Morgunblaðið - 31.07.1985, Blaðsíða 9

MORGDNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 31. JÚLÍ 1986 '
9
Kvóti óskast
Þeir sem eiga kvóta á lausu og vilja
selja hafi samband í síma 96-62368
hvenær sem er. Heimasími 96-62393.
Terelynebuxur kr. 895.-, 995.- og 1.095.-
Gallabuxur kr. 865.00 og kr. 350.-. Litlar stæröir.
Kvenstærðir kr. 610.-
Sumarbuxur karlm. kr. 785.-
Kvensumarbuxur kr. 350.- til kr. 882.-
Regngallar kr. 1.190.- og kr. 1.350,-
Skyrtur, bolir o.m.fl. ódýrt.
ANDRÉS
Skólavörðustíg 22 A, sími 18250.
Ný Perma
viö Eiöistorg
opnuð á morgun
Símar 611160 og 611162
STANDAR SLAR
OC HENCJUR
SOKKAHENGJUR
SLÆÐUKLEMMUR
AFCREIÐSLUBORÐ
og margt f leira til
afgreiðslu af lager
ÞRICRIP HF.
SKÚLATÚNI 6, SÍMAR 29840 OG 29855
Tapaðir vinnudagar — töpuð verðmæti
Viö islendingar erum framarlega í „samkeppni“ þjóöa í tvennum
skilningi. í fyrsta lagi hefur aöeins ein þjóö, ítalir, glutraö niöur
fleiri vinnudögum (kaupgreiösludögum) en viö í vinnudeilum
1974—81. Sjá meöfylgjandi töflu yfir tapaöa vinnudaga á hverja
1.000 vinnandi einstaklinga. í annan staö eru erlendar skuldir
islands í ööru sæti meðal OECD-ríkja sem hlutfall af þjóöarfram-
leiöslu.
Jákvæöi vinningurinn er hinsvegar sá aö atvinnuleysi, sem víöa
er þjóöarböl í veröldinni, er nánast ekkert hér á landi.
Staksteinar staldra viö þetta efni i dag.
Atviimu- og
afkomuöryggi
Atvinnuk'ysi er víða
þjóAarböl. Allt að tíundi
hver vinnufær einstakling-
ur gcngur atvinnulaus i
sumum V-Evrópuríkjum.
Atvinnuleysi hér á landi
var hinsvegar aóeins 1 %
1983 og 1,3% 1984. At-
vinnuleysi hér á landi 1984
jafngildir því að 1.500
manns hafi verið á atvinnu-
leyslsskrá allt áríð.
Stöku aðilar tala um
dulbúið atvinnuleysi hér-
k'ndis. Þeir benda á að
rjöldi íslendinga stundi
vinnu og nám erlendis —
og geti ekki gengið fyrír-
varalaust til starfa hér á
landi. Þeir segja einnig að
hér vinni fk-iri en hjá
tæknivæddustu þjóðum að
sömu verkefnum, sem þýði
að háu atvinnustigi sé að
hhita til haldið uppi með
lægri launum. Þá er þvi
stundum haldið fram aö
við byggjum hátt atvinnu-
stig að hluta til á erlendri
skuldasöfnun.
Hinsvegar vantar víða
fólk til starfa, samanber
erlent starfsfólk í frystihús-
um úti á landL f sjávar-
plássunum hafa unglingar
meir en nóg verk að vinna.
Ejölmiðlar eru og yfirfullir
af atvinnuauglýsingum.
Sjúkrahús, skóla, barna-
heimili o.fl. vinnustaði
vantar sérhæft starfsfólk
og er m.a. kjarastöðu um
kennL
Borið saman við það
þjóðarböl, sem landlægt at-
vinnuleysi er víða um
heim, er atvinnuöryggi hér
happ, sem við metum varla
að verðleikum. Hinsvegar
standa helztu atvinnuvegir
okkar á rekstrarlegum
brauðfótum, sem er alvar-
legt íhugunarefni.
Tapaðir vinnu-
dagarí
verkföllum
Atvinnuöryggi er máske
íslenzt sérkenni meðal
V-Evrópuþjóða. Hinsvegar
höfum við ef til vill tapað
fleiri vinnudögum, eða
kaupgreiðsludögum, í verk-
fiillum en flestar aðrar. Ár-
ið 1984, sem skammt er að
baki, var svo dæmi sé tekið
ár stórra vinnustöðvana
hérlendis. Minna má á
verkfall opinberra starfs-
manna, verkfall bókagerð-
armanna, verkfall í slát-
urhúsum n.fl. Vinnustöðv-
un af þessum sökum svar-
ar til 30 þúsund glataðra
vinnudaga. Vinnutapið er
þó meira en þessi tala segir
til um. Hún spannar aðeins
þá sem þátt töku í verkföll-
um, en tíundar ekki vinnu-
tap annarra, sem vinnu-
stöðvanir bitnuðu á.
Ef tekið er tímabilið
1974—1981 hefur aðeins
ein þjóð, ítalir, glutrað
niður fleiri kaupgrciðslu-
eða vinnudögum en við.
Þeir, sem hæst komast {
töpuðum vinnudögum {
vinnudeilum á þessu tíma-
bili, á hverja eitt þúsund
starfsmenn, eru:
• ítalir 1.320 dagar
• íslendingar 1.040 dagar
• Bretar 439 dagar
• Einnar 433 dagar
Það eru ekki þessar
„verkfallsþjóðir" sem náð
hafa mestum efnahagsleg-
um og kjaralegum árangri
á tilteknu tímabili. I*eir
sem státa af mestum fram-
forum og hagstæðustu
launaþróuninni hafa búið
að vinnufriði. Japanir töp-
uðu aðeins 73 vinnudögum
á þessu árabili á hverja
1.000 starfsmenn. Norð-
menn 60, V-Þjóðverjar 32,
Austurríkismenn og Sviss-
lendingar aðeins 2 hver
þjóð.
Efnahagslegar
framfarir
Reynslan, hérlendis og
erlendis, sýnir, að efna-
hagslegar framfarir, sem
kjarastaöa þjóðar mótast
af, byggist fyrst og fremst á
stöðugleika í atvinnulífi.
Þær þjóðir, sem troðið hafa
slóð ófriðar í þjóðarbúskap
sínum, standa verst að vígi,
lúta að minnstri uppskeru.
Ilinar, sem hlúð hafa að
akrinum, deila mestum af-
rakstri.
Viðreisnartímabilið,
1959—71, er gott dæmi hér
um. Þrátt fyrir þung ytri
áfoil, hrun síldar og loðnu
og verðfall sjávarvöru á
erlendum mörkuðum,
tókst að halda stöðugleika
í atvinnu-, efnahags- og
verðlagsmálum. Verðbólga
var nánast engin. Lífskjör
þokuðust hægt upp á við,
en vóru varanleg, brunnu
ekki samdægurs á verð-
bólgubáli eins og síðar
varð, 1971—1983.
Reynsla annnarra þjóða,
sem náð hafa hvað beztum
tökum á efnahagsmálum
sínum, bendir til sömu átt-
ar.
Það er tímabært að færa
sér lærdóma dýrkeyptrar
reynshi f nyL

Áskríftarsíminn er 83033
SUMARÚTSALA
Herrapeysur — dömupeysur — barnapeysur
x 'T 4- pRJónastdfan
Sumarutsalan hofst i morgun. Opiö daglega 9—6. C //TÍifíft >
SKERJABRAUT 1.
170 SELTJARNARNES