Morgunblaðið - 11.08.1985, Blaðsíða 7

Morgunblaðið - 11.08.1985, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. ÁGCST 1985 B 7 ippseyjum árið 1978 verið hið lengsta, en það stóð í 13 vikur. Oftar en nokkru sinni í skákein- vígi, eða alls 40 sinnum, varð jafn- tefli milli þeirra Karpovs og Kasp- arovs („Gef oss í dag vort daglega jafntefli," voru ummæli Siid- deutsche Zeitung) eða þá að skák- irnar fóru í bið. Sumar skákirnar enduðu þegar eftir 13 eða 15 leiki, og það leit næstum þvi út eins og hreinasti óþarfi hefði verið að hefja yfirleitt þær skákir. Vikum saman dróst einvígið á langinn, einna líkast „einstökum harm- leik“, eins og eitt hinna vestrænu blaða orðaði það. Ekki hlutu held- ur þátttakendurnir tveir beinlínis milda dóma í umsögnum frétta- manna, og var í þeim efnum lengi vel enginn greinarmunur gerður á taflmennsku heimsmeistarans og áskorandans. Þetta álit manna breyttist þó gersamlega, þegar því var lýst yfir, að einvíginu yrði hætt að sinni og þráðurinn ekki tekinn upp aftur, fyrr en á hausti komanda: Nú snérist almennings- álitið meðal skákunnenda og sér- fræðinga á Vesturlöndum Garri Kasparov í vil, að örfáum aðilum þó undanskildum, sem studdu Karpov í einu og öllu líkt og sov- ézk blöð og aðrir fjölmiðlar gerðu mjög ötullega. f upphafi einvígisins hafði áskorandinn tapað fjórum af niu skákum og það þarf raunar að leita allt aftur til síðustu alda- móta til þess að grafa upp álíka ömurlega frammistöðu áskoranda í heimsmeistaraeinvígi í skák. Þá koma fram í dagsljósið löngu gleymd nöfn evrópskra stórmeist- ara. í upphafi einvígisins urðu Kasparov á nokkuð oft hrapalleg mistök, sem voru þess eðlis, að Áskorandinn Kasparov (fjórði frá vinstri í aftari röð), Clara, móðir hans, þriðja frá vinstri. vetur, braut greinilega í bága við þá ófrávíkjanlegu grundvallar- reglu í drengilegri keppni, að ekki megi breyta leikreglunum meðan á keppni standi, nema því aðeins að allir viðkomandi aðilar séu því samþykkir. Það var álit flestra vestrænna dagblaða og skáktíma- rita, að frestun einvigisins á þess- um tíma og við þessar kringum- stæður hefði einungis verið gerð til þess að bjarga Anatolij Karpov frá yfirvofandi ósigri. Þetta þótt- ust menn sjá af þeim hugmynda- snauðu og slöppu skákum, sem heimsmeistarinn tefldi undir lok- in og eins af ytra útliti hans; „Lot- inn og lúinn hnokki," sagði hið virta þýzka vikublað „Die Zeit“ um Karpov. Undir þetta álit tóku jafnvel fulltrúar Sovézka skák- sambandsins, því bandaríska fréttastofan UPI hafði eftirfar- andi ummæli eftir einum þeirra: „Ég veit það með vissu, að Karpov er orðinn úrvinda af þreytu og miður sín. Hann þarf að fá frest.“ Jafntefli á jafntefli ofan Viðbrögð skákunnenda um allan heim við skyndilegri frestun ein- vfgisins í Moskvu sl. vetur voru í fyrstu undrun og vonbrigði, sem brátt snérust upp í háð og spé gegn þeim Campomanes og Karp- ov; „Það verður að fara að kalla Campomanes héðan í frá Karpo- manes,“ voru hin illkvittnislegu ummæli Boris Spasskis. ( einu skáktímaritinu stóð, að hér eftir mætti líka taka upp á því að fresta bara fótboltaleik, ef annað liðið sæi fram á það, að það hefði ekki lengur þrótt til að halda því markaforskoti, sem það hefði hlot- Að tafli í Ráðstjórnarríkjunum Karpov heimsmeistari teflir á skáklistarsýn- ingu í Moskvu. ið fyrr í leiknum. Menn voru ósparir á ýmis konar háðsglósur í sambandi við frestun einvígisins. Löngu áður en þessi frestun ein- vígisins var ákveðin, hafði áskor- andaeinvígið i Moskvu haft á sér allt annað og neikvæðara yfir- bragð en öll undangengin áskor- endaeinvígi um heimsmeistaratit- ilinn í skák. Það stóð i 22 vikur og varð þar með hið lengsta, sem þekkzt hefur. Fram að því hafði áskorandaeinvígi þeirra Karpovs og Kortsjnois í Baguio City á Fil- Göngumaðurinn Kasparov: Hlustar á Mozart, les Seneca. jafnvel einungis miðlungsgóðum skákmönnum verður sjaldnast á að misreikna sig svo illilega i tafl- mennsku sinni. En síðar kom hin einstæða baráttugleði Kasparovs greinilega í ljós, hann sýndi hríf- andi leikni í margslungnum leik- fléttum og var hreinasti snillingur í áhrifamiklum fórnarleikjum með stórum ávinningi. Kasparov var kominn í essið sitt, heims- meistarinn Karpov í varnarstöðu. Snemma beygist krókurinn Garri Weinstein-Kasparov var einungis ellefu ára gamall, þegar hann þótti vera undrabarn í skák; brezka blaðið „The Guardian" lýsti honum þá seffl ótvírætt efni- legasta verðandi heimsmeistara i skák, það skakkaði einungis árinu — 1990 — í umsögn blaðsins um hæfileika hins unga Kasparovs og horfur hans á að vinna heims- meistaratitilinn. Tiu ára að aldri var Garri orðinn það frábær skák- maður, að sjálfur fyrrverandi heimsmeistari, Botvinnik, tók hann sem lærisvein í skákskóla sinn og hældi drengnum frá Bakú brátt opinberlega sem „langmesta hæfileikamanni, sem fram hefði komið í sovézkri skáklist um ára- tuga skeið“. Og Botvinnik lét sig þá ekki muna um að taka enn sterkar til orða heldur bætti við: „Karpov er ekki undanskilinn." Þegar Kasparov var fjórtán ára var hann yngsti þátttakandinn i sterku skákmóti sovézkra meist- ara í borginni Minsk og fór með sigur af hólmi. Sovézka skáktíma- ritið „64“ vitnaði í ummæli eins af áhorfendunum um þetta skákmót: „Nú er svo komið, að skákmeistar- arnir eru farnir að tapa fyrir börnum; það er eitthvað bogið við þetta allt saman." Fyrsta bókin, sem skrifuð var um hinn unga skáksnilling Kasparov, kom út í Kaupmannahöfn árið 1980, en þá var pilturinn orðinn 17 ára gam- all. Höfundur bókarinnar, Eric Brondum, varpaði þá fram þeirri spurningu, „hvort nokkur þyrfti að efast um, að þessi piltur ætti eftir að ná jafn langt og þýzk- ameríski skáksnillingurinn Bobby Fischer?" Þegar hann varð heimsmeistari unglinga í skák í borginni Dort- mund sama ár, sýndi hann geysi- lega yfirburði og drap gjarnan tímann i leikhléum með því að glíma við sjálfvirkar skákvélar í forsal hússins, þar sem heims- meistarakeppnin fór fram. Vél- arnar buðu upp á hraðskákir gegn fimm marka gjaldi; sá sem tapaði skák varð að borga, annað hvort skáksjálfsalinn eða skákmaður- inn, sem spreytti sig gegn vélinni. Árið 1982 vann hann sinn stærsta skáksigur sem unglingur, þegar hann vann alþjóðlega skák- keppni í Bugojno i Júgóslavíu, án þess að tapa einni einustu skák, þótt meðal þátttakenda í þessu móti væru tveir fyrrverandi heimsmeistarar, sex fyrrum á- skorendur heimsmeistara og fimm aðrir stórmeistarar. Argentínski stórmeistarinn Miguei Najdorf, 53 árum eldri en Kasparov, lét svo ummælt eftir að hafa beðið ósigur

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.