Morgunblaðið - 24.01.1986, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, PÖSTUDAGUR 24. JANÚAR1986
25
Á meðan „menntamenn" þinga um frið í Varsjá er lögrariu oe her
beitt til að halda uppi friði innan Póllands.
Crankshaw samdi uppkast að
mótmælaályktun gegn því að þing-
inu væri stýrt í ákveðnum tilgangi.
Sumir úr hópi Breta skrifuðu undir
en Kingsley Martin, ritstjóri New
Statesman, dró undirskrift sína til
baka þegar Taylor lagði til að álykt-
unin yrði birt í Manchester Guar-
dian. Amerísku þátttakendumir
voru lafhræddir og neituðu að koma
nálægt henni. Frakkamir hnoðuðu
hana saman og fleyðu síðan framan
í Crankshaw. Við stjómarborðið á
þinginu var sagt að þeir væm búnir
að týna ályktuninni og þegar komið
var með annað eintak var sagt að
Bretamir væm búnir að draga
ályktunina til baka sem var lygi.
Ávarp Einsteins, sem var tortrygg-
inn á ríkisvald, til þingsins var lesið
upp í útgáfu sem búið var að falsa
í veigamiklum atriðum, og síðan
leystist þingið upp.
„Það má jafnvel meta þetta svo,“
segir i skýrslu sendiráðsins, „að
pólsk yfírvöld hafí verið sá aðili sem
fór halioka með því að ganga fram
fyrir skjöldu í þágu einhvers sem
ekkert gat gefíð í aðra hönd en var
líklegt til þess að skaða þá sjálfa
þar sem kommúnistar í erlendu
sendinefndunum héldu yfirleitt
áfram að vera kommúnistar en þeir
sem ekki vom kommúnistar héldu
af vettvangi reynslunni ríkari, varir
um sig og í uppnámi eftir þessa
sýnikennslu í brögðum kommún-
ista.“
Sjálfur minnist Berman þess að
„við misstum m.a. Huxley, sem birti
mótmæli og fór til Lundúna, og
eftir það gátum við ekki notfært
okkur hann f þágu kommúnista-
hreyfíngarinnar." Þetta vom tfma-
mót varðandi afstöðu mennta-
manna til kalda stríðsins.
Nú munu einhverjir sjálfumglaðir
náungar rjúka til og rakka niður á
prenti hvem þann Vesturlandabúa
sem fer til Varsjár sem svikara við
frelsið. Þrír mikilsmetnir Pólveijar
sem sitja í fangelsi, þeir Adam
Michnik, Wladislaw Frasyniuk og
Bogdan Lis, hafa brýnt fyrir þátt-
takendum að þeir séu „aðilar að
farsa alræðissinna" og „leggi bless-
un sína yfir þá sem sendi skriðdreka
á hendur vamarlausri þjóð.“
Ég er á öndverðum meiði. Fólk
á að fara og segja það sem því
sýnist, eins og A.J.P. Taylor gerði
og gæta þess að ekki sé þaggað
niður í því. Meðal vinnuhópanna em
tveir sem eiga að fjalla um „menn-
ingarleg verðmæti" og „ábyrgð
menntamanna". Hvort tveggja
tækifæri sem á að henda á lofti.
Á múrvegg í Varsjá stendur
skrifað: „Friðarbarátta er eins og
skírlífísbrot." Ég veit hvað höfund-
urinn á við, en f þessu tilviki er
betra að beijast en veija meydóm-
inn.
Eli Schwars
skólaaldri á stofnunum og í einka-
gæslu eins og við gemm í dag og
taka upp eftirlit með þeirra tann-
hirðingu. Kenna þeim að bursta
bamatennumar og hugsa vel um
þær. Eftir að við tókum upp eftirlit
með yngri bömum verður æ algeng-
ara að fyrstu bekkingar í bamaskóla
þurfí engra tannviðgerða við þegar
þau koma í skólann.
Böm sem vom með frá upphafi
em sum hver komin vel yfír tvítugt
og það hefur sýnt sig að mjög hefur
dregið úr tannviðgeiðum fólks á
þessum aldri. Nú þekkist varla leng-
ur að dregnar séu tennur úr fólki.
Tannlæknar hafa minna og minna
að gera og hefur nýútskrifuðum
tannlæknum í Danmörku fækkað
um helming á undanfömum ámm.
Árlega útskrifast 120 nýir tann-
læknar í stað 250 áður.
Þrátt fyrir allt fynrbyggjandi
starf þá má ekki gleyma að tann-
hirða bama er eftir sem áður fyrst
og fremst á ábyrgð foreldranna. En
taka verður tillit til breyttra þjóð-
félagshátta og vinnuálags foreldra,
sem ekki hafa alltaf tíma né orku
til að kenna bömum sínum rétta
tannburstun. Inn í þessa hringrás
verður að grípa með fyrirbyggjandi
aðgerðum og eftirliti með tannhirð-
ingu.“
Rækjuverksmiðjumar á ísafirði:
Áforma innflutníng’
skipa til rækjuveiða
RÆKJUVERKSMIÐJURNAR á ísafirði ihuga nú kaup á tveimur
togurum frá Bretlandi til rækjuveiða og löndunar á ísafirði. Vegna
niðurskurðar á rækjukvóta í Djúpinu telja stjórnendur verksmiðjanna
þetta einu leiðina til að tryggja verksmiðjunum nægUegt hráefni
og koma i veg fyrir lokun þeirra. Um 1.000 manns á Isafirði byggja
afkomu sína á rækjuveiðum og vinnslu í landi. Áætlað er að togaram-
ir kosti um 45 mil\j ónir króna hvor tilbúnir til veiða.
Eiríkur Böðvarsson, fram- unnar hf., sagði í samtali við Morg-
kvæmdastjóri Niðursuðuverksmiðj- unblaðið, að verksmiðjumar vom
Auglýst eftir rekt-
or Skálholtsskóla
— Hlutverk hans m.a. að móta stefnu skólans
SKÓLANEFND lýðháskólans í Skálholti ákvað á fundi sínum
sl. þriðjudag að auglýsa eftir nýjum rektor skólans, en Rúnar
Þór Egilsson sóknarprestur hœttir í vor þar sem hann var
einungis ráðinn þetta skólaár. í kjölfar ráðningarinnar gerir
skóianefndin ráð fyrir ýmsum breytingum á skólanum innan
ramma lýðháskólalaganna, svo sem námskeiðahaldi fyrir
innlenda sem erlenda nemendur.
Pétur Sigurgeirsson biskup og
formaður skólanefndarinnar í Skál-
holti sagði í samtali við Morgun-
blaðið að rektor yrði ráðinn frá 1.
maí, en tæki formlega við embætti
1. júlí. Umsækjendur skulu hafa
lokið kandídatsprófí í guðfræði eða
vera með sambærilega menntun.
Umsóknarfrestur er til 28. febrúar.
Hann sagði að rektor væri ætlað
að móta starfsemi skólans í samráði
við skólanefnd, standa fyrir al-
mennu lýðháskólastarfí, og eftia til
skemmri og lengri námskeiða fyrir
innlenda sem erlenda þátttakendur
innan ramma laga um Skálholts-
skólanr. 31/1977.
Hann sagði að draumur þeirra í
skólanefndinni væri að efla skólann,
m.a. með því að bjóða upp á nám-
skeiðahald af ýmsu tagi, og nefndi
sem dæmi hugmyndir um kennslu
í norrænu fyrir Norðurlandabúa."
Lýðháskólinn f Skálholti tekur
nú um 20 nemendur, og sagði bisk-
up að upphaflega hefði verið gert
ráð fyrir stækkun skólans, en skól-
inn hefur ekki verið fullsetinn í
vetur.
orðnar það afkastamiklar að þær
gætu unnið aflann úr Djúpinu eins
og hann hefði verið að undanfömu
jafnóðum og hann bærist á land,
en nú væri skammturinn úr Djúpinu
aðeins hæfilegur fyrir tvær verk-
smiðjur og þá væru 5 eftir verkeftia-
lausar og afkoma um 1.000 manns
væri undir rækjuveiði og vinnslu
komin. Það gengi auðvitað ekki uþp
að vera með vinnslu einn og einn
dag.
Eina jeiðin værí að kaupa skip
að utan. íslenzku skipin væru öll
upptekin á þessum árstfma, ýmist
á loðnuveiðum eða vetrarvertfð.
Því væri ekki hægt að brúa bilið
nema með skipakaupum. Þá væru
menn að tala um að taka úr umferð
eitthvað af eigin skipum til að
uppfylla skilyrði laganna um það,
að ekki mætti flytja inn skip, nema
sambærileg skip hyrfu úr rekstri á
móti. Þessum skipum yrði þá haldíffi
á úthafsrækjuveiðum allt árið með
hráefnisöflun fyrir verksmiðjumar
að megjnmarkmiði. Hugsanlegt
væri að lausfiysta eitthvað um borð
til endurvinnslu í landi. Hægt væri
að fá 8 ára gamla togara í Bretlandi
fyrir um 36 milljónir króna og með
nauðsynlegum breytingum kostuðu
þeir 40 til 45 milljónir króna. Ef
leyfí fengizt væri stefnt að því að
koma þessum skipum eða öðmm á
veiðar ekki síðar en fyrsta marz.
Raðsmiðaskipin kæmu alls ekki til
greina til hráefnisöflunar fyrir verk-
smiðjumar. Til þess væm þau of
dýr og eina leiðin til að halda þeim
úti, væri að frysta rækjuna á Jap-
ansmarkað um borð.
Tveir veitingastaðir
í Reykjavík til sölu
FASTEIGNASALAN Laufás
auglýsti um síðustu helgi að einn
vinsælasti veitingastaður borgar-
innar væri til sölu ef viðunandi
tilboð fengist. Tekið var fram
að staðurinn væri i fullum rekstri
og byði upp á verulega tekju-
möguleika. Þess er og getið að
áætlað söluverð sé 20 miHjónir
króna.
Morgunblaðið hafði samband við
Magnús Axelsson fasteignasala til
að leita upplýsinga um hvaða veit-
ingastað væri hér verið að auglýsa.
Hann kvaðst ekki geta gefíð upplýs^
ingar um það, enda væri tekið fram
í auglýsingunni að skila ætti skrif-
legum fyrirspumum á skrifstofu
Laufáss. Hann sagði að einungis
þeir sem leggðu inn skriflegt tilboð
og kæmu til greina sem kaupendur
fengju að vita um hvaða veitinga-
stað hér væri um að ræða.
Hafsteinn Hafsteinsson hrl. aug-
lýsti einnig veitingastað til sölu.
Hann sagði í samtali við Morgun-
blaðið að upplýsingar um staðinn
væm einungis gefnar á skrifstof-
unni.
Hegranes
seldi í
Cuxhaven
TOGARINN Hegranes seldi afla
sinn í Cuxhaven á þriðjudag, mest
karfa. Skipið seldi alls 198 lestifc
Heildarverð var 11.762.200 krónur,
meðalverð 59,44.
Póllinn á ísafirði:
Salan tvöfaldaðist
á síðastliðnu ári
SALA rafeindafyrirtækisins Pólsins á ísafirði var á sfðasta ári tvö-
falt meiri en árið áður og varð mest aukning á sölu fyrirtækisins á
rafeindavogum fyrir frystihús og skip í Noregi. Tæplega helmingur
framleiðslu fyrirtækisins fer á markað erlendis og selt er til fjöl-
margra landa að sögn Jónasar Ágústssonar, sölustjóra Pólsins.
Jónas sagði, að salan á síðasta annars hafín til Grænlands. Fyrir-
ári hefði gengið mjög vel, einkum
í Noregi, þar sem um tvöföldun
hefði verið að ræða frá fyrra ári
og hefði verið farið langt fram úr
söluáætlun þar í landi. Þama væri
gífurlegur markaður, einkum fyrir
rafeindavogir fyrir frystihús og
töluverð sala væri á skipavogum
þangað. Meðal annars í ljósi þessa
hefði verið ákveðið að hafa fastan
starfsmann í Tromsö í Noregi, að
minnsta kosti þetta árið. Hann
sagði eftirspum eftir vogum þess-
um mikla um allan heim og fyrir-
spumir hefðu borizt frá um 30
löndum. Á þessu ári væri ætlunin
að leggja mesta áherzlu á sölu og
þjónustu í Evrópu og sala meðal
tækið ætti einnig vaxandi viðskipti
við Bandaríkin í samvinnu við Micro
Tools Company. Póllinn framleiddi
rafeindabúnað fyrir vogir og flokk-
unarkerfí, en Micro Tools smfðaði
utan um hann. Nú væra þeir meðal
annars að koma á markaðinn vestra
flokkunarvél fyrir matvælaiðnað,
einkum kjúklingapökkun. Viðskipt-
in og salan þetta ár lofaði góðu,
bæði hér heima og erlendis og nú
væri meðal annars verið að byija á
afgreiðslu voga um borð í íslenzku
rækjuskipin.
Um 65 manns vinna hjá Pólnum,
þar af 25 til 30 við framleiðslu og
sölu rafeindabúnaðar.