Morgunblaðið - 09.08.1986, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. ÁGÚST 1986
H
Leðurfatnaður
í stríði og friði
Eftir því sem best verður séð er
ekkert lát á vinsældum leður-
fatnaðar og ef marka má tískuspár
eru ekki horfur á að slíkur fatnaður
hverfí af sjónvarsviðinu á næst-
unni. Leðurföt voru lengstum talin
karlmannsföt en það er nú löngu
breytt og konur, frá unglingsaldri
og allt upp í miðaldra húsfreyjur,
spranga um klæddar leðri frá toppi
til táar.
Leður á sér að sjálfsögðu langa
#sögu sem efni til fatagerðar, í ár-
daga hengdu menn á sig dýraskinn
til að veijast kulda og skinnplögg
hafa verið gerð allar götur síðan.
Það er því óhætt að segja að
þrátt fyrir örar breytingar á tækni-
væddum tímum þá eru það sumir
hlutir sem standast tímans tönn,
leitað er til hins náttúrulega og það
tekið fram yfir eftirlíkingar á mörg-
um sviðum.
Einkennisföt úr leðri
Á heimsstyijaldarárunum fyrri
_ klæddust orrustuflugmenn leður-
jökkum, húfum og hönskum og
hefur því greinilega þótt skjólgott
í opnum flugvélum eins og þá
tíðkuðust.
Skinnjakkar urðu einnig einskon-
ar einkennisbúningur hinna alþjóð-
legu herdeilda, sem tóku þátt í
borgarastyijöldinni á Spáni 1936
til 39. í samnefndri kvikmynd, sem
gerð var eftir skáldsögu Emest
Hemmingway, Hveijum klukkan
glymur (For whom the bell tolls),
og átti að gerast í borgarastyijöld-
inni var Caiy Cooper einmitt
klæddur í slíkan skinnjakka, fyrir-
myndinni trúr. Á millistríðsárunum
urðu leðuijakkar einkennandi fyrir
Hollywoodhetju/leikara, sem voru í
hlutverkum þar sem þeir eltust við
njósnara og aðra misyndismenn.
Þegar kom að heimsstyijöldinni
síðari má eiginlega segja að nasist-
ar og ekki síst gestapomenn hafi
komið óorði á leðurföt, svartur leð-
urfatnaður varð eiginlega táknrænn
fyrir vald og ofbeldi. Hitler, Göbb-
els og Rommel klæddust allir síðum
svörtum leðurfrökkum. En það voru
ekki aðeins nasistar sem skrýddust
leðurflíkum á stríðsárunum, ekki
ómerkari Bandaríkjamenn en hers-
höfðingjamir Patton og MacArthur,
ásamt ótöldum öðmm, klæddust
mittisjökkum úr leðri.
Eftir stríðið tóku lögreglumenn
víða upp leðurfatnað við störf ekki
síst í Bandaríkjunum.
Unga fólkið í leðri
Leðuijakkar urðu mjög vinsælir
á meðal ungs fólks á árunum eftir
stríðið. Það voru ekki síst ungir
menn, sem klæddust leðuijökkum
og í bandarískum borgum mynduð-
ust klíkur eða hópar þar sem allir
voru eins klæddir, allir í svörtum
leðuijökkum rétt eins og það væri
einkennisbúningur. Það fór oft sam-
an að ungmenni klædd svörtum
jökkum, þutu um götur á mótor-
hjólum í hópum og vöktu með því
athygli.
Þegar hópur ungra manna sem
klæddir voru leðuijökkum og á
mótórhjólum, var handtekinn á
þjóðhátíðardegi Bandaríkjanna árið
1947, piltamir vopnaðir hnífum,
fylltist fólk ótta. Þetta voru Vítis-
englamir (Hell’s Angels) svokallað-
ir og með því markaðist það álit
almennings að hætta stafaði af leð-
uijakkagæjum, sú hefur orðið
raunin með marga slíka hópa víða
um lönd.
Árið 1954 lék Marlon Brando í
kvikmyndinni: Villingurinn (The
Wild One) þar sem leitast var við
að skilgreina ástæðumar fyrir upp-
reisn unga fólksins á sjötta ára-
tugnum í Bandaríkjunum. Marlon
Brando var klæddur svörtum leður-
jakka og ók um á mótórhjóli. Hann
varð samstundis átrúnaðargoð
þeirra ungu um allan heim, en þeir
Marlon
Brando í
myndinni
„The Wild
One“ árid
1954
félk f
fréttum
Þetta cr ckki Ijósmynd af ætt-
móður áður öuppgötvaðs
ættbálks við I Ivítu-N'íl, þó einhver
kynni að álykta svo í skoiti á nær-
tækari hugmynd. Þetta er sérstök
einkavinkona okkar Islendinga (er
það ekki það sem allir frægir út-
lendingar verða sjálfkrafa um leið
og þeir hafa einu sinni tyllt fæti á
fóstuijiirðina?) Sumsé blessunin
hún (Jrace .Jones.
Grace er reyndar fullfær um að
vera öðrum konum og körlum
skrautlegri þó hún sé ekki að leika
annað en sjálfa sig. En í þessum
skrúða hefur hún þó reyndar brugð-
ið sér í gervi fjarskyldrar frænku
greifans af Drakúia.
Ix'sendum til fróðleiks skal það
tekið fram að hár Grace og varir
eru í djúprauðum lit og ekki laust
við að svipuð slikja — þó heldur
daufari — sé yfir augum diskó-
drottningarinnar. Sjálft andlitið býr
síðan yfir fölva, sem þeir einir geta
komið sér upp, er aðeins eru á ferli
á nóttunni og hafa ekki orðið fyrir
þeim ósköpum að líta 'dagsins ljós
síðastliðin þúsund ár eða svo.
Nýjasta myndin sem Grace Jones
leikur í fjallar semsagt um blóðsug-
ur og eftir gervinu að dæma er
ekki ástæða til að ætla annað en
að þar sem Graee er hafi vampírurn-
ar eignast verðugan fulltrúa.
Grace
í nýjasta
gervinu
Skytturnar
tvær
w
Eg pikkaði þá upp af því að
þeif pössuðu í týpumar,"
sagði Friðrik Þór Friðriksson, kvik-
myndagerðarmaður, aðspurður um
aðalleikarana í nýjustu kvikmynd
sinni, Skyttunum. En það eru ein-
mitt þessir tveir vörpulegu menn,
þeir Eggert Guðmundsson (t.v.) og
Þórarinn Agnar Þórarinsson, sem
valdir voru til verksins. Taka mynd-
arinnar hefst nk. mánudag og eins
og komið hefúr fram áður er leik-
stjómin í höndum Friðriks Þórs en
handritið sömdu þeir í sameiningu,
hann og Einar Kárason, rithöfund-
ur.
Þeir Eggert og Þórarinn Agnar
hafa hvomgir fengist við leikiist að
nokkm ráði áður, fyrr en nú að
þeir spreyta sig á persónum Gríms
og Búbba í Skyttunum. Eggert hef-
ur starfað sem blikksmiður og
Þórarinn Agnar er nýfluttur heim
til íslands eftir nokkurra ára dvöl
erlendis við nám og störf.
Það verður þó varla einmanalegt
hjá þeim félögum í kvikmyndatök-
unum, því að sögn Friðriks Þórs
em um 30 aukahlutverk í mynd-
inni, sem að mestu verður tekin í
Reykjavík, og alls munu um 250
manns koma við sögu í Skyttunum,
með einum eða öðmm hætti.
Tvær sem ekki
gáfust upp
1 fyrstu atrennu
Margaret Thatcher, forsætis-
ráðherra Breta, og Marie
Helvin, sem verið hefúr ein vinsæl-
asta ljósmyndafyrirsæta heims um
árabil, eiga e.t.v. fátt sameiginlegt
við fyrstu sýn annað en það að vera
vinsælt ljósmyndaefni, þó af ólíkum
ástæðum sé.
En sé skyggnst aftur í fortíð þess-
ara tveggja kvenna kemur á daginn
að báðar mættu þær í upphafi ferils
síns mótbyr, sem eflaust hefði orðið
til þess að ýmsir aðrir hefðu lagt
árar í bát og snúið sér að einhveiju
auðfengnara en því sem þær Marg-
aret og Marie sóttust eftir.
Áður en Margaret Thatcher komst
á þing var henni tvisvar hafnað sem
frambjóðanda íhaldsflokksins, fyrst
í kjördæminu Beckenham og síðan
í Maidstone. Þar á undan hafði henni
einnig verið neitað um vinnu hjá
fyrsta fyrirtækinu sem hún leitaði
eftir störfúm hjá eftir að hún útskrif-
aðist úr Oxfordháskóla. Síðan mun
viðkomandi fyrirtæki reyndar nota
dæmi Thatchers til þess að hugga
vonsvikna umsækjendur sem ekki
eru ráðin.
Marie Helvin mátti ganga sig upp
að hnjám með myndamöppuna sína
undir hendinni mánuðum saman í
New York þegar hún var um tvítugt
og alls staðar voru svörin á sömu
i
■
I