Morgunblaðið - 19.04.1986, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. APRÍL1986
31
Úr borgarstjórn:
Fjeldsted, Ingibjörg Rafnar, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, Páll
Gíslason, Davíð Oddsson borgarstjóri, Katrín Fjeldsted, Hilmar
Guðlaugsson, Málhildur Angantýsdóttir, Júlíus Hafstein, Þórunn
Gestsdóttir, Magnús L. Sveinsson og Anna K. Jónsdóttir.
MIKLAR umræður urðu í borg-
arstjórn sl., fimmtudag um árs-
skýrslu um dagvistir barna á
vegum Reykjavíkurborgar árið
1985.
Guðrún Jónsdóttir (Kfb) sagði,
að ljóst mætti vera af skýrslunni
að ástandið í dagvistunarmálum
barna færi hríðversnandi. í máli
hennar kom fram, að biðlistar eftir
plássi lengdust jafnt og þétt og nú
væri biðtími eftir plássi fyrir ein-
stæða foreldra um 8 mánuðir. I
máli hennar kom einnig fram, að
nú væru um 1.237 börn í einka-
gæslu, en árið 1981 hefðu þau verið
um 918. „Þetta er eðlileg afleiðing
þess að æ fleiri konur hasla sér
völl á vinnumarkaðinum. Þessum
vanda er síðan mætt með dag-
mömmukerfi, sem ekki er hægt að
treysta á í framtíðinni. Nú eru fleiri
böm í einkagæslu en á öllum dag-
heimilum borgarinnar", sagði Guð-
rún að lokum.
Anna K. Jónsdóttir (S) tók til
máls og sagðist hún vera undrandi
á því að Guðrún skyldi ræða um
dagvistunarmál út frá umræddri
ársskýrslu. Hún sagði, að í skýrsl-
unni væri stór skekkja, sem enn
hefði ekki verið hægt að laga og
þess vegna væri skýrslan marklaus
í þessum umræðum. Anna sagði
ennfremur að Guðrún vissi fullvel
um þetta, því henni hefði verið sagt
frá þessu á fundi félagsmálaráðs.
„Þess vegna er ræða Guðrúnar
byggð á röngum forsendum því
villan í skýrslunni breytir öllum
samanburðartölum", sagði Anna.
Guðrún Jónsdóttir tók aftur til
máls og sagði það furðulegt að
dreift hefði verið ársskýrslu, sem
ekkert vit væri í. Guðrún Agústs-
dóttir (Alb) tók í sama streng og
gagnrýndi jafnframt meirihluta
Sjálfstæðisflokksins fyrir slælega
framgöngu í dagvistunarmálum
borgarinnar. Einnig tók Ingibjörg
Rafnar (S) til máls undir þessum
dagskrárlið.
Síðar á fundinum lagði Gerður
Steinþórsdóttir (F) fram tillögur
varðandi breytingar á reglum um
niðurgreiðslu daggjalda vegna
dagvistar barna á einkaheimilum.
I tillögunum er gert ráð fyrir að
einstæðir foreldrar, sem kjósa að
hafa böm sín á eigin heimili og fái
dagmóður til þess að gæta þeirra,
eigi möguleika á niðurgreiðslu
dagvistarinnar á svipaðan hátt og
einstæðir foreldrar, sem hafa böm
sín hjá dagmömmum á heimilum.
þeirra. Einnig lagði Gerður fram
þá tillögu að foreldri fái niður-
greiðsluna eigi síðar en 15 hvers
mánaðar. Sagði Gerður, að tíma-
bært væri að rýmka rétt einstæðra
foreldra til niðurgreiðslu dagvistar
og að með því að greiða niður-
greiðsluna fyrr en nú er gert þá
væri verið að veita einstæðum for-
eldmm sem hafa börn sín í einka-
gæslu sama rétt og þeim einstæðu
foreldmm, sem hafa böm sín á
dagvistarheimilum.
Tillögunum var vísað til félags-
málaráðs og stjómar dagvistar.
Borgarstjórnarflokkur Sjálfstæðisflokksins hittist reglulega til
þess að fjalla um þau borgarmál sem ofarlega eru á baugi
hveiju sinni. A myndinni eru talið frá vinstri: Jóna Gróa Sigurð-
ardóttir, Ragnar Júlíusson, Guðmundur Hallvarðsson, Sigurjón
Dagvistunarmál:
Kosið í slgórn
Sparisjóðs
Reykjavíkur
Ágúst Bjamason og Sigutjón
Pétursson vom kosnir í stjórn
Sparisjóðs Reykjavíkur og nágrenn-
is á borgarstjómarfundi sl., fimmtu-
dagskvöld. Auk þeirra var Ragna
Bergman í kjöri, en hún náði ekki
kosningu. Flest atkvæði hlaut
Ágúst Bjamason, en kosningamar
vom leynilegar.
Hafnarstjórn:
Kanna
skal mögu-
leika á
fiskmarkaði
BORGARRÁÐ hefur sam-
þykkt að fela hafnarstjórn að
kanna, í samráði við „fisk-
markaðsnefnd" sjávarútvegs-
ráðuneytisins, möguleika á
því að komið verði á fót
uppboðsmarkaði á fiski á
hafnarsvæði Reykjavikur.
Fiskmarkaðir af þessu tagi
em í flestum höfnum heimsins
en hér á landi er aðeins um að
ræða fiskmarkað á neyslufíski,
sem fisksalamir em með. Að
sögn Jónasar Elíassonar (S),
sem sæti á í hafnarstjóm er hér
um mikið nauðsynjamál að
ræða. Ef samþykkt verður að
koma á fót fiskmarkaði af þessu
tagi þá þarf slíkur markaður
athafnasvæði við höfnina og sú
hlið málsins á undir hafnar-
stjóm, sagði Jónas ennfremur.
Deilt um nýgerða ársskýrslu
Félagsdómur um risnu skipherra Landhelgisgæslunnar:
Skipherrar fái risnu hvort
heldur á sjó eða í landi
FÉLAGSDÓMUR hefur komist
að þeirri niðurstöðu að Land-
helgisgæslunni sé skylt að
greiða öllum skipherrum sinum
sömu risnu, hvort sem þeir eru
á sjó eða landi. Jafnframt hefur
meirihluti Félagsdóms úr-
skurðað að skipherrum sé skylt
að framvísa reikningum við
móttöku risnu.
Dómurinn þríklofnaði í málinu,
sem Farmanna- og fiskimanna-
samband Islands, fyrir hönd Skip-
stjórafélags íslands, höfðaði gegn
dómsmálaráðherra fyrir hönd
Landhelgisgæslunnar og fjár-
málaráðherra fyrir hönd ríkis-
sjóðs. Þegar upp var staðið var
niðurstaða dómsformannsins, Ól-
afs St. Sigurðssonar, hið eiginlega
dómsorð því hann naut stuðnings
tveggja meðdómara um fyrri lið-
inn og hinna tveggja um þann
síðari.
Sama risna fyrir alla
Krafa Skipstjórafélagsins var
að gæslunni væri skylt að greiða
öllum skipherrum sömu risnu,.
hvort sem þeir væru á varðskip-
um, við fluggæslu eða í stjómstöð.
Jafnframt var gerð krafa um að
skipherrunum væri ekki skylt að
framvísa reikningum. Ríkisvaldið
gerði kröfu um sýknu af öllum
kröfum.
Helstu málavextir eru þeir, að
allt frá árinu 1970 hefur verið í
kjarasamningi skipsherra ákvæði
um risnu. í núgildandi samningi
er ákvæðið svohljóðandi: „Skip-
stjóri fær risnu og ferðakostnað
eftir samkomulagi við fram-
kvæmdastjóra félagsins." Skip-
herrar Gæslunnar fengu greidda
þessa risnu þar til í september
1984, þegar fjármálastjóri stofn-
unarinnar skrifaði skipherrum
bréf, þar sem því var lýst yfir að
frá 1. september það ár yrði risn-
an, 1.250 krónur á mánuði, aðeins
greidd gegn framvísun reikninga.
I bréfínu sagði ennfremur: „Eigi
verður gfreitt sérstakt risnufé til
skipherra starfandi í landi. Um
þá munu gilda sömu reglur og
venjur og um aðra starfsmenn er
í landi starfa hvað risnu varðar."
Skipstjórafélag íslands mótmælti
þessu bréfi skömmu síðar en for-
stjóri Gæslunnar ítrekaði sjónar-
mið stofnunarinnar síðari hluta
nóvember þetta ár.
Yfirlýsing forsijóra
Gæslunnar
Við gerð kjarasamninga í apríl
þetta ár kom fram krafa um
hækkun á risnu til skipherra
Gæslunnar. Þeirri kröfu var hafn-
að en í framhaldi af því kom fram
staðfest yfirlýsing af hálfu for-
stjóra Landhelgisgæslunnar til
formanns Skipstjórafélags íslands
svohljóðandi: „Að gefnu tilefni
skal yrður tjáð, að Landhelgis-
gæslan mun borga skipherrum
sínum sama risnufé og Skipaút-
gerð ríkisins greiðir sínum skip-
stjórum."
Félagsdómur taldi ekki sannað
að með þessari yfirlýsingu væri
aðeins verið að lofa risnugreiðsl-
um til skipherra á sjó. í niðurstöðu
dómsins segir: „Þegar orðalag
nefndrar yfirlýsingar forstjóra
Landhelgisgæslunnar er virt, og
hvemig farið var um greiðslu
risnu til skipherra gæslunnar alit
frá árinu 1971 og litið til sérstöðu
skipherra varðandi vinnuskyldu á
landi og á flugvélum, þykir verða
að leggja þann skilning í sam-
komulag aðila, að greiða eigi
skipherrum risnufé, hvort sem
þeir eru við skipstjóm úti á sjó,
starfi í stjómstöð í landi eða séu
í fluggæslu."
Skila ber reikningxim
Síðan segir: „Fallast ber á
skoðun stefndu varðandi risnufé,
að um sé að ræða endurgreiðslu
á útlögðum kostnaði skipherra í
þágu Landhelgisgæslunnar en
ekki laun. Eðlilegt verður að telj-
ast, að útgerðaraðili vilji fylgjast
með, hvort þessum greiðslum sé
raunvemlega varið í hans þágu
svo sem ætlun standi til. Sam-
komulag aðila við lqarasamnings-
gerðina fjallaði um rétt skipherra
almennt til risnugreiðslna og
upphæð þeirra. Þegar haft er í
huga eðli þessara greiðslna verður
eigi talið, þrátt fyrir samkomulag
þeirra frá 1971, að skipherrar
hafi mátt treysta því að Land-
helgisgæslan léti hjá líða um alla
framtíð að krefjast gagna um að
þessum greiðslum væri varið til
að halda uppi risnu á hennar
vegum.
Þegar það er virt sem nú er
sagt og ennfremur, að þessar
greiðslur hækkuðu mjög verulega
við samningsgerðina í apríl 1984
verður eigi talið, að skilyrði um
framvísun reikninga stríði gegn
margnefndu samkomulagi aðila.
Samkvæmt ofansögðu verða
lyktir málsins þær, að krafa stefn-
anda samkvæmt fyrri lið aðal-
kröfu hans er tekin til greina, en
síðari lið hennar hafnað .. .Rétt
þykir að málskostnaður falli nið-
ur.“
Tveir dómenda, Ámi Guðjóns-
son hrl. og Bjöm Helgason hæsta-
réttarritari, skiluðu sératkvæði og
vildu failast á kröfu skipherra um
að þeim væri óskylt að framvísa
reikningum við móttöku risnu.
Hinir tveir dómaramir, Gunnlaug-
ur Briem yfírsakadómari og
Gunnar Guðmundsson hdl., skil-
uðu einnig sératkvæði og féllust
á það með dómsformanni að rétt
væri að skila reikningum en töldu
ekki rétt að taka kröfur stefnanda
til greina að öðm leyti.