Morgunblaðið - 19.02.1987, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 1987
V estmannaeyjar:
Útibú frá Hafrannsókna-
stofnun tekið til starfa
Vestmannaeyjum.
SKÖMMU fyrir síðustu áramót var opnað hér í Vestmannaeyjum
útibú frá Hafrannsóknastofnun. Rættist þar gamall draumur Eyja-
manna en í áraraðir hafa áhrifamenn í sjávarútvegi og aðrir
áhugamenn um þessi mál þrýst á um opnun slíks útibús í Eyjum.
Ámi Friðriksson fiskifræðingur
mun oft hafa viðrað þá hugmynd
sína, sem sennilega er nú hálfrar
aldar gömul, að Vestmannaeyjar
væm ákjósanlegur staður fyrir al-
þjóðlega hafrannsóknastöð. Hér í
námunda við Vestmannaeyjar era
mikilvægustu hrygningarstöðvar
flestra ef ekki allra fiskistofna við
ísland auk ýmissa annarra sjávar-
dýra. Er ekki Selvogsbanki stund-
um kallaður afkastamesta
fæðingarheimili veraldar, eins og
Jakob Jakobsson, forstöðumaður
Hafrannsóknastofnunar, komst að
orði er hann formlega opnaði úti-
búið í Eyjum.
’Útibúið í Eyjum er hið fimmta í
röð útibúa Hafrannsóknastofnunar,
hin era á Húsavík, Höfn í Homa-
firði, ísafirði og í Olafsvík. Frétta-
ritari Morgunblaðsins heimsótti
útibúið á dögunum og ræddi stutt-
lega við forstöðumann þess, Haf-
stein Guðfinnsson sjávarlíffræðing.
Hafsteinn er borinn og bamfæddur
Vestmanneyingur og lagði stund á
nám við Háskólann í Osló þar sem
hann tók sjávarþöranga sem sér-
grein. Hafsteinn var fyrst beðinn
að skýra frá aðdragandanum að
stofnun útibúsins.
„Það má rekja hann til ársins
1972. Þá höfðu Eyjamenn fullan
hug á að opna útibú frá Hafrann-
sóknastofnun eftir að útibú frá
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins
tók hér til starfa. Ekkert varð þó
úr þessu vegna eldgossins í janúar
1973. Málinu var næst hreyft á
Alþingi 1980-1981 en náði ekki
fram að ganga, en það var síðan
vorið 1985 sem Ámi Johnsen al-
þingismaður fékk veitt peningum
til byijunarandirbúnings. Um vorið
1986 var húsnæði leigt af Vinnslu-
stöðinni, það innréttað og útibúið
tók til starfa 1. október 1986 en
formleg opnun fór fram 11. des-
ember."
— Hver era svo helstu verkefnin?
„Sameiginlegt verkefni allra
útibúanna er að annast gagnasöfn-
un fyrir aðalstöðvamar. Hún felst
í því að fylgjast reglulega með lönd-
uðum afla af heimaslóð, sérstaklega
bátaafla. Sýni era tekin til lengdar-
mælinga og aldursgreininga. Slíkar
mælingar gefa upplýsingar um vöxt
og afla úr hverjum árgangi sem
síðán eru notaðar til að undir-
byggja stofnstærðarútreikninga
fyrir hveija tegund.
Einn liðurinn í að treysta grann
stofnstærðarreikninga er hið svo-
kallaða „togararall," sem nú fer
fram í þriðja sinn í mars næstkom-
andi. í því taka þátt allir útibús-
stjórar Hafró ásamt fleiram, hver
á sinni heimaslóð. Við munum taka
þátt í humarrannsóknum í vor hér
í kringum Eyjar, en þær era fastur
Hafsteinn Guðfinnsson, sjávarlíf-
fræðingur.
liður í starfi stofnunarinnar. Úti-
búið tekur við fiskamerkjum og
merktum fiskum en merkin gefa
mikilsverðar upplýsingar um ferðir
fiska og vaxtarhraða."
— Hvað um staðbundin verk-
efni?
„Þar kemur margt til greina. í
deiglunni era rannsóknir á lengdar-
dreifingu fisks, tegundasamsetn-
ingu og hve smáfískur er stórt
hlutfali í afla á heimaslóð. í þessu
sambandi verður farið með heima-
bátum í leiðangra og mælingar
gerðar á föstum togslóðum nokkr-
um sinnum yrfir árið. Niðurstöður
úr slíkum athugunum ættu að gefa
17
Morgunblaðið/Sigurgeir
Forstöðumaður útibús Hafrannsóknastofnunar í Eyjum, Hafsteinn
Guðfinnsson, að aldursgreina og rannsaka þorsk í Vinnslustöðinni.
góða hugmynd um hlutfall smáfisks
á svæðinu kringum Eyjar. Rann-
sóknir á rauðsprettu era verkefni
sem vert er að huga að en sókn í
hana hefur stóraukist síðustu árin
í kjölfar vaxandi ferskfísksútflutn-
ings. Spyrja má hvaða áhrif stór-
auknar veiðar hafi á rauðsprettuna,
fer fiskstærðin minnkandi eða þolir
hún vaxandi sókn?“
— En langlúran, nú er farið að
moka henni á land líka?
„Það er þegar hafin gagnasöfnun
vegna langlúraveiða í snurvoð, sem
staðið hafa frá því í haust. Sáralítð
er vitað um langlúra sem fiskstofn,
þó tegundin sé velþekkt.
— Er eitthvert sérstakt verkefni
þér hugleikið?
„Eg hef mikinn hug á að hrinda
af stað umhverfísrannsóknum hér
við Eyjar þó í litlum mæli væri til
að byija með. I þeim verður fylgst
með þáttum eins og hitastigi, seltu
og næringarinnihaldi sjávar en
einnig vexti og viðgangi plöntu-
svifs. Slíkar rannsóknir era mjög
gagnlegar þegar við reynum að
gera okkur grein fyrir þeim aðstæð-
um sem ríkja í sjónum þegar helstu
nytjafiskar okkar klekjast úr eggi.
Að auki era slíkar upplýsingar
gagnlegar til að meta framleiðni-
getu hafsins.
Ég minni einnig á að ýmsar at-
huganir mætti gera hér í samvinnu
við Fiskasafnið, sem vert væri að
huga að. Mjög merkilegar rann-
sóknir varðandi hrygningu loðnu
og fleiri fiska vora gerðar í Fiska-
safninu fyrir 15 áram og væri
vissulega vert að taka þráðinn upp
að nýju.“
— Er útibúinu ekki nauðsynlegt
að vera í góðum tengslum við sjó-
menn?
„Útibúum sem þessu er ætlað
að treysta tengsl við sjómenn og
útgerðarmenn með miðlun og öflun
upplýsinga. Vonandi tekst gott
samstarf milli allra aðila og ég vil
hvetja sjómenn og útgerðarmenn
til að hafa samband við útibúið sem
oftast, hvort sem um stor eða smá
mál er að ræða, eða aðeins til að
spjalla og spá,“ sagði Hafsteinn
Guðfinnsson sjávarlíffræðingur.
- hkj.
ÆILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEI
INADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADE
ERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERFtADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEI
DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILI
3EILD SKÖDEILD SKÖDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÖDI
*
K
HLISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEILD HEIMILISDEl
(NADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADEILD BARNADI
ERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEILD HERRADEl
DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILD DÖMUDEILl
3EILD SKÖDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÖDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDEILD SKÓDÍ