Morgunblaðið - 27.10.1985, Blaðsíða 34

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. OKTÓBER1985
>
34
ingunum frá æskustöðvunum í
huga ólafíu. Þar þekkir hún nafn
á hverjum stað, svo að ókunnur
blaðamaður á staðnum á i mestu
erfiðleikum með að fylgja henni
eftir. Enda kveðst hún hafa getað
t®) talið upp um 60 nöfn þegar fræði-
maður kom til að safna örnefnum
á Sjöundá og þar í grennd. Og
henni til mikillar ánægju kvaðst
hún hafa komist að Sjöundá í
fyrra, gekk þangað frá Melanesi
með góðum stuðningi dóttursonar
síns.
Eftir að foreldrar hennar fluttu
frá Sjöundá 1921 að Neðri-Tungu
var ólafía í tvö ár hjá Agli bróður
sfnum. Hún hafði þá einu sinni
áður farið að heiman, þegar hún
var Í5 ára og var einn vetur hjá
saumakonu á Patreksfirði. Lærði
þar að saumajakka og karlmanna-
buxur, sem kom sér vel fyrir hana
síðar á ævinni. En 1923 hélt hún
suður til Reykjavíkur til að læra
ljósmóðurfræði, sem þörf var á,
því allar konur fæddu heima í
Rauðasandshreppi. Átta stúlkur
voru í námi hjá Guðmundi Björns-
syni landlækni. Skólasystir hennar
var t.d. Helga Níelsdóttir ljósmóð-
ir. Tók Ólafía á næstu 25 árum á
móti yfir 100 börnum í hreppnum
og jafnvel víðar. Var sótt út að
Látrum, í Útvíkur og inn á Rauða-
sand og jafnan yfir erfiða fjallvegi
að fara. „Til dæmis var yfir 3 fjöll
að fara út að Látrum," segir hún.
„Að vetrinum var oft klofsnjór og
þá sóttu mig gjarnan tveir menn,
gengu mér sinn á hvora hlið. Ég
átti líka tvo hesta og þótti gaman
að fara ríðandi. Þá notaði ég mikið
þegar það var hægt. Til dæmis
þegar ég fór til að bólusetja ungl-
ingana við kúabólu, en það féll í
hlut ljósmóðurinnar."
„Eg var svo lánsöm að aldrei
kom fyrir að ég missti barn og
aldrei þurfti að sauma eins og svo
algengt er núna,“ bætir ólafía við.
„Eg hikaði heldur aldrei við að láta
sækja lækni, sem var á Patreks-
firði, ef ég sá að eitthvað var að.
Var örugg með það. Þ6 kom fyrir
að hann væri ekki tiltækur. Ég
man til dæmis eftir tvíburafæð-
ingu í Hvalsvík á Látrum, annað
fótafæðing. Læknirinn gat ekki
komið og ég var í vandræðum.
Varð að sækja gamlan lækni sem
var hættur störfum alla leið á
Bíldudal og hann tók barnið með
töngum. Það varð fyrir nokkru
áfalli, en það lifði."
Ekki gat Ólafía þess af sjálfs-
dáðum hvers vegna hún hætti að
taka á móti börnum eftir 25 ár,
sagði aðeins að um það leyti hefðu
allar konur verið farnar að fæða
á sjúkrahúsum. En það átti sér
orsakir. Hún var sótt út að Látrum
til að taka á móti barni og lá á.
Hefur líkega riðið nokkuð greitt
og féll af baki. Reis samt upp
lurkum lamin og steig aftur á bak,
reið að Látrum og sinnti sængur-
konunni." Var ekkert um annað
að ræða,“ sagði hún einfaldlega er
ég spurði hana um þetta. Hún
hafði þó fengið slæmt höfuðhögg
og var blá og marin um hálft
andlitið og afleiðingin var sú að
hún missti um tíma sjón á öðru
auga og dapraðist heyrn þeim
megin og þoldi ekki um langan
tíma að taka upp neitt þungt. Það
v'ar því sjálfhætt. En hún hélt
áfram að halda stórt og gesta-
margt heimili á Hnjúki án þess
að láta bilbug á sér finna.
Áður en Ólafía fór suður til að
læra ljósmóðurfræði hafði hún
kynnst ungum bóndasyni, ólafi
Magnússyni á Hnjóti, og gekk að
eiga hann nokkru eftir að hún kom
aftur heim eða árið 1926. Með
honum átti hún þrjú börn, tvær
dætur og soninn Egil. Þau bjuggu
alla sína búskapartíð á Hnjóti í
Örlygshöfn og þar eru þau enn í
góðu yfirlæti hjá Agli syni sínum
og tengdótturinni Ragnheiði
Magnúsdóttur. Barnabörnin eru
orðin mörg og ólafía sýnir mér
myndir af þeim, kveðst hafa farið
suður þegar síðasta barnabarnið
var fermt í fyrra. Aldrei segir hún
að hvarflað hafi að sér að fara úr
sveitinni sinni, „ekki meðan hún
getur staðið í lappirnar," segir
þessi 91 árs gamla kona. Og bætir
við: „Mér finnst svo fallegt hérna.
Hér er gott að vera.“
- E.Pá.
r
/. _____ i i
AVOXTUNSfájy
Villist ekki
í frumskógi
kjaraboða
Avöxtun sf.
vísar veginn!
Skuldabréf óskast
í umboðssölu
Överðtryggð Verðtryggð
veðskuldabréf veðskuldabréf
AVOXTUNSf^
LAUGAVEG 97 - 101 REYKJAVÍK - SÍMI 621660
Fjármálaráðgjöf -
Verðbréfamarkaður
Avöxtunarþjónusta
Peningamarkaðurinn
f N
GENGIS-
SKRANING
• Nr. 203 - 25. október 1985
Kr. Kr. Toll-
Ein.KI. 09.15 Kaup Saia ffengi
Dollirí 41,610 41,730 41440
SLpund 59,315 59,486 57,478
Kan.dollari 30,440 30,528 30,030
Don.sk kr. 4,3362 44487 4,2269
Norskkr. 54455 54606 5,1598
Stn.sk kr. 5J363 54514 5,1055
FLmark 74225 74436 7,1.548
Fr.franki 5,1601 5,1750 5,0419
Belg. franki 0,7765 0,7788 0,7578
Sv.franki 19,1906 194459 18,7882
Holl. gyllini 13,9467 13,9869 13,6479
V-þ. mark 15,7357 15,7811 154852
ÍLlíra 0,02332 0,02338 0,02278
Austurr. sf h. 24397 24461 2,1891
PorLescudo 04553 04560 04447
Sp. peseti 04571 04579 04514
Japjen 0,19356 0,19412 0,19022
Irskt pund 48,725 48466 47433
SDR (SérsL 444378 44,3655 43,4226
dráttarr.)
V
INNLÁNSVEXTIR:
Sparitjóðtbttkur................ 22,00%
Spsritjóótreikningsr
msó 3js mánsós upptögn
Alþýðubankinn............. 25,00%
Búnaöarbankinn............ 25,00%
Iðnaöarbankinn............ 23,00%
Landsbankinn.............. 23,00%
Samvinnubankinn........... 25,00%
Sparisjóðir............... 25,00%
* Útvegsbankinn............. 23,00%
Verzlunarbankinn.......... 25,00%
msö6 ménsóa upptögn
Alþýöubankinn............. 30,00%
Búnaöarbankinn............ 28,00%
lönaöarbankinn............ 28,00%
Samvinnubankinn........... 30,00%
Sparisjóöir............... 28,00%
Útvegsbankinn............. 29,00%
Verzlunarbankinn...........31,00%
msð 12 ménsós upptögn
■* Alþýöubankinn............. 32,00%
Landsbankinn...............31,00%
Útvegsbankinn............. 32,00%
Inniénttkirtsini
Alþýöubankinn............... 28,00%
Sparisjóöir................. 28,00%
Verötryggöir reikningar
miösö viö lénskjsrsvisitöiu
msö 3ja ménsös upptögn
Alþýöubankinn................ 1,50%
Búnaörrbankinn............... 1,00%
lönaöarbankinn............... 1,00%
Landsbankinn................. 1,00%
Samvinnubankinn.............. 1,00%
Sparisjóöir.................. 1,00%
Útvegsbankinn................ 1,00%
Verzlunarbankinn............. 2,00%
með 6 ménaða uppsögn
Alþýöubankinn................ 3,50%
Búnaðarbankinn............... 3,50%
lönaöarbankinn............... 3,50%
Landsbankinn................. 3,00%
Samvinnubankinn.............. 3,00%
Sparisjóðir.................. 3,00%
Útvegsbankinn................ 3,00%
Verzlunarbankinn............. 3,50%
Ávitans- og hlauparaikningar:
Alþýóubankinn
— ávísanareikningar........17,00%
— hlaupareikningar.......... 10,00%
Búnaöarbankinn............... 8,00%
lönaöarbankinn.............. 8,00%
Landsbankinn................. 10,00%
Samvinnubankinn.............. 8,00%
Sparisjóöir.................. 10,00%
Útvegsbankinn................ 8,00%
Verzlunarbankinn............. 10,00%
Stjömureikningar. I, II, III
Alþýóubankinn................ 9,00%
MmWi - nwmmMn - *hbt • pwsian
meö 3ja til 5 ménsöa bindingu
lónaðarbanklnn............... 23,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Sparisjóöir.................. 25,00%
Samvinnubankinn.............. 23,00%
Útvegsbankinn................ 23,00%
Verzlunarbankinn............. 25,00%
6 ménsös bindingu söa Isngur
lönaöarbankinn...... ........ 28,00%
Landsbankinn................. 23,00%
Sparisjóöir.................. 28,00%
Útvegsbankinn................ 29,00%
Inniendir gjsidejrrísrtikningar
Bandaríkjadollsr
Alþýöubankinn................ 8,00%
Búnaðarbankinn............... 7,50%
lónaðarbankinn............... 7,00%
Landsbankinn....... ....... 7,50%
Samvinnubankinn.............. 7,50%
Sparisjóðir..................8,00%
Útvegsbankinn.............. 7,50%
Verzlunarbankinn............ 7,50%
Stsrlingspund
Alþýöubankinn............. 11,50%
Búnaöarbankinn..............11,00%
Iðnaðarbankinn..............11,00%
Landsbankinn................11,50%
Samvinnubankinn.............11,50%
Sparisjóðir................ 11,50%
Útvegsbankinn...............11,00%
Verzlunarbankinn............11,50%
Vsstur-þýsk mörk
Alþýðubankinn............... 4,50%
Búnaðarbankinn.............. 4,25%
lönaöarbankinn.............. 4,00%
Landsbankinn................ 4,50%
Samvinnubankinn............. 4,50%
Sparisjóöir................. 4,50%
Útvegsbankínn............... 4,50%
Verzlunarbankinn............ 5,00%
Danskar krónur
Alþýöubankinn............... 9,50%
Búnaöarbankinn.............. 8,00%
Iðnaðarbankinn.............. 8,00%
Landsbankinn................ 9,00%
Samvinnubankinn............. 9,00%
Sparisjóðir................ 9,00%
Útvegsbankinn............... 9,00%
Verzlunarbankinn............10,00%
ÚTLÁNSVEXTIR:
Almennir víxlar, forvsxtir:
Landsbankinn............... 30,00%
Útvegsbankinn.............. 30,00%
Búnaöarbankinn............. 30,00%
lónaðarbankinn............. 30,00%
Verzlunarbankinn........... 30,00%
Samvinnubankinn............ 30,00%
Alþýðubankinn.............. 29,00%
Sparisjóöir................ 30,00%
Viótkiptavíxlar
Alþýðubankinn.............. 32,50%
Landsbankinn............... 32,50%
Búnaðarbankinn............. 32,50%
Sparisjóöir................ 32,50%
Yfirdréttarlén af hlaupareikningum:
Landsbankinn................31,50%
Útvegsbankinn.............. 31,50%
Búnaðarbankinn..............31,50%
lönaðarbankinn..............31,50%
Verzlunarbankinn............31,50%
Samvinnubankinn.............31,50%
Alþýöubankinn.............. 31,50%
Sparisjóöir.................31,50%
Endurseljanleg lén
tyrir innlendan msrksö........... 27,50%
lén í SDR vegna útfl.framl........... 9,50%
Skuldabréf, almenn:
Landsbankinn...... .......... 32,00%
Útvegsbankinn................ 32,00%
Búnaöarbankinn............... 32,00%
lónaöarbankinn............... 32,00%
Verzlunarbankinn...............32,0%
Samvinnubankinn.............. 32,00%
Alþýðubankinn................ 32,00%
Sparisjóðir.................. 32,00%
Viöskiptaskuldabréf:
Landsbankinn................. 33,50%
Búnaöarbankinn............... 33,50%
Sparisjóöirnir............... 33,50%
Vsrötntggö lén miösö viö
lénskjsravititölu
ialltaö2Viár............................ 4%
Ienguren2'/sár.......................... 5%
Vantkilavextir......................... 45%
Överötryggö tkuldabréf
útgefin fyrir 11.08. 84............. 32,00%
Lífeyrissjódslán:
Lífeyrissjóöur starfsmanna ríkis-
ins:
Lánsupphæð er nú 350 þúsund krón-
ur og er lániö vísitölubundiö meö
lánskjaravísitölu, en ársvextir eru 5%.
Lánstími er allt aö 25 ár, en getur veriö
skemmri, óski lántakandi þess, og
eins ef eign sú, sem veð er í er lítilfjör-
leg, þá getur sjóöurinn stytt lánstím-
ann.
Greióandi sjóösfélagar geta sótt
um lán úr lífeyrissjóönum ef þeir hafa
greitt iðgjöld til sjóösins í tvö ár og
þrjá mánuöi, miöaö viö fullt starf.
Biötimi eftir láni er sex mánuðir frá
því umsókn berst sjóönum.
Lífeyrissjóöur verzlunarmanna:
Lánsuþþhæö er nú, eftir 3ja ára aöild
aö lífeyrissjóönum, 192.000 krónur,
en fyrir hvern ársfjóröung umfram 3 ár
bætast viö lánið 16.000 krónur, unz
sjóósfélagi hefur náö 5 ára aöild aö
sjóönum. Á tímabilinu frá 5 til 10 ára
sjóösaöild bætast viö höfuöstól leyfi-
legar lánsupphæðar 8.000 krónur á
hverjum ársfjóröungi, en eftir 10 ára
sjóösaöild er lánsupphæöin oröin
480.000 krónur. Eftir 10 ára aöild
bætast við 4.000 krónur fyrir hvern
ársfjóröung sem líöur. Því er í raun
ekkert hámarkslán ísjóönum.
Höfuöstóll lánsins er tryggöur meö
lánskjaravisitölu, en lánsupphæóin
ber nú 5% ársvexti. Lánstíminn er 10
til 32 ár aö vali lántakanda.
Þá lánar sjóöurinn með skilyröum
sérstök lán til þeirra, sem eru eignast
sína fyrstu fasteign og hafa greitt til
sjóósins samfellt í 5 ár, kr. 525.000 til
37 ára.
Lánskjaravísitala fyrir október
1985 er 1266 stig en var fyrir sept-
ember 1239 stig. Hækkun milli mán-
aöanna er 2,18%. Miöaö er vió vísi-
töluna 100 í júní 1979.
Byggingavísitala fyrir október til
desember 1985 er 229 stig, og er þá
miöaöviö lOOíjanúar 1983.
Handhafaakuldabréf í fasteigna-
viöskiptum. Algengustu ársvextir eru
nú 18—20%.
Óbundiðfé
Landsbanki, Kjörbók: 1) ....
Útvegsbanki, Abót: ......
Búnaóarb .Sparib: 1) ....
Verzlunarb., Kaskóreikn: ..
Samvinnub., Hávaxtareikn:
Alþýóub.,Sérvaxtabók: ...,
Sparisjóðir,Trompreikn: ...
Iðnaöarbankinn: 2) ......
Bundiófé:
Búnaöarb., 18 mán. reikn:
Sérboð
Nafnvextir m.v. Hötuðstóls-
óverötr. verðtr. Verðtrygg. færslurvaxta
kjör kjör tímabil vaxtaáári
7—34,0 1,0 3mán. 1
22-34,6 1.0 1mán. 1
7-34,0 1,0 3mán. 1
22-31,0 3,5 3mán. 4
22-31,6 1-3,0 3mán. 2
27-33,0 4
32,0 3,0 1mán. ’ 2
28,0 3,5 1mán. 2
36,0 3,5 6mán. 2
1) Vaxtaleiðrélting(úttektargjald)er1,7%hjáLandsbankaogBúnaöarbanka.
2) Tvær úttektir heimilaöar á hverju sex mánaða timabili án, þes aö vextir lækki.