Morgunblaðið - 14.11.1985, Síða 47

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR14. NÓVEMBER1985
47
Jónína fæddist á Mælifelli 2.
október 1923. Foreldrar hennar
voru Tryggvi H. Kvaran prestur
þar og kona hans Anna Gríms-
dóttir Thorarensen, glæsileg hjón
mikillar gerðar en ólík á marga
lund. Hann fjölgáfaður, flug-
mælskur, skáldhneigður stemmn-
ingsmaður, barn augnabliksins,
hún greind, raunsæ öðlingskona,
sem bar í brjósti viturt hjarta,
gædd afburða dugnaði og óvenju-
lega miklu þolgæði.
Þau hjón áttu tvær dætur, Hjör-
dísi og Jónínu og fósturbörn tvö,
Kristmund og Guðríði. Á Mælifelli
var alla jafna margt í heimili, bví
auk fastra heimilismanna voru þar
oft unglingar, sem séra Tryggvi
tók á heimilið um lengri eða
skemmri tíma og kenndi undir
skóla. Hann var góður kennari.
Dvöl mín þarna varð tvö ár við
nám og störf og þegar litið er um
öxl finnst mér sem þessi ár séu
eitthvert besta og skemmtilegasta
tímaskeið æfi minnar. Þetta var
menningarheimili, þar sem fólki
leið vel. Góðvild og glaðværð hús-
bændanna mótaði heimilisbragð-
inn og þar var ákaflega gest-
kvæmt, bæði af innanhéraðsfólki
og dvalargestum lengra að komn-
um. Gestrisni prestshjónanna var
alkunn. Séra Tryggvi var félags-
vera, samræðunnar maður, fróður
og skemmtilegur með vakandai
áhuga á lífinu og tilverunni. Þetta
átti einnig við um frú Önnu en
tími hennar til þess að sinna
hugðarefnum sínum var vægast
sagt naumt skammtaður.
Bókakostur var mikill og góður
á heimilinu og aldrei skorti um-
ræðuefni.
Þegar ég rifja upp þá gesti sem
komu lengra að minnist ég fyrst
rithöfundarins Einars Kvaran sem
ásamt konu sinni dvaldi hluta úr
sumrum hjá bróður sínum þau ár
sem ég átti heima þar. Þessum
öldnu hjónum fylgdi kyrrð og frið-
ur.
Rágnar Kvaran og kona hans
Þórunn voru líka gestir þarna,
ákaflega glæsileg hjón. Magnús
Jónsson prófessor kom að sumri
til með liti sína og pensla og var
um kyrrt nokkra daga — eftir-
minnilega skemmtilegur.
Þá var það nú ekki neitt smá
ævintýr þegar Halldór Kiljan og
Erlend í Unuhúsi bar að garði á
gróandanum. Ég hlýt að muna það
rétt, að þeir komu fótgangandi,
sem var óvenjulegur ferðamáti í
Skagafirði. Síðar á æfinni hefi ég
oft hugsað til þess með eftirsjá að
ég skyldi ekki veita Erlendi nánari
eftirtekt. En skáldið átti alla mína
athygli og mér fannst hrein opin-
berun að sjá hann ganga um túnið
á Mælifelli í spaklegum orðræðum
við félaga sinn Erlend.
Já, þetta heimili hafði mikið
aðdráttarafl og alltaf mátti búast
við einhverju óvæntu og skemmti-
legu.
Ur þessum jarðvegi var Jónína
sprottin og féll ekki langt frá eik-
inni. Hún var greint, gott og glað-
vært barn og dugnaðarforkur. Á
Mælifelli átti hún góð og gjöful
bernsku- og unglingsár en skyndi-
lega dró ský fyrir sólu. Faðir
hennar lést þegar hún var ungling-
ur og móðirin fáum árum síðar.
Nærri má geta um þann harm sem
þetta olli.
Jónína fór suður og stundaði
nám í Kennaraskólanum. Ung að
árum giftist hún ólafi Kristjáns-
syni, vænum manni og hlýjum,
sem lengi starfaði sem fulltrúi
hjá Samvinnutryggingum. Þau
hjónin voru samhuga í dugnaði og
ráðdeild og sköpuðu sér og börnun-
um þremur, Tryggva, Einari og
önnu, menningarlegt og fallegt
heimili. Ninna var vakin og sofin
að hlú að veiferð þess og viðgangi,
vann lengst af verslunar- og skrif-
stofustörf meðfram heimilishald-
inu og sparaði hvergi krafta sína.
Góðvild og greiðasemi var þeim
hjónum sameiginleg og þau voru
höfðingjar heim að sækja. Á heim-
ili þeirra áttum við vinafólkið
marga góða stund, sem gott er að
minnast og nú er þakkað fyrir.
Jónína var glaðvær, skemmtileg
og viðræðugóð eins og hún átti kyn
til, hreinskiptin og hispurslaus og
blessunarlega laus við alla lágkúru
og smámunasemi. Hún var mikill
vinur vina sinna og því trúfastari
sem meira á reyndi eins og títt er
um drengskaparfólk.
Og nú er hún skyndilega öll, svo
langt um aldur fram. Vinahópur-
inn er hljóður og hnípinn og á
heimili hennar er hvílíkt skarð
fyrir skyldi að mér er orða vant.
Ólafi og börnunum votta ég
einlæga samúð á þungbærri stund
en vil jafnframt við þau segja, að
vel myndi það Jónínu að skapi að
haldið væri fram sem horfir og
hvergi látið deigan síga.
Einkasysturinni Hjördísi og
fóstursystkinunum tveimur sem
nú kveðja „yngsta barnið á bæn-
um“ sendi ég innilegar samúðar-
og vinarkveðjur.
Ninnu minni þakka ég samfylgd-
ina og áratuga trúfasta vináttu.
Lára Gunnarsdóttir
Vinkona mín, Jónína Kvaran, er
látin. Með hryggum huga kveð ég
hana, eftir sextíu ára kynni. Hún
veiktist snögglega aðfaranótt
fyrsta vetrardags, og var flutt
meðvitundarlaus á Borgarspítal-
ann, þar sem hún andaðist 5. nóv-
ember sl.
Þannig hvarf Ninna okkur. Góð
kona er gengin, yfir landamæri
lífs og dauða. Jónína fæddist 2.
október 1924 á Mælifelli í Skaga-
firði. Foreldrar hennar voru Anna
(fædd Thorarensen) og séra
Tryggvi Kvaran. Systir hennar er
Hjördís, og fósturbróðir Krist-
mundur Bjarnason.
Ung að árum giftist hún ólafi
Kristjánssyni, fulltrúa hjá Sam-
vinnutryggingum, mætum manni
og tryggum lífsförunaut.
Þau hjón eignuðust þrjú börn.
Elstur er Tryggvi, sem er sjómað-
ur, þá Einar, skólastjóri, og yngst
er Anna, tónmenntakennari.
Ninna var bráðmyndarleg
rausnar húsmóðir, og hafði höfð-
ingslund. Hún var glaðlynd og
skemmtileg — fetaði sinn veg með
hlýrri reisn og lét erfiðleikana
ekki beygja sig.
Nú þegar vegir skiljast um sinn,
færi ég henni hjartans þakkir fyrir
vinsemd og tryggð á liðnum árum.
Við hjónin þökkum henni rausn
og risnu, og þeim hjónum báðum.
Við samhryggjumst fjölskyldu
hennar innilega, og biðjum Guð
að gefa henni styrk, nú og ævin-
lega. Ég veit að horfnir ástvinir
hafa tekið Ninnu opnum örmum,
og að heimkoman hefur verið góð.
Friður' Guðs fylgi henni á hinum
nýju leiðum.
Margrét Sveinsdóttir
Eiginleiki Ninnu var hvorki sorg
eða sút. Fjölskylda hennar nær út
fyrir ramma ættartengslanna,
vegna hjartalagsins. Þar er því sár
söknuður.
Eiginmanni, börnum og barna-
börnum sínum var hún meir en
eiginkona, móðir og amma.
Fyrir hönd okkar krakkanna
hennar, sem tengdust Ninnu á svo
margvíslegan hátt, vil ég þakka
ogsegja:
Það var heiður að teljast til þess
hóps, sem hún bar svo mjög fyrir
brjósti.
Olafur Gunnarsson
Eitt sinn skal hver deyja. — Það
er í rauninni það einasta eina, sem
við dauðlegir menn vitum með
vissu um það, sem framundan er.
Engu að síður veitist okkur oft
erfitt að sætta okkur við þessa
óumflýjanlegu staðreynd, þegar
kallið kemur óvænt, án þess að
gera nokkur boð á undan sér.
Þannig fannst mér ég helst ekki
vilja trúa því, er ég heyrði, að
vinkona okkar, Jónína Kvaran,
væri um það bil að kveðja þennan
heim eftir áfall, sem reið yfir svo
snöggt og fyrirvaralaust, að engum
vörnum varð við komið. Það fékk
einhvernveginn ekki staðist, að
þessi tápmikla kona, rétt rúmlega
sextug, væri allt í einu dæmd úr
leik og frá okkur tekin.
Ég kynntist Jónínu fyrir meir
en tuttugu árum, er við bjuggum
báðar inni í Laugarnesi, sitt hvor-
um megin við Rauðalækinn, svo
að það var hægt um vik að skjótast
yfir götuna og spjalla saman yfir
kaffibolla um heima og geima. Það
voru ánægjulegar stundir. Jónína
bráðgreind og skemmtileg, vel
lesin, kunni býsnin öll af ljóðum
og alltaf til í að rökræða hlutina
frá ýmsum hliðum. Hún var alltaf
hrein og bein, hnyttin og gaman-
söm og blessunarlega laus við allan
tepruskap og sýndarmennsku.
Dætur okkar, litlar stelpuhnyðrur,
Anna og Inga, voru bekkjarsystur
og vinkonur í barnaskóla og svo
áfram alla sína skólagöngu til
stúdentsprófs. Þær hafa fram á
þennan dag rækt sín vináttutengsl
og um leið fjölskylduna okkar, þótt
fundum okkar fækkaði alltof mikið
eftir að við fluttumst báðar í önnur
borgarhverfi. Auk þess var Jónína
skyld Þorsteini bónda mínum,
dóttir Önnu Grímsdóttur Thorar-
ensen í Kirkjubæ á Rangárvöllum.
í föðurætt var hún Skagfirðingur,
dóttir Tryggva Kvaran, prests á
Mælifelli. Þau Jónína og eigin-
maður hennar, ólafur Kristjáns-
son fulltrúi, traustur ágætismað-
ur, ættaður norðan úr Grunnavík,
áttu fallegt og hlýlegt heimili, þar
sem gott var að una með góðu fólki.
Síðustu samverustundir okkar
voru að áliðnu sl. sumri í skírnar-
veislu á heimili þeirra í Hvassa-
leiti 155, er lítil dótturdóttir —
Önnu og eiginmanns hennar
Pálma Gunnarssonar, var vatni
ausin og gefið nafnið Ragnheiður
Helga. Það er mikil birta og hlýja
yfir minningunni frá þessum há-
tíðisdegi í hópi ættingja og vina.
Og þannig var það alltaf — þurfti
ekki sérstaka hátíð til. Það var
sólskin og ferskur andblær í kring-
um Jónínu, hvar sem hún fór, björt
yfirlitum og vel vaxin — glæsileg
kona, yfirlætislaus og frjálsmann-
leg í fasi. Fjölskyldu sinni var hún
skjól og skjöldur, sem aldrei brást.
Vinum sínum holl og trygg. Hún
var rösk og dugleg að hverju sem
hún gekk, mesti vinnuforkur, sem
hlífði sér hvergi. Veit ég, að sam-
starfsfólki hennar á vinnustað
þykir stórt skarð fyrir skildi við
fráfall hennar. Það finnst okkur
öllum, sem hana þekktum og
sjáum nú henni á bak — alltof
snemma.
Nú að leiðarlokum þakka ég og
fjölskylda mín Jónínu vinkonu
fyrir elskulega samfylgd, sem var
okkur mikils virði og svo margar
bjartar og hlýjar minningar eru
tengdar við.
ólafi eiginmanni hennar og
börnum þeirra þremur Önnu
minni kæru, Einari og Tryggva og
öðru skylduliði sendum við einlæg-
ar samúðarkveðjur. Missir þeirra
er mikill og sár, en þau eiga líka
mest að þakka. Guð blessi minn-
ingu hennar.
Sigurlaug Bjarnadóttir
Haustið 1942 settist fríður hópur
ungmenna í 1. bekk Kennaraskóla
íslands. Við sem fyrir vorum í .2.
og 3. bekk litum forvitnum augum
hina nýju nemendur, sem voru að
bætast í hópinn og voru sitt af
hverju landshorni.
Meðal nýju nemendanna voru
tvær kornungar stúlkur, hvor úr
sínum landshluta, önnur 16 ára
norðan úr Skagafirði, hin 17 ára
af Suðurlandi. Góð vinátta tókst
fljótt með þessum bekkjarsystr-
um, enda stefnt að sama marki í
mennt og starfi. Báðar höfðu þær
gott veganesti úr foreldrahúsum,
dugnað, fróðleiksþrá og góðar gáf-
ur. Á vordögum einu og hálfu ári
síðar voru þessar ungu stúlkur
orðnar bundnar kærleiksböndum
mér og minni fjölskyldu, önnur
konan mín, hin mágkona.
Þessar fáu en hugljúfu áratuga
minningar verða að skýrri mynd í
huga mínum við hið óvænta fráfall
mágkonu minnar, Jónínu G.
Tryggvadóttur Kvaran.
Hún andaðist eftir stutt sjúk-
dómsstríð í Borgarspítalanum
þriðjudaginn 5. þ.m. Jónína fædd-
ist 2. október 1924 að Mælifelli í
Skagafirði. Foreldrar hennar voru
prestshjónin á Mælifelli, Anna
Grímsdóttir Thorarensen og séra
Tryggvi Hjörleifsson Kvaran. Frá
æskuárunum átti Ninna eins og
hún var jafnan kölluð fagrar
minningar. Skagafjörðurinn var
sveitin hennar umfram alla aðra
staði. Hann skein ávallt við sólu
er bernskuminningar bar á góma.
En óveðurský gátu þó gengið þar
yfir. Fimmtán ára að aldri missti
Ninna föður sinn á góðum aldri
og fjórum árum síðar móður sína.
Dauða þeirra beggja bar brátt að.
er þau stóðu í umfangsmiklum
störfum. Þetta var þung sorgar-
ganga á hátindi lífsins fyrir syst-
urnar Hjördísi og Jónínu.
Árið 1943 giftist Jónína eftirlif-
andi manni sínum, Ólafi S. Krist-
jánssyni, fyrrverandi fulltrúa hjá
Samvinnutryggingum. Stofnuðu
þau þá heimili um haustið. Börn
þeirra eru: Tryggvi, fiskvinnslu-
maður, Einar, skólastjóri við
Stóru-Vogaskóla á Vatnsleysu-
strönd, kvæntur Sólveigu Vignis-
dóttur kennara og eiga þau þrjú
börn. Yngst er Anna, tónmennta-
kennari við Vesturbæjarskólann í
Reykjavík, gift Pálma Gunnars-
syni söngvara og tónlistarmanni
og eiga þau eitt barn.
Jónína Kvaran bar með sér
höfðingsbrag þar sem hún fór. Hún
var gædd góðum gáfum, sem ætt-
menni hennar úr báðum stofnum
voru landskunn fyrir. Ninna var
meðalmanneskja á hæð, björt yfir-
litum, frjálsleg í framkomu en
dugmikil og örugg I hverju því
starfi sem hún tók sér fyrir hend-
ur. Skáldskapargáfan var henni
eðlislæg, en hún fór dult með þann
hæfileika. Á gleðistundum var
ljóðlist góðskáldanna eftirlætis
umræðuefni, ekki síst þau ljóð, er
sönglistin hafði sameinast í, enda
hafði Ninna söngrödd góða. Þess-
um fáu minningarbrotum fer nú
að ljúka. Þau eru fyrst og fremst
þakklætisvottur fyrir samfylgdina
á jarðlífsgöngunni, sem þessi
merka kona hefur lokið. Ég og
fjölskylda mín vottum eftirlifandi
eiginmanni, börnum, barnabörn-
um, systur og öðrum vandamönn-
um innilegustu samúðarkveðjur.
Við óskum henni góðrar ferðar á
Guðsríkisbraut.
Jón H. Kristjánsson
Birting afmœlis- og
minningargreina
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minningar-
greinar verða að berast blaðinu með góðum fyrirvara.
Þannig verður grein, sem birtast á í miðvikudags-
blaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á mánudag
og hliðstætt með greinar aðra daga. í minningargrein-
um skal hinn látni ekki ávarpaður. Þess skal einnig
getið, af marggefnu tilefni, að frumort ljóð um hinn
látna eru ekki birt á minningarorðasíðum Morgun-
blaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð og með góðu
línubili.
Fyrirliggjandi í birgðastöð
STANGA-
Fjölbreyttar stæröir og þykktir
Vinkiljárn L Ferkantað járn H
Flatjárn _ Bakjárn Sívalt járn #
SINDRAi rM STÁLHR
Borgartúni 31 sími 27222