Morgunblaðið - 23.03.1988, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. MARZ 1988
Dapiir dagar í atvinmi-
sögu Siglufjarðar
eftirJóhann G.
Möller
Þriðjudagurinn 16. febrúar sl.
var dapur dagur í atvinnusögu
Siglufjarðar. Þá var hætt fram-
leiðslu á gaffalbitum í Sigló hf. og
framleiðslutækin tekin upp til
flutnings til Homafjarðar. Um leið
misstu 20—25 manns atvinnu sína
á Siglufirði.
Lagmetisframleiðsla Síldamið-
ursuðuverksmiðju ríkisins — Si-
glósíld, Lagmetisiðjunnar Sigló hf.
og nú síðast Sigló hf. á gaffalbitum
og síldarflökum hefur í rúmlega
aldarfjórðung verið veigamikill
þáttur í atvinnulífí Siglfírðinga eft-
ir að síldin hvarf af miðunum fyrir
Norðurlandi. Árið 1971 unnu um
70 manns hjá Siglósíld við lagmet-
isframleiðslu, það árið annaði verk-
smiðjan ekki eftirspum á gaffalbit-
um og kryddsíldarflökum. Gerðir
voru sölusamningar fyrir um 770
þúsund dollara. Þó að heldur hafí
hallað undan fæti undanfarin ár
var þessi vinnsla enn snar þáttur
í afkomu bæjarbúa.
Það er ljóst, að forráðamenn
ríkissjóðs gerðu sér ljósa grein fyr-
ir þessari staðreynd, er þeir seldu
núverandi eigendum Sigló hf. verk-
smiðjuna þann 17. des. 1983 á
vildarkjörum. Nýjum kaupendum
voru því sett eftirfarandi skilyrði,
sem þeir undirrituðu:
„Kaupandi lofar að starfrækja
rækjuvinnslu og síldamiðurlagn-
ingu áfram í hinum keyptu eignum.
Hann lofar einnig að skapa eins
mikla vinnu og honum er frekast
unnt á Siglufírði bæði við fryst-
ingu, niðursuðu og niðurlagningu.
Kaupanda er ljóst tilgangur selj-
anda að tryggja atvinnuástandið
á Siglufirði sem allra best og
lofar að vinna i þeim anda.“
(Leturbr. JGM.)
Framieiðslurétturinn
seldur úr bænum
Sala núverandi eigenda Sigló
hf. á gaffalbitalínu fyrirtækisins í
annan landsfjórðung nú í nóvemb-
er kom verkafólki á Siglufirði, at-
vinnumálanefnd bæjarins og
verkalýðsfélaginu algjörlega að
óvörum. Það var ekki fyrr en á
fundi atvinnumálanefndar 24. nóv-
ember sl. að framkvæmdastjóri
Sigló hf. greindi frá þessu og það
var gert með starfsfólkinu sama
dag. Þá vom þeir Sigló-menn raun-
vemlega búnir að ganga frá söl-
unni við Homnfírðinga. Um þetta
segir í samþykkt stjómar Verka-
lýðsfélagsins Vöku litlu síðar:
„Fundur í stjóm Verkalýðsfé-
lagsins Vöku, haldinn 27/11 1987
mótmælir harðlega sölu stjórnar
Sigló hf. á gaffalbitaframleiðslu
fyrirtækisins til Hornafjarðar.
Gaffalbitaframleiðsla hefur verið
snar þáttur í atvinnulífí Sigluíjarð-
ar um áratugaskeið, en hefur nú
verið seld í annan landsfjórðung
fyrir alla framtíð. Fundurinn
mótmælir alveg sérstaklega
þeim vinnubrögðum stjórnar
Sigló hf. að halda fyrirætlunum
sinum um þessa sölu á 25 árs-
verkum frá Siglufirði leyndum,
þannig að Verkalýðsfélaginu
Vöku og atvinnumálanefnd Si-
glufjarðar var ekki skýrt frá
fyrirhugaðri sölu fyrr en þriðju-
daginn 24. þ.m., en samningur-
inn síðan undirritaður degi
síðar.“ (Leturbr. JGM)
Einn er sá aðili, sem mun hafa
vitað um þetta vel varðveitta leynd-
armál stjómar Sigló hf., en það
er iðnaðarráðuneytið. Það og fjár-
málaráðuneytið vom þau ráðuneyti
er seldu fyrirtækið 1983 með hin-
um skýru ofangreindu skilmálum.
í niðurlagi samþykktar Vöku
segir:
„Fundurinn telur, að með sölu
á gaffalbitaframleiðslunni til
Homafjarðar hafí kvaðir kaup-
samningsins verið þverbrotnar og
hafí stjómvöld heimilað fyrirtæk-
inu söluna þrátt fyrir kvaðir og
án alls samráðs við bæjaryfirvöld
og Verkalýðsfélagið Vöku, sé um
að ræða grófa móðgun við Siglu-
fjörð og Siglfírðinga."
Siglfírðingar vom heldur ekki
sáttir við slík vinnubrögð og fram-
komu við fólkið, sem þar hafði
unnið — aðallega konur.
Þótt eigendur Sigló hf. hafi tap-
að á gaffalbitaframleiðslunni og
því ekkert óeðlilegt, að þeir hættu
þeim rekstri, er ekki þar með sagt,
Jóhann G. Möller
„Þegar litið er á þetta
mál í rökréttu sam-
hengi er ljóst að ástæða
var til nokkurrar bjart-
sýni meðal bæjarbúa
um að stjórn Sölustofn-
unar lagmetis gæti ekki
annað gert en að veita
hinu nýja fyrirtæki Síld
hf. réttinn til fram-
leiðslu gaffalbita.“
að aðrir hafí ekki getað gert bet-
ur. Eigendur Sigló hf. hafa aldrei
haft þá þekkingu og útsjónarsemi
né öðlast þá reynslu, sem er undir-
staða og forsenda fyrir slíkum
rekstri.
Eftir fundi í atvinnumálanefnd,
bæjarráði og stjóm Verkalýðsfé-
lagsins fóra fulltrúar bæjarstjóm-
arinnar til Reykjavíkur á fund fjár-
málaráðherra, iðnaðarráðherra og
stjómar Sölustofnunar lagmetis
o.fl. en síðan til Akureyrar til við-
ræðna við Niðursuðuverksmiðju
Kristjáns Jónssonar og Co.
Ákveðið var 16. desember sl.
að stofna fyrirtækið Sfld hf. er
hefði það að meginmarkmiði að
yfirtaka gaffalbitaframleiðslu Si-
gló hf. Hluthafar em K. Jónsson
& Co, Verkalýðsfélagið Vaka, Si-
glufjarðarbær og einstaklingamir
Margrét Ámadóttir verkakona og
Bjami Sigurðsson verkamaður.
Sótt var um aðild að Sölustofnun
lagmetis og um framleiðsluréttinn
á gaffalbitum, sem Sigló hf. hafði
haft. Einhveijir aðilar hafa reynt
að gera meirihlutaaðild K. Jóns-
sonar & Co tortryggilega. Þeir sem
að þessu máli unnu á Siglufirði
vísa þessu algjörlega á bug. Það
var aldrei sérstakt mál í þeirra
augum heldur var mikilvægust sú
þekking og útsjónarsemi, sem
hann hafði aflað sér í þessu verk-
efni í áraraðir, enda hefur gaffal-
bitaframleiðslan til Sovétríkjanna
skipst á milli Akureyrar og Siglu-
fjarðar. Af þessu tilefni vísast til
yfírlýsingar sem fulltrúi K. Jóns-
sonar & Co gaf á fundi í Bæjar-
ráði Siglufjarðar 22. desember
1987 svohljóðandi:
„Á fundinn mætti Ólafur H.
Marteinsson frá K. Jónssyni & Co
og svaraði hann fyrirspumum
bæjarráðsmanna sbr. 8. lið fund-
arg. 2025 fundar 17/12 ’87. í
framhaldi af umræðum á fundinum
lýsti Ólafur H. Marteinsson f.h.
K. Jónssonar & Co því yfír, að K.
Jónsson & Co hafí tekið þátt í
stofnun Sfldar hf. að fullum heil-
indum og með það fyrir augum,
að stofnsetja og starfrækja á Si-
glufirði verksmiðrju til niðurlagn-
ingar á sfld með tilheyrandi húsa-
kosti og vélbúnaði og að ekki verði
um umfangsminni ffamleiðslu að
NIKLAS hillur kr. 10.140
BODÖ blómasúla kr. 1.260
ÁLMHULT stóll kr. 8.850
LACK borð kr. 1.890
YKSI lampi kr. 4.600
KORREKT klukka kr. 5.490
Húsi verslunarinnar, Kringlunni 7,
103 Reykjavík, Sími 686650