Morgunblaðið - 22.03.1986, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. MARZ 1986
49
Minning:
KJARTANINGI
EINARSSON
Suðurland:
Einn starfsdagur skóla til
landgræðslustarfa á vorin
Leiddu mína litlu hendi,
ljúfí Jesú þér ég sendi,
bæn frá mínu bijósti snjáðu,
blíðiJesúaðmérgáðu.
Það er erfítt að setjast niður og
skrifa örfá orð um lítinn, elskulegan
og fjörmikinn dreng. Maður spyr
sjálfan sig og aðra, af hvetju hann,
en ekki einhver annar sem þreyttur
er orðinn. Eg sagði við ömmu mína
oft þegar ég var lítil, að mér fynd-
ist ekki réttlátt af Guði að taka til
sín lítil börn og fólk í blóma lífsins,
en hún svaraði strax: „Guð fyrirgefi
þér barn, þetta er Guðs vilji.“
Þessi elskulegi drengur, Kjartan
Ingi Einarsson, kom hingað suður
nokkrum sinnum á ári til að vera
hjá pabba sínum, afa, ömmu og
frændsystkinum. Minnisstætt er
okkur, er við tókum á móti honum
úti á flugvelli, hann Ijómaði eins
og sólargeisli af gleði og eftirvænt-
ingu þegar hann sá okkur, hann
hafði svo margt að segja og þurfti
að spyija svo margs.
Það var ánægjuleg vika hjá
okkur í fyrrasumar, þegar við vor-
um öll saman í Hrísey með barna-
börnin þrjú. Ákafinn í að komast
af stað var svo mikill að dagana
áður en við sóttum hann, vaknaði
hann eldsnemma á morgnana til
að pakka niður og beið svo eftir
okkur á tröppunum þegar við
komum. Hann þekkti ekki bflinn,
en þegar hann sá ókunnugan sendi-
ferðabíl keyra framhjá húsinu, án
þess að stoppa, kallaði hann „Áfi“,
því hann var svo viss um að þarna
værum við á ferð. I Hrísey var
margt að skoða og margt að gera
fyrir lítinn dreng. Hann var að allan
daginn og átti sérstaklega auðvelt
með að leysa hin ýmsu vandamál
sem upp komu. Krafturinn var svo
mikill og hugurinn fljótur að fram-
kvæma.
Nú er elsku vinur okkar horfinn
yfir móðuna miklu, en minningin
um einn af sólargeislunum okkar
lifír áfram.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
foreldra hans og fósturföður sem
var honum svo góður.
Sofðu vært, vinur, hinn síðsta blund,
við signum beð þinn á kveðjustund.
Og felum oss öll ffrelsarans hönd,
og finnum þig aftur á lífsins strönd.
(S.C.)
Amma, afi og frænd-
systkini, Kópavogi.
Selfossi, 20. mars.
FRÆÐSLURÁÐ Suðurlands hef-
ur samþykkt ályktun þess efnis
að þess skuli farið á leit við
grunnskóla umdæmisins að ein-
um starfsdegi nemenda og kenn-
ara verði á hveiju vori varið til
landgræðslustarfa.
Gert er ráð fyrir að undirbúning-
ur og stjómun verkefnisins verði í
höndum hvers skóla og tekið mið
af aðstæðum á hveijum stað. Gert
er ráð fyrir því að efniskostnaður
verði greiddur af viðkomandi sveit-
arsjóðum og liggi samþykki þeirra
fyrir áður en að framkvæmdum
kemur. Fræðslustjóra, Jóni R.
Hjálmarssyni, var falið að koma
þessari ályktun á framfæri og því
jafnframt að þess verði getið í
vorskýrslu skóla hvemig til tekst
hveiju sinni.
í bréfí sínu til skólanna segir
fræðslustjóri:
„Mér er ljúft að koma þessari
ályktun fræðsluráðs á framfæri og
tek undir óskir fræðsluráðsmanna
af heilum hug. Að mínu mati em
verkefni á sviði skógræktar hvað
nærtækust og brýnust en að sjálf-
sögðu kæmi ýmislegt annað til
greina svo sem sáning og upp-
fræðsla örfoka lands, hefting upp-
blásturs, fegmn og snyrting um-
hverfís og fleira.
Vonast ég til að erindi þessu
verði vel tekið af skólafólki og
sveitarstjómarmönnum. Enda mún
það staðreynd að menntun er ekki
síður fólgin í ræktun og fegmn
umhverfisins en mörgu öðm sem
verið er að gera. Og ef menn em
í vafa um heppileg verkefni þá má
benda á að víða eru starfandi skóg-
ræktarfélög sem bæði mundu
þiggja vinnukraft og veita gagnleg-
ar ráðleggingar."
í fræðsluráði Suðurlands sitja
Oli Þ. Guðbjartsson Selfossi, Ölvir
Karlsson Rang., Sigurður Jónsson
Vestmannaeyjum, Öskar Magnús-
son Eyrarbakka og sr. Siguijón
Einarsson Kirkjubæjarklaustri.
Sig. Jóns.
BorghildH. Einars
son - Kveðjuorð
Fædd 28. marz 1903
Dáin 5. febrúar 1986
Þótt kveðji vinur einn og einn
ogaðrirtýnistmér,
ég á þann vin, sem ekki bregst
og aldrei burtu fer.
(MJ. Sálmur)
Nú, er ég kveð ástkæra ömmu
mína, vil ég minnast hennar lítillega
hér.
Ég á margar góðar minningar
um hana ömmu, sem ég mun ætíð
varðveita, en sem ég kem aðeins
broti af hér.
Amma var fædd í Eggesbönes á
Herö, í Noregi, 28. marz 1903,
dóttir hjónanna Nikoline Ingeborg
og Jakob Hemes. Tvö systkini átti
hún, amma var elzt, þá Magda og
Jóhannes yngstur, en bæði eru þau
látin.
Amma og afí kynntust í Noregi
og kom hún hingað til lands með
honum, árið 1924, og settust þau
að á Siglufirði.
Afa mínum kynntist ég aldrei,
þar sem hann var látinn, er ég
fæddist. Hann var lærður mat-
reiðslumeistari og sigldi hann mikið
um höfín. Margar góðar og
skemmtilegar sögur fara af honum
og fínnst mér leitt að hafa ekki
kynnst honum.
Amma var yndisleg kona og þótti
mér afar vænt um hana, enda var
hún þannig gerð að ekki var hægt
annað. Hún var svo fínleg og góð
og vildi fólki ætíð vel.
Falleg var hún og minnist ég
þess, hvað fögur augu hennar ljóm-
uðu ætíð, þegar hún minntist liðinn-
ar tíðar, hér eða í Noregi. Hún
hafði oft frá svo skemmtilegu að
segja og ég man hvað ég heillaðist
ætíð af sögunum frá æskuárum
hennar í Noregi. Hún opnaði svo
augu manns fyrir öllu þar, að allt
stóð manni ljóslifandi fyrir hug-
skotssjónum. Það sem mér fannst
einstaklega aðdáunarvert var, að
ætíð gat hún talað norskuna, henni
gleymdi hún aldrei, þó svo að hún
hefði engan til að tala við á norsku.
Einnig fylgdist hún með málum í
föðurlandi sínu, í gegnum norsk
vikublöð, sem henni þótti ætíð vænt
um að fá og var hún áskrifandi að
þeim, í gegnum árin. Hún hélt
einnig sambandi við ættingja og
vini í Noregi, í gegnum bréfaskrift-
ir.
Einnig minnist ég jólanna og
allra þeirra hátíðisdaga, sem ég og
systir mín áttum hjá ömmu og
bömum hennar, sem þar voru, og
hvað hún var glöð að fá okkur til
sín. Þá vorum við miðdepillinn og
gleðin og hátíðarbragurinn ríkti á
heimilinu. Þá var dýrindis veizlu-
matur og góðgæti á boðstólum, sem
og var ætíð er maður kom. Það var
ætíð gaman að koma til ömmu og
það var svo gott að tala við hana
og leið manni vel í návist hennar.
Aldrei heyrði ég hana kvarta eða
hallmæla nokkrum manni, enda
heyrði maður hana frekar minnast
þess góða, sem fólk gerði fyrir hana
og það veit ég að hún hefur kunnað
vel að meta.
Það sem einkenndi ömmu var,
að hún var mjög hógvær, fáguð
kona, sem bjó yfír miklum andleg-
um styrk og bar ég mikla virðingu
fyrir henni. Hún átti svo margt
gott til, sem var til fyrirmyndar.
Amma var búin að vera mjög
lasin, nú síðustu árin. Var henni
hjúkrað heima af bömum sínum,
sem þar voru. Hún vildi geta hjálpað
sér sjálf, en ég veit, að hún var
þakklát þeim, hvað þau voru henni.
Aldrei kom til greina að senda hana
á stofnun, og fékk hún beztu
umönnun sem hugsast gat heima
fyrir. Hún var svo sterkur liður í
fjölskyldunni og ætíð þótti okkur
vænt um að sjá hana. Síðustu legu
sinni varð hún að eyða á Borgarspít-
alanum, deild A-6, vegna mikilla
veikinda. Þar var fólkið mjög gott
við hana og talaði hún um það, og
eins um þá hjúkrunarfræðinga, sem
komu heim er hún var þar. Ég veit
að hún kann öllu þessu fólki þakkir
fyrir. Ég reyndi að heimsækja hana
þegar ég gat og vildi ég að ég hefði
getað komist oftar, en mikil huggun
er í því, að Karl, sonur hennar,
heimsótti hana daglega í spítaiann,
og fór þá móðir mín yfirleitt með
honum.
Það er erfítt að sjá á bak svo
góðri konu, sem amma var, og er
það ekki tregalaust. Það er aðeins
smáhuggun í því, að hún skuli vera
búin að fá hvíld og allra meina bót,
sem og að hafa sameinast afa hin-
um megin. Hér í heimi er þjáningu
hennar lokið.
Ég vil að lokum þakka ömmu
allt það fallega og góða sem hún
var mér og mun ég ætíð vemda
þær minningar sem ég á um hana.
Ég veit að ég á ósjaldan eftir að
minnast hennar.
Guð blessi hana.
Elfa Björk Ásmundsdóttir
Og einn er faðir allra sá, er æðstan kærleik
sýndi þá,
er sinn hann eigin son gaf oss,
og síðan andans dýra hnoss,
þess anda, er helgar hjarta manns
og heim oss býr til sælu ranns.
(HelgiHálfdánarson)
Það má svo sannarlega segja að
lífið sé hverfult. Engan viljum við
missa. Við erum eigingjörn á þá er
okkur þykir vænt um, ekki sízt
okkar nánustu.
Milli móður og barns er svo sterk-
ur strengur að ef hann brestur sem
við andlát, er sem eitthvað sé slitið
úr bijósti manns og eftir verður
tómarúm sem tíminn græðir aldrei
til fulls, hann mildar aðeins sárasta
söknuðinn. Með nokkrum orðum vil
ég minnast móður minnar og þakka
henni allt það er hún var mér og
öðrum bömum sínum.
Hún var fædd í Eggesbönes, á
Herö, í Noregi, dóttir hjónanna
Nikoline Ingeborg Berge frá Herö,
og Jakob Hemes bakarameistara
og kaupmanns frá Bergen, sem rak
brauðgerðarhús og verzlun í Egges-
bönes. Afi og amma eignuðust þijú
böm, auk móður minnar vom það
Magda og Jóhannes. Þau létust
bæði fyrir aldur fram. Móðir mín
átti góða æsku ásamt systkinum
sínum og hlutu þau gott uppeldi
góðra foreldra. Eítt skyggði á æsku
móður minnar, það var að hún
veiktist af bijósthimnubólgu og var
svo til rúmföst í eitt ár. Það sagði
hún að hefði verið erfítt, að vita
af krökkum að leik kringum húsið
og geta ekki verið með. Henni var
hjúkrað af móður sinni og fékk
heimakennslu.
Móðir mín var ætíð mikill Norð-
maður og elskaði sitt foðurland, en
hún varð líka góður íslendingur og
þótti vænt um landið. Til Islands
kom hún á tvítugsaldri með foður
mínum, Kristmundi Eggert Einars-
syni. Hann fæddist í Litlu-Brekku
á Höfðaströnd 1896, sonur Sigur-
bjargar Jónsdóttur Hallgrímssonar
bónda á Ytra-Hóli, Skagaströnd,
og Einars Ásgrímssonar Hallssonar
bónda, Geldingaholti, Ásgrímsson-
ar, og konu hans, Guðríðar Einars-
dóttur í Þingholtum, Reykjavík,
Jónssonar.
Foreldrar mínir settust að á
Siglufírði og bjuggu fyrst hjá fóst-
urforeldrum foður míns, Páli Áma-
syni og Onnu Einarsdóttur, en Anna
var föðursystir mín. Áður en móðir
mín kom til Siglufjarðar, höfðu
ættingjar hennar verið þar með
útgerð og byggt þar sfldarverk-
smiðju handan Ijarðarins. Nefndist
hún Evangers-verksmiðjan, eftir
þeim bræðrum, Gustav og Olav,
sem ráku hana, en þessi verksmiðja
fór í miklu snjóflóði sem féll árið
1919. Var það mikill fjárhagslegur
skaði sem einnig kom hart niður á
afa mínum, Jakob Hemes, sem
hafði verið í mikilli ábyrgð fyrir
frændur sína, Gustav og Olav.
Á Siglufirði bjuggu foreldrar
mínir lengst af sínum búskap og
stundaði faðir minn ýmis störf, en
sjórinn átti hug hans mestan. Hann
hafði farið til Kaupmannahafnar
ungur maður, til matreiðslunáms
og útskrifast þar sem matreiðslu-
meistari og var eftirsóttur til þeirra
starfa og var því ætíð með annan
fótinn til sjós. Hann sigldi milli ís-
lands og Énglands flest stríðsárin,
og hefur því oft verið erfítt fyrir
móður mína með mörg böm í heim-
ili, en þetta hafa sjómanns-konur
alltaf þurft að hafa og í mínum
augum em þær ekki minni hetjur
en menn þeirra. Þeirra störf em
aldrei of mikils metin í þjóðfélaginu.
Móðir mín var frekar hlédræg
kona, þó ekki feimin, en þannig
gerð að hún var ekki gefín fyrir
að láta berast mikið á. Hún var
fyrst og fremst fyrir heimilið. Hún
var vinaföst og trygg vinum sínum.
Á Siglufirði kynntist hún góðu fólki
þessi 40 ár er hún bjó þar og hélt
tryggð við það til dauðadags.
Við systkinin urðum níu talsins,
en tvö létust í fmmbemsku og einn
uppkominn bróðir minn lézt árið
1977. Þá ólst upp á heimili foreldra
minna dótturdóttir þeirra, sem varð
sólargeisli á fullorðinsámm þeirra,
en hún naut afa síns aðeins i fímm
ár. Hann lézt árið 1961. Til Reyka-
víkur fluttum við ásamt móður
okkar árið 1964.
Stríðsárin vom móður minni
erfíð, er Noregur var hersetið land.
I byijun stríðs lézt móðir hennar
og í lok stríðsáranna missti hún
bróður sinn og föður. Var það því
sorgblandin gleði fyrir hana að
koma til ættlands síns eftir stríð.
Jóhannes bróðir hennar hafði verið
giftur og eignast tvö böm, Hilde-
gunn og Jakob, en Jakob lézt af
slysfomm 5 eða 6 ára gamall. Hilde-
gunn er búsett á æskuslóðum móð-
ur minnar og gerði móðir mín allt
sem hún gat fyrir þessa bróðurdótt-
ur sína, er hún var orðin foreldra-
laus. Magda eignaðist ekki bam í
sínu hjónabandi, en þau hjón tóku
að sér kjörbam.
Móðir mín hélt heimili fyrir okkur
böm sín, sem vomm í heimahúsi,
á meðan kraftar hennar entust.
Aldrei ætlaðist hún til endurgjalds
fyrir sín störf, nema að við létum
eitthvað af því góða er hún hafði
kennt okkur verða okkur leiðarljós
í lífínu. Það væm hennar beztu laun
sem hún gæti hugsað sér.
Móðir mín var orðinn mikill sjúkl-
ingur síðustu árin sem hún lifði og
þurfti mikla umönnun, bæði heima
og í sjúkrahúsi. Hún var þannig
gerð, að hún vildi hjálpa sér sem
mest sjálf, en vera ekki upp á aðra
komin, en var þó mjög þakklát fyrir
allt sem gert var fyrir hana. Hún
sagði mér að sér hefði þótt vænt
um hjúkmnarfræðinga þá, sem
kæmu á heimili hennar og eins það
hjúkmnarfólk, sem hafði stundaði
hana í veikindum hennar á deild
A-6 á Borgarspítala. Ég vil færa
þeim öllum beztu þakkir hennar.
Móðir mín hélt andlegri heilsu en
gat verið óminnug á nöfn, en hún
hafði góða heym og sjón til þess
síðasta. Eitt háði henni mikið upp
á síðkastið, en það var að hún átti
oft bágt með mál. Bjó hún því til
táknmál sem ég átti frekar gott
með að skilja. Þegar ástand hennar
var þannig, þá vildi hún að maður
talaði þess meira, en sæti ekki
þegjandi. Að sjá sína á hveijum
degi, var henni afar mikils virði í
sjúkrahúslegu hennar og mátti hún
vera mikið veik, ef hún brosti ekki
við manni er maður birtist henni.
Móðir mín var búin að vera með
Parkinsons-veiki um nokkur ár og
sá sjúkdómurinn búinn að fara illa
með hana og hafði hún því lítið
mótstöðuafl, er annað bættist við
eins og lungnabólga, sem hún lézt
úr, en það virðist einum of mikið
af því að aldrað fólk látist af hennar
völdum í sjúkrahúsum.
Utför móður minnar fór fram
frá nýju kapellunni í Fossvogi föstu-
daginn 14. febrúar sl. Hinsta leg-
stað hlaut hún í Gufunes-kirkju-
garili.
Ég þakka móður minni fagrar
minningar, sem hún skilur eftir sig
og þakka henni allt sem hún var
mér og systkinum mínum. Hún
hafði aldrei fyrir okkur annað en
það sem fallegt var.
Guð blessi minningu hennar.
Hvfli hún í friði.
K. Einarsson
Hótel Saga Sími 1 2013
Blóm og
skreytingar
við öll tœkifœri