarspil". „Við erum að tala um að rífa niður þá grundvallarstefnu (svo- kallaða „fælingarstefnu"), sem við höfum fylgt í um 20 ár,“ segir Maxwell Hunter, sérfræðingur Lockheed-fyrirtækisins, í viðtali við Newsweek. „Frami margra manna tengist þeim hugsunar- hætti. Það er engin furða, þótt margir séu í uppnámi." Sjálfur hefur Abrahamson sagt að ýmsir séu ósammála skoðunum hans vegna þess „þeir hafi alla ævi verið trúir annarri hugmynd og séu ekki fúsir að sætta sig við nýj- an hugsunarhátt". 18.ÆVIÁGRIP 1933: Fæddur í Willston, Norður-Dakóta. Próf frá MIT; skipaður liðsforingi. 1961—’64: Starfaði við „Vela-kjarnorkuáætlun- ina í Kaliforníu. 1964—’65: Herflugmað- ur í Suðaustur-Asíu; fór 49 árásarferðir. 1966: Útskrifaðist frá herstjórnarskóla flug- hersins í Maxwell-flug- stöðinni, Alabama. 1967—’69: Fékk þjálfun geimfara. Átti að taka þátt í geimstöðvaráætl- un flughersins. Hætti. 1969—71: Starfaði í Hvíta húsinu á vegum Geimferða- og loftferða- ráðsins. 1971—73: Yfirmaður Maverick-eldflauga- áætlunarinnar. 1974—76: Eftirlitsmað- ur vopnakerfa flughers- .ins. 1976—’81: Yfirmaður áætlunar um smíði orrustuflugvélarinnar F-16. 1981—’84: Yfirmaður geimferjuáætlunarinn- ar. 1984: Yfirmaður geim- varnaáætlunarinnar (SID). „Það sem í raun og veru er að gerast," segir hann, „er að mikill fjöldi áhugasamra hæfileika- manna vinnur að þessari áætlun í stjórnkerfinu og iðnaðinum. Og þar sem þeir hafa allir markmið að keppa að, markmið sem forset- inn setti okkur, er ekki hægt að stöðva framfarirnar, sem þeir vinna að, og þessar framfarir eru það sem er að gerast." Malcolm Wallop, öldungadeild- armaður úr flokki repúblikana, sem hefur lengi stutt eldflauga- varnir, er haldinn þeim grun að sú áherzla, sem lögð sé á framandi vopn, sem enginn kunni að smíða, þjóni fyrst og fremst þeim til- gangi að tryggja að „stjörnu- stríða-áætlunin" verði rannsókn- aráætlun „um aldur og ævi“. Abrahamson segir að Wallop taki of djúpt í árinni með því að segja „um aldur og ævi“, en viður- kennir að „tímatakmörk áætlun- arinnar séu svo rúm að við, sem vinnum við áætlunina, verðum flestir neðar moldu áður en þeim verður náð“. Newsweek bendir á að hugsun- arháttur hermanna sé slíkur að MQRGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUJt 23. JÚNÍ 1985 27 svo langur tími sé þeim framandi, því að starf þeirra miðist við að ná árangri fljótt. Fær talsmaður Abrahamson hershöfðingi hefur reynzt fær talsmaður geimvarna, ekki sízt fyrir þá sök að hann trúir því statt og stöðugt að þær séu eina leiðin til að brjótast út úr kj ar norku vígbú naðarkapph laup- inu, sem hann segir að byggist á hreinni sjálfsmorðskenningu, er heitir „gagnkvæm gereyðing“ á máli herfræðinga (skammstafað „MAD“ á ensku). „Ég er sannfærður um að „Al- heimskrafturinn" sé með okkur,“ segir hann i spaugi og notar þar með hugtak úr kvikmyndinni „Stjörnustríð" til að rökstyðja þá skoðun sina að almenningsálitið sé að snúast á sveif með geim- varnaáætluninni. Rök hans til stuðnings „stjörnu- stríðum" eru í aðalatriðum sið- ferðileg. Kerfi, sem byggist á hæfni eins risaveldis til að sprengja annað i loft upp, sé sið- ferðilega rangt. Hins vegar gæti varnarkerfi í geimnum, sem getur eytt eldflaugum áður en þær hæfa skotmörk sín, e.t.v. gert langdræg- ar eldflaugar úreltar. Það yrði risastórt skref fram á við fyrir al- mennt siðgæði. „Það sem við erum að tala um er endurskoðuð „fælingarstefna", sem er í meira samræmi við gild- ismat hins vestræna heims,“ segir Abrahamson hershöfðingi. „Margir óttast kjarnorkuöldina. Við tökum eftir því þegar börn segja: „Kannski verðum við aldrei fullorðin." Við sjáum það á því hvernig andstæðingar kjarnorku- vopna lýsa því að þeir vilji ekki lifa upp á þau býti að kjarnorku- byssu sé miðað á höfuð þeirra. Við verðum því að finna kerfi, sem þjónar þeim tilgangi fyrst og fremst að verja." Varnarkerfi Þótt raunhæft geimvarnarkerfi eigi ennþá langt í land er Abra- hamson hershöfðingi sannfærður um að Bandaríkjamenn og Rússar geti hætt að nota fælingarkerfi byggt á árásarvopnum og tekið upp annað kerfi, sem byggist á varnarvopnum, ef báðar þjóðirnar vilji vinna saman. En Rússar verða að sanna einlægni sína með því að sýna að þeir vilji ekki drottna yfir heiminum, bætir hann við. „Ef Rússar hafa í raun og veru aðeins áhuga á því að verja þjóð- félag sitt og líf þjóðarinnar, ef þeir eru fúsir til að hætta að beita kjarnorkukúgun, ættum við að geta hafizt handa um tiltölulega einfalda breytingu og tekið upp varnarkerfi. En margt verður að gera áður en að því kemur. Prófa verður leysa, öreindageisla og hreyfiorku- vopn til að ganga úr skugga um hvað af þessu sé raunhæfast að nota í geimhernaði. Finna verður leiðir til að skjóta þungum og fyrirferðarmiklum orrustupöllum, sem vega 50 lestir eða meira, út í geiminn. Fullkomna verður leysi- miðunarspegla, svo hægt verði að beina geislum að skotmörkum í þúsunda mílna fjarlægð í geimn- um.“ Jafnvel eins mikill áhugamaður um „stjörnustríð" og Abrahamson játar að engin von sé til þess að hægt verði að smíða „undravopn", sem tryggi öryggi Bandaríkjanna. „Það er ekkert til sem heitir fuílkomnar varnir. Það sem við verðum að gera er að finna upp eins öruggt kerfi og hægt er til þess að verjast langhættulegasta vopninu, sem maðurinn hefur framleitt, kjarnorkueldflauginni." Ef Abrahamson hershöfðingi getur það þá mun hann stiga stórt skref í þá átt að gera heiminn ör- uggari og þá mun „hið góða“ sigra „hið illa“ eins og í kvikmyndinni „Stjörnustríð". (The Times. Kinnig Newsweek og IH Tribune. GH.) EF ÞÉR ER ANNT UM HÚÐ ÞÍNA - NOTAÐU ÞÁ IPIZ BUIN Sól, vatn og vindar þurrka húðina mikið — sólkrem eru því nauð- synleg. Piz Buin sólkrem eru vatnsþolin og veita vörn gegn UVB og UVA geisl- um. Hindra sólbruna og öldrun húðarinnar. Piz Buin -r- eftir sól — aprés balsam og krem mýkja húðina og bæta upp raka- og fitutap sem húðin verðurfyrir. Aprés lotion kaelir sól- brunna húð og dregur úr sviða. HEILDSALA: ÚTILÍF H/F Pöntunarsími: 30350. Námslán Hverjir eiga réttá aöstoö? Nám á háskólastigi Háskóli islands. Kennaraháskóli islands. Tækniskóll islands, tæknifræði og meinatækni. Bændaskólinn á Hvanneyri, búvísindadeild. Tónlistarskólinn í Reykjavík, nám á háskólastigi. Annaö nám Samkvæmt reglugerð sem menntamálaráðherra setur: Fiskvinnsluskólinn 2. og 3. ár. Fósturskóli ísiands. Hjúkrunarskóli íslands. lönskólar, framhaldsdeildir 2. og 3. ár. iþróttakennaraskóli íslands. Leiklistarskóli íslands. Myndlista- og handíðaskóli íslands. Nýi hjúkrunarskólinn. Stýrimannaskólar. Tónskólar, kennaradeildir Tónlistarskólans í Reykjavík. Auk þess geta tónlistarnemar á 7. og 8. námsstigi skv. námsstigakerfi Tónlistarskólans í Reykjavík fengið lán. Tækniskóli islands, raungreinadeildir og iön- brautir. Vélskólar. Þroskaþjálfaskóli íslands. 20 ára reglan Lánasjóöi er heimiit aö veita lán til sérnáms þeirra námsmanna sem náö hafa 20 ára aldri á því alm- anaksári sem lán eru veitt. Um 20 ára regluna gilda ákvæöi laga (gr. 2) og reglugeröar (gr. 3). Nám viö eftirtalda skóla á islandi er lánshæft skv. þessari reglu: Bændaskóla, bændadeildir. Fiskvinnsluskólann 1. ár. Garöyrkjuskóla ríkisins. Hótel- og veitingaskóla islands. lönskóla: grunnnám, samningsbundiö nám og tækniteiknun. Ljósmæöraskóla íslands. Lyfjatækniskóla íslands. Meistaraskóla iönaðarins. Röntgentæknaskóla islands. Sjúkraliöaskólann. Tækniskóla islands; undirbúningsd. Erlendis Lánaö er til náms á háskólastigi erlendis. Auk þess er sjóönum heimilt aö lána til sérnáms á grundvelli 20 ára reglu. Sjóönum er heimilt aö veita lán til náms sem ekki er hægt að stunda á íslandi enda sé um nægilega veigamikiö nám aö ræöa aö því er varðar eöli þess og uppbyggingu, námslengd og starfsréttindi. Þeim námsmönnum er hyggja á nám erlendis viö skóla sem ekki eru á háskólastigi er sérstaklega bent á aö gera skriflega fyrirspurn til Lánasjóös- ins um lánshæfni námsins. Umsóknarfrestir og afgreiöslutími Afgreiðsla námsaðstoðar Sótt er um námslán á sérstökum eyöublööum sjóösins. Umsókn um námsaðstoö skal aö ööru jöfnu skila tveimur mánuöum áöur en nám hefst. Aðstoö er afgreidd 15. dag fyrsta heila mánaöar eftir aö nám er hafiö. Fyrsti umsóknarfrestur er 1. júlí 1985. Umsóknareyðublöd Umsókn um námslán og/eða feröastyrk er gerö á sérstöku eyðublaði sem sjóöurinn lætur i té. Um^Knareyöublöö fást alla jafna í skólum og sendiráöum íslands erlendis. Gildistími umsóknar Hver umsókn gildir fyrir eitt námsár eða þaö sem eftir er af námsárinu þegar umsókn er lögö fram. Eigi er veitt aöstoö til framfæris á tíma sem liöinn er þegar útfytltri umsókn er skilað nema sérstakar aðstæöur valdi seinkun umsóknar og sjóösstjórn taki þær gildar.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.