Morgunblaðið - 24.09.1985, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. SEPTEMBER1985 21
Búa íslensku refirnir yfir verdmætum eiginleikum eftir allt saman? Myndin
er af tveimur íslenskum yrðlingum sem seldir voru til Noregs í fyrra.
aðinn þegar búið er að byggja upp
fyrir milljarða.
Gott fóður og rétt fóðrun er
undirstaða góðs árangurs í rekstri.
Fóðrið þarf að vera sem best og
sem ódýrast og tryggt framboð af
fóðri þarf að vera allt árið. Á þessu
sviði eru mjög mörg byrjunar-
vandamál sem setja þarf kraft í
að leysa. Uppbygging fóðurstöðv-
anna og rekstur þeirra, þekking á
hráefnunum og á fóðurgerðinni
eru allt þættir sem geta skipt
sköpum um afkomu búgreinarinn-
ar.
„Leita uppi þau lita
afbrigði sem flnnast
ekki annars staðar“
„Síðast en ekki sist er það efni
sem menn eru að vinna með, það
er bústofninn sjálfur, sem ræður
úrslitum um árangurinn. Skinnin
þurfa að vera í besta hugsanlega
gæðaflokki til þess að hæsta verð
fáist á hverjum tíma. Við verðum
alltaf að geta fylgt keppinautum
okkar eftir í skinngæðum til þess
að geta staðist samkeppnina. Þeg-
ar fram koma ný og verðmæt
afbrigði erlendis þurfum við að
geta flutt dýrin hingað og hafið
framleiðslu á skinnunum á meðan
þau eru enn sem verðmætust á
markaðnum. Þess vegna leggjum
við til að í landinu verði sóttkvíar-
bú sem geti sinnt innflutningi á
loðdýrum með reglulegu millibili
eftir því sem þörf er á. Þaðan yrði
heilbrigður innfluttur efniviður
fluttur á sérstök kynbótabú sem
dreifðu honum til loðdýrabænda.
Einnig er mikilvægt að við stund-
um sjálfir kynbætur til að fylgja
þróuninni á mörkuðunum.
Síðast en ekki síst eigum við að
rannsaka refastofninn í landinu,
íslenska melrakkann, sem er af
blárefsstofni. Hann hefur lítið
verið kannaður og í honum geta
leynst verðmætir litir sem gætu
gefið okkur ákveðið forskot við
framleiðslu á verðmætum afbrigð-
Silfurrefur að Hofi í Vatnsdal.
um. Hvíta afbrigðið af melrakkan-
um gefur til dæmis mjög verðmikil
skinn með blöndun við silfurref,
sem nefnt er gullna eyjan. Auk
þess geta leynst í íslenska stofnin-
um litaafbrigði sem ekki hafa
komið fram ennþá. Tilgangur
rannsókna á íslenska melrakkan-
um er að þróa upp gott afbrigði
af hvítum ref til blöndunar við
silfurref og að leita uppi þau lita-
afbrigði sem finnast ekki annars
staðar.“
„Kostnaðurinn hreint
smáræði miðað
við ávinninginn“
- Hvað er áætlað að rannsókn-
irnar kosti mikið?
„Við höfum reiknað með að í þær
fari um það bil 8,7 ársverk og að
árlegur rekstrarkostnaður verði
6,8 milljónir kr. á ári næstu 3-5
árin. Við áætlun einnig að 13-14
milljónir þurfi til fjárfestinga í
upphafi og eru tvö refabú innifalin
í því. Þegar þessi kostnaður er
metinn í hlutfalli af fjárfestinga-
kostnaði í búgreininni og verð-
mætasköpun er hann í raun mjög
lágt hlutfall. Gert er ráð fyrir að
hluta þessa kostnaðar beri bú-
greinin sjálf, annað komi í styrkj-
um og eitthvað verður síðan að
koma með framlögum frá ríkinu."
- Eru raunhæfir möguleikar á
að takist að hrinda þessari áætlun
í framkvæmd?
„Það virðist vaxa flestum stjórn-
málamönnum í augum að veita
fjármagn til rannsókna. En þegar
þess er gætt hve mikil uppbygging
er framundan í þessari búgrein og
hvað mikið er þar í húfi að vel
takist til, þá er augljóst að kostn-
aður við þær rannsóknir sem lagð-
ar eru til í þessari úttekt er hreint
smáræði miðað við það sem þetta
rannsókna- og þróunarverkefni
getur gefið af sér. í þessu tilviki
þori ég að fullyrða að fjárveitingar
til þeirra verkefna sem þarna eru
lögð til getur skilað meiri arði en
flestar aðrar fjárveitingar. Mis-
tökin eru svo óhemju dýr að kostn-
aður af þeim verður seint rétt
reiknaður og rétt metinn. Ég tel
að mistakakostnaðurinn sé örugg-
lega margfaldur rannsóknakostn-
aðurinn.
Ég vil leggja áherslu á að hér
eru skilgreind ákveðin afmörkuð
rannsóknaverkefni sem stefna að
því að leysa ákveðin vandamál
fyrir heila búgrein. Þetta er mark-
viss áætlun sem unnin er með nánu
samstarfi loðdýrabænda, leiðbein-
enda og rannsóknamanna og er ég
þess vegna bjartsýnn á að það starf
sem þarna er lagt til verði að
veruleika,” sagði Sveinn Aðal-
stei nsson að lokum. - HBj.
L 9-AT.30
r\sta\ssa\viv_
e\s Lolt\e\ba
STJÓRNANDI
FRAMTÍÐARINNAR
Á námskeiðinu „Stjórnandi framtíðarinnar“ sem Stjórn-
unarfélag íslands heldur verður fjallað um skapandi
lausn á vandamálum, stefnumótandi hugsun samstarfs,
þróun persónuleika, gerð vinnuhópa, breytt viðhorf
stjórnenda til ákvarðanatöku, áætlanagerða og stjórnun
við mismunandi aðstæður.
í Bandaríkjunum og víðar hafa rannsóknir sýnt að
mannsheilinn er sérhæfður, hin rökrétta starfsemi fer
fram í vinstri hluta heilans en hægri hlutinn fæst við
heildir og hlutföll. Niðurstöðurnar hafa haft ótvíræð áhrif
á rannsóknir í stjórnun, og breytt viðhorfum stjórnenda
til ákvarðanatöku og áætlanagerða.
Námskeiðið fer fram á ensku.
Stjórnunarfélag Islands Ánanaustum 1.5 sími: 621066
Stjórnunarfélag
íslands