Morgunblaðið - 15.01.1987, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 15.01.1987, Blaðsíða 22
22 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. JANÚAR 1987 - Árið 1919 hófst reglulegt áætlunarflug frá Hamborgarflugvelli. Fyrsta ferðin var farin til Berlínar og var flogið á opnum flugvélum og því eins gott fyrir fólk að vera dúðað. Morgunblaðið/RAX Árið 1986 var fyrsta áætlunarferðin milli íslands og Hamborgar farin á vegum Arnar- flugs eftir að beinar áætlunarferðir milli þessara staða höfðu legið niðri í 23 ár. Á myndinni er áhöfn Amarflugs sem fór þessa ferð. Talið frá vinstri: Þórarinn Hjálm- arsson aðstoðarflugmaður, Ómar Ólafsson flugsljóri, Inga Jónsdóttir flugfreyja, Guðbjörg L. Krisljánsdóttir flugfreyja, Kristín Valsdóttir flugfreyja, María Wendel flugfreyja og Mekkinó Björnsson flugsijóri. Elsti flugvöllur í Þýskalandi 75 ára Vagga flugs í Þýskalandi er í Hamborg Ljósmynd/Louis Meycr Árid 1955 fór Flugfélag íslands sína fyrstu áætlunarferð til Ham- borgar frá íslandi. Myndin sýnir áhöfnina í þeirri ferð. Frá vinstri: Jóhann Gíslason loftskeytamaður, Örn Eiríksson siglingafræðingur, Auður Jónsdóttir yfirflugfreyja, Gunnar Valdimarsson flugvélstjóri, Sigrún Mathiesen flugfreyja, Júlíus B. Jóhannesson loftskeytamað- ur, Anton G. Axelsson flugstjóri og Björn Guðmundsson aðstoðarflug- maður. Loftleiðir fóm fyrsta áætlunarflugið milli íslands og Hamborgar tveimur ámm áður, eða 1953. Áður höfðu bæði félögin farið leiguflugferðir til Hamborgar. Fiug________ Gunnar Þorsteinsson Þriðjudaginn 10. janúar 1911, nánar tiltekið klukkan hálf þijú samkvæmt annálaðri þýskri ná- kvæmni, var stofnað hlutafélag í Hamborg í V-Þýskalandi til að byggja og reka flugvöll þar í borg. Sem von var þótti þetta uppátæki djarft því um þessar mundir var gullaldarskeið loft- skipanna. Því er Hamborgar- flugvöllur núna 75 ára gamall og er hann elsti flugvöllur Þýska- lands. Sjálfir gerðu Hamborg- arbúar og gestir þeirra sér glaðan dag af þessu tilefni í júní í sumar og efndu til einnar alls- heijar flughátíðar. Þar sem þetta em líka merk tímamót í þýskri flugsögu verður hér á eftir stiklað á stóm í merkilegri sögu flugvallarins sem heitir raunar Fuhlsbílttel-flugvöllur. íslensk flugfélög koma við sögu. Hlutafélagið sem stofnað var í Hamborg árið 1911 hét Loftskipa- skýli Hamborgar hf., og á stofn- skránni var að reisa skýli fyrir loftskip í Hamborg eða nágrenni og leggja kapp á að styðja loftskipa- flug frá borginni með ráðum og dáð. Strax var tekið til starfa af fullum krafti og var loftskipaskýli reist nokkrum mánuðum áður en fyrstu Saxelfargöngin voru tekin í notkun og aðeins fimm árum eftir að aðaljámbrautarstöðin í Hamborg var opnuð. Hvatamenn að stofnun þessa merka hlutafélags voru fáir en virt- ir menn úr viðskiptalífinu í Hamborg og keyptu þeir hlutafé fyrir a.m.k. 1.000 ríkismörk svo hægt yrði að helja framkvæmdir við skýlið, sem jú allt snerist um. Að baki þessu þá óvenjulega frum- kvæði kaupsýslumannanna lá einfaldlega hið alkunna viðskiptavit sem hinir þýsku Hansakaupmenn hafa verið svo frægir fyrir. Þeir töldu nefnilega að þó Hamborg hefði frábærlega góða höfn, sem lægi vel við flutningum um Evrópu, þá yrði líka að tryggja ekki síðari aðstöðu fyrir loftflutninga í fram- tíðinni. Hið nýja hlutafélag hóf þegar viðræður við sambandsþingið í Hamborg um landskika undir starf- semina og leiddu þær til þess að félagið fékk úthlutað tæplega 45 hektara landi við syfjulegt lítið þorp skammt frá Hamborg þeirra tíma, Qarri ys og þys borgarinnar. Þorpið hét Fuhlsbúttel. Staðarvalið réðst af því að þangað var stutt og greið- fær leið úr sjálfri borginni og einnig af því, að á þessu svæði komu menn ekki auga á neitt sem gæti hindrað eða takmarkað flugumferð. Hinsvegar var einn stór annmarki á þessu staðarvali og hann var sá, að þarna var mjög mýrlent. Af þeim sökum varð þegar í upphafi að ráð- ast í að ræsa fram landið og segjast flugvallaryfirvöld ekki hafa lokið við það verk fyrr en fyrir örfáum árum, loksins orðin fyllilega ánægð með árangurinn. Stóra stundin rann upp í janúar árið 1912 þegar loftskipaskýlið var formlega opnað með mikilli viðhöfn, rauðum teppum, fagnaðarlátum Hamborgarbúa og öllu tilheyrandi. Skýlið var enginn smásmíði enda gert til að hýsa hin risastóru loft- skip. Það var 160 metrar á lengd og kostaði 685.000 ríkismörk að- eins. Tilgangurinn var sá að koma Hamborg inn á leiðarkort loftskip- anna og þeim áfanga var náð. Það má geta þess til gamans hér að ferð með loftskipi frá Hamborg, sem er hafnarborg við Saxelfi nyrst í Þýskalandi, að landamærum Sviss tók 11 klukkustundir sem í þá daga þótti stórkostlegur hraði. Það er ferð yfír Þýskaland þvert frá norðri til suðurs. En sem sé, því er ekki að leyna að í fyrstu voru það loft- skipín tignarlegu sem áttu hug og hjörtu allra um þessar mundir, ekki síst í Þýskalandi því þarlendir voru fremstir í loftskipaflugi. Öld loftskipanna leið hraðar en nokkum grunaði. Hamborgarmenn geðru sér fljótlega grein fyrir því að þeir myndu ekki komast hjá því, að búa sig undir innreið nýmóð- ins flugvéla og við það tók aðstaðan í Fuhlsbúttel stakkaskiptum. Fyrstu flugmennirnir í Hamborg hlutu þjálfun sína þegar árið 1913 hjá stofnun sem hét því ágæta nafni Cent, „Centrale fúr Aviatik", „Flug- miðstöðin". Byijunin lofaði óneitan- lega góðu en því miður braust fyrri heimsstyrjöldin út og stöðvaði allt flug frá Fuhlsbúttel sem var gerður að herstöð á meðan stríðið geysaði. Sigrar og bakslög Þegar stríðinu lauk voru nær öll mannvirki á flugvellinum í niður- níðslu og til að bæta gráu ofan á svart varð samkvæmt Versala- samningnum að sprengja loftskipa- skýlið í loft upp og eyðileggja allar flugvélarnar sem áttu heimavöll í Hamborg. Árið 1919 samþykktu borgaryfirvöld að veija fé til að hefja uppbyggingu flugvallarins svo Hamborg kæmist að nýju inn á landakort flugfrömuðanna. Sú fjár- festing borgaði sig greinilega fljótt upp eins og flutningstölurnar hér á eftir sýna. Áætlunarflug frá Hamborg hófst árið 1919 og var fyrsta ferðin farin til Berlínar en samtals urðu far- þegamir sem fóru um völlinn þetta ár 233 talsins. Fljótlega hófst síðan áætlunarflug til nálægra borga eins og Amsterdam, Rotterdam og Kaupmannahafnar. En það má segja að flugumferðin um Fuhls- búttel hafi ekki fengið byr undir báða vængi fyrr en þýski gjaldmið- illinn, ríkismarkið, öðlaðist traust eftir að linnti kreppu og verðbólgu sem fylgdi í kjölfar fyrri heimsstyij- aldarinnar. Arið 1923 varð Fuhls- búttel fyrstur þýskra flugvalla til að fá íjarskiptabúnað og þremur árum síðar voru tjöldin á vellinum tekin niður og tekin í notkun ný flugstöðvarbygging. Þessi sama bygging, með svolítið sérkennilega bogadregna framhlið, er ennþá í notkun þó vitaskuld sé búið að byggja við hana og endurbæta. Árið 1926 var þýska flugfélagið Lufthansa sett á laggimar og á því 60 ára afmæli í ár. Arið 1925 vom 5 þúsund flugtök og lendingar á Fuhlsbúttel flugvelli og farþega- íjöldinn 12.500 manns enda þá beint flug þaðan til allra borgara- legra þýskra flugvalla. Síðan skall kreppan mikla á og olli miklum afturkippi í flugi eins og flestu öðru. Sarnt stóð Fuhls- búttel-flugvöllur það vel fjárhags- lega að hægt var að bregðast myndarlega við þegar uppsveiflan í efnahagslífinu varð og flugum- ferðin tók að aukast. Flugið var sífellt öruggara, þægilegra og fljót- legra. Svo skall seinni heimsstyij- öldin á, og rétt áður vom 10 þúsund flughreyfingar á vellinum og far- þegamir orðnir 57 þúsund talsins. Sem sagt mikil aukning. Borgaralegt flug frá Fuhlsbúttel féll aftur niður í seinni heimsstyij- öldinni og var svæðið kringum völlinn lýst stórskotaliðsbelti og tekið hemámi af þýska flughemum, Luftwaffe. Sem betur fer og ólíkt því sem varð með aðra borgaralega þýska flugvelli, slapp Fuhlsbúttel við gereyðingu. Talið er að það hafí fyrst og fremst verið að þakka frábæmm felubúnaði. Eftir stríðið tóku Bretar við stjóm vallarins og þá var lítið um að vera enda flugið aðeins fyrir fáa útvalda sem gátu greitt fargjaldið í erlendum gjald- eyri eins og krafíst var. Að fmmkvæði Breta vom byggð- ar tvær flugbrautir sem skera hvor aðra. En áður en hægt var að ljúka þeim framkvæmdum gekkst flug- völlurinn undir sína fyrstu eldraun. Berlínarloftbrúna árið 1948. Flug- vélar breska flughersins hófu sig á loft frá Fuhlsbúttel allan sólar- hringinn með lífsnauðsynjar handa
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.