Morgunblaðið - 25.01.1987, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. JANÚAR 1987
plnrgmj Útgefandi tÞIiifrft Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aöstoðarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskriftargjald 500 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakið.
Flokkur
(eina) mannsins
Saga Alþýðuflokksins er sér-
kennileg. Hann hefur klofnað
oftar en aðrir íslenskir stjórn-
málaflokkar. Þar hafa fylkingar
einnig runnið saman oftar en í
öðrum íslenskum stjórnmála-
flokkum. Nú lýtur hann for-
mennsku manns, sem hefur áður
verið virkur í að minnsta kosti
tveimur stjórnmálaflokkum, Al-
þýðubandalaginu og Samtökum
frjálslyndra og vinstri manna.
Innan Alþýðuflokksins sýnast all-
ir standa á öndinni og bíða þess,
að þessi eini maður, Jón Baldvin
Hannibalsson, leiði flokkinn til
mikils sigurs í komandi kosning-
um.
Blaðamaður Morgunblaðsins
gerði úttekt á stöðu Alþýðu-
flokksins nú í upphafi kosninga-
árs og birtist niðurstaðan hér í
blaðinu síðastliðinn þriðjudag.
Þar kemur fram, að foringjadýrk-
un er meiri í Alþýðuflokknum nú
en nokkrum öðrum íslenskum
stjórnmálafokki. Það sýnist sam-
dóma álit, að það sé verk Jóns
Baldvins Hannibalssonar eins, að
tekist hefur að auka stuðning við
Alþýðuflokkinn í skoðanakönn-
unum. „Það er áberandi í mál-
flutningi margra, sem skýra þau
völd og ítök sem Jón Baldvin
hefur í Alþýðuflokknum, að hér
sé um hlýðni við formann að
ræða. Hlýðni við formann sem
hefur náð að rífa flokkinn upp í
að minnsta kosti 20% fylgi, miðað
við niðurstöður skoðanakann-
ana,“ segir í niðurstöðum blaða-
mannsins og einnig: „Velflestir
viðmælenda telja að Jón Baldvin
sé einfari í pólitík. Hann sé einn
á toppnum og hljóti að vera ein-
mana þar, oft á tíðum. „Það háir
honum að hann treystir engum
og því treystir enginn honum,“
segir einn þingmaður Alþýðu-
flokksins."
Lýsingin á Alþýðuflokknum
núna er lýsing á flokki eins
manns. Það skín í gegnum við-
horf samflokksmanna Jóns
Baldvins Hannibalssonar, að þeir
bíða eftir því með vaxandi
óþreyju, að hann auki fylgi
flokksins í kosningum. Þar til
talið hefur verið upp úr kössunum
sýnast þeir reiðubúnir til að fara
að óskum formannsins, hvað
síðan gerist er óvíst.
Samtíminn krefst þess af
stjómmálaflokkum, að þeir byggi
mjög á foringjum sínum í kosn-
ingaslag. Flokksformaður án
öflugra samstarfsmanna og bar-
áttusveitar má sín hins vegar
lítils, þegar að því kemur að fást
við hin daglegu viðfangsefni
stjómmálanna. Þótt nauðsynlegt
sé að hafa sterkan foringja, er
hitt jafn varasamt fyrir stjóm-
málaflokk að eiga ekkert annað
en sterkan foringja. Jón Baldvin
Hannibalsson áttaði sig á hættu-
legri stöðu sinni að þessu leyti
og kallaði með aðstoð Gylfa Þ.
Gíslasonar á Jón Sigurðsson, for-
stjóra Þjóðhagsstofnunar, í efsta
sæti listans í Reykjavík. Þar með
sameinuðust þeir ættbogar, sem
hafa sett svip sinn á Alþýðuflokk-
inn og klofning innan hans í hálfa
öld. Er opinskátt rætt um Jón
Sigurðsson sem arftaka Jóns
Baldvins á formannsstóli í flokkn-
um. Jón Sigurðsson segist að vísu
ekki sjálfkjörinn til neins eftir að
hann var sjálfkjörinn í prófkjöri
Alþýðuflokksins.
Það fer ekki hjá því, að þing-
mönnum Alþýðuflokksins svíði,
hvernig flokksformaðurinn
hampar Jóni Sigurðssyni sem
eina manninum, er geti áunnið
flokknum traust við hlið sér. í
því dálæti felst að sjálfsögðu
mikið vantraust á þá menn, sem
nú sitja á þingi fyrir Alþýðuflokk-
inn og sækjast allir eftir endur-
kjöri og telja meira en sjálfsagt
að hljóta aukin völd og ráðherra-
sæti eftir kosningar.
Hjá flokki, sem byggir jafn
mikið á einum manni og Al-
þýðuflokkurinn gerir nú, er
jafnan lítil áhersla lögð á mál-
efni. Leitast er við að halda sjó
í málefnalegum átökum á þann
veg, að sem minnstar skvettur
komi á sjálfan foringjann. At-
hyglisvert er, hve talsmenn
Alþýðuflokksins eru fljótir að
sveigja af leið, ef sótt er gegn
þeim með eitthvert mál á oddin-
um. Hefur þetta komið hvað
skýrast fram í skattamálum.
Þegar á reynir vilja þeir til dæm-
is varla kannast við eigin tillögur
um stóreignaskatt og stórauknar
álögur. .
Þess er ekki að vænta, að for-
maður Alþýðuflokksins geti
sannfært nokkurn um það fyrir
kosningar, hvað hann ætlar að
gera að kosningum loknum. Það
yrði raunar í andstöðu við þá
pólitísku leiki, sem hann hefur
stundað síðustu misseri, að hann
segði hug sinn allan í því efni.
Hitt er ljóst, að fulltrúar Al-
þýðuflokksins í sveitarstjórnum
hafa hallað sér mjög til vinstri í
störfum sínum frá kosningunum
í maí. A þeim vettvangi hafa
skapast tengsl á milli vinstri flok-
kanna og ekki síst Alþýðuflokks
og Alþýðubandalags. A þau mun
reyna, ef í brýnu slær að þing-
kosningum loknum. Nýjasta
dæmið um samruna vinstri
manna í eina fylkingu er sá
óvenjulegi atburður, að þeir stóðu
saman að 70 breytingartillögum
við fjárhagsáætlun Reykjavíkur-
borgar. Voru viðræðumar um
það prófraun á samstarfsvilja á
stærri þjóðmálavettvangi? Ein-
farinn í formannsstóli Alþýðu-
flokksins segir líklega ekkert um
það. Spurningin er: hveiju fær
hann að ráða eftir kosningar?
Sl. þriðjudag birtist grein hér
í Morgunblaðinu, sem
ástæða er til að vekja at-
hygli á. Höfundur hennar
er Sigurður Guðmundsson,
foistöðumaður þróunarsviðs
Byggðastofnunar og fjallaði
hann um „byggðaþróun á
krossgötum". í gi-ein þessari ræðir Sigurður
Guðmundsson um þá grundvallarbreytingu,
sem sýnist vera í aðsigi í byggð á íslandi
og sumir vilja raunar líkja við nýja þjóð-
flutninga.
Sigurður Guðmundsson segir m.a.: „Mik-
ilvægasta breytingin á íbúaþróun í landinu
undanfarin ár er að frá árinu 1981 hafa
búferlaflutningar af landsbyggðinni til höf-
uðborgarsvæðisins aukizt verulega...
Tölurnar fyrir árið 1986 eru reiknaðar út
frá bráðabirgðatölum um íbúaijölda en tölur
um búferlaflutninga á sl. ári liggja ekki
fyrir. Samkvæmt þessu er áætlað að yfir
1.100 manns hafi flutt á höfuðborgarsvæð-
ið utan af landsbyggðinni umfram þá, sem
fluttu í hina áttina. Sá fjöldi fólks, sem flutt
hefur af landsbyggðinni frá og með árinu
1981 nemur tæplega 5.500 manns samtals.
Það jafngildir nær öllum íbúum í Árbæjar-
hverfi svo dæmi sé tekið um umfang
flutninganna á því landsvæði, sem tekur við
þeim. Sé litið á dæmið hinum megin frá
jafngildir flutningstap landsbyggðarinnar á
þessum sex árum íbúafjölda Akraness,
þriðja stærsta þóttbýlisstaðar á því land-
svæði. Afleiðingin er sú, að frá árinu 1984
hefur íbúum landsbyggðarinnar í heild
fækkað, samtals um tæplega 500 manns,
enda fæðast ekki lengur nægilega mörg
börn til að vega upp flutningstapið eins og
áður var.“
Forstöðumaður þróunarsviðs Byggða-
stofnunar fjallar síðan um ástæður þessarar
þróunar og segir m.a.: „Hlutur sveitabyggð-
ar í samdrætti á landsbyggðinni er ekki
mjög mikill í tölum talinn enda þótt víða
hafí orðið veruleg mannfækkun. Það er af
því að einungis um 9% landsmanna búa í
sveitum. Af þeim búa allmargir í litlum
byggðahverfum til sveita og hafa viðurværi
sitt af öðru en hefðbundnum landbúnaði.
Hinn gífurlegi samdráttur, sem er að ganga
yfir í honum kemur til með að hafa tölu-
verð áhrif á íbúaþróun til sveita. Þá þurfa
menn nú að ganga frá mun meiri fjárfest-
ingu og þar með áhvílandi skuldum á hverri
bújörð sem yfirgefin er, en var meðan
byggðaröskunin var sem mest eftir seinni
heimsstyijöldina. Þetta gerir skjóta aðíögun
að breyttum aðstæðum illframkvæmanlega
og sársaukafulla . . . Þrátt fyrir að ýmsar
nýjungar geti komið til í atvinnulífi sveita-
byggðarinnar á næstu árum koma allstór
landsvæði til með að fara í eyði.“
Þessu næst fjallar Sigurður Guðmunds-
son um þéttbýlisstaði á landsbyggðinni og
segir þá skiptast í tvo meginflokka: „Eru
þar annars vegar þjónustustaðir við land-
búnaðarhéruð, þar sem er lítill eða enginn
sjávarútvegur. Hins vegar eru útgerðarstað-
ir, sem hafa lítið eða ekkert þjónustusvæði.
Þjónustustaðimir hafa allflestir verið miklir
vaxtarstaðir undanfarna áratugi. Þau alvar-
legu þáttaskil virðast vera nú, að vaxtar-
skeiði þeirra sé að ljúka.“
Greinarhöfundur birtir síðan töflu yfir
mannfjöldaþróun í Borgamesi, þar sem fólki
hefur fækkað síðustu tvö árin og segir síðan:
„Aðrir em Búðardalur, Blönduós, Egilsstað-
ir, Vík í Mýrdal, Hella, Hvolsvöllur og
Selfoss. Þessum stöðum er það sammerkt,
að dregið hefur úr vexti þeirra undanfarin
ár og á árinu 1986 fækkaði fólki á þeim
utan Egilsstöðum, en mannfjöldi stóð í stað
í Búðardal. Samdráttur í landbúnaðarfram-
leiðslu kemur hart niður á þessum stöðum,
enda hafa þeir byggt tilveru sína að miklu
leyti á iðnaði og þjónustu, sem tengist henni.
Akureyri, Sauðárkrókur, Húsavík,
Vopnafjörður og Höfn í Hornafirði eru bæði
útgerðar- og þjónustustaðir. Þessir staðir
hafa flestir einnig verið vaxtarstaðir undan-
fama áratugi enda þótt úr hafi dregið að
undanförnu og það svo mjög, að það er ein-
ungis á Sauðárkróki, sem fólki hefur fjölgað
svo orð sé á gerandi. . . Á 9 þéttbýlisstöðum
er meira en 60% af atvinnunni í sjávarút-
vegi. Á 15 stöðum til viðbótar er sjávarút-
vegur milli 50 og 60% af mannafla. Yflr
27.000 manns búa á þéttbýlisstöðum, þar
sem yfir 40% af atvinnu er í sjávarútvegi.
Það fer ekki hjá því, að þessir staðir standa
afar berskjaldaðir fyrir þeim sveiflum, sem
alltaf em og verða í sjávarútveginum ...
Undanfarin ár hefur hin almenna reynsla
verið sú að því hærri sem hlutur sjávarút-
vegs er af mannafla þeim mun neikvæðari
hefur þróun íbúafjölda verið.“
Loks segir Sigurður Guðmundsson í grein
sinni: „Hitt er ljóst, að megintilhneigingunni
í byggðaþróun landsins verður ekki snúið
við á fámennu stöðunum. Til þess er straum-
urinn einfaldlega of stríður. Honum er hins
vegar hægt að breyta og það er þjóðarbúinu
nauðsynlegt að það verði gert.“
Grundvallarbreyting
í landbúnaði
í grein þeirri, sem hér hefur verið vitn-
að til hefur höfundur sett fram á skýran
og aðgengilegan hátt kjarna mikils alvöru-
máls. Þær breytingar, sem ýmist eru að
heijast eða standa yfir í tveimur helztu
atvinnuvegum þjóðarinnar eru svo víðtæk-
ar að þær munu augljóslega hafa djúpstæð
áhrif á byggðina í landinu.
Að mörgu leyti stendur landbúnaðurinn
frammi fyrir afleiðingum eigin velgengni
á undanförnum árum og áratugum.
Tæknivæðingin í landbúnaði og þar með
framleiðniaukning hefur verið svo mikil,
að tiltölulega fámennur hópur bænda mun
í náinni framtíð geta framleitt allar þær
búvörur, sem þjóðin þarf á að halda. Þetta
er þróun, sem er alþekkt víða um lönd.
Samt sem áður höfum við talið sjálfum
okkur trú um, að við gætum mætt vanda
umfram framleiðslu í landbúnaði að hluta
til með auknum útflutningi. Enn hefur sá
markaður ekki fundizt í útlöndum og allar
líkur benda til að það sé sjálfsblekking ein
að halda að slíkan markað sé hægt að
finna. Samkeppnin um að koma umfram-
framleiðslu þjóða heims á markað er
einfaldlega svo mikil, að við stöndumst
hana á engan hátt. Því fyrr, sem menn
horfast í augu við þennan veruleika þeim
mun betra. I annan stað hefur bændum
verið talin trú um, að þeir gætu bætt sér
upp samdrátt í mjólkurframleiðslu og sauð-
fjárbúskap með svonefndum aukabúgrein-
um. Margt bendir til að þar sé önnur
sjálfsblekking á ferðinni, a.m.k. að hluta
til. Fyrir nokkrum misserum var höfundur
Reykjavíkurbréfs á ferð í Borgarfirði
eystra og skoðaði þar m.a. myndarlegan
gæsahóp, en þá hafði gæsarækt verið
hafin þar fyrir nokkru og myndarlegt slát-
urhús reist í tengslum við þá starfsemi.
Fyrir nokkrum vikum birtust hins vegar
viðtöl við fólk á Borgarfirði eystra hér í
blaðinu. Þar koma fram, að menn höfðu
geflzt upp á gæsaræktinni vegna þess að
markaður var ekki til staðar.
Fyrir nokkrum vikum var komið við í
Borgarfjarðardölum. Þar, sem víða annars
staðar í sveitum, er nú að grípa um sig
vonleysi. Þar hafa bændur reynt við
aukabúgreinar eins og t.d. refabúskap.
Hann hefur gengið ákaflega misjafnlega
og er a.m.k. ekki farinn að skila nokkrum
hagnaði fyrir suma bændur, sem hann
hafa stundað. Það er búið að veifa aukabú-
greinum framan í bændur, sem einhverri
allsheijar lausn á þeirra vandamálum, en
því miður bendir margt til að það sé blekk-
ing einber.
Það er alveg ljóst, að þeirri þróun verð-
ur ekki snúið við, sem nú er hafin í
landbúnaði. Hvort sem okkur líkar betur
eða verr, mun landbúnaður í framtíðinni
stundaður á tiltölulega fáum stöðum á
landinu, þar sem bezt er að reka búskap.
Aðlögun þeirra, sem hætta búskap verður
hins vegar erfið. í sumum tilvikum er þetta
gamalt fólk, sem er sátt við að búa á jörð-
um sínum, þótt ekki sé um mikinn búskap
að ræða. En í öðrum tilvikum er á ferð-
inni ungt fólk, sem búið er að Ieggja út í
mikla fjácfestingu m.a. fyrir tilstuðlan
opinberra aðila og með þeirra stuðningi.
Þetta fólk getur staðið uppi nánast eigna-
laust á næstu árum.
Það er ekki einvörðungu sveitafólkið,
sem lendir í þessum vandræðum. Eins og
Sigurður Guðmundsson víkur að í grein
sinni héfur samdráttur í landbúnaði mikil
áhrif á hag fólks í þéttbýlinu, sem hefur
myndast utan um þjónustustarfsemi við
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. JANÚAR 1987
33
REYKJAVÍKURBRÉF
Laugardagur 24. janúar ?
Morgunblaðið/RAX
landbúnaðinn. Þar býr fólk, sem hefur
einnig fjárfest í íbúðarhúsnæði til þess að
geta stundað vinnu sína þar. Það verður
ekki síður erfítt fyrir þetta fólk að losna
við eignir sínar fyrir eitthvert verð en
sveitafólkið.
Vafalaust verða einhveijir til þess að
segja sem' svo, að samfélagið í heild sinni
beri enga ábyrgð á hvar fólk hefur valið
sér búsetu og það verði sjálft að taka af-
leiðingum þess vals. Ef hér væri einungis
um að ræða afmarkaðan vanda tiltölulega
fámenns hóps væri kannski hægt að
standa á slíkri röksemdafærslu. En svo
er ekki. Þessi vandi mun snerta heil byggð-
arlög á næstu árum.
Sjávarútvegur á
sömu braut?
Engin spurning er um það, hvert stefnir
í landbúnaði. Það kann hins vegar að vera
meira álitamál, hvort hið sama eigi við
með einum eða öðrum hætti í sjávarút-
vegi. Sú breyting, sem mesta athygli hefur
vakið í sjávarútvegi seinni árin eru sölur
á ferskum fiski erlendis. Þær hafa ýmist
farið fram með siglingum fiskiskipanna
sjálfra eða þá að fiskurinn hefur verið flutt-
ur í gámum til útlanda. Hvor leiðin sem
farin er þýðir hins vegar, að þessi fiskur
kemur ekki til vinnslu í frystihúsum í sjáv-
arplássum í kringum landið.
Önnur meginbreytingin, sem hefur orðið
í sjávarútvegi er sú, að frystitogarar hafa
rutt sér til rúms. Þeir veiða fískinn og
frysta um borð og kemur sá fiskur því
ekki til vinnslu í frystihúsum nema að
mjög takmörkuðu leyti, ef nokkru.
Nú er ekki langt síðan undan því var
kvartað að ekki fengist fólk til þess að
vinna í frystihúsunum og jafnvel var tölu-
vert um, að útlendingar væru fluttir til
landsins í því skyni að vinna í frystihúsum.
Þess vegna má kannski segja sem svo,
að það hafi engan skaðað þótt umfram-
fiskur hafi verið fluttur til útlanda ferskur.
Málið er áreiðanlega ekki svo einfalt.
Mikill þrýstingur er á útgerðir frá sjó-
mönnum að selja fiskinn ferskan til
útlanda. A.m.k. eitt frystihús borgar út-
gerðarfélagi peningaupphæð til þess að
fresta því að togara verði breytt í frystitog-
ara. Þetta hvoru tveggja segir sína sögu.
Það sýnir okkur hvert straumarnir liggja.
En ef það er svo í raun, að hraðfrystiiðn-
aðurinn sé í hnignun, hvað verður þá um
fólkið, sem býr í litlu sjávarplássunum allt
í kringum landið, sem byggir afkomu sína
á vinnu í frystihúsinu. Er ekki augljóst,
að þetta fólk leitar á önnur mið til þess
að tryggja sér betri kjör og tryggari lífsaf-
komu. Um leið og þessar byggðir byija
að leggjast í eyði kemur upp sama vanda-
málið og í sveitunum, að menn geta ekki
komið eignum sínum í verð og flytja
kannski eignalitlir á mölina hér fyrir sunn-
an. Sú röskun í byggð landsins, sem við
kunnum lað standa frammi fyrir á næstu
árum er því stórfelld.
Viðbrögð stjórn-
málaflokkanna
Stjórnmálaflokkarnir hafa enn sem
komið er ekki lagt þessi vandamál fyrir
þjóðina í samhengi. Þeir hafa ^allað um
hvert vandamál fyrir sig og leitast við að
finna lausnir á aðkallandi vanda líðandi
stundar. En enginn þeirra hefur tekið sig
til, beint athygli þjóðarinnar að þessu stór-
máli í heild sinni og leitast við að leggja
það fyrir þjóðina með skilmerkilegum
hætti.
Undan því verður hins vegar ekki vikizt
og það verður að gerast í þeirri kosninga-
baráttu, sem í hönd fer. Þetta er vandamál
dagsins í dag en ekki morgundagsins. Það
er beinlínis illa gert að ræða þessi mál
ekki opinskátt bæði við landsbyggðarfólk
og þá, sem búa í þéttbýlinu á suðvestur-
hominu.
Eins og allir vita geta byggðamál orðið
mikið tilfínningamál hér á Islandi eins og
víða annars staðar, t.d. í Noregi, en í
Norður-Noregi eru vandamálin ákaflega
áþekk því, sem við kynnumst hér.
Á landsbyggðinni eru öfgasjónarmið
býsna sterk, þ.e. skoðanir þeirra, sem telja
að á höfuðborgarsvæðinu búi fyrst og
fremst fólk, sem lifi eins og sníkjudýr á
landsbyggðarfólkinu, sem framleiði þær
afurðir, sem geri þjóðinni kleift að lifa í
landinu. Á höfuðborgarsvæðinu eru einnig
til staðar öfgakenndar skoðanir fólks, sem
telur að það borgi skatta fyrst og fremst
til þess að halda fólkinu á landsbyggðinni
uppi. Þessar öfgakenndu skoðanir á báða
bóga eru hættulegar í þeirri stöðu, sem
við erum að komast í vegna þess, að ekk-
ert eitt mál getur sundrað þjóðinni með
jafn afdráttarlausum hætti og einmitt
byggðamálin. Stríð á milli byggða og
landshluta er eitt það versta sem fyrir
þessa þjóð getur komið.
Hvað er til ráða?
Það er nánast óbærileg tilhugsun, að
byggð á íslandi dragist svo mikið saman,
að þjóðin verði að langmestu leyti búsett
á suðvesturhorni landsins. Þess vegna er
nauðsynlegt að gera sér rækilega grein
fyrir því, sem hér er að gerast. Peninga-
austur í vitlausar framkvæmdir, sem engu
skila nema taprekstri, eru ekki lausnin á
þessum vanda.
Sigurður Guðmundsson víkur að því í
grein sinni, hvernig við skuli bregðast.
Hann segir m.a.: „Allflestir útgerðarstað-
anna þurfa að stækka þannig að þjónusta
geti vaxið og atvinnulíf orðið fjölbreyttara.
Til þess að svo geti orðið þarf að bæta
samgöngur milli þeirra til að stækka þjón-
ustusvæði og jafnvel atvinnusvæði. Leita
þarf leiða til að lífskjör verði sambæri-
legri við þéttbýlli svæði. Síðast en ekki
sízt þarf að efla atvinnustarfsemi á stöðun-
um og þá alveg sérstaklega þjónustu.“
Líklegt má telja, að framvinda næstu
ára verði með svipuðum hætti og forstöðu-
maður þróunarsviðs Byggðastofnunar
nefnir hér sem æskilegt markmið. Með
sama hætti og landbúnaðurinn mun að
mestu einskorðast við þær sveitir, þar sem
bezt er að búa má búast við að útgerðar-
staðimir renni meira saman, ýmist með
því, að fólk flytji á hin þéttbýlli svæði, t.d.
á Vestijörðum, þar sem töluvert þéttbýli
hefur myndast við Djúp eða á þann veg,
að miklar samgöngubætur tengi byggðim-
ar saman þannig, að í raun verði um
samfellda byggð að ræða eins og t.d. er
smátt og smátt að verða á svæðinu ísa-
fjörður-Hnífsdalur-Súðavík og að nokkru
leyti Bolungarvík. Undir slíka þróun er
sjálfsagt að ýta af hálfu opinberra aðila.
Þó vekur það óneitanlega áhyggjur að
sjá þá stöðnun, sem virðist vera í vexti
Ákureyrar. Akureyri og Eyjafjarðarsvæðið
er einmitt það þéttbýli á landsbyggðinni,
sem hefur nú þegar komið upp vísi að
nánast allri þeirri þjónustu, sem er að finna
á höfuðborgarsvæðinu. Samgöngubætur í
Eyjafirði valda því, að tengingin milli t.d.
Akureyrar og Dalvíkur hlýtur að vera mun
meiri en áður. Samt sem áður er stöðnun
á þessu svæði. Hvers vegna?
„í grein þeirri,
sem hér hefur
verið vitnað til
hefur höfundur
sett fram á skýr-
an og aðgengileg-
an hátt kjarna
mikils alvöru-
máls. Þær breyt-
ingar, sem ýmist
eru að hefjast eða
standa yfir í
tveimur helztu at-
vinnuvegnm
þjóðarinnar eru
svo víðtækar að
þær munu aug-
ljósiega hafa
djúpstæð áhrif á
byggðina í
landinu.“