Morgunblaðið - 12.10.1988, Blaðsíða 21
21
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 1988
Frakkland:
Ólga og óvissa á hægri
væng stj órnmálanna
Tríer. Frá Steingrími Sigurgeirssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
TOLUVERÐ
ólga og óvissa
ríkir nú á hægri
væng franskra
stjórnmála.
Verst er
ástandið innan
Þjóðernisfylk-
ingar hægri
öfgamannsins Le Pen Reuter
Jean-Marie Le Pens, en á mánu-
dag var eini þingmaður flokks-
ins, Yann Piat, rekinn úr flokkn-
um eftir að hafa lýst yfir stuðn-
ingi við stjómarfrumvarp.
Kreppa Þjóðernisfylkingarinnar
stafar líklega að miklu leyti af
því, að hinir hófsamari hægri-
flokkar era nú í stjórnarand-
stöðu og vinna þar með til baka
mikið af óánægjufylgi Þjóðernis-
fylkingarimiar.
Þjóðemisfylking Le Pens (Front
National) kom öllum á óvart í fyrri
umferð forsetakosninganna í aprfl
á þessu ári. Milljónir Frakka, eða
um 14% kjósenda, gáfu Le Pen at-
kvæði sitt, en stefna hans byggðist
að mestu leyti á andúð á innflytj-
endum. í þingkosningunum, sem
fylgdu í kjölfar forsetakosninganna,
missti þó flokkurinn öll 35 þing-
sæti sín að einu undanskildu.
I byrjun septembermánaðar
tengdi Le Pen í ræðu nafn eins
ráðherra frönsku ríkisstjómarinnar,
Michel Durafour við orðið „cre-
matoire“, svo að úr varð „four-
crematoire" eða líkbrennsluofn.
Vom þessi ummæli túlkuð sem
vísun í líkbrennsluofna nasista í
útrýmingarherferð þeirra gegn gyð-
ingum í síðari heimsstyijöldinni og
vöktu þau mikla reiði og andúð í
Frakklandi. Nokkrir leiðtogar Þjóð-
emisfylkingarinnar tóku skýra af-
stöðu gegn ummælum flokksfor-
mannsins og var tveimur þeirra, þar
á meðal Pascal Arrighi, fyrram
þingmanni Þjóðemisfylkingarinnar
í Marseille, vikið úr flokknum. Eini
þingmaður flokksins, Yann Piat,
gagnrýndi einnig ummæli Le Pens,
en henni var ekki refsað að sinni.
En þegar Piat tilkynnti á mánudag,
að hún mundi styðja framvarp ríkis-
stjómarinnar um lágmarkstekju-
tryggingu fyrir atvinnulausa, var
hún rekin úr flokknum. Þjóðemis-
fylkingin hefur staðið gegn þessu
frumvarpi, þar sem það mun ná til
innflytjenda, en ekki bara Frakka.
Yann Piat mun nú væntanlega
tengjast flokknum CNI (Centre
National des Indépendants), smá-
flokki sem staðsetja má á milli
Alsír:
flokks nýgaullista, RBR, og Þjóð-
emisfylkingarinnar. Að undanfömu
hefur CNI í æ ríkari mæli hallað
sér að RBR.
En það er ekki aðeins Þjóðemis-
fylkingin, sem á við innanbúðar-
vandamál að stríða. Miðhægri-
flokkabandalagið, UDF, hefur að
undanfömu verið klofið, eftir að
þingmenn Kristilega demókrata-
flokksins (CDS) mynduðu sinn eigin
þingflokk, Union de Centre (UDC).
Stuðningsmenn Raymonds Barre,
fyrram forsætisráðherra, sem flest-
ir tilheyra CDS, hafa síðan myndað
sín eigin samtök, CLES (Conventi-
on Libérale Européenne et Sociale).
Barre, sem allt síðasta kjörtímabil
var andstæðingur „cohabitation",
þ.e. sambúð sósíalísks forseta
(Francois Mitterrands) og borgara-
legs forsætisráðherra (Jacques
Chiracs), hefur á síðustu dögum átt
nána samvinnu við Mitterrand og
forsætisráðherra hans, Michel Roc-
ard. Er jafnvel talið, að Barre
dreymi um að taka við stöðu forsæt-
isráðherra á þessu kjörtimabili.
Neyðarástandi aflétt —
ERLENT
Reuter
Brightonbúi kippir sér ekkert upp við þyrlu sem sveimar yfir ráð-
stefhusvæðinu. Lögreglan hefúr uppi miklar öryggisráðstafanir
meðan á ársþingi íhaldsmanna stendur.
Þmg breska Ihaldsflokksms:
Miklar öryggisráðstafanir
Bríghton. Reuter. Daily Telegraph.
ÞING breska íhaldsflokksins var sett í gær í Brighton á Eng-
landi en þar er það nú haldið að nýju eftir Qögurra ára hlé.
Síðast þegar íhaldsmenn komu saman á ársþingi í Brighton,
haustið 1984, stóð írski lýðveldisherinn fyrir sprengjutilræði gegn
leiðtogum flokksins.
Sinnuleysi
frönsku ríkis-
stjórnarinnar
mótmælt í París
Algeirsborg. Reuter.
FRAKKAR af alsírskum
uppruna mótmæltu sinnu-
leysi franskra stjórnvalda í
garð þeirrar ofbeldisöldu
sem riðið hefur yfir föður-
land þeirra í miðborg París-
ar í gær. 500 manna hópur
mótmælenda gagnrýndi af-
stöðu frönsku ríkisstjórnar-
innar, sem neitar að for-
dæma valdbeitingu alsírska
hersins, sem beitir skotvopn-
um til að kveða niður mót-
mælin. Franska ríkisstjórnin
hefiir á hinn bóginn fordæmt
harðstjórnir viða um heim
þegar tilefni hefur verið til,
að sögn mótmælenda.
Chadli, forseti Alsírs, hét
pólitískum endurbótum í landinu í
sjónvarpsávarpi á mánudag en
lýsti því jafnframt yfír að ekki
yrði hvikað frá sparnaðarráðstöf-
unum ríkisstjómarinnar.
Opinber viðbrögð franskra ráða-
manna við ástandinu í Alsír fólust
í samúðarkveðju sem forsætisráð-
herra Frakklands, Michel Rocard,
sendi sendiherra Alsírs í París.
Stjómmálaskýrendur segja að
þrátt fyrir sáttfysi hafí Chadli ekk-
ert dregið í land í sjónvarpsávarp-
inu, þar sem hann sagði meðal
annars að hvergi yrði slakað á
spamaðarráðstöfunum sem talið
er að sé’undirrótin að óróanum í
landinu.
Allt var'með kyrrum kjörum í
Alsír í gær og síðdegis í gær sagði
Chadli, forseti Alsírs, að neyðar-
ástandi yrði aflétt í dag.
Vestrænir stjómarerindrekar
segja að allt að 500 manns hafí
fallið í Alsír síðastliðna viku en
alsírsk stjómvöld hafa ekki gefíð
upp opinberar tölur um dauðsföll.
-segir Piet Botha
ZUrích. Reuter.
PIET Botha, forseti Suður-
Afríku, sagði í gær að fregnir
frá New York um að kúbversk-
ir hermenn myndu yfirgefa
Angóla innan tveggja til
tveggja og hálfs árs væru rang-
ar. Hann sagði þó að samkomu-
lag um frið t suðurhluta Afríku
hefði náðst í meginatriðum.
I setningarrræðu sinni í gær
sagði Margaret Thatcher forsætis-
ráðherra að íhaldsflokkurinn væri
staðráðinn í að hopa hvergi fyrir
hryðjuverkamönnum írska lýðveld-
Botha sagði að enn væri allt á
huldu um það hvenær 50.000
manna herlið Kúbveija yfírgæfí
Angóla.
„Fulltrúar Suður-Afríku fóru
ekki til New York til að ganga frá
samkomulagi, heldur til að kanna
jarðveginn fyrir því. Ríkisstjóm
Suður-Afríku tekur ákvarðanir um
samkomulag," sagði Botha sem er
í heimsókn í Sviss.
ishersins, IRA. Thatcher var lánsöm
að komast lífs af fyrir fjóram áram
þegar IRA stóð fyrir sprengingu
sem varð fimm manns að bana á
Grand Hotel í Brighton. Gífurlegar
öryggisráðstafanir setja mark sitt
á ársþingið nú og aldrei hefur jafn
mikið verið lagt upp úr öryggis-
gæslu á pólitískri samkundu í Bret-
landi. 1.5 milljónum sterlingspunda
(tæpum 106 milljónum ísl. kr.) hef-
ur verið varið til öryggismála.
Formaður íhaldsflokksins, Peter
Brooke, sagði að markmið IRA-
manna um aðskilnað Norður-
írlands og Bretlands hefðu ekki
náðst þrátt fyrir sprengjutilræðið í
Brighton fyrir fjóram áram. „Þessi
rikisstjóm lætur ekki stjómast af
hryðjuverkamönnum, hvorki heima
fyrir né á erlendri grand," sagði
hann.
Ráðstefnusalurinn og hið endur-
byggða Grand Hotel þar sem Thatc-
her gistir enn á ný, er rammlega
girt af og lögregluþyrla sveimar
yfír svæðinu. Úti fyrir ströndinni
lónar tundurduflaslæðari og leitað
er á ráðstefnugestum áður en þeir
fara inn á svæðið. Þá stöðva lög-
reglumenn bfla sem ekið er eftir
ströndinni og leita í þeim.
Kjörorð ársþingsins er: „Leiðum
Bretland inn í 20. öldina". íhaids-
menn, sem sigrað hafa í þrennum
kosningum frá árinu 1979, era alls
ekki á þeim buxunum að sleppa
valdataumunum strax og helst ekki
fyrr en á nýrri öld.
Caiioii
Ljósritunarvélar
FC-3kr. 43.600 stgr.
FC-5 kr. 46.300 stgr.
Skrifvélin, sími 685277
Ovíst hvenær Kúban-
ir yfirgefa Angóla