Morgunblaðið - 24.09.1985, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. SEPTEMBER1985
Akranes:
Heimsókn
á Heiðaból
I»AÐ var líf og fjör á barnaheim-
ilinu Heiðabóli á Akranesi er við
Morgunblaðsmenn áttum leið
þar um á dögunum. I»ótt norðan-
næðingurinn virtist gera þykkar
peysur að þunnum sumarfatn-
aði, létu börnin það ekki hafa
áhrif á sig og notuðu trampólín-
ið óspart, leiktæki sem ekki
þekktist í ungdæmi blaða-
manns.
Á Heiðabóli, sem er dag-
heimili fyrir sjúkrahúsið á
Akranesi, er pláss fyrir 23
börn, þó ekki væru þau nema 8
þar á meðan við Morgunblaðs-
menn stöldruðum þar við.
Fjórar fóstrur og starfsstúlk-
ur vinna þar. Þær eru Arna
Ragnarsdóttir, Heiðrún Jan-
usdóttir og Sigþóra Ævars-
dóttir, en Guðrúnu Bragadótt-
ur vantar á myndina, sem
jafnframt er forstöðukona.
Börnin heita: Bóbó, Snorri,
Jón Eric, Halldóra, Villi, Stef-
án, Hulda og Siggi.
Morjfunblaðið/Júlíus
1 m r W jl 1
jP
i ■
Bókaþing 1985:
„Skapa þarf veður
í kringum bækur“
Bókaútgefendur og bóksalar búa sig undir jólaannir
bóksalar gætu ekki tekið sér hana
til fyrirmyndar. „Það er varla
leyndarmál, sem bóksalar hafa á
boðstólum," sagði hann. Björg
Einarsdóttir sagði, að það þyrfti
„að skapa veður í kringum bækur“
svo þær seldust og gagnrýndi jafn-
framt Iognmollu í bóksölu tíu
mánuði ársins. Bóksalar tóku
þessari gagnrýni merkilega vel, en
bentu hins vegar á að frumkvæði í
þessu efni hlyti oftar en ekki að
verða að koma frá útgefendum.
Yfirleitt væru það ekki smásalar,
sem stæðu á bak við sérstakar
vörukynningar, heldur heildsalar
eða framleiðendur.
_ B&KMN6J98S „
I } i I
Frá bókaþingi í Borgarnesi. Yfirskrift þingsins var „Heimur bóka er heillandi“
Morgunblaðið/RAX
„BÓKIN á sannarlega í vök að verj-
ast í stöðugt vaxandi samkeppni við
aðra miðla og um afþreyingu í frí-
tíma almennings,“ sagði Þorgeir
Baldursson, forstjóri Prentsmiðj-
unnar Odda, í erindi á Bókaþingi,
sem haldið var í Borgarnesi á laug-
ardaginn. Aðrir, sem ræddu um
stöðu bókarinnar, tóku í sama
streng, en samt virtust menn alls
ekki svartsýnir; fremur má tala um
sóknarhug, sem sennilega má rekja
til hinnar ágætu bóksölu um síðustu
jól.
Bókaþing 1985 er hið fimmta í
röðinni frá því slíkt þing var fyrst
haldið hér á landi 1974. Að því
stóðu Félag íslenskra bókaútgef-
enda og Félag íslenskra bókaversl-
ana, en til þingsins var einnig boð-
ið höfundum, gagnrýnendum, bók-
agerðarmönnum, bókasafnsfræð-
ingum og auglýsingahönnuðum.
Þingið sátu um 100 manns.
Það kom fram í erindi Ólafs
Ragnarssonar, útgefanda, að sala
á bókum dróst verulega saman á
árunum 1980—1984 og er talið að
samdráttur hafi orðið mestur árið
1983, þegar bóksala var allt að
30% minni en árið á undan. Eyj-
ólfur Sigurðsson, formaður Félags
íslenskra bókaútgefenda, taldi að
bessa lægð mætti m.a. rekja til
neikvæðrar umfjöllunar í fjöl-
miðlum. Hann greindi frá því, að í
fyrrahaust hefðu útgefendur tekið
sig saman um að þrýsta skipulega
á forráðamenn fjölmiðla til að fá
hagstæðari fréttir af bókaútgáf-
unni, og hefði það borið mjög góð-
an árangur. Sem dæmi um nei-
kvæða umfjöllun nefndi hann
fréttir, sem hefðu verið áberandi í
fjölmiðlum 1983, þess efnis að
bækur væru dýrar, enda þótt þær
hefðu aðeins fylgt almennri verð-
lagsþróun. Ólafur Ragnarsson
benti á það, að engum dytti í hug
að bera saman verð á neysluvörum
frá einum jólum til annarra, en
það sama gilti ekki um bækur.
í almennum umræðum á þing-
inu og nokkrum framsöguerindum
kom fram mikil gagnrýni á bók-
sala. Menn sögðu, að þá skorti
hugkvæmni. Þráinn Bertelsson,
rithöfundur, benti á sölutækni í
stórmörkuðum (tilboðsverð, uppá-
komur o.s.frv.) og spurði af hverju
í erindi Þorgeirs Baldurssonar
kom fram, að sá háttur sem hafð-
ur er á bókaútgáfu og bóksölu hér
á landi stendur viðgangi bókar-
innar nokkuð fyrir þrifum. í því
sambandi benti hann á, að í Odda,
sem er stærsta prentsmiðja hér á
landi, eru u.þ.b. 30%> innbundinna
bóka fullunnin á fyrstu átta mán-
uðum ársins, á meðan 70% árs-
framleiðslunnar fara fram á fjór-
um seinustu mánuðum ársins.
„Þetta þýðir mjög ójafna nýtingu
á vélum og verulegt óhagræði,"
sagði hann. Þorgeir fjallaði einnig
um nýjungar í prenttækni og kom
fram með ýmsar tillögur um hag-
ræðingu, sem gætu leitt til veru-
legs sparnaðar. í umræðum á
þinginu var tekið undir þetta sjón-
armið og reifaðar hugmyndir um
samstarf útgefenda um aukna
stöðlun bóka, pappírsnotkun o.fl.
Ólafur Ragnarsson, útgefandi,
varpaði fram þeirri hugmynd á
bókaþinginu að þeir aðilar, sem
hafa gerð, umsjón og sölu bóka
með höndum; höfundar, útgefend-
ur, bóksalar, bókaverðir og prent-
smiðjur, stofnuðu með sér lands-
samtök. í ályktun þingsins var
undir þetta tekið og ákveðið að
setja á fót átta manna nefnd til að
ræða möguleika á auknu sam-
starfi þeirra aðila sem að þinginu
stóðu.
Ein athyglisverðasta hugmynd-
in á þinginu var um gjald fyrir
útlán bóka á bókasöfnum. Hörður
Bergmann vakti athygli á því, að
hér á Iandi geta menn t.d. haft
ókeypis aðgang að nýjum og dýr-
um fræðiritum. Það kemur auðvit-
að niður á sölu þessara bóka.
Kvaðst hann sjálfur vera reiðubú-
inn að greiða svo sem 50 kr. gjald
fyrir slíka notkun og væri það alls
ekki ósanngjarnt þegar tekið væri
mið af greiðslum, sem fólk innir
fúst af hendi á myndbandaleigum.
Sigrún Klara Hannesdóttir, bóka-
safnsfræðingur, benti á það, að
fyrir daga almenningsbókasafna á
síðustu öld hefði verið algengt að
bóksalar önnuðust jafnframt
bókaleigu. í umræðu um þetta at-
riði í einni af nefndum þingsins
var vel tekið í hugmyndina um
gjald fyrir bókalán, enda stuðlaði
slíkt að því að fólk keypti fremur
bækur en tæki þær að láni. Hug-
myndinni um gjald fyrir bókalán
var þó einnig andmælt i almennu
umræðunni og bent á, að slíkt
gjald myndi vafalaust draga úr
bóklestri almennings.