Morgunblaðið - 08.12.1985, Page 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. DESEMBER1985
Greinarhöfnndur vid Farovitann hjá Maspalomas-hóteiinu.
Til Kanaríeyja
um Amsterdam
■
Eftir Leif Sveinsson
Þriðjudaginn 5. nóvember hóf
Arnarflugsvélin sig til flugs frá
Keflavíkurflugvelli í grenjandi
byl og stormi. Ferðinni var heitið
til Amsterdam, sem nefnd var
Amstelodami í Specimen Island-
iae Historicvm í bók Arngríms
lærða sem gefin var út í Hollandi
1643. Menn voru léttir í spori
þegar þeir gengu út af Fríhafnar-
barnum, því nú hafði þeim gefist
færi á að kneyfa þann mjöð, sem
dómsmálaráðherra landsins, Jón
Helgason frá Bjórskaðabúðum,
hafði hindrað menn í að neyta,
þótt ímynd bjórlíkis væri.
Tóku menn upp léttara tal í
flugvélinni, enda sessunautur
okkar hjóna eldhress maður,
Sveinn, sonur hins kunna skjala-
varðar Kjartans Sveinssonar.
Sveini hafði verið boðið til Aust-
urríkis að skjóta fjallageitur, en
hugðist fyrst hitta vini sína í
Sviss. Við Sveinn höfum verið
með þyngri mönnum, þótt eitt-
hvað séum við léttari núna, og
samkvæmt kenningum þýska
sálfræðingsins Ernst Kretsch-
mer, er hann setti fram í bók
sinni, er út kom 1921, „Líkams-
bygging og skaphöfn", þá fylgir
feitlögnum mönnum skopskyn og
lífsgleði, en upp úr horræflum
fæst sjaldnast orð, hvað þá
gamansemi. Varð ekki hlé á
sögum hjá okkur Sveini og inn-
legg hans í Sagnabankann vel
þegin.
Lending tókst vel á Skipholu-
velli og var okkur ekið á hið
ágæta hótel, sem Arnarflug
skiptir við, Pulitzer, er það til
húsa í 22 samtengdum húsum,
sumum allt frá 1584, eða jafn-
gamalt og frumútgáfa Guð-
brandarbiblíu. Veitingahúsið
Pulitzer hefur fengið mikið lof
fyrir matreiðslu og fylgir hinni
nýju frönsku línu í matargerðar-
listinni. Nutum við kvöldverðar-
ins hið besta. Hótelið er í Jordan-
hverfinu, þar sem franskir inn-
flytjendur settust að á sínum
tíma. Hús Önnu Frank er þar
skammt frá.
Miðvikudaginn 6. nóvember
höldum við á ný út á Skipholu-
völl, flugstrætó (airbus) okkar
frá spönsku flugfélagi á að fara
af stað kl. 16. Við hjónin komum
við í kapellu flugvallarins, þar
sem séra Duin starfaði við mest-
an orðstír. Eftir hljóða bæna-
stund rita ég í bók kapeilunnar:
„Hin jákvæðu áhrif þessa her-
bergis eru einstæð. Við þökkum
fyrir." Vonandi hefur verið gert
ráð fyrir slíku herbergi í hinni
nýju flugstöð á Keflavíkurflug-
velli. Séra Duin vann hið merk-
asta starf á Skipholuvelli, skírði,
gifti, huggaði og tilkynnti andlát
og slys, og til hans leituðu starfs-
menn vallarins í síauknum mæli,
þeirra vandamái varð hann líka
að hlusta á og reyna að leysa.
Þjónn á flugvellinum sagði mér
tvær sögur af séra Duin. Hann
kom upp í matsalinn skammt
frá kapellunni og sagði: Ég veit
að það stendur í biblíunni, þú
skalt ekki stela, en ný brýtur
nauðsyn Iög, niðri í sal er austur-
lensk fjölskylda búin að bíða
eftir flugvél á annan sólarhring
matarlaus, fáið þér mér alla
afganga úr eldhúsinu á bakka, ég
ætla með mat til fólksins. I
annað skipti var séra Duin að
sinna gyðingapresti einum, sem
var í einhverri sálarangist. Þá
spyr vinur hans: „Því í ósköpun-
um ertu að sinna gyðingi?" Þá
svaraði séra Duin: „Hann er
skyldur húsbónda mínum." Séra
Duin dó 62 ára gamall, en eftir-
maður hans heitir séra Jan. A
Hoogervorst.
Ég tel Skiphoiuvöll með merk-
ustu flugvöllum í heimi, ekki
fyrst og fremst fyrir það, að þar
er sú fríhöfn, sem er allra frí-
hafna ódýrust, heldur sökum
þess, að þar er best hugsað fyrir
öllum mannlegum þörfum, líka
þeim trúarlegan. Eftir rösklega
4 tíma flug er lent á Gando-
flugvelli á Gran Canaria, sem
menn þýða ýmist Eyju hinna
stóru hunda, eða Stóru-Hunda-
eyju. Airbus-flugvélin er stór-
skemmtileg og væri óskandi, að
íslensk flugfélög gætu eignast
slíkar vélar sem allra fyrst.
Fokkerflugvélasmiðjurnar hol-
lensku eru nú með nýja gerð í
undirbúningi, Fokker 50, og hef-
ur danska flugfélagið Mærsk
þegar pantað 4 vélar til afhend-
ingar 1987, þótt enn sé hin nýja
gerð á teikniborðinu. Gaman
væri, ef íslensku flugfélögin gætu
fylgt fordæmi Mærskfélagsins,
því þessar vélar henta örugglega
á lengri leiðum heima og í Fær-
eyjarflugið.
Fyrstu viku okkar hér er
óvenjuheitt á Kanaríeyjum mið-
að við árstíma, 28 stig þegar
heitast er á daginn, en 19 stig
lægst á nóttinni. Sit ég því í
skugganum hér á svölum íbúðar
okkar og reyni að festa þanka
mína á pappírinn. Alls staðar
vantar hótelherbergi. í Amster-
dam vantar t.d 1000 hótelher-
bergi og borgin nú fínkembd í
leit að nothæfum lóðum fyrir
hótel. Hér á Kanaríeyjum var
hætt við allar hótelbyggingar
1973, þegar olían hækkaði sem
mest. Hafa hótelgrunnar staðið
gapandi árum saman, en nú er
allt að komast á fulla ferð að
nýju, hótel að rísa í flestum
grunnum. Tólf ár eru síðan við
hjónin komum hér fyrst til
Kanaríeyja og þá réði Franco
einvaldur hér. Þá var þessi
samanburður gerður á íslandi
og Spáni: „Á Spáni má ekkert
segja, en allt framkvæma, en á
íslandi mega menn segja allt, en
ekkert framkvæma."
Hér á Kanaríeyjum var fullyrt,
að daginn sem Franco félli frá,
myndu kommúnistar taka öll
völd. Áætlunin væri meira að
segja tilbúin. Blessanlega reynd-
ist þetta rangt, þótt fylgi kom-
múnista á Spáni sé enn mikið og
verða lýðræðisöflin að gæta sín
vel á þeim. En eitt er víst,
spænska þjóðin kærir sig ekki
um nýja borgarstyrjöld, eins og
hún átti í 1936-9. Þá snerist faðir
gegn syni, dóttir gegn móður, og
fjölskyldur, sem höfðu haldið
vinskap öldum saman urðu
svarnir fjandmenn og það á langt
í land, að slík sár séu gróin.
Spánverjar vilja eðlilega fá
yfirráð yfir Gibraltar, sem Bret-
ar hafa ráðið síðan 1704, en þá
kemur það undarlega fyrir sjón-
ir, að þeir halda dauðahaldi í
tvær borgir í Afríku, Ceuta og
Melilla, og sýna ekkert fararsnið
á sér. Frakkar og Spánverjar
skildu þannig við nýlendur sínar
í Marokkó að þar er nú 70%
atvinnuleysi, og landið er mið-
stöð hassframleiðslunnar. Við
hjónin skruppum til Marokkó í
október 1983 með ferjunni frá
Algeciras til Ceuta í Áfríku og
þaðan til Tetúan, hinnar gömlu
höfuðborgar Spænsku Marókkó.
Skítugir betlarar setja þar mest-
an svip á borgarlífið. Við urðum
þeirri stund fegnust, þegar ferj-
an lagði af stað til meginlands
Spánar á ný.
Síðustu viku hefur sólin verið
hálfóþekk við okkur landana hér
á Kanaríeyjum, oft verið skýjað,
en glætur á milli. í nóvember
1984, þegar við vorum hér síðast,
var óslitið sólskin, en ekki er að
búast við því, að við getum alltaf
verið jafnheppin með veður og
þá. Lítið er hér um íslendinga,
sem sest hafa hér að og stunda
sjálfstæða atvinnu. Þó reka tvær
konur hér veitingahúsið Cosmos
í verslanahverfinu Centrum, þær
Guðrún Vernharðsdóttir og
Klara Baldursdóttir, ásamt eig-
inmönnum sínum. Er þessi veit-
ingastaður vel sóttur af íslend-
ingum, enda matur þar góður.
Elín Ágústsdóttir hárgreiðslu-
meistari rekur hárgreiðslustofu
í Rondoíbúðarhótelinu í Tiraja-
nagötu 38, rétt hjá Barbacan
Sol, hóteli því, sem við farþegar
Arnarflugs búum í. Til hennar
fer landinn gjarnan í hárgreiðslu
og líkar vel.
Islenskir íþróttamenn eru
farnir að hasla sér völl hér suður
á eyjum í handknattleiknum og
leika þrír þeirra á Tenerife, þeir
Einar Þorvarðarson og Sigurður
Gunnarsson í úrvalsdeildinni, en
Hans Guðmundsson í 1. deild.
Engir íslenskir ellilífeyrisþegar
hafa enn drifið sig í að kaupa
hér íbúðir til að eyða þar ævi-
kveldinu, enda ekki heimilt skv.
gjaldeyrisreglum heima. Ég tel
að tvímælalaust eigi að veita
astma-, gigtar- og sóríasissjúkl-
ingum, sem þess óska, heimild
til slíkra kaupa, því annað væri
meinbugur á mannréttindum.
Á Mallorca og Spánarskaga er
oft kalt á vetrum, eins og sr.
Jóhann Hlíðar sagði frá í blöðun-
um um daginn. Það er ástæðu-
laust að skjálfa þar, þegar hægt
er að láta sér líða vel hér suður
á Kanaríeyjum. Sænska Alþýðu-
sambandið á hér fjölda orlofs-
íbúða í St. Augustinuhverfinu og
telur fé sínu vel varið til slíkra
kaupa. Mál er að leysist gjaldeyr-
is- og ölfjötranir af hinni ís-
lensku þjóð. Vonandi verður
gjaldeyrislöggjöfin rýmkuð hið
fyrsta og bjórinn leyfður. Nú er
síðasta vikan senn liðin hjá
okkur Kanaríeyjaförum, þann 27.
nóvember höldum við til Amst-
erdam, þar sem fyrirhuguð er
þriggja daga dvöl í listaborginni
margrómuðu, þá ætlum við að
heilsa upp á gömlu kunningjana,
þá Rembrandt, Vermer og Van
Gogh. Kannske það verði efni í
heilt Amsterdambréf. Hver veit.
Höfundur er annar af forstjórum
Völundar hf.
AMSTELODAML
Anno Clirifli cio oc xliii.
Á góðum degi á ensku ströndinni „Playa del Ingles".
2.