Morgunblaðið - 21.06.1988, Síða 39

Vistkreppa í Barentshafi
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚNÍ 1988
39
Engin bein tengsl við haf-
svæðin kringum Island
Keflavíkurflugvöllur:
Islenskir aðalverktakar
byggja steypuverksmiðju
Vogoim.
ÍSLENSKIR aðalverktakar hafa
JAKOB Jakobsson forstjóri Haf-
rannsóknarstofnunar segir að
engin bein tengsl séu á milli haf-
svæðisins við Island og Barents-
hafs. Þess vegna séu ákaflega litl-
ar líkur á að sú vistkreppa sem
nú er í Barentshafi muni hafa
áhrif hér við land. íslendingar
þurfi hins vegar að stórauka vist-
fræðilegar rannsóknir í hafinu
við landið til þess að geta nýtt
auðlindir þess sem best og til að
koma í veg fyrir sambærileg slys
hér við land.
„Það er greinilegt að þama hefur
allt farið úr skorðum. Við þurfum
að læra af þessu,“ sagði Jakob. „Mér
finnst eftirtektarverðast, að þetta
sýnir okkur að það þarf að fara var-
lega. Við þurfum að stórauka vist-
fræðilegar rannsóknir okkar til þess
að gota nýtt auðlindimar sem best
og ijúfa ekki einstaka hlekki í lífkeðj-
unni.“
Jakob sagði Barentshaf vera að
mörgu leyti ólíkt íslensku miðunum,
en við þyrftum að fylgjast rækilega
með hvað þar væri að gerast og
draga af því ályktanir. Hann sagði
engin bein tengsl vera á milli íslands-
miða og Barentshafs, það tæki
strauma mjög langan tíma að fara
á milli. Loðnustofnar virtust vera
alveg aðskildir, þó gæti þetta haft
áhrif á síldarstofna, sem hann sagð-
ist hafa verið að vonast til að stækk-
uðu. Engir stórir síldarstofnar hafa
kopmið síðan 1983. Um selagöngur
sagði Jakob, að hugsanlegt væri að
stórar vöðuselsgöngur gætu komið
upp að landinu, þó sæjust engin teikn
um það ennþá.
Jakob var spurður hvort hætta
væri á að lífríkið í sjónum hér við
land raskaðist, t.d. vegna friðunar
hvala og sela. Hann kvað það vel
hugsanlegt en tók fram að fyrir til-
stuðlan Hringormanefndar hefði sel-
veiði hér við land verið jafn mikil
undanfarin ár og var áður fyrr.
Hafrannsóknarstofnun vantar
herslumuninn á að geta náð tökum
á þeim rannsóknum sem þörf er fyr-
ir á þessum sviðum, að sögn Jakobs.
Hann segir að fjárveitingar til stofn-
unarinnar hafí verið óbreyttar, miðað
við fast verðlag, síðan 1972, þannig
að ekki hafí verið hægt að auka við
starfsemina. „Við þurfum að efla
þessar rannsóknir og við þurfum að
geta haldið rannsóknarsipunum úti.
Þau hafa verið bundin við bryggju
allt of langan tíma. Það er forgangs-
verkefni núna að rannsaka vistkerfið
í sjónum við landið, ásamt fískeldis-
rannsóknum," sagði Jakob Jakobs-
son.
Vistkreppan í Barentshafi virðist
hafa byijað með því að loðnustofninn
þar hrynur. Jakob taldi ekki vitað
hvort þar væri ofveiði að kenna eða
náttúrulegum aðstæðum. Á sama
tíma klekjast út mjög stórir þorskár-
gangar, sem bráðvantar æti. Þegar
loðnan var ekki fyrir, lagðist þorskur-
inn á rækju og önnur krabbadýr, sem
fljótt urðu upp urin. Þorskurinn fer
að horast og á það bætist selafárið,
gífurleg íjölgun sels. Allt vistkerfi
hafsins er komið úr skorðum og nú
er svo komið að selurinn er farinn
að leita á önnur hafsvæði eftir æti.
hafið byggingu steypuverk-
smiðju á Keflavíkurflugvelli. í
steypuverksmiðjunni verða for-
steyptar loftaplötur sem fara í
nýbyggingar sem verið er að
byggja í Grænuhlíð.
Steypuverksmiðjan er á athafna-
svæði við steypustöð fyrirtækisins
í húsnæði sem er 15 metrar á breidd
og 75 metrar á lengd. í verksmiðj-
unni verða steyptar loftaplötur ein-
göngu til nota á Keflavíkurflugvelli
og hafa verið keypt steypumót til
verksmiðjunnar sem passa fyrir
íbúðarhúsin sem verða byggð í
Grænuhlíð.
Að sögn Andrésar Andréssonar
yfírverkfræðings íslenskra aðal-
verktaka er gert ráð fyrir að fyrstu
prufur úr verksmiðjunni verði gerð-
ar í lok júlí eða byrjun ágúst. Síðan
er gert ráð fyrir að framleiðsla hefj-
ist í september sem er nauðsynlegt
til að geta lokið byggingu húsanna
á áætluðum byggingartíma sem er
þijú ár.
Samtök um verndun Fossvogsdals:
200 manns hafa
gerst stofnfélagar
Morgunblaðið/Eyjólfur M. Guðmundsson
Sökklar að steypuverksmiðju á Keflavíkurflugvelli.
Kosið um sameiningn hreppa í Dalasýslu:
Eignm vart heima í sam-
einuðu sveitarfélagi
- segir Sigurður Þórólfsson oddviti Saurbæjarhrepps
í UNDIRBÚNINGI er stofnun
samtaka um verndun Fossvogs-
dalsins sem útivistarsvæðis og
hafa um 200 manr.s þegar skráð
sig sem stofnfélaga, að sögn
Gunnars Steins Pálssonar, sem er
einn upphafsmanna samtakanna.
Næstkomandi fimmtudag munu
samtökin gróðursetja um 1000 tré
í Fossvogsdal í landi Kopavogs.
Trén eru gjöf frá fyrirtækjum og
stofnunum í Kópavogi og tengist
átaki sem bæjarstjórn Kópavogs
hefur undirbúið og stendur að.
Tilgangur samtakanna er að reka
áróður, dreifa upplýsingum og
skipuleggja andóf gegn lagningnu
Launþega-
samtök hvött
til að styðja
Sigrúnu
STUÐNINGSMENN Sigrúnar
Þorsteinsdóttur, forsetafram-
bjóðanda, hafa sent ASÍ, BSRB
og BHM skeyti, þar sem hvatt
er til að samtökin lýsi yfir stuðn-
ingi við framboð Sigrúnar.
1 yfirlýsingu frá stuðningsmönn-
um Sigrúnar segir meðal annars
að þar sem áðurnefnd samtök hafi
mótmælt bráðabirgðalögum ríkis-
stjórnarinnar varðandi kjarasamn-
inga, sem Vigdís Finnbogadóttir
forseti hafi staðfest, sé rökrétt að
þau lýsi opinberlega yfir stuðningi
við framboð Sigrúnar, eða í það
minnsta við þann málstað sem Sigr-
ún heldur fram. Ef ekki megi líta
svo á að samtökin styðji mótfram-
bjóðanda Sigrúnar með þögn sinni.
í yfirlýsingunni segir ennfremur
að Sigrún Þorsteinsdóttir hafi lýst
því yfir að hún muni aldrei skrifa
undir lög sem bijóta mannréttindi,
þar á meðal lög um afnám samn-
ingsréttar. Mótframbjóðandi henn-
ar hafí hins vegar lýst því yfir að
hún muni áfram skrifa undir slík
lög. Þar af leiðandi er þess farið á
leit við framangreind samtök að þau
lýsi yfir stuðningi við Sigrúnu.
(Úr fréttatilkynningu.)
Fossvogsbrautar. „Bæklingi verður
dreift á höfuðborgarsvæðinu með
upplýsingum um mikilvægi þess að
standa vörð um dalinn, þennan
síðasta möguleika á tengingu úti-
vistasvæðanna frá Hljómskálagarði
í Bláfjöll," sagði Gunnar Steinn. „En
hlutverk samtakanna hlýtur einnig
að vera að standa að uppbyggingu
í dalnum og við eigum von á því að
fyrsta stjórn samtakanna verði frek-
ar samstíga þeim hugmyndum, sem
bæjarstjórn Kópavogs hefur haft um
dalinn. Þær hugmyndir byggja á til-
lögum Irigva Þórs Loftssonar lands-
lagsarkitekts og verða tillögur hans
kynntar í bæklingi og dreift í öll hús
í Kópavogi og Reykjavíkurmegin í
Fossvogsdal á næstunni.
Þeir sem hafa skráð sig koma
víða að, mikið úr dalnum en einnig
af Seltjaranrnesi og Mosfellssveit.
Það verður því vonandi breið og góð
fylking sem mætir á stofnfund sam-
takanna um miðjan júlí. Samtökin
mega engan veginn verða einkaklúb-
bur Kópavogsbúa eða einungis fyrir
þá sem búa í dalnum. Þetta þurfa
að vera samtök allra sem búa á
höfuðborgarsvæðinu."
Saudárkróki.
ÍÞRÓTTARÁÐ Sauðárkróks
hélt kaffisamsæti í Framsókn-
arhúsinu við Suðurgötu fyrir
skömmu þar sein afhentur var
afreksbikar UMFÍ í fyrsta sinn,
en bikar þennan gaf UMFÍ í til-
efni vígslu nýs íþróttahúss á
Sauðárkróki í janúar 1986.
Sverrir Valgarðsson formaður
íþróttaráðs bauð gesti velkomna,
en síðan tók til máls Matthías Vikt-
orsson félagsmálastjóri og lýsti
reglugerð um veitingu UMFI-
bikarsins, sem nú er afhentur í
fyrsta sinn, en hún kveður á um,
að bikarinn skal hljóta sá leikmað-
ur körfuknattleiksliðs Tindastóls,
sem flest stig skorar í leikjum liðs-
KOSIÐ verður um hvort sameina
eigi alla 8 hreppa Dalasýslu í einn
hrepp, næstkomandi laugardag,
25. júní. Ef af verður, tekur sam-
einingin gildi um áramót. íbúar
hreppanna átta; Hörðudals-
hrepps, Miðdalahrepps, Hauka-
dalshrepps, Laxárdalshrepps,
Hvammssveitar, Fellsstrandar-
hrepps, Skarðshrepps og Saur-
bæjarhrepps, eru 1013 talsins.
Nokkur andstaða er við samein-
inguna og telja þeir sem mót-
fallnir eru, að ábati af fram-
kvæmdinni sé ekki ljós og óttist
íbúar þessar breytingar séu þær
ins í þeirri deild sem það leikur í
hveiju sinni. Skal bikarinn veittur
um sumarmál, þegar öllum leikjum
keppnistímabilsins er lokið, og skal
viðkomandi leikmaður varðveita
hann til næstu áramóta.
Síðan lýsti Matthías því yfir að
fyrstur íþróttamanna hlyti bikar-
inn Eyjólfur Sverrisson fyrir af-
burða árangur í leikjum með körfu-
knattleiksliði Tindastóls síðasta
vetur, en liðið mun leika næsta
keppnistímabil í úrvalsdeild KKÍ.
Arangur Eyjólfs er frábær, því
að hann skoraði 35% af stigum liðs
síns á tímabilinu, alls 459 stig í
14 leikjum en það er að meðaltali
32,7 stig í leik. Þá var Eyjólfur
ekki betur kynntar. Þeir sem eru
fylgjandi breytingunum segja
fráleitt að halda því fram að sam-
einingin sé illa kynnt.
A sameiginlegum fundi Saurbæj-
ar- og Skarðshrepps á sunnudag var
fyrirhuguð sameining rædd og kom
fram eindregin andstaða við hana,
að sögn Sigurðar Þórólfssonar, odd-
vita Saurbæjarhrepps. „Við teljum
að hreppamir vestan Svínafells séu
landfræðilega aðskildir frá öðrum
hreppum sýslunnar og eigi því vart
heima í sameiginlegu sveitafélagi.
Þá finnst okkur ekki hafa komið
stigahæsti leikmaður deildarinnar,
með rúmlega helmingi fleiri stig
en sá er næstur var. Þess utan er
Eyjólfur liðtækur knattspymu-
maður og var á síðasta keppn-
istímabili markhæsti leikmaður
þriðju deildar.
Þessu næst tók til máls Guðjón
Ingimundarson og afhenti Eyjólfi
hinn veglega bikar og bað hann
vel að njóta og varðveita til næstu
áramóta. Einnig var Eyjólfí af-
hentur minni bikar til eignar.
Margir tóku til máls og árnuðu
Eyjólfi heilla með þennan glæsi-
lega árangur, sem hlýtur að verða
ungu íþróttafólki hvatning til
stærri átaka. — BB
nægilega vel fram hver sparnaður-
inn verður. Fjármagnstekjur aukast
ekki við það eitt að sameinast. Hing-
að til höfum við leyst okkar mál
með samvinnu og það hefur gengið
vel. Á vegum hreppanna hér er einn-
ig rekin ýmiss konar þjónusta; kaup- >-
félag, sláturhús og félagsheimili og
enn er óvíst hvað verður, ef hrepp-
amir sameinast."
Sigurður sagði aðra kosti vel
mögulega, til dæmis hefði komið til
tals að í sýslunni yrðu 2 eða 3 sveita-
félög. „íbúarnir eru hræddir við að
sleppa því sem þeir hafa, ef þeir fá
ekki nánari skilgreiningu á hvað
vinnst og tapast við sameiningu. Það
líður að því að gera verður breyting-
ar á hreppaskipan en slíkt verður
að framkvæma að vel athuguðu
máli. Mér finnst nú sem verið sé að
færa valdið frá íbúunum og þá fínnst
þeim ef til vill að þeir beri enga
ábyrgð, heldur geri einungis kröfur
á hendur stjórnvöldum."
„Hagkvæmni augljós“
segja sameiningarmenn
Marteinn Valdimarsson, sveitar-
stjóri í Laxárdalshreppi er einn tals-
manna sameiningarinnar. Aðspurð-
ur sagði hann hagkvæmni í stjóm
hreppanna augljósa, nú fjölluðu milli
30 og 40 manns í hreppsnefndum
um svipuð mál og gjarnan sameigin-
lega um stærri mál. En við breytingu
fækkaði þeim verulega. Þá legðust
sýslunefndir af um næstu áramót
og ef ekki yrði af sameiningu yrði
komið á fót héraðsnefndum, sem
væri mikill ókostur. Marteinn nefndi
einnig að íbúar teldu sig verða sterk-
ara afl en ella með sameiningu.
Aðspurður taldi hann fráleitt af
of geyst væri farið við kynningu þar
sem hún hefði verið rædd af alvöru
í 2 ár. „Eg tel ekki eftir neinu að
bíða. Ef við ákveðum ekki sjálf að
sameina hreppana, verðum við
þvinguð saman með lagaboði."
Sauðárkrókur:
*
Iþróttaráð afhendir af
reksbikar í fyrsta sinn