Morgunblaðið - 23.10.1985, Blaðsíða 1

48 SÍÐUR
STOFNAÐ1913
239. tbl. 72. árg.MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 1985
LEIÐTOGAFRÚR GEGN FÍKNIEFNUM
AP/Símamynd
Eiginkonur leiðtoga 30 ríkja sátu í dag ráðstefnu um
leiðir til að draga úr notkun fíkniefna. Ráðstefnan fór
fram í höfuðstöðvum Sameinuðu þjóðanna. Nancy
Reagan, kona Bandaríkjaforseta, boðaði til ráðstefn-
unnar, en hún stóð einnig fyrir kvennaráðstefnu um
sama málefni í Washington í apríl sl. Aðeins Nancy
og Maria Manuela Eanes, eiginkona Portúgalsforseta,
ávörpuðu ráðstefnuna, en aðrir ráðstefnugestir lögðu
fram skriflegar yfirlýsingar. Edda Guðmundsdóttir,
eiginkona Steingríms Hermannssonar forsætisráð-
herra, sat ráðstefnuna og á meðfylgjandi mynd stendur
hún milli Marcelu Perez de Cuellar (Lv.) konu fram-
kvæmdastjóra SÞ og Nancy Reagan (Lh.).
Peres kveðst
viðræðna við
Tel Aviv, 22. október. AP.
SIMON Peres, forsætisráðherra ísraels, sagði að ekki bæri að taka of alvar-
lega fyrstu viðbrögð við tilboði sínu um beinar friðarviðræður ísraela og
Jórdana, en Jórdanir segjast halda fast við fyrri tillögu sína um fjölþjóðaráð-
stefnu, sem PLO ætti aðild að, til að leysa deilur fyrir botni Miðjarðarhafs.
Fulltrúar PLO kváðust andvígir tvíhliða viðræðum Jórdana og ísraela, sem
Peres bauð til, í ræðu hjá Sameinuðu þjóðunum á mánudag.
Tíminn
hleypur
frá Craxi
Rómaborg, 22. október. AP.
BETTINO Craxi lauk í kvöld fyrstu
lotu stjórnarmyndunarviðræðna, en
trauðla tekst honum að mynda stjórn
áður en hann heldur á leiðtogafund
í Washington á morgun, miðvikudag.
Craxi ræddi í dag við leiðtoga
fyrrverandi samstarfsflokka og
hafa þeir allir, að Giovanni Spad-
olini varnarmálaráðherra og leið-
toga Lýðveldisflokksins undan-
skildum, lýst vilja til áframhald-
andi stjórnarsamstarfs. Craxi
ræddi við Spadolini i forsetahöll-
inni á aðra klukkustund í dag.
Eftir fundinn sagði Spadolini við-
ræðurnar á byrjunarstigi, en að
hann vonaðist til að stjórnar-
kreppan leystist fljótlega. Þeir
Spadolini eiga ekki fund að nýju
fyrr en Craxi kemur frá Was-
hington i vikulokin. Leiðtogar
samstarfsflokkanna, segja óraun-
hæft að mynda stjórn án aðildar
lýðveldisflokksins, þar sem meiri-
hlutinn yrði alltof naumur til að
tryggt væri að ýmsar efnahagsum-
bætur næðu fram að ganga.
AFMÆLIS MINNST
A morgun, fimmtudag, verða 40
ár liðin frá því Sameinuðu þjóðirn-
ar voru stofnaðar. Tímamótanna
verður minnst með ýmsum hætti.
Á mánudagskvöld voru Ijós kveikt
í skrifstofum í aðalstöðvum sam-
takanna í New York til að minna
á afmælið.
Athygli vekur að önnur Araba-
ríki hafa ekki tekið afstöðu til til-
boðs Peresar. Hann gekk lengra
en fyrri leiðtogar og kvaðst reiðu-
búinn að ræða við fulltrúa PLO
ef samtökin létu af hryðjuverkum
sínum. Skipti hann þá engu máli
þótt viðkomandi hefðu tekið þátt
í hernaði PLO og minnti á að
Anwar Sadat, fyrrum forseti
Egyptalands, sem undirritaði frið-
arsamkomulag við fsraela 1979,
hefði eitt sinn verið óvinur þeirra.
Jafnframt sagði Peres að fsraelar
gætu fallizt á að þau fimm ríki,
sem eiga fasta aðild að öryggisráði
Sameinuðu þjóðanna, ættu þátt í
því að koma friðarumleitunum af
stað, ef Kínverjar og Sovétmenn
tækju að nýju upp stjórnmálasam-
band viðfsraela.
Hins vegar er afstaða ísraelskra
valdamanna til PLO ekki á einn
veg, og sætti Peres í dag harðri
gagnrýni af hálfu sumra sam-
starfsmanna sinna. Sökuðu David
fÚS tíl
PLO
Levy, aðstoðarforsætisráðherra,
og Áriel Sharon, iðnaðarráðherra,
hann um undanlátssemi við PLO.
Þeir sögðu Peres ekki hafa ráðfært
sig við samráðherra áður en hann
hóf síðustu friðarboð sín. Eru þeir
einnig andvígir samningum við
Jórdani, þar sem það fæli í sér
eftirgjöf landssvæða á Vestur-
bakkanum.
Þá sagði Yitzhak Shamir, utan-
ríkisráðherra, á fundi með utan-
ríkisráðherrum Evrópubandalags-
ríkja í dag, að stjórn ísrael myndi
aldrei geta samþykkt aðild PLO
að friðarviðræðum. Hann gekk svo
langt að fullyrða að Israelar
myndu aldrei semja um eitt eða
annað við PLO.
Frelsisöflin í Afganistan gera Rússum skráveifu:
Skutu niður átta þyrlur
og þotur á fjórum dögum
Ifilamabad, 22. október. AP.
FRELSISÖFLIN í Afganistan skutu niður a.m.k. átta sovézkar orrustuþotur
og þyrlur nýverið. Jafnframt gerðu frelsissveitirnar árás, sem varð langvinn,
á herflugvöll Rússa í Kabúl. Allt bendir til að stórsókn sé í undirbúningi
eða jafnvel hafin í Panjsher-dalnum.
Tvær MIG-þotur sovézka inn-
rásarhersins voru skotnar niður
10. Og 12. október, önnur norður
af Kabúl og hin hjá Bagram. Þyrla
var skotin niður 11. október í
Slang-skarði við Kalandar. Sam-
dægurs voru tvær þyrlur skotnar
niður í Kabúl og tvær í Loghar-
dalnum suður af Kabúl 13. október.
Loks eyðilagðist þyrla í nauðlend-
ingu nærri Kabul á laugardag.
Fregnir frá Afganistan benda
til þess að annaðhvort sé ný stór-
sókn af hálfu Rússa hafin í Panjs-
her-dal eða á næstu grösum.
Umsvif herflugvéla hafa verið lítil
upp á síðkastið í nágrenni Kabúl
og dregið hefur úr öðrum hernað-
arumsvifum í borginni, rétt eins
og í fyrri stórsóknum í Panjsher-
dal. Þá hefur mikill fjöldi dauðra
eða særðra afganskra stjórnar-
hermanna verið fluttur á sjúkra-
hús í Kabúl síðustu daga, til marks
um að sókn sé hafin.
Harðir bardagar brutust út við
sovézkan herflugvöll í Kabúl sl.
laugardag. Frelsisöflin skutu flug-
skeytum og héldu uppi mikilli vél-
byssuskothrfð. Sovétmenn svöruðu
með ákafri skothríð og loftárás.
Stóðu bardagar nær linnulaust í
10 stundir. Einnig kom til skot-
bardaga annars staðar í borginni.
I morgun sagði Zia Ul-Haq,
forseti Pakistan, að milli 60 og 70
þúsund hermenn úr sovézka inn-
rásarliðinu og afganska stjórnar-
hernum hefðu fallið eða særst í
átökum við frelsisöflin í Afganist-
an.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Rússar hafa
tekið SS-25
eldflaugar
í notkun
Washington, 22. október. AP.
CASPAR W. Weinberger, varnar-
málaráðherra, sakaði Sovétmenn í
dag um að hafa tekið í notkun nýja
færanlega kjarnorkuflaug, SS-25,
og þar með rofið Salt-II samkomu-
lagið um takmörkun kjarnorku-
vopna. Hann sagði þetta réttlæta
enn frekar geimvarnaáætlun
Bandaríkjamanna.
Bandaríkjamenn kveðast hafa
fulla vissu fyrir því að flaugarnar
hafi verið settar upp. Hingað til
hafa þeir sakað Rússa um brot á
Salt-II með tilraunum á tveimur
nýjum kjarnaflaugum, SS-24,
sem er með 10 kjarnaoddum og
verður fullgerð á næsta ári, og
SS-25. Samkomulagið leyfir að-
eins smíði og tilraunir með eina
nýja flaug hverju sinni.
Rússar viðurkenna að hafa
stundað tilraunir með bæði vopn-
in samtímis, en segja SS-25 að-
eins vera endurbætta útgáfu af
eldri flaug, SS-13. Bandaríkja-
menn vísa því algjörlega á bug,
þar sem flaugarnar séu gjörólík-
ar, m.a. að stærð og flugdrægni.
Weinberger sagði brot Rússa á
Salt-II enn eitt dæmið um hversu
Rússar virði að vettugi gerða
samninga, og sýni hversu örðugt
það er að semja um raunhæfa
takmörkun vígbúnaðar og af-
vopnun. Ásökun hans um að
Rússar hafi tekið SS-25 flaugina
í notkun er fyrsta fullyrðing þess
efnis af hálfu Bandaríkjastjórn-
ar.
För White-
heads sögð
bera árangur
Túnis, 22. október. AP.
JOHN C. Whitehead, sérlegur
sendimaður Bandaríkjastjórnar,
sagðist harma árás ísraela á stöðvar
PLO í Túnis, er hann hélt heimleiðis
úr ferð til Ítalíu, Egyptalands og
Túnis. í ferðinni útskýrði hann
afstöðu Bandaríkjamanna til árás-
arinnar á stöðvar PLO og töku
ræningja ítalska farþegaskipsins
Achille Lauro.
Whitehead sagði árásina hafa
hneykslað Bandaríkjamenn og
komið þeim í opna skjöldu. „Við
hörmum árásina, og reyndar öll
hryðjuverk, hvar sem þau eru
framin,“ sagði Whitehead. Lét
hann í ljós samúð Bandaríkja-
manna vegna þeirra Túnismanna,
sem biðu bana í sprengingunni.
Tilgangurinn með ferð White-
head var að reyna að færa sam-
búð Bandaríkjamanna annars
vegar og Egypta, Israela og Tún-
ismanna hins vegar í betra horf.
Virðist ferðin hafa borið árangur,
að sögn áreiðanlegra heimilda.
Egyptar munu t.d. mjög ánægðir
með heimsóknina og vilja bæta
sambúðina við Bandaríkjamenn,
að þeirra sögn. Þá hrósuðu
egypskir fjölmiðlar heimsókninni
ídag.