Morgunblaðið - 01.09.1988, Síða 27

Morgunblaðið - 01.09.1988, Síða 27
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. SEPTEMBER 1988 27 Genfar-viðræðurnar: Bandaríkjamenn segja Kras- nojarsk hamla samningum NYT Hluti ratsjárkerfisins, sem tengt verður Krasnojarsk-ratsjánni. Gert er ráð fyrir að Sovétmenn ljúki byggingu kerfisins i upphafi næsta árs, en þá er þeim fátt að vanbúnaði til þess að geta stýrt gagnflaugakerfi. SAMNINGAMENN Bandaríkja- stjórnar vöruðu við því í gær, að endurtekin höfnun Sovétmanna á þeirri kröfu að umdeild ratsjár- stöð í Krasnojarsk i Síberiu verði lögð niður, myndi koma i veg fyr- ir að samningar næðust um fækk- un langdrægra kjarnavopna [START] og vopnakerfa í geimn- um. í yfirlýsingu frá samninga- nefnd Bandarikjamanna, sem gef- in var út eftir vikulangar viðræð- ur við Sovétmenn um sáttmála frá 1973 um takmarkanir á gagn- flaugakerfum (ABM-sáttmálinn), sgaði að Bandarikjamenn áskildu sér enn þann rétt að skilgreina ratsjárstöðina sem „efnislegt brot“ á sáttmálanum. Samkvæmt alþjóðalögum myndi slik yfirlýs- ing veita Bandarikjamönnum rétt til þess að ógilda ABM-sáttmálann. Bandaríkjastjóm hefur einnig látið þá afstöðu sína afdráttarlaust í ljós, að tilvist ratsjárstöðvarinnar í Krasnojarsk gerir það ómögulegt að ná frekari afvopnunarsamningum í START-viðræðunum eða hvað varð- ar önnur vamar- og geimvopna- kerfi," sagði meðal annars í yfirlýs- ingunni, sem undirrituð var af Terry Shroeder, talsmanni smaninga- nefnda Bandaríkjastjómar í Genf. í yfirlýsingunni sagði ennfremur að ratsjárstöðin í Krasnojarsk væri ósvífið brot á ABM-sáttmálanum, en hann kveður á um að aðeins megi koma upp vamarkerfi gegn lang- drægum kjamaflaugum á einum stað í aðildarríkjum sáttmálans. Opin- berlega hafa Sovétmenn slíkt vopna- kerfí einungis við Moskvu, en Banda- ríkjamenn gáfust fljótlega upp á að starfrækja sitt kerfi, þar sem það var bæði óhemjukostnaðarsamt og ólíklegt að það skipti sköpum í kjam- orkuárás. „Krasnojarsk-brotið er mjög alvar- legt, sérstaklega þegar litið er til þess að ratsjárstöðin er hiuti víðtæks ratsjárkerfis, sem nota má til þess að meta kjarnorkuárás til stuðnings gagnflaugakerfis." Bandaríkjamenn em þó ekki einir um að telja brot á ABM-sáttmálanum hafa átt sér stað. Sovétmenn segja að geimvamaáætlun Bandaríkja- manna bijóti í bága við hann og segja ratsjárstöðvar Bandaríkjamanna í Thule á Grænlandi og í Fylingdale á Norður-Englandi. START-viðræðumar um takmörk- un langdrægra kjamorkuflauga hóf- ust í Genf árið 1981 að tillögu Ron- alds Reagans Bandaríkjaforseta. Árið 1985 féllust Sovétmenn á þá uppástungu Bandaríkjastjómar að viðræðumar skyldu miða að því að fækka langdrægum kjamorkuflaug- um svo um munaði, en ekki einungis að því að draga úr fjölgun þeirra. A leiðtogafundi risaveldanna í Genf árið 1985 féllust þeir Reagan og Míkhaíl Gorbatsjov Sovétleiðtogi á að gmndvöllur viðræðnanna skyldi vera helmingsfækkun langdrægra kj amorkuflauga. Við undirritun Washington-sátt- málans um upprætingu skamm- og meðaldrægra kjamorkuflauga í des- ember á síðasta ári urðu leiðtogamir ásáttir um að START-sáttmálinn skyldi gmndvallaður á 50% fækkun langdrægra kjamorkuflauga, en auk þess sömdu þeir ýmsar takmarkanir aðrar. Þær snemst meðal annars um 1.600 flauga hámark og mega þær ekki bera fleiri en 6.000 kjamaodda. Þá var samið um þak á burðarmestu flaugamar og mega 154 slíkar ekki bera meira en 1.540 kjamaodda alls. VERÐIAGSSTOFNUN Liður í efnahagsaðgerðum ríkisstjórnarinnar er bann við hækkun vöru og þjónustu út september. Nú reynir á, að neytendur haldi vöku sinni og fylgist grannt með verðlagi. Verðgæsla almennings er öflugasta vopnið. Ef fólk verður vart við, að verð vöru og þjón- ustu hækki í september getur það snúið sér til Verðlagsstofnunar. Vegna VERÐSTÖÐVUNARINNAR hefur Verðlagsstofnun opnað sérstakan verð- gæslusíma: 62 21 01

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.