Morgunblaðið - 22.11.1988, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. NÓVEMBER 1988
45
Að gefitiu tilefiii:
Islensk lög og erlend kaupskip
eftir Guðmund
Hallvarðsson
Að undanfömu hefur nokkur um-
ræða og blaðaskrif á.tt sér stað í fjöl-
miðlum vegna hugmynda Finnboga
Kjeld útgerðarmanns Víkurskipa um
nauðsyn á tilflutningi skipa sinna
undan íslenskum fána til svokallaðra
þægindafána. í umræðunni hefur
mest á því borið að Sjómannafélag
Reykjavíkur eða formaður félagsins,
undirritaður sagði í blaðaviðtali: „Við
munum gera allt sem í okkar valdi
stendur til að tefja fyrir losun og lest-
un á skipum Finnboga Kjeld komi
þau til með að sigla undir erlendum
fána með erlenda áhöfn í siglingum
að og frá landinu."
Formaður Vinnuveitendasam-
bandsins kom nýlega fram í frétta-
tíma sjónvarpsins og lýsti furðu sinni
á ummælum mínum og þá einkum að
í hótunum væri haft að bijóta íslensk
lög.
Samband íslenskra kaupskipaút-
gerða sendir frá sér fréttatilkynn-
ingu, sem birtist í Mbl. 17. nóvember
sl., þar eru mér gerðar upp skoðanir
í þá veru að sérstök „eymamerking"
fari fram á útgerðaraðila erlendra
skipa áður en ákvörðun um stöðvun
á losun eða lestun sé tekin af hálfu
Sjómannafélags Reykjavíkur. Ég
dreg ekkert í land af því sem ég hef
áður sagt um hugrenningar íslenskra
kaupskipaútgerða vegna útflöggunar
íslenska kaupskipaflotans með til-
heyrandi erlendum sjómönnum þótt
ég bendi þeim aðila á sem skrifar
fyrmefnda grein í Morgunblaðið f.h.
Sambands íslenskra kaupskipa-
útgerða að nauðsynlegt sé fyrir grein-
arhöfund að hafa rétt eftir þ.e. mis-
munur þess að tefja eða stöðva los-
un og lestun skipa. En í sjálfu sér
er ofangreint atriði ekki aðalatriði
þessa máls.
Islenskt skip með
erlendar áhafnir
Ekki er langt um liðið síðan lögum
um íslenska skráningu kaupskipavar
breytt (lög nr. 115 frá 1985) frá því
að skráning hér á landi gæti þá að-
eins átt sér stað yrði eigandi að vera
íslenskur ríkisborgari og eiga meiri-
hluta í skipi, í núverandi mynd sem
hljóðar þannig:
Samgöngumálaráðherra er heimilt
að leyfa þegar sérstakar ástæður
mæla með því að kaupskip sem
íslensk kaupskipaútgerð rekur sam-
kvæmt samningi megi skrá hér á
landi enda þótt skilyrðum þeim um
eignaraðild sem um getur (hér að
ofan) sé ekki fullnægt.
Verulega var af hálfu ríkisvaldsins
gengið til móts við útgerðina og að
sjálfsögðu réttarstaða Islenskra sjó-
manna mjög bætt þar sem íslensk
sjómannalög giltu fyrir íslenskar
áhafnir þessara skipa. Ekki er mér
kunnugt um nema tvö skip sem skráð
eru hér samkvæmt þessum nýjum
reglum.
Nú bregður hinsvegar svo við að
íslenskar kauupskipaútgerðir hafa
mikin áhuga á að losa sig við megin
hluta íslenskra formanna og notast
við sjómenn frá þriðja heiminum eða
frá Póllandi þannig að áhafnir skipa
í siglingum að og frá íslandi verði
alfarið erlendar eða í bland, fáeinir
íslenskir yfirmenn í áhöfn.
Hér eru alvarlegir óskadraumar
fárra útgerðamanna sem gætu ef
fram næðu valdið straumhvörfum í
íslensku atvinnulífi ekki eingöngu
með því að afmá íslenska farmanna-
stétt heldur fljótlega þar á eftir lægi
leið þessa erlendu sjómanna upp
bryggjurnar til atvinnu hér f landi.
Og í'allri óráðsíu íslensks efnahags-
og atvinnulífs þar sem 500 manns
hafa atvinnu af sölumennsku okkar
afurða en 5000 manns í sölumennsku
innflutnings, hvert verkstæðið á fæt-
ur öðru áskipað úrvals iðnaðarmönn-
um, fækkar fólki, mokar út sínum
tækjum, málar og stillir upp innflutt-
um innréttingum, slík sendingerlends
vinnuafls er kærkomin sending at-
vinnurekenda hér á landi. Og þetta
á að ganga yfir íslenska verkalýðs-
hreyfínguna á sama tíma og alvarlegt
atvinnuleysi blasir við íslenskum
launþegum. Því miður er þróunin í
þessa átt hjá fleiri starfsgreinum
þótt með öðrum hætti sé!
Guðmundur Hallvarðsson
Of kostnaðarsamt að
senda líkin heim
Væntanlega hefur íslenska þjóðin
ekki gleymt þeim óhugnanlegu sjó-
slysum sem yfir dundu í desember
1986. Það vakti athygli þegar olíu-
flutningaskipið Sineta fórst við Skrúð
þar sem öll áhöfnin fórst, að útgerð-
inni þótti of kostnaðarsamt að senda
lík hinna lituðu sjómanna til heima-
lands og því var óskað að þeim yrði
tekin gröf hér á landi.
Færeyingar áttu kaupskip sem um
tíma var í leigu skipadeildar Sam-
bandsins í strandflutningum, megin-
hluti áhafnarinnar voru Pólveijar.
Ég hef undir höndum launaseðla
þessara manna sem höfðu í laun 800
Bandaríkjadala á mánuði eða um 37
þúsund krónur fyrir ótakmarkaðan
vinnutíma. í þennan farveg hafa
erlendar kaupskipaútgerðir fallið og
tekið upp nútíma þrælahald þar sem
mannréttindi eru fótum troðin og
maðurinn lifandi eða dauður einskis
metinn. Ég ætla ekki íslenskum kaup-
skipaútgerðarmönnum þennan hugs-
unarhátt en því miður verður ekki
annað séð en að í yfirlýsingu kaup-
skipaútgerða í Morgunblaðinu frá 17.
nóvember sl. sem að meginhluta fjall-
ar um hvað aðrar þjóðir eru að gera,
standi hugur þeirra til nútíma þræla-
halds. Ekki hujgsa þó allir eins.
Formaður SIK Þorkell Sigurlaugs-
son, framkvæmdastjóri þróunardeild-
ar Eimskips, segir í fréttabréfi Eim-
skipafélagsins í nóvember 1987 eftir-
farandi: „Við viljum að íslendingar
sjálfir megi halda sjálfstæði sínu í
flutningamálum. Það er forsenda
þess að við íslendingar getum sótt
inn á nýja markaði með okkar vörur,
og án þess sjálfstæðis og sjálfsfor-
ræðis sem íslensk kaupskipaútgerð
hefur búið við, væru lífskjör ekki þau
sömu og þau eru í dag. Sjálfsforræði
er e.t.v. aldrei mikilvægara en ein-
mitt núna þegar margbreytileikinn
er meiri, tækniframfarir hraðari og
kröfur viðskiptamanna meiri en
nokkru sinni fyrr.“
Það verður ekki annað sagt en að
til séu menn innan raða kaupskipaút-
gerða sem hafa sömu skoðanir og
stjómarmenn Sjómannafélagsins,
Guði sé lof.
í berhögg við landslög
í fyrmefndu viðtali við formann
vinnuveitendasambandsins og er í
yfirlýsingu SÍK em menn að vitna í
brot á landslögum gerandi engan
greinarmun á spumingum frétta-
manna eða mínum svömm þar um.
Lagabókstafurinn er hlutlægur, hann
stendur svartur á hvítum pappír,
hinsvegar er túlkun hans bundin hug-
lægu mati þar sem t.d. getið er um
lágmarks og hámarks refsingu og val
dómenda þar á milli og jafnvel sak-
hæfni yfírleitt. Mönnum hefur greint
á um annað eins. Á Faxaflóasvæðinu
er fastur kjami hafnaverkamanna.
Em þeir að bijóta landslög ef þeir
t.d. neita að vinna eftir kl. 17 á virk-
um dögum eða taka hvíldardaginn
heilagan? Víðast hvar á höfnum úti
á landi em ýmsir einstaklingar kall-
aðir til þá skip kemur til losunar eða
lestunar, fáist engin til þessara starfa
hver brýtur þá lögin og hvem á að
sækja til saka?
Það er því miður einatt þannig
farið þá verkafólk stendur á samn-
ingslegum eða mórölskum rétti sínum
að því er stillt upp við vegg af at-
vinnurekendum og jafnvel ríkisvaldi.
Þá em starfsvenjur fjöimiðlanna með
ólíkindum oft þannig að dæminu er
snúið við. Óafvitandi að ætla má, er
afstaða tekin gegn launþegum sem
í þessum tilfelli, og spumingu sem
innifelur fullyrðingu um lagabrot
fleygt fram.
Sjávarútvegur og siglingar em
undirstöðuatvinnugreinar efnahags-
legs sjálfstæðis íslensku þjóðarinnar.
Glötum því ekki með því að láta
erlent vinnuafl sjá um þessar starfs-
greinar vegna hugmynda fárra út-
gerðarmanna, sem hafa innantökur
vegna velgengni starfsbræðra erlend-
is sem ástunda nútíma þrælahald.
Höfiindur er formaður Sjómanna-
félags Reykjavíkur.
AÐEINS FYRIR
SÖLUMEIMN
Viitu njóta starfsins betur?
Ljúka sölunni á auðveldari hátt?
Svara mótbárum afmeira öryggi?
Dale Carnegie sölunámskeiðið
er einu sinni í viku í 12 vikur frá kl. 9.00-12.30 og er
eingöngu ætlað starfandi sölumönnum.
Námskeiðið er metið til háskólanáms í Bandaríkjunum.
Námskeiðið getur hjálpað þér að:
• Gera söluna auðveldari.
• Njóta starfsins betur.
• Byggjauppeldmóð.
• Ná sölutakmarki þínu.
• Svara mótbárum af öryggi.
• Öðlast meira öryggi.
• Skipuleggja sjálfan þig og söluna.
• Vekjaáhuga viðskiptavinarins.
FJÁRFESTING Í MENNTUN SKILAR ÞÉRARÐIÆVILANGT
INNRITUN OG UPPLÝSINGAR [ SÍMA 82411
0
tiesa
Það er
sama hverju þú þarf t
að pakka-veldu
tesapack
- tesapack, sterka
pökkunarlímbandið
tryggir hraða,
örugga og
hagkvæma
pökkun
í hvert sinn
STJÓRIMUIMARSKÓLIIMIM
c/o Konráð Adolphsson Einkaumboð fyrir Dale Carnegie námskeiðin"
tesapack
pökkunar
límbandið