Morgunblaðið - 22.03.1986, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. MARZ1986
Morgunblaðið/Ámi Johnsen
Hluti af starfsfólki verslunar Kaupfélagsins Þórs ásamt Emil kaupfélagsstjóra sem er lengst til
vinstri í aftari röð.
Kaupfélaginu Þór á Hellu breytt í hlutafélag:
Nýjum stoðum hleypt
undir reksturinn
með samstilltu átaki
Kjötborðið í verslun Þórs er meiriháttar, en þarna er Emil kaup-
félagsstjóri að spjalla við afgreiðslustúikurnar.
Úr sláturhúsi Kaupfélagsins Þórs.
„Það mál sem er hvað þyngst fyrir hjá okkur nú,“ sagði Páll
„er staða Kaupfélagsins Þórs. Vandinn er til kominn af ýmsum
ástæðum, mikið tap á fyrirtækinu undanfarin ár og mikill fjár-
magnskostnaður, því allar skuldir hafa verið skammtimaskuldir
og því hefur í raun og veru verið gengið á eigið fé. Síðari hluta
ársins 1984 var gerð úttekt á öUum deildum fyrirtækisins og
útkoman leiddi í Ijós að bregðast þyrfti við áður en í óefni færi
fyrir alvöru. Vissulega er um vanda að ræða, en þar munar öUu
að hann er viðráðanlegur ef menn standa saman. Það tókst að
spyrna við fótum í tima og fyrirtækið á eignir langt umfram
skuldir, en lausafjárstaðan hefur hins vegar verið erfið.
Ýmsar róttækar breytingar
hafa verið gerðar, nýir menn voru
ráðnir til starfa í ársbyrjun 1985
og þá var Emil Gíslason ráðinn
kaupfélagsstjóri. Tekist hefur að
stöðva beint rekstrartap, en þar
sem allar skuldir fyrirtækisins eru
skammtímaskuldir, er fjármagns-
kostnaðurinn svo mikill að endar
hafa ekki náð saman. Heildar-
skuldir 30. júní sl. voru 98 milljón-
ir króna og sýndi bráðabirgðaupp-
gjör þá að reksturinn stefndi í rétt
horf.
Mat stjómar Kaupfélagsins og
endurskoðenda fyrirtækisins er
að það þurfi að ná nýju fjármagni
inn í fyrirtækið til þess að leysa
vandann og koma fyrirtækinu á
traustan grundvöll. Til þessa þarf
30 milljónir króna og jafnframt
þarf að breyta fyrirtækinu í hluta-
félag. Leitað verður til viðskipta
félagsins í héraði og til aðila í
Reykjavík og víðar, til aðila sem
selja félaginu og til fleiri. Hlutafj-
ársöfnunin er hafin um allt hérað-
ið, en mánaðarlega eru sendir út
um 700 reikningar til fastra við-
skiptavina. Á fundum í ýmsum
hreppum að undanfömu með fólki
úr héraðinu hefur hvarvetna verið
samþykktur stuðningur við þessi
áform, en nær 100 manna fundur
varáHellu."
Velta Kaupfélagsins Þórs árið
1985 nam um 230 milljónum
króna. íbúar Rangárvallahrepps
em á 9. hundrað, um G00 á Hellu
og um 200 í sveitinni. Um 60—70
manns hafa vinnu hjá Kaupféiag-
inu Þór. „Það má segja að í fyrsta
skipti til margra ára séu horfur
ekki almennt nógu góðar á Heilp,
en stefnt er markvisst að því að
styrkja stöðuna á ný,“ sagði Páll
Bjömsson oddviti í upphafí sam-
tals um almennt atvinnuástand á
Hellu og rekstur fyrirtækja þar.
Hið nýja verslunar- og skrifstofuhúsnæði Kaupfélagsins Þórs á Hellu.
„Það má segja," hélt hann áfram,
„að þessi staða endurspegli
ástandið sem hefur verið í landinu
og við finnum fyrir því eins og
aðrir, en í atvinnu og rekstri er
það svo að það em heist konur
og vömbflstjórar sem ekki hafa
næga atvinnu. Fyrirtæki hafa
hætt hér rekstri og þá skipast
skjótt veður í lofti, m.a. hefur
Kjötvinnslan hætt störfum, en
umræður em nú í gangi um að
koma Kjötvinnslunni af stað aftur
og menn hafa sannarlega bundið
miklar vonir við þann rekstur.
Eitt nýtt fyrirtæki hefur verið
sett á stofn nýlega í þjónustu,
Teiknistofa Gísla Guðmundssonar
tæknifræðings. Er það mjög þörf
starfsemi sem hann er með á sín-
um snæmm, m.a. þjónusta fyrir
Byggingastofnun iandbúnaðarins
auk þess að hann teiknar fyrir
almenning. Á Hellu em um 15
fyrirtæki í framleiðslu, en vandinn
er sá hjá okkur eins og víðar að
það er erfitt að fá hæfa menn til
þess að reka fyrirtæki. Höfuð-
vandinn í þeim efnum er að mínu
mati skortur á hæfum mönnum."
Mörg fyrirtæki á Hellu ganga
vel, reksturinn á saumastofu
Það var ys og þys við kassana sl. föstudag, en þarna sér yfir
hluta af hinni rúmgóðu verslun Þórs.
Séð yfir hluta af HeUu. TU fjalla sér til TindafjaUajökuls, Þrihyrn-
ings og Eyj afj allaj ökuls.
Mosfells og átak þeirra í ferða-
mannaþjónustu og gistingu,
rekstur Vignis Sigurbjamasonar
með Grillskálann svo eitthvað sé
nefnt. Grillskálinn er vaxandi
fyrirtæki og er að byggja upp í
samvinnu við aðra. Og Samverk
hefur verið traust fyrirtæki um
árabil. Á vegum hreppsins hefur
að sjálfsögðu verið unnið að ýmsu
og má nefna að nýlega var tekin
í notkun sundlaug, en næsta stór-
verkefni er að byggja við Gmnn-
skólann, byggja bamaheimili þar
sem gmnnur er fyrir. Þá er stefnt
að því að gera átak í gatnagerðar-
framkvæmdum. Vegna fram-
kvæmda hins opinbera er ljúft og
skylt að geta þess að símaþjónust-
an hefúr gjörbatnað og hefur því
létt snarlega 15 ára kvörtunar-
tímabili fólks í héraðinu svo hér
skiptir miklu máli að vel takist
til. Þór rekur auk verzlunar,
margháttaða þjónustustarfsemi,
bflaverkstæði, jámsmíðaverk-
stæði, smurstöð, rafmagnsverk-
stæði, sláturhús, frystihús, og
flutningastarfsemi, en stefnt er
að því að sú skipulagsbreyting og
hlutafjáraukning sem um er rætt
geti átt sér stað með vorinu og
jafnvel lokið í aprílmánuði.
Það má segja að kaupfélagið
Þór hafí verið aðaldriffjöður við-
skipta og rekstrar á Hellu um
langt árabil. Fjölbreyttur atvinnu-
rekstur hefur blómgast í þessu
sambýli, en það skiptast á skin
og skúrir eins og gengur. Með
því að snúa vöm í sókn og afla
aukins hlutaijár m.a. frá nýjum
aðilum er verið að styrkja stórlega
hið mikilvæga fyrirtæki. Það er
verið að hléypa nýjum stoðum
undir reksturinn í kjölfar skipu-
lagsbreytinga og uppstokkunar á
ýmsum þáttum. í húfi er hagur
mikils fjölda fólks í héraðinu,
bæði í þéttbýlinu og í sveitinni,
hagur héraðsins í heild, en það
er ljóst að ef menn standa saman
um að ieysa vandann, þá stefnir
til betri tíma og meiri bratta í
uppbyggingu atvinnulífs og
mannlífs í Rangárvallasýslu.
Grein: Árni Johnsen