Morgunblaðið - 10.12.1987, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. DESEMBER 1987
Imiflutnmgsbann væg-
ast sagt afar hæpið
- segir iðnaðarráðherra í bréfi til land-
búnaðarráðherra um frönsku kartöfhimar
FRIÐRIK Sophusson iðnaðarráðherra hefur ritað Jóni Helgasyni
landbúnaðarráðherra bréf þar sem hann harmar að bannaður
hafi verið innflutningur á frosnum frönskum kartöflum. Telur
hann þá aðgerð vægast sagt afar hæpna, eins og segir í bréfinu.
nefndar. Gerir hann athugasemdir
við að'þetta mál hafí ekki verið
rætt í ráðherranefndinni þótt legið
Friðrik er í ráðherranefnd um
landbúnaðarmál og fjallar bréf
hans um ýmis málefni þeirrar
Rafmagnsveita Reykjavíkur:
Samið um hækkun við
rafmagnseftirlitsmenn
rafvirkja á almennum markaði.
Einnig hefði samist um að á næsta
ári geta eftirlitsmennirnir, hver
fyrir sig, gengið úr Starfsmanna-
félagi Reykjavíkur og í Félag
íslenskra rafvirkja innan Rafiðn-
aðarsambandsins, ef þeir óska
þess.
SAMNINGUR milli Rafmagn-
sveitu Reykjavíkur og raf-
magnseftirlitsmanna stofnun-
arinnar var staðfestur af
borgarráði á föstudaginn, og
hafa eftirlitsmennimir dregið
til baka uppsagnir sínar. Samn-
ingurinn felur í sér tveggja
launaflokka hækkun, auk þess
sem eftirlitsmönnunum verður
fijálst að ganga í Rafiðnaðar-
sambandið um mitt næsta ár.
Átta rafmagnseftirlitsmenn af
tólf hjá Rafmagnsveitu Reykjavík-
ur sögðu störfum sínum lausum
frá og með 1. desember sl., og var
ástæðan óánægja með kjör, jafn-
framt því að þeir vildu fá að ganga
úr Starfsmannafélagi Reykjavík-
ur, en skrifleg úrsögn þeirra fyrr
á árinu var ekki tekin gild af félag-
inu.
Haukur Pálmason, aðstoðarraf-
magnsstjóri, sagði í samtali við
Morgunblaðið að samkomulagið
fæli í sér að kjör eftirlitsmannann
væru leiðrétt til samræmis við kjör
hafi fyrir ósk hans um að nefndin
ræddi innflutningsmeðferð á frystu
grænmeti.
Þegar landbúnaðarráðherra
stöðvaði tímabundið áritun inn-
flutningsleyfa fyrir franskar
kartöflur fól hann innflutnings-
nefnd matjurta að kanna sölu og
birgðir franskra kartaflna og
möguleika innlendu kartöfluverk-
smiðjanna. Jafnframt átti nefndin
að skila ráðherra tillögum um
framhald málsins eftir viku. Sá
tími rann út á mánudag. Nefndin
kom þá saman til fundar. Fulltrúar
innflytjenda í nefndinni lögðu fram
bókun þar sem fram kemur sú
skoðun þeirra, að franskar kartöfl-
ur séu iðnaðarvara en ekki land-
búnaðarvara og það sé því ekki á
verksviði nefndarinnar að fjalla um
innflutning á þeim. Fundi nefndar-
innar var frestað um óákveðinn
tíma að sögn Sveinbjöms Eyjólfs-
sonar, oddamanns nefndarinnar,
og sagði hann að það hefði verið
gert að ósk fulltrúa innflytjenda.
Morgunblaðið/Valdimar Guðjónsson
Guðmundur Eyjólfsson bóndi á Húsatóftum og nokkrar kýr á beit.
Húsatóftir á Skeiðum:
Grænfóður-
beit á aðventu
Gaulverjabæ.
KÝR á beit og komið fram í
desember. Örugglega fáséð
hér á Islandi og jafnvel víðar
2. ársfjórðungur
ár:
18,9% kaupmáttaraukn-
ing frá sama tíma í fyrra
o
INNLENT
Kaupmáttur launa afgreiðslukarla jókst
um rúm 10% á þriggja mánaða tímabili í ár
GREITT tímakaup félaga í Alþýðusambandi íslands hækkaði að
meðaltali um 38,9% frá öðrum ársfjórðungi 1986 til annars árs-
fjórðungs í ár, samkvæmt upplýsingum sem koma fram í nýút-
komnu fréttabréfi Kjararannsóknanefndar ASÍ og VSÍ. Á sama
tímabili hækkaði framfærsluvísitalan um 16,8% og jókst því kaup-
máttur um 18,9% að meðaltali, en þó mjög mismunandi eftir
starfsstéttum.
stofukvenna um 14,9%.
Að meðaltali hefur meðalíjölda
vinnustunda þessara stétta fækk-
að um 0,2 stundir á viku á þessu
tímabili. Hjá verkamönnum fjölgar
þeim hins vegar um 0,8 og hjá
afgreiðslukörlum um 0,1, en fækk-
Þannig hefur kaupmáttur launa
verkamanna aukist um 15,5% á
þessu tímabili, verkakvenna um
13,5%, iðnaðarmanna um 29,3%,
afgreiðslukarla um 16,5%, af-
greiðslukvenna um 20,1%, skrif-
stofukarla um 20,6% og skrif-
ar hjá öðrum, mest hjá iðnaðar-
mönnum um 1,4 stundir.
Á milli 1. og 2. ársfjórðungs í
ár eða milli mánaðanna janúar,
febrúar og mars annars vegar og
apríl, maí og júní hins vegar hækk-
aði greitt tímakaup um liðlega
7,1%. Framfærsluvísitalan hækk-
aði um 4,5%, þannig að kaup-
máttur jókst að meðaltali um 2,4%
milli ársijórðungana. Afgreiðslu-
og skrifstofukarlar skera sig úr
hvað varðar kaupmáttaraukningu
á þessu tímabili, en kaupmáttur
launa afgreiðslukarla jókst um
10,8% og skrifstofukarla um 8,4%
á sama tíma og kaupmáttur launa
skrifstofukvenna rýmaði um 3,6%.
í Norður-Evrópu á þessum
árstíma. Guðmundur Eyjólfs-
son bóndi á Húsatóftum á
Skeiðum hefur enn grænfóður
handa kúnum sem þær kunna
vel að meta.
Guðmundur sagði nágrannana
hafa sagt við sig í haust að hann
mundi aldrei nýta alla þessa beit.
Einnig að hann gerði algera vit-
leysu að byija svona seint að
beita. Tíðarfar hefði hinsvegar
verið einstakt og því hefði hann
ekki orðið sér til skammar.
Hann hafði mikla aðra beit í
haust og byijaði að beita fóð-
urkálið uppúr réttum. Kálið var
hinsvegar það loðið og dijúgt að
það dugir enn. Guðmundur sagði
hæstu stönglana að sjálfsögðu
vera farna að láta á sjá. Þó sást
á jaðri beitarinnar, sem er
skömmtuð með rafmagnsgirð-
ingu, að lágvaxnara kálið var
hvanngrænt. Það hafði að hans
sögn verið í sprettu allan nóvem-
ber.
Kýmar sagði hann líka hafa
gott af hreyfingunni og þær virt-
ust hinar ánægðustu í blíðunni
um helgina.
— Valdim. G.
Tollur í Ólafsfjarðarmúla
eftir Tómas Inga
Olrich
Það hefur komið fram nýverið að
jarðgöng undir Hvalfjörð eru arð-
bær, það er að segja að sá spamað-
ur, sem næst með því að stytta
leiðina um 60 km, greiðir upp kostn-
aðinn við mannvirkið á 30 árum,
svo fremi sem hægt er að reikna
með því að mestöll umferðin eigi
erindi um jarðgöngin.
í tengslum við þessa frétt hefur
verið fjallað um önnur göng óbyggð
og þá sérstaklega um Olafsijarðar-
göngin, sem stjómvöld hafa nú
ákveðið að láta grafa og ekki telj-
ast arðbær samkvæmt útreikning-
um Vegagerðar ríkisins. Leiðari DV
þann 3. desember sl. er helgaður
þessu málefni. Þar er farið hörðum
orðum um hugmyndir um óarðbær
jarðgöng, og Ólafsfjarðarmúli þar
tilgreindur sérstaklega. Bent er á
að þótt til greina komi að láta veg-
farendur greiða með vegatolli
kostnaðinn að byggingu gangna
undir Hvalfjörð, láti enginn maður
heilvita sér detta í hug „að reikna
út toll í Ólafsfjarðargöngin". Höf-
undur notar tækifærið til þess að
leggja til að Vegagerð ríkisins verði
nefnd Vegagerð þingmanna, þar
sem hugmyndir að jarðgöngum í
öðrum landshlutum en á Suðvest-
urlandi séu í þágu þeirra en ekki
þjóðarinnar.
Hér kemur fram í hnotskum sú
merkilega hugmynd, að fram-
kvæmdir á höfuðborgars væði nu
séu, eðli sínu samkvæmt, í þágu
þjóðarinnar allrar og teljist í sjálfum
sér alls ekki kjördæmamál, hvað
þá að um málefni höfuðborgarinnar
sé hægt að nota það ljóta orð kjör-
dæmapot. Þessi skoðun er sett fram
af hofmóði og konunglegu sjálfsör-
yggi, enda er höfundurinn þjóð-
kunnur sælkerakonungur. Á
margur matsveinninn um sárt að
binda eftir að hafa lent milli tann-
anna á þessum leiðarahöfundi. Er
sjálfsagt ekki nema maklegt, að
menn hljóti fyrir það bágt að vilja
grafa Ólafsfírðingum óarðbær
göng, ekki síður en fyrir þá ósvinnu
að elda vondan graut ofaní við-
kvæma menn.
Ég ætla þó að gerast svo djarfur
að halda því fram að samgöngumál
geti varðað fleiri spamaðarþætti en
bensíneyðslu og slit á hjólbörðum.
Það er að vísu rétt, að engum hef-
ur komið til hugar að „reikna
vegatoll í Ólafsfjarðargöngin". Hins
vegar hefur bæði verið reiknaður
tollur í Ólafsfjarðarmúla, lagður á
og innheimtur. Sá vegur hefur kost-
að fjögur mannslíf. Aðrir hafa hlotið
limlestingu eða sloppið með skrám-
„Það er þó góð regla
að vera sjálfum sér
samkvæmur og sæmi-
lega réttsýnn, bæði
þegar fjallað er um arð-
semi og samgöngumál
svo að mark sé á tak-
andi.“
ur. Flestir Ólafsfírðingar hafa
sloppið með skrekkinn. Og svo eru
það hinir, sem ekki nota Ólafsíjarð-
armúlann, og sleppa billlegast. Það
er að sjálfssögðu í þeirra hópi sem
til em menn, sem bæði hugsa og
skrifa billlega.
Ólafsfírðingum er líkt komið og
fólki í sjávarplássum víða um þetta
land. Þeir standa undir vemlegum
hluta af velferð íslendinga. Margir
menn hafa orðið til þess að benda
á, að erfítt sé að meta að verðleik-
um framlag slíkra staða, einkum
vegna þess að sjávarútvegur og
fiskvinnsla hafí undantekningarlítið
verið blóðmjólkaðir atvinnuvegir,
sem búa við falsaðar arðsemisfor-
sendur. Þessi fölsun fer fram með
rangri gengisskráningu. Jafnve!
leiðarahöfundur DV áttaði sig á
þessu fyrir tæpum tveimur ámm
þegar hann benti á, að ofskráning
íslensku krónunnar væri notuð til
að flytja peninga frá „stóriðju sjáv-
arútvegsins" til annarra hagsmuna-
aðila í þjóðfélaginu, og að þar með
væri homsteini þjóðfélagsins haldið
í úlfakreppu.
Nú kann að vera að leiðarahöf-
undur DV sé jafnvígur á báðar
hendur og sú vinstri viti ekki í dag,
hvað sú hægri skrifaði í fyrra. Það
er þó góð regla að vera sjálfum sér
samkvæmur og sæmilega réttsýnn,
bæði þegar fjallað er um arðsemi
og samgöngumál svo að mark sé á
takandi.
Áratugum saman hafa útflutn-
ingsgreinar — og þá einkum
sjávarútvegur — verið þrautpíndar
í þágu þjónustu, sem hefur hrann-
ast upp á höfuðborgarsvæðinu. Á
þessum áratug öndverðum, þegar
þjóðarframleiðsla íslendinga dróst
saman, var haldið uppi þenslu í
höfuðborginni með erlendum lán-
um, á meðan fyrirtæki vesluðust
upp á landsbyggðinni, húseignir
hmndu í verði og fólk flykktist
burt. Nú nýlega hafa lífeyrissjóðir
landsmanna allra verið virkjaðir til
að bjarga húsnæðismálum á höfuð-
borgarsvæðinu, og hafa þessi
samskot landsbyggðarinnar verið
metin á um einn milljarð. Um dag-
inn birtist svo áskomn borgarstjór-
ans í Reykjavík til þjóðarinnar um
að leysa þau umferðarvandamál,
sem fólksstraumurinn til Suðvest-
urhomsins hefði haft í för með sér.
Að sjálfsögðu er hér ekki um „kjör-
dæmapot" að ræða heldur þjóð-
félagslegt vandamál, sem
samgönguráðherra mun taka á sem
slíkum.
Byggðaþróun á íslandi er víta-
hringur. Þar berast margir í
straumrásinni, sem telja sig vera
leiðtoga fremur en korktappa. Þá
kröfu verður þó að gera til leiðara-
höfunda víðlesinna blaða og ráð-
herra að þeir geri meira en að fljóta
með straumnum.
Höfundur er menntaskólakennari
og skipaði þriðja sœtiðá fram-
boðslista Sjálfstæðisflokksins í
Norðurlandskjördæmi eystrn i
síðustu alþingiskosningum.