Morgunblaðið - 09.08.1986, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. ÁGÚST 1986
17
■>
Við morgfun-
verðarborðið í
mötuneyti
Poona-komm-
únunarinnar.
Hér sést hluti
af þeim 93 Rolls
Royce bifreið-
um, sem Raj-
neesh segir að
tilheyri komm-
únunni en ekki
sér persónu-
lega.
Fylgjendur heilsa
Rajneesh við komuna
til Manali þar sem
hann nú dvelur.
Inngangur í komm-
únuna í Poona.
Nokkrir fylgjenda í
einkennisbúningum
fyrir framan handút-
skorið hlið.
í fylgd nokkurra tuga lærisveina
sinna og lagði undir sig heilu hótel-
in, sýndu yfirvöld litla gestrisni, en
fylgdust grannt með ferðum og
gerðum hans. Honum var fijálst,
eins og hveijum öðrum ferða-
manni, að dvelja þijá mánuði í
þessum löndum, en þá skyldi hann
líka hypja sig annað að þeim tíma
liðnum.
Þúsundir fylgjenda
Rajneesh er nú 55 ára að aldri
og hefur þúsundir fylgjenda um
allan heim, bæði austantjalds og
vestan. Hann hefur skrifað 400
bækur á 18 tungumálum. Yfir 4
milljónir bóka hans hafa þegar selst
auk þúsunda kassetta og mynd-
banda sem hann hefur látið gera
um það sem hann hefur að boða.
Rajneesh fæddist 11. desember árið
1931 og er heimspekingur að
mennt. Eftir menntunarár sín hóf
hann kennslustörf við skóla einn í
Jabalpur á Indlandi, auk þess sem
hann fór fljótlega að ferðast um
með fyrirlestra sína og naut að-
dáunar hvar sem hann kom.
Fyrstu miðstöð sína setti hann
upp í Bombay en flutti sig fljótlega
til Poona, sem er í um 100 mílna
fjarlægð frá Bombay og telur um
2 milljónir íbúa. Þar fyrst fyrir al-
vöru byijaði Rajneesh að blómstra.
Fólk kom hvaðanæva að, aðallega
frá Evrópu og Bandaríkjunum, og
settist að annaðhvort í kommúnunni
eftir því sem húsrúm leyfði eða
leigði sér hústými nálægt, vann
fyrir Rajneesh og sótti andlegt efni
til hans líka. Blaðamaður Morgun-
blaðsins heimsótti kommúnuna í
Poona á dögunum og var því starfi,
sem Rajneesh hóf þar árið 1974
haldið áfram af fylgjendum hans
þó hann hyrfi sjálfur til framandi
lands. Utlendingar fluttu þá flestir
aftur til sinna heimalanda eða
fylgdu honum eftir vestur um haf
svo flestir þeir sem nú sjá um starf-
ið í Poona eru indverskir fylgjendur
Rajneesh þótt einstaka Evrópubúa
sæist bregða fyrir.
Hann er bara raunsær
Svæðið er afgirt háum girðing-
um, en inngangurinn er tignarlegt
hlið og fyrir innan það er fallegt
svæði, sex ekrur að stærð, garður
með miklum og fallegum gróðri og
göngustígum. Þarr.a búa starfs-
menn og aðrir fylgjendur í fjögurra
hæða húsi. Mötuneyti er rétt við
og tvær aðrar byggingar eru á
svæðinu, sem hýsa skrifstofur, sam-
komusali, sýningarsali, bókasafn,
bókaverslun og bænaherbergi.
Einnig er í garðinum hringlaga úti-
svið, þar sem Rajneesh hélt áhrifa-
mikla fyrirlestra kl. 8.00 á hveijum
einasta morgni að viðstöddum allt
að 5.000 áheyrendum.
Þegar mig bar að garði einn eftir-
miðdaginn í mars sl., nánar tiltekið
kl. 15.00, (mátti ekki koma fyrr
vegna matmáls- og hvíldartíma frá
12.00 til 15.00) tóku á móti mér
tveir karlmenn í skósíðum
appelsínugulum kuflum með síða
hálsfesti sem á var mynd af leið-
toganum sjálfum sem hékk í litlum
ramma. Síðar fékk ég að vita að
þessar festar væru tákn þess að sá
er hana bæri hefði formlega verið
tekinn inn í „söfnuðinn". Mér var
vísað inn í sérstakt herbergi rétt
innan við aðalhliðið, þar sem ég
skyldi bíða blaðafulltrúa kommún-
unnar. Blaðafulltrúinn reyndist
vera indversk kona á miðjum aldri
og leiddi hún mig um svæðið og
svalaði forvitni minni um starfsem-
ina. Hún bar rauðan blett á enninu
að sið hindúatrúarkvenna og spurði
ég hana því fyrst af hveiju hún
gerði það ef hún fylgdi Rajneesh
eftir. „Ég var fædd hindúatrúar,
en eftir að hafa hlustað á boðskap
Bhagwans, vil ég ekki skipta fólki
niður í trúflokka. Ég lít á kristna
menn, múhameðstrúarmenn, gyð-
inga, búddatrúarmenn og alla aðra
trúhópa á nákvæmlega sama hátt
\
og ég lít á hindúatrúarmenn. Við
erum öll að leita að því sama. Við
viljum öll komast upp á ijallstopp-
inn, en það eru til fleiri en ein leið
upp á ijallið. Guð er í okkur öllum.
Bhagwan er alls ekki á móti öllum
þessum trúhópum. Hann talar fal-
lega um þá, en hann er raunsær.
Allt þetta mismunandi fólk, sem
verið hefur héma hjá okkur, er frá
ólíkum þjóðlöndum og alið upp við
ólíka trú, en okkur kemur vel sam-
an — það er trúin sem veldur þessu
hatri sem er allt í kringum okkur
og stíar mannkyninu í sundur —
trúin þarf ekkert að vera svona
grimm ef við skildum hana aðeins'
betur."
Það var fremur hljótt í garðinum
á þessum tíma dags vegna bæna-
gjörðar og annarrar íhugunar um
andleg efni, sem flestir tóku þátt í
tvisvar á dag, en flestar andlegar
íhuganir, að hætti Bhagwans, feia
í sér dans og tónlist. Sýndar eru
kvikmyndir með boðskap Rajneesh
daglega. Bænagjörðir þessar geta
orðið nokkuð villtar á köflum og
eru dæmi þess að fylgjendur falli í
yfírlið á meðan á þeim stendur. Þá
er kynlíf stór hluti af andlegum
íhugunaraðferðum Rajneesh enda
gengur hann oft undir nafninu
„gúru fijáls kynlífs". Það voru
nokkrir krakkar að leik úti við og
jafnframt stóð yfir sýning í einum
salnum á efni og boðskap leið-
togans vegna þess dags er sagður
er „dagur köllunarinnar" sem mun
hafa verið 21. mars árið 1953. Ár-
lega er haldið upp á þau tímamót.
Einlífi er blekking-
Blaðafulltrúinn hélt áfram: „Raj-
neesh er á móti einlífi — hann telur
það blekkingu við eigin persónu-
leika. Hann vill að fóikið lifi í sátt
og samlyndi, eigi bömin öll saman
og beri sameiginlega ábyrgð á hlut-
unum í þessu litla samfélagi."
Bhagwan gefur fylgjendum sínum
öllum ný nöfn. Yfirleitt enda karl-
mannsnöfnin á -anand, sem merkir
„gleði" og kvenmannsnöfnin hefjast
á „Ma“, sem merkir „móðir". Meist-
arinn hefur litla trú á hinu hefð-
bundna þjóðfélagsskipulagi og
menntakerfi. T.d. þurfa böm, sem
fæðast innan kommúnunarinnar,
ekki að ganga í skóla frekar en þau
kjósa sjálf. Hver einstaklingur á
rétt á því að velja, en ef áhugi bams
hneigist að einhveiju sérstöku, er
það stutt út á þá braut af fullorðna
fólkinu.
Við hittum fyrir Atmanand, karl-
mann um þrítugt, á leið okkar um
svæðið. Hann sagðist hafa flutt í
kommúnuna fyrir fimm árum síðan.
Hann var giftur og átti eitt bam
áður en hann kynntist boðskap
Rajneesh, en hafði nú algjörlega
sagt skilið við sitt fyrra líf þar sem
eiginkonan hefði hvorki viljað flytja
með sér í þetta samfélag né láta
bam sitt alast upp innan veggja
þess.
Vil vera „enginn“
Rajneesh flytur sinn boðskap ennþá
þar sem hann nú býr í Manali, en
hann lætur ekkert uppi um framtíð-
aráform. Hann sagðist þó ekki
búast við að fara aftur til Poona,
heldur yrði hótelið í Manali hans
dvalarstaður um tíma. Hann talar
mikið um kjamorku og friðai-göng-
ur í ræðum sínum og e.t.v. þjakar
hann eilítið tilfinning um árangurs-
leysi eftir harða baráttu við yfirvöld
í Bandaríkjunum, segir í grein tima-
ritsins „India Today" fyrir nokkm.
Þegar blaðið spurði hann hvemig
hann vildi láta minnast sín í mann-
kynssögunni, svarar Bhagwan:
„Sem enginn.“
Það er ólíklegt að þau fræ sem
Rajneesh hefur sáð á undanfömum
árum muni lifa af í sögunni, segir
einnig í India Today. „Þetta æði
er fyrst og fremst dýrkun á persónu
en ekki trúarbrögð," segir sálfræð-
ingur einn í Dehli, „og dýrkanir
deyja út á hefðbundinn hátt þegar
persónan nýtur ekki lengur við.“
Texti:
Jóhanna Ingvarsdóttir