Morgunblaðið - 25.11.1987, Síða 60

60
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 25. NÓVEMBER 1987
Minning’:
Sveinsína „Sísí“
Tryggvadóttir
Fædd 30. nóvember 1935
Dáin 19. nóvember 1987
Hún Sísí vinkona er dáin. Ein-
hvem veginn er þessi staðreynd svo
óraunveruleg. Sísí stendur mér svo
ljóslifandi fyrir hugskotssjónum,
full af lífsorku, með hlýja brosið
sitt og opinn faðminn. Þannig mót-
tökur fékk ég alltaf þegar ég kom
í heimsókn til hennar. Betri trúnað-
arvin var ekki hægt að hugsa sér.
Á erfíðum stundum fólst lausnin í
að leita til Sísíar. Erfíðleikar, sem
virtust nær óyfírstíganlegir þegar
ég lagði af stað til hennar, voru
ýmist horfnir úr huga mér eða orðn-
ir að spennandi verkefhi að glíma
við þegar ég fór aftur heim. Sísí
tókst alltaf að ýta burt úr huga
manns neikvæðum hugsunum og
fínna einhvem jákvæðan flöt á öll-
um málum. Þannig leiddi hún mann
svo áreynslulaust út úr öllum erfíð-
leikum. Þegar við kvöddumst sagði
hún gjaman þessa setningu:
„Mundu að vera góð við sjálfa þig.“
Enginn kenndi mér betur en Sísí,
gildi þess að hlúa að eigin sál, til
þess að geta gefíð öðrum af sjálfum
sér. Það var því ekki að ástæðu-
lausu, að Sísí var mér líka ofarlega
í huga á hamingjustundum. Það var
svo sjálfsagt að deila gleðinni með
henni, bæði tók hún svo einlægan
þátt í henni og einnig átti hún svo
dijúgan þátt í vellíðan minni.
En nú er Sísí horfín af sjónarsvið-
inu. Farin þangað, sem hún fær enn
betur notið allra þeirra stórkostlegu
eiginleika, sem hún þroskaði með
sér í lifanda lífí.
Sísí hafði þá trú, að erfíðleikam-
ir, sem á hana voru lagðir undanfar-
ið ár, hefðu ákveðinn tilgang og
myndu reynast henni gott vega-
nesti á því þroskastigi, sem við
tæki eftir dauðann. Slíkt var æðru-
leysi hennar og kjarkur.
Ég kveð Sísí vinkonu mína með
sárum söknuði, en um leið full af
þakklæti fyrir allt það, sem hún gaf
mér. Ég veit að ég á eftir að njóta
þess svo lengi sem ég lifí að hafa
kynnst Sísí.
Elsku Lára, Fífa, Jóhann Gunnar
og fjölskyldur. Guð styrki ykkur og
gefí ykkur æðruleysi á þessari erf-
^ iðu stund í lífí ykkar._
Anna Ólafsdóttir
Hún Sísí mín er dáin — og það
er gott. En mér líður samt svo ein-
kennilega innan í mér — það er
eins og einhver þrúgandi þyngsli
sitji þar föst.
Ég man fyrst eftir henni Sísí,
þegar við vomm báðar í Gaggó
Aust. Þá strax vom hún og Stefán
orðin par, falleg og áhyggjulaus að
byija lífíð. Ómeðvituð um alla þá
erfíðleika, sem þau áttu eftir að
ganga í gegnum, en þeirra hjóna-
band endaði með skilnaði fyrir
nokkrum ámm.
Við kynntumst síðan þegar við
bjuggum hlið við hlið á Sjafnargöt-
unni fyrir tæpum 30 ámm. Á
þessum ámm byijaði vinskapur
okkar Sísíar, fyrst í gegnum dætur
okkar, sem léku sér saman, og óku
dúkkunum sínum í dúkkuvögnum,
en em báðar löngu famar að aka
dætmm sínum í bamavögnum.
Þetta vom góð ár með böm og
basl, eins og gengur, og við höfum
oft rifjað þau upp okkur til ánægju.
Við stóðum svo í okkar fyrstu
íbúðarkaupum á sama tíma, og
„fluttum um svipað leyti af Sjafnar-
götunni. Sísí og Stefán inn í
Safamýri, en við Rúnar inn í Laug-
ames. Við Sísí héldum kunnings-
skap til að byija með, en svo var
eins og það fjaraði út, og ég held
að hvomg okkar hafí gert sér grein
fyrir hvers vegna, á þeim tíma, þó
að við skildum það síðar.
-. - En fyrir tæpum níu ámm lágu
leiðir okkar saman á ný, þegar ég
stóð á tímamótum í mínu lífí, og
leitaði til hennar, þá brást hún
skjótt og vel við, og ég veit hrein-
lega ekki hvemig ég hefði farið að
án hennar á þessum tíma. Hún var
svo róleg og yfírveguð og hafði svo
góð áhrif á mig þegar mér leið sem
verst.
Síðan hefur vinskapur okkar ver-
ið að þróast og oft er ég búin að
leita til hennar. Meðal annars var
það hún sem hvatti mig til að taka
við sínu starfí sem fjölskylduráð-
gjafí, þegar hún fluttist austur að
Sogni í ráðgjöf fyrir alkóhólista, þar
sem hún hefur starfað við góðan
orðstír síðastliðin 8 ár, að undan-
skildum nokkmm mánuðum sem
hún tók að sér að vera dagskrár-
stjóri á Staðarfelli.
í rúmt ár hef ég fylgst með hetju-
legri baráttu hennar við ógnvekj-
andi sjúkdóm. Og það er óhætt að
segja að hún stóð á meðan stætt
var, og jafnvel lengur.
Sísí elskaði ferðalög og ferðaðist
mikið, sérstaklega eftir að hún var
orðin ein.
Hún var einmitt á ferð í kringum
landið, með henni Sigurbjörgu, vin-
konu okkar beggja, þegar fyrstu
sjúkdómseinkennin fóm að segja til
sín, fætur hennar byijuðu að gefa
sig. Ég maii vel hvað henni Sigur-
björgu var bmgðið þegar þær komu
úr þessari ferð, hún gerði sér strax
grein fyrir, að þetta væri eitthvað
alvarlegt. Síðan em aðeins liðnir
15 mánuðir.
í febrúar sl. fór hún með okkur
hjónunum í ferðalag. Við byijuðum
og enduðum ferðina í Lúxemborg,
þar sem við gistum hjá góðum vin-
um við frábærar móttökur. Tókum
síðan bílaleigubíl og ókum til Sviss,
og hún ók bílnum til jafns við okk-
ur. Það var gaman að ferðast með
henni Sísí, þá var hún virkilega í
essinu sínu. Við sungum mikið og
skröfuðum ennþá meira. Ommubar-
nið okkar hjónanna, hún Binna
mín, var með í þessari ferð, og þær
löðuðust hvor að annarri, enda
deildu þær saman herbergi allan
tímann. Ég er þakklát fyrir minn-
ingamar úr þessu ferðalagi, þær
munu ylja mér um ókomna framtíð.
Fyrir tæpum tveim mánuðum
fóm bömin hennar, Fífa og Jói,
með henni til Grikklands, þá var
hún löngu komin í hjólastól, og
þurfti á mikilli umönnun að halda,
sem þau létu henni fúslega í té, og
kannski var stærsti punkturinn í
ferðinni að hafa þau hjá sér allan
sólarhringinn, því hún vissi að
hveiju dró.
En þrátt fyrir allt og allt er lífíð
fagurt og dauðinn fagur. Guð hefur
engan fært til starfsins á þessari
jörð til að lifa í myrkri. En enginn
þroski verður til án erfíðleika, og
það er nú svo, að erfiðleikamir veita
okkur öllum víðara útsýni, er nær
út yfír gröf og dauða.
Við hjónin þökkum Sísí fyrir sam-
vemna og biðjum henni allrar
blessunar á hinni nýju þroskabraut.
Elsku Lára, Fífa og Jóhann, Guð
styrki ykkur í móðurmissinum. Og
þig, Magnfríður mín, sem missir
einkabamið þitt, það er þyngra en
orð fá lýst. Guð veri með ykkur
öllum og fjölskyldum ykkar.
Dunna
Guð gefí mér æðmleysi til þess
að sætta mig við það, sem ég fæ
ekki breytt, kjark til að breyta
því sem ég get breytt, og vit til
þess að greina þar á milli.
Mér finnst við hæfí að nota þessa
fallegu bæn heilags Frans frá Ass-
isi, sem inngang minningarorða um
Sísí frænku mína og besta vin, því
hún öðmm fremur lifði samkvæmt
þeim.
Hún fæddist 30. nóvember 1935,
eina bam Tryggva B. Kristjánsson-
ar, sem látinn er fyrir rúmum 20
ámm, og Magnfríðar Sigurbjam-
ardóttur, sem lifir dóttur sína.
Vegna vanheilsu móður sinnar var
Sísí send í fóstur að Reykjum í
Mosfellssveit, þar sem hún átti gott
atlæti nokkur af fyrstu ámm ævi
sinnar. Hún giftst ung Stefáni Jó-
hannssyni og eignuðust þau þtjú
böm, Láru, Fríði Bimu og Jóhann
Gunnar, en þau slitu síðan sam-
vistum. Hún starfaði lengi á skrif-
stofum Reykjavíkurborgar, en
fljótlega eftir stofnun SÁA hóf hún
störf þar sem ráðgjafi, fyrst við fjöl-
skyldudeild, en síðan á meðferðar-
stofnuninni að Sogni. Em þeir því
orðnir margir.sem þakka henni það
líf, sem þeir lifa í dag.
Sjö ára aldursmunur er mikill á
bams- og unglingsárum. Því horfði
ég sem bam á hina glæsilegu og
tígulegu frænku mína úr fjarlægð.
En aldur er afstætt hugtak, og
þegar báðar vom orðnar fullorðnar,
lágu leiðir okkar saman og þá
skiptu sjö ár allt í einu ekki neinu
máli. Við nálguðumst hvor aðra og
tengdumst æ sterkari böndum eftir
því sem árin liðu, og í Sísí fann ég
systurina, sem ég aldrei átti.
Hún fékk eins og aðrir bæði
meðlæti og mótlæti í lífinu, en kunni
þá list að nota mótlætið til að læra
af því og auka sér styrk, sem kom
best í ljós, þegar sjúkdómur sá, er
að lokum sigraði, hóf að heija á
hana. Það hefur ekki verið auðvelt
fyrir þessa stoltu, tignarlegu konu
að þurfa að beygja sig fyrir þeim
örlögum, að líkaminn hætti að lúta
boðum viljans og þurfa að verða
öðmm háð með aðstoð við allt það,
sem okkur fínnst sjálfsagt og eðli-
legt að geta sjálf. Þrátt fyrir
hraðfara ásókn sjúkdómsins, átti
hún óbilandi bjartsýni og kjark og
alltaf átti hún styrk til að gefa
öðmm, styrk og kjark, sem hlýtur
að verða minnisstæður öllum þeim,
sem fylgdust með henni síðasta
spölinn og verða þeim leiðarljós í
framtíðinni. Hún vissi vel, hvert
stefndi, en hún notaði tímann vel
tilað undirbúa sína nánustu undir
það sem koma skyldi, og hæst reis
styrkur hennar og æðruleysi, þegar
hún sat með ellefu ára dótturdóttur
sinni, til að útskýra fyrir henni,
hvað í vændum væri. Síðasta kvöld-
ið átti hún yndislega kvöldstund
með. bömunum sínum, gekk frá öll-
um sínum málum, kvaddi þau,
lagðist til svefns, sátt við allt og
vaknaði ekki aftur, alveg eins og
hún hafði óskað sér að það yrði.
Maggý mín og elsku Lára, Fífa
og Jói, sem öll hafíð misst svo mik-
ið. Ég vona, að Guð gefí ykkur styrk
til þess að lifa samkvæmt því, sem
hún hefði óskað. Með því móti hald-
ið þið minningu henþar best í heiðri.
Gunna frænka
Hún opnaði fyrir mér dyrnar einn
haustdag fyrir mörgum árum þegar
örlögin vildu kynna okkur. Við átt-
um að fara saman í námsferð til
Bandaríkjanna daginn eftir, deila
herbergi og vera samvistum dag
og nótt um tveggja vikna skeið.
Þama stóð hún, hávaxin, björt
og glæsileg, eilítið alvarleg á svip
og horfði á mig rannsakandi. Við
ræddum mest daginn og veginn og
þetta fyrirhugaða ferðalag sem
hvorug okkar vissi of mikið um.
Síðar höfðum við oft orð á hve ein-
kennilegar tilviljanimar gætu verið;
við hefðum allt eins getað staðið
andspænis því að eiga ekki skap
saman og ferðin hefði breyst í leið-
inda fjarrænu milli okkar. Reyndin
varð önnur. Ferðin reyndist aðeins
upphaf á annarri lengri, sem stóð
órofín til hennar hinsta dags. Það
var ferð um slóðir vináttu og vænt-
umþykju, órofa trúnaður í smáu
sem stóru; ferðalag þar sem sam-
ferðamennimir deildu súru og sætu
í fullkomnu trausti hvor til annars.
Slíkur vinur var Sísí.
Það mætti ugglaust rita langt
mál um ævi Sísíar, starfsferil og
lífsreynslu hvers konar, því hún
dansaði ekki frekar en aðrir á rósum
í gegnum lífíð. En efst hlýtur mér
að vera í huga persónan sjálf. Hún
fór ekki í manngreinarálit, en var
heldur ekki reiðubúin þeyta lífí sínu
upp á gátt við fyrstu kynni. Enda
kynntust vinir hennar stöðugt nýj-
um og nýjum þáttum í fari hennar,
og fór það allt á einn veg. Hver
ný innsýn sem hún gaf í hugsanir
sínar, tilfínningar og skoðanir, jók
enn á virðingu og væntumþykju í
hennar gerð. Slík kona var Sísí.
Sísí vann síðastliðin átta ár að
margs konar störfum er tengdust
mannlegum samskiptum og fjallaði
þar oftar en ekki um kviku mann-
legs sársauka. Það traust og sú
reisn, sem geislaði af henni, veitti
skjólstæðingunum styrk og þeir eru
ófáir sem fóru af hennar fundi með
endurnýjaða von og kjark til að
horfast á ný í augu við lífíð. Ráð-
gjöf nefndu margir starf hennar,
en ráð gaf hún ekki. Fremur veitti
hún heilbrigðan, undirbragðalausan
og hlýjan stuðning til raunsæis og
eflingar baráttuþreki hvers þess,
sem til hennar leitaði. Slíkur „ráð-
gjafi" var Sísí.
Sísí var einkabam foreldra sinna,
en sjálf eignaðist hún þijú börn
með fyrrverandi eiginmanni, Láru,
Fríði Birnu og Jóhann Gunnar,
mannvænleg, hlý og kærleiksrík
bjöm, nú uppkomin. Þegar Sísí er
horfín sjónum og við lítum til barna
hennar fyllumst við gleði yfír hversu
verðugir fulltrúar móður sinnar þau
eru. Mannskilningur þeirra, hlýja
og heiðarleiki eru þættir sem hún
hjálpaði þeiom að rækta í fari sínu.
Þeir minnisvarðar um Sísí standa
traustum fótum hér mitt á meðal
okkar, sem söknum hennar. Sísí
gaf börnum sínum þá stærstu gjöf
sem nokkur getur gefíð, sjálfa sig.
Gleggst kom það fram er hún af
hlýju og ástúð, en með þeirri reisn
■ er henni var eðlislæg, kvaddi þau
kvöldið fyrir andlát sitt.
En börnin endurguldu henni líka
sannarlega á hvem þann hátt, sem
þeim var mögulegt. Á þessari sorg-
arstundu getur hvert og eitt þeirra
litið yfír ómældan Qársjóð af hlýj-
um, einlægum minningum um
tengslin við móður sína; tengsl sem
mótuðust af ást, umhyggju og heið-
arleika. í veikindum hennar
umvöfðu þau hana með ást sinni
og blíðu; á erfíðleikastundum þeirra
stóð þeim enginn nær en hún. Slík
móðir var Sísí.
Bömum hennar, aldraðri móður
og ástvinum votta ég einlæga hlut-
tekningu. Megi birta og friður
umlykja Sísí.
Helga Ágústsdóttir
Ég veit þú heim ert horfin nú
og hafin þrautir yfir,
svo mæt og góð, svo tiygg og trú
svo tállaus, falslaus reyndist þú,
ég veit þú látin lifir.
(Steinn Sigurðsson)
Það er með trega og sorg í hjarta
að ég reyni að festa á blað örfá
minningarorð um elskulega vinkonu
mína og fyrrnrn mágkonu,
Sveinsínu Tryggvadóttur.
Sísí, en svo var hún jafnan köll-
uð, kynntist ég 11—12 ára gömul,
er hún ung og falleg kom með bróð-
ur mínum á heimili foreldra okkar.
Ég horfði með aðdáun á þessa
stúlku, sem strax tók litlu systur
svo vel. Fyrir mig varð Sísí eins og
stóra systir, því systur átti ég ekki
og ég held að þetta hafí verið gagn-
kvæmt, þar sem Sísí var einkabam
foreldra sinna. Þama hafði ég líka
fundið einn minn besta og trygg-
asta vin í gegnum árin.
Það var fljótt sem ég gerði mér
grein fyrir að gott væri að leita
ráða hjá þessari stúlku og einnig
að hægt væri að trúa henni fyrir
sínum leyndustu hugsunum. Sísí
kunni listina að hlusta og síðan að
ráðleggja og það var svo sannarlega
oft, sem ég leitaði til hennar með
allt milli himins og jarðar, ekki
aðeins á unglingsámnum, heldur í
gegnum tíðina, og alltaf var hún
hvetjandi og hafði góð ráð að gefa.
í mörg ár bjuggum við í sama
húsi, við unnum saman um tíma
og síðar urðum við nágrannar, svo
það var ekki nema eðlilegt að við
tengdumst óijúfandi vináttu, sem
aldrei bar skugga á. Þó að stundum
liði einhver tími á milli þess að við
hittumst nú síðari ár, fíindum við
þó alltaf hve sterk vináttubönd okk-
ar voru.
Sísí og bróðir minn slitu sam-
vistir fyrir nokkrum árum. Þau
eignuðust 3 börn, Láru, Fríður
Bimu og Jóhann Gunnar, sem öll
eru komin í tölu fullorðinna. Reynd-
ist hún þeim mikil og góð móðir.
Fyrir 15 mánuðum kenndi Sísí
fyrst þess sjúkdóms, sem átti eftir
að breyta öllu hennar lífí. Hún tókst
á við þennan vágest af slíku æðru-
leysi, að þeir sem fylgdust með,
gátu ekki annað en undrast hve
sterk hún var. Hvemig henni tókst
að komast í gegn um þessa þolraun
alla er eflaust mörgum hulið.
Sísí vissi að hveiju stefndi og
síðustu dagana sem hún lifði rædd-
um við mikið um lífíð og dauðann.
Hún var trúuð og trúði því einlæg-
lega að hennar biði annað hlutverk
er tilvist hennar hér lyki. Hjálpaði
sú trú henni mikið.
Styrkur Sísíar kom best í ljós
kvöldið fyrir andlát hennar. Þá kall-
aði hún til sín bömin og bjó þau
undir hið óumflýjanlega. Minningin
um þá stund mun geymast í þeirra
vitund um alla framtíð.
Eftir að bömin vom farin dvaldi
ég hjá henni að hennar ósk fram
yfír miðnætti. Það var margt sem
hún vildi segja mér áður en yfír
lyki. Þetta síðasta samtal okkar
mun ég varðveita, en að verða vitni
að þeim styrk, sem hún sýndi var
mikil reynsla. Mun minningin um
þessa stund verða mér huggun. Ég
þakka guði fyrir að hafa fengið að
eiga samleið með þessari góðu
konu.
Ég og fjölskylda mín vottum
Magnfríði, móður Sísíar, og börnun-
um samúð okkar. Megi minningin
um styrk hennar verða þeim hugg-
un á sorgarstund.
Ingibjörg Jóhannsdóttir
Ég er einn þeirra lánsömu manna
sem fékk að kynnast Sísí. Fundum
okkar bar fyrst saman fyrir tæpum
fímm árum þegar ég hafði endan-
lega gefíst upp í glímunni við
Bakkus. Hún var leibeinandi á
Sogni í Ölfusi og vakti strax eftir-
tekt mína fyrir rólegt og yfirvegað
fas, hlýtt viðmót sem var laust við
væmni eða látalæti og öryggi sem
gerði hana trausta og trúverðuga
frá fyrstu kynnum. Þetta voru dag-
ar mikilla innri átaka og veröldin
var að taka stakkaskiptum og átti
aldrei eftir að verða söm. Þetta var
tími þroska og sársauka, baráttu
og nýrra vona. Við fetuðum einstigi
til nýs lífs með gamalkunnugt hyl-
dýpi undir fótum okkar.
I brimróti þessara daga stóð Sísí
sem klettur úr hafí. Fyrirlestrar
hennar voru skýrir, einfaldir og
komu ávallt að kjarna málsins. Hún
opnaði nýja heima og lokaði göml-
um. Allt sem hún sagði og gerði
einkenndist af látleysi, einfaldleik
og festu.
Síðar, þegar ég hóf virka þátt-
töku í starfi SÁA, kynntist ég Sísí
betur. Hún gerðist dagskrárstjóri
samtakanna á Staðarfelli í Dölum
og síðar aftur leiðbeinandi á Sogni.
Hún lagði hart að sér í starfí og
lyfti grettistökum með þeim sjálf-
sagða léttleika sem einkennir
afreksfólk. Og alls staðar skildi hún
eftir sig spor og í þeim sporum
spruttu blóm.