Morgunblaðið - 03.05.1989, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ 1989
Þessi
sannar
SMrTH&
NORLAND
Nóatúni 4
Sími 28300
Jakarta, Bankok. Reuter. Daily Telegraph.
HUN SEN, forsætisráðherra
alþýðulýðveldisins Kampútseu,
sem stofnað eftir Víetnamar
kollvörpuðu ríkisstjórn Rauðu
khmeranna árið 1978, lýsti því
yfir á mánudag að landið væri
ekki lengur alþýðulýðveldi og
að heiti þess hefði verið breytt
í Kambódíu. Hun Sen boðaði
jafhfi'amt til ftjálsra kosninga
og sagði að þingið hefði sam-
þykkt nýjan þjóðfána og að
gerðar yrðu ótilgreindar
stjómarskrárbreytingar. Hann
sagði að þingið hefði fallist á
breytingamar til að greiða fyr-
ir samkomulagi við skæruliða,
undir sljórn fyrmm konungs
landsins, Norodoms Shihano-
uks prins, sem ásamt Rauðu
khmerunum hafa herjað hafa
á leppsljóra Víetnama í Phnom
Penh, höfúðborg Kambódíu, í
yfir 10 ár.

Norodom Sihanouk prins
Hun Sen, átti í gær viðræður í
Jakarta við Shihanouk prins og
Son Sann, leiðtoga tveggja af
þremur skæruliðahreyfingum sem
beijast gegn kambódísku stjórn-
inni. Hun Sen sagði að Shihanouk
prins væri reiðubúinn að snúa aft-
ur til Kambódíu að því tilskildu
að víetnamskt herlið hverfi á braut
og ríkisstjómin beiti sér fyrir
auknum tilslökunum í friðarátt.
Víetnamsstjórn hefur heitið því að
brottflutningi víetnamsks herliðs
frá Kambódíu verði lokið fyrir
septemlok á þessu ári.
Hun Sen sagði jafnframt að
þeir hefðu verið sammála um
nauðsyn þess að efna til alþjóð-
legrar ráðstefnu sem gegndi því
hlutverki að stofna fjölþjóðlegar
eftirlitssveitir til að fylgja friðar-
samkomulagi deiluaðila eftir. Þá
komust þeir að samkomulagi um
að hafna erlendri hernaðaraðstoð
þegar víetnamski herinn væri far-
inn frá landinu.
Heimildamaður innan raða
stjórnarandstæðinga sagði að
árangur hefði náðst í viðræðunum
en að væntanlegt hlutverk Rauðu
khmeranna í bráðabirgðaríkis-
stjórn, sem hugsanlega yrði mynd-
uð, væri helsti þröskuldurinn fyrir
samkomulagi.
Brezkir skólanemar
slakir í landafræði
St. Andrews. Frá Gudmundi Heiðarí Frímannssyni, fréttaritara Morgiinbladsins.
Fjórðungur 11 ára skólanema í Bretlandi getur ekki sagt til
um hvar Sovétríkin eða Bandaríkin eru á landakorti að því er
kemur fram i The Sunday Times sl. sunnudag. Ýmsir telja kunn-
áttuleysið afleiðingu nýrra kennsluhátta.
Blaðið lét gera fyrir sig könnun
í skólum á kunnáttu nemenda í
landafræði. Þá kom þetta í ljós
um risaveldin. Sama hlutfall getur
ekki staðsett Frakkland og einn
af hveijum sex getur ekki stað-
sett Stóra-Bretland.
Næstum helmingur getur alls
ekki staðsett Kyrrahafíð, sem
þekur um þriðjung jarðarinnar og
enn færri vita hvar Suður-Afríka
eða Ítalía eru.
Á fimmtánda ári getur einn af
hveijum íjórum ekki fundið Japan
eða Suður-Afríku á landakorti og
þriðjungur finnur ekki Kyrrahaf-
ið.
Sheila Lawlor, aðstoðarfram-
kvæmdstjóri Center for Policy
Studies, sem er einn af hug-
myndabönkum íhaldsmanna, hef-
ur gagnrýnt kennara fyrir að
Ieggja of mikla áherzlu á félags-
fræðikenningar á kostnað stað-
reynda. Hún segir að búast megi
við því að 15 ára börn kunni aðal-
atriði landafræði, vita til dæmis
hvar lönd EB séu, mannfjölda og
einkenni eins og gengið hafi verið
að vísu fyrir 20 árum síðan.
Fulltrúi Sambands brezkra
ferðaskrifstofa segir þessa van-
kunnáttu voðalega. Nemendur
nýskriðnir úr skóla viti kannski
hvað framleitt er á Fiji-eyjum eða
hvar kolanámur eru í Norður-
Ameríku, en þeir hafi ekki hug-
mynd um hvar Róm sé að finna.
Angela Rumbold, aðstoðar-
menntamálaráðherra, segir að
landafræði hafi misst gildi sitt
eftir að henni var blandað saman
við mannvísindi í námsskrá. Hún
segir að nú í vikunni verði sett á
laggirnar nefnd, sem á að endur-
skipuleggja landafræðikennslu
frá grunni og í henni muni sitja
.sérfræðingar og menn úr atvinn-
ulífinu.
Bretland:
Bretarí
evrópska
myntkerfið?
St. Andrews. Frá Guðmundi H. Frímanns-
syni, fréttaritara Morgunblaðsins.
HORFUR eru taldar á því að
Bretar muni taka þátt í evrópska
myntkerfinu frá og með árinu
1991. Enn er þó ágreiningur í
ríkisstjórninni um málið.
Ráðherrar í brezku ríkisstjóminni
telja horfur á því að Bretar gangi
inn í evrópska myntkerfið árið
1991, þegar þeir munu fara með
forsetaembættið í EB. Bretar hafa
neitað að tengja gengi pundsins
gengi annarra evrópugjaldmiðla á
þeim forsendum að það þrengdi
kosti þeirra við stjórn efnahags-
mála.
Thatcher hefur verið tengingunni
mótfallin, en Lawson, Ijármálaráð-
herra, og Howe, utanríkisráðherra,
hafa verið henni fylgjandi. De Mita,
forsætisráðherra ítala, sagði eftir
viðræður við Thatcher sl. föstudag
að hann teldi líklegt að Bretar
tengdust evrópska myntkerfinu.
Brezk yfirvöld hafa áhyggjur af
síaukinni efnahagssamvinnu EB.
Nú er tekið að ræða í alvöru stofn-
un seðlabanka EB og sameiginlegr-
ar myntar. Þeirri hugmynd hefur
brezka stjórnin vísað algerlega á
bug. En hún hefur áhyggjur af því
ef aðrar þjóðir innan EB muni taka
upp mynt EB og styðja seðlabanka
og því muni bandalagið skiptast í
tvennt. Talið er því að brezk stjórn-
völd vilji taka þátt í evrópska mynt-
kerfinu til að geta betur komið í
veg fyrir frekari sameiningu en um
leið geta sýnt fram á að þeir eru
góðir meðlimir EB.
Thatcher átti viðræður við hol-
lensk stjórnvöld um helgina. Lubb-
ers, forsætisráðherra, reyndi að
telja hana á að sættast á málamiðl-
un um evrópskan seðlabanka.
4 45 cm ►
45 cm
breiða
vélin
er góð
lausn!
LADY
PLUS45
frá
Siemens
Námsmenn í Kína
kreflast viðræðna
við stjórnvöld
Peking. Reuter.
RUMLEGA 60 kínverskir námsmenn fóm í gær á höfúðstöðvar
kínverska kommúnistaflokksins í Peking til að krefiast viðræðna
við stjórnvöld og hótuðu frekari fiöldamótmælum á morgun yrði
ekki gengið að kröfúm þeirra.
Námsmennirnir voru fulltrúar
nýstofnaðrar námsmannahreyf-
ingar, sem skipulagt hefur fjölda-
fundi í Peking undanfarnar tvær
vikur til að krefjast lýðræðis og
frelsis. Þeir afhentu embættis-
manni kommúnistaflokksins úr-
slitakosti hreyfingarinnar. Hún
krefst þes að stjórnvöld viðurkenni
hreyfinguna og efni til beinna við-
ræðna við hana. Námsmennirnir
sögðust gefa stjómvöldum frest
til hádegis í dag til að ganga að
SIEMENS
Eldhúsið
þitt er
ekki of
lítið
fyrir
upp
þvotta
véíT
kröfum hreyfingarinnar, ella yrði
efnt til mótmæla á morgun, en
þá verða 70 ár liðin síðan kínver-
skir námsmenn efndu til fjölda-
funda til að mótmæla íhlutun er-
lendra ríkja í landinu.
Háttsettir embættismenn hafa
síðan á laugardag átt í viðræðum
við nokkra námsmenn, aðallega
fulltrúa námsmannahreyfinga,
sem njóta stuðnings stjórnvalda. I
þeim viðræðum hefur einkum ver-
ið fjallað um spillingu meðal emb-
ættismanna og hafa fjölmiðlar
gert þeim góð skil. Talsmenn nýju
námsmannahreyfingarinnar hafa
hins vegar gert lítið úr viðræðun-
um og sagt að með þeim vilji
stjórnvöld skapa sundrungu meðal
námsmanna. Embættismennimir
hafa neitað að ræða við fulltrúa
nýju námsmannahreyfingarinnar
og segja að hún sé ólögleg.
Leiðtogar óháðrar námsmannahreyfingar í Peking hjóla hér til höfúðstöðva kínverska kommúnistaflokk-
isins til að krefiast viðræðna við stjórnvöld. Þeir hótuðu frekari fiöldamótmælum á morgun yrði ekki
gengið að kröfúm þeirra. Stjómvöld hafa hafnað viðræðum við hreyfinguna og sagt hana ólöglega.
Kambódía:
Miðar í samkomulagsátt