Morgunblaðið - 03.05.1989, Blaðsíða 40

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. MAI 1989
40 ___________
Guðmundur Guð-
laugsson - Minning
Fæddur24. októberl900
Dáinn 23. apríl 1989
Að hryggjast og gleðjast hér um fáa daga,
að heilsast og kveðjast það er lífsins saga.
Þegar við kveðjum föðurbróður
okkar, Guðmund Guðlaugsson,
kemur að sjálfsögðu margt í hug-
ann. Guðmundur frændi, eins og
við kölluðum hann alltaf, var sér-
staklega fágaður, glaðlegur og góð-
ur maður. Framkoma hans var slík
að unun var að því að umgangast
hann. Hann var sérstaklega barn-
góður og hlýr maður. Hann var
okkur systkinunum mjög kær.
Ógleymanlegar eru þær stundimar
þegar þeir bræðumir, faðir okkar
og Guðmundur, tóku saman lagið
á góðum stundum, ásamt Inga
mági sínum við undirleik Guðmund-
ar Jóhannssonar, frænda okkar,
þær féllu svo vel saman þessar
hljómmiklu tenórraddir að unun var
á að hlýða.
Við skulum nú líta lítillega yfir
lífshlaup Guðmundar frænda okkar.
Guðmundur Guðlaugsson fæddist
hinn 24. október 1900, á Efri-
Branná í Saurbæ í Dalasýslu og
var hann næst elstur 7 systkina.
Foreldrar hans vora hjónin Sig-
urlína Guðmundsdóttir og Guðlaug-
ur Guðmundsson, bæði ættuð af
Ströndum. Þau komu þaðan vorið
1900 með ársgamlan dreng sem
hét Pétur, en hann dó fulltíða mað-
ur hér í Reykjavík 1928. Á Efri-
Branná fæddust þau Guðmundur
sem við hér kveðjum og Magðalena
sem fæddist 6. september 1902. Á
þessum áram máttu þeir sem ekki
áttu jarðir hrekjast fram og tilbaka
milli misjafnra ábýla. Foreldrar
Guðmundar urðu að þessum sökum
að yfirgefa Efri-Brunná og flytjast
búférlum. Næstu árin bjuggu þau
að Kletti í Geiradal, lítilli jörð á
fögrum stað. Þar vegnaði fjölskyld-
unni vel þrátt fyrir þröngan húsa-
kost. Fjölskyldan stækkaði á þess-
um árum og á Kletti fæddust 3 af
systkinum Guðmundar, þau Guðrún
fædd 23. mars 1904, látin fyrir
mörgum áram, Benedikt fæddur
1. desember 1905 og Leó fæddur
27. mars 1909. Eitt barn munu
foreldrar Guðmundar hafa misst
nýfætt meðan þau bjuggu á Kletti.
Ekki fékk fjölskyldan að búa til
frambúðar að Kletti, því vorið 1910
urðu þau að taka sig upp með 6
ung börn og fluttu þá á litla dala-
jörð sem heitir Bakki í Geiradal.
Aftur var bjart framundan. Hinn
5. ágúst 1912 fjölgaði enn í fjöl-
skyldunni, en þá fæddist Arnór
Aðalsteinn. Móðurinni heilsaðist vel
eftir barnsburðinn og hún hafði að
orði að aldrei hefði hún náð sér
eins og fljótt eftir bamsburð eins
og þá.
En það er jafnan stutt miili sorg-
ar og gleði. Sigurlína móðir þeirra
systkina lést hinn 30. nóvember
1912, eftir stutta sjúkralegu.
Skyndilega stóð heimilisfaðirinn
einn uppi með 7 börn. Margur mað-
urinn hafði sjálfsagt látið bugast,
eftir að hafa misst konu sína frá
svo stóram hópi ungra barna, en
hann Guðlaugur á Bakka lét ekki
bugast og kom barnahópnum sínum
í fóstur hjá skyldum og óskyldum.
Öllum systkinunum vegnaði vel hjá
fósturforeldram sínum. Sá yngsti í
hópnum, Arnór Aðalsteinn, fór í
fóstur til nafna síns að Tindum í
Geiradal, en Guðmundur sá sem við
kveðjum hér í dag fór að Króks-
fjarðarnesi og ólst upp hjá hjónun-
um Þuríði Runólfsdóttir og Ólafi
Eggertssyni hreppstjóra. Ekki naut
Guðmundur þó lengi umönnunar
Þuríðar, því hún lést 1913. Ólafur
í Nesi reyndist Guðmundi vel. Börn
Ólafs, Bjarney og Jón litu ávallt á
Guðmund sem bróður. Guðmundur
var í Króksfjarðamesi fram undir
tvítugs aldur og vann þar þau störf
er til féllu.
í tvo vetur stundaði Guðmundur
nám við Héraðsskólann á Núpi í
Dýrafirði. Að námi loknu lá leiðin
til Reykjavíkur. Vann hann við
landbúnaðarstörf bæði á Vífilsstöð-
um og á Reykjum í Mosfellssveit.
En útþráin hefur lengi blundað í
landanum. Kannski hefur bernska
Guðmundar komið á hann einhveiju
róti, jafnvel þó hann hafí dvalið hjá
góðu fólki og honum hafí liðið vel.
Upp úr 1920 hélt' Guðmundur út í
hinn stóra heim. Eins og svo marg-
ur íslendingurinn hélt hann fyrst
til Danmerkur. Á Jótlandi dvaldi
hann í nokkur ár og vann þar við
ýmis landbúnaðarstörf. En hann
vildi sjá meira af heiminum. 1926
hélt hann til Bandaríkjanna og bjó
um skeið í Chicago, en fluttist síðar
suður á bóginn og bjó í mörg ár í
Kaliforníu. Lengst af vann hann við
sölumennsku hjá tryggingafélagi.
Hann frændi okkar átti sér áhuga-
mál sem tók hug hans allan. Það
var söngurinn. Eins og fyrr hefur
komið fram hafði hann mjúka og
tæra tenórrödd, sem hljómaði vel
allt fram á efri ár. í nokkur ár sótti
han söngnám og söng síðan við
ýmis tækifæri, bæði í einsöng í
óperettum, í kirkjum og í samkór-
um. Það er ekki ósennilegt að Guð-
mundur hefði náð langt í söngnum
hefði hann byijað fyrr í söngnámi.
Minningin um sönginn og söngfé-
lagana var ávallt ofarlega í huga
Guðmundar. Víst er að söngur hans
hefur heillað menn og lyft þeim upp
frá amstri dagsins, eða eins og seg-
ir í ljóði norska skáldsins B. Bjöm-
sons (í þýðingu M. Jochumssonar):
Söngurinn göfgar, hann lyftir í Ijóma,
lýðanna kvíðandi þraut,
söngurinn vermir og vorhug og blóma
vekur á köldustu braut,
söngurinn yngir, við ódáins hljóma
aldir hann bindur og stund,
hisminu breytir í heilaga dóma,
hijóstrinu í skínandi lund.
Allnokkrar upptökur átti Guðmund-
ur með söng sínum frá Banda-
ríkjunum. Plötusafn átti hann stórt
og gott. Hann spilaði mikið plötur
sér til afþreyingar, enda var hann
gjörkunnugur stórverkum gömlu
meistaranna.
Stundum hefur verið sagt að
menn sæki ekki gæfuna eða ham-
ingjuna langt út í lönd, en sú kenn-
ing afsannaðist alfarið á Guð-
mundi, því hann fann sannarlega
hamingjuna í Bandaríkjunum. Þar
kynntist hann og gjftist yndislegri,
fallegri og góðri íslenskri konu,
Borghildi Pétursdóttur, prests frá
Eydölum. Svona eru atvikin undar-
leg, að þau skyldu bæði koma frá
gamla landinu og hittast þama í
ys og þys hins stóra heims. Þama
áttu þau saman mörg góð ár. Þeim
Guðmundi og Borghildi var ekki
bama auðið. En römm er sú taug
sem rekka dregur föðurtúna til.
Árið 1966 ákváðu þau að flytjast
heim til íslands. Borghildur átti son
hér heima frá fyrra hjónabandi,
Svein Kjartansson. Þeir Guðmund-
ur og Sveinn stjúpsonur hans vora
miklir vinir. Guðmundur átti enn-
fremur 5 systkini á lífi á Islandi.
Hinn 25. júní 1966 komu þau
síðan alkomin heim til íslands á
nýjan leik, Guðmundur eftir 40 ára
dvöl í Bandaríkjunum. Búslóðin var
send alla leið frá Kalifemíu. Þau
eignuðust heimili hér í Reykjavík,
fyrst á Laugateig 12, en síðar á
Hringbraut 47. Þau hjónin náðu
sameiginlega að skapa sér vinalegt
og aðlaðandi heimili, þar sem allt
bar vott um einstaka smekkvísi og
listrænan huga. Gestrisni þeirra var
frábær.
Guðmundur réðst til starfa hjá
Húsgagnaverslun Guðmundar Guð-
mundssonar á Laugavegi 166 og
starfaði þar um langt árabil, eða
allt fram á níræðisaldur, er hann
hætti störfum. Starf sitt rækti hann
af einskæram áhuga og samvisku-
semi.
Guðmundur var góðum gáfum
gæddur og vel lesinn og kunni vel
að segja frá atvikum og atburðum
er á daga hans hafði drifið, jafnt
hér heima og erlendis. Hjá okkur
systkinum lifir minningin um hinn
sanna góða frænda eins og hann
bestur getur orðið. Hann var hinn
sanni heiðursmaður. Guðmundur
var okkur sérlega góður og vinskap-
ur hans og alúðlegheit við Guðbjörn
bróður okkar gleymast seint. Þávar
vinskapur hans og föður okkar,
yngsta bróður hans, sérlega mikill.
Fyrir nokkrum vikum síðan kom-
um við saman systkinin ásamt Guð-
mundi frænda og foreldram okkar.
Lítill drengur var þá skírður í höfuð-
ið á Guðmundi. Þetta var í síðasta
skipti sem flest okkar sáu hann.
Skömmu síðar lagðist hann inn í
sjúkrahús og átti þaðan ekki aftur-
kvæmt.
Elsku Ebba, góður Guð styrki
þig og styðji í sorginni.
Addi, Bogga og Bjössi
Mig langar að minnast vinar
míns Guðmundar Guðlaugssonar
sem lést 23. apríl sl. og verður jarð-
sunginn frá Neskirkju í dag.
Eg kynntist Guðmundi og konu
hans Borghildi Pétursdóttur fyrir
25 áram. Var það á íslendinga-
skemmtun í Los Angeles þar sem
ég var gestkomandi. Hápunktur
þeirra skemmtunar var fjöldasöng-
ur gestanna, þar sem Guðmundur
stóð fremstur og söng við mikla
reisn og leiddi sönginn. Var það
auðheyrt að þar fór mikill söngmað-
ur enda átti ég eftir að kynnast því
betur síðar.
Guðmundur flutti ungur héðan
af landi. Lá leið hans fyrst til Dan-
merkur, þar sem hann stundaði
bústörf. Ævintýraþrá hans dró
hann svo vestur til Bandaríkjanna.
Eigi leið á löngu þar til hann hafði
fengið atvinnu og m.a. starfaði
hann um tíma sem viðgerðarmaður
hjá Dictaphone, fyrirtæki í Chicago.
Var hann síðan ráðinn sölumaður
hjá því fyrirtæki og seldi fyrirtækj-
um og stofnunum þessa heims-
þekktu hljóðrita. Guðmundi líkaði
vel sölustörfm og síðar réðst hann
til tryggingafélags þar í borg, sem
sölumaður líftrygginga. Fyrirtæki
þetta ákvað svo að færa út kvíam-
ar og takast á við markaðinn í hinu
vaxandi fylki Kalifomíu. Varð það
úr að Guðmundur og nokkrir starfs-
félagar hans tóku þetta verkefni
að sér og flutti hann þá til Los
Angeles.
Skemmtilegt var að heyra Guð-
mund lýsa þessum árum sínum er-
lendis, en þau urðu um 50.
í Los Angeles fékk hann úthlutað
sínu svæði og varð vel ágengt, enda
alkunna að Bandaríkjamenn hafa
t
Hjartkær móðurbróðir okkar,
SIGURÐUR GUÐMUNDSSON,
Bergþórugötu 16,
Reykjavík,
lést 11. apríl. Jarðarför hans fór fram í kyrrþey eftir hans ósk.
Guðrún Ingimundardóttir.
t
Eiginmaður minn,
HJÁLMAR S. THOMSEN
múrari,
andaðist á heimili sínu að morgni sunnudags 30. apríl.
Fyrir hönd aðstandenda,
Margrét Thomsen.
t
Faðir okkar, tengdafaðir og afi,
GUÐJÓN EINARSSON,
Kleppsvegi 66,
er látinn
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Þeim sem vilja minnast hans er bent á Krabbameinsfélag (slands.
Aðstandendur.
t
Bróðir minn,
GUÐMUNDUR ÓFEIGSSON,
Brávallagötu 6,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 5. maí kl.
15.00.
Fyrir hönd systkina hins látna,
Guðrún Ófeigsdóttir.
t
Eiginmaöur minn og faðir okkar,
BJÖRN ÞÓRARINSSON
frá Kílakoti,
Framnesvegi 61,
lést á lyflækningadeild Landspítalans laugardaginn 29. apríl.
Guðrún Ásbjörnsdóttir og börn.
Lokað
Skrifstofan er lokuð í dag vegna útfarar ÓLAFS
ÞORGRÍMSSONAR, hæstaréttarlögmanns.
Kjartan Reynir Ólafsson,
Háaleitisbraut 68.
mikla þörf fyrir tryggingar á öllum
sviðum. Ýmsar nýjar söluaðferðir
tók Guðmundur upp, t.d. að fylgj-
ast með fæðingum í þeim fjölskyld-
um sem bjuggu á hans svæði og
gáfu þar með möguleika til frekari
trygginga. Viðskiptahópurinn
stækkaði stöðugt og mér er auð-
velt að skilja að fólki hafi verið
ánægja að eiga þessi þýðingarmiklu
viðskipti við Guðmund.
Þrátt fyrir erilsama sölumennsku
gaf Guðmundur sér alltaf tíma til
þess að stunda söng enda hafði
hann afskaplega fallega tenórrödd.
Helst vildi hann syngja í kirkjum
og gerði það bæði í Chicago og Los
Angeles.
Það var ekki fyrr en Guðmundur
var 57 ára að hann hitti sína ást í
lífinu. Nokkru áður hafði flust vest-
ur glæsileg kona af íslandi. Fór
ekki hjá því í samfélagi íslendinga
í Kaliforníu að eftir henni væri tek-
ið, enda varð hún hvers manns
hugljúfi með sinni léttu og fínlegu
framkomu. Þessi kona var Borg-
hildur Pétursdóttir og giftu þau sig
í Las Vegas á 40 ára afmælisdegi
hennar.
Það var svo á heimili þeirra sem
mér ókunnugri í stórborginni var
tekið með kostum og kynjum, af
bláókunnugu og óskyldu fólkinu.
Fór ekki hjá því að ég tengdist
þeim hjónum innilegum vináttu-
böndum á skammri dvöl minni
vestra. Árið 1966 ákváðu þau að
flytjast heim til íslands og settust
að á Laugateigi 12 hér í borg. Nú
var styttra að heimsækja þau, enda
fjölgaði heimsóknum mínum, og
enn þaðan, sem og á síðara heimili
þeirra við Hringbraut, era margar
góðar minningar bundnar.
Þótt fullorðinn væri, reyndar að
nálgast lögskipaðan hvíldaraldur,
vildi Guðmundur ekki hætta að
vinna, enda líkamlega og andlega
eins og tuttugu árum yngri. Hygg
ég að hið góða og innilega samband
þeira hjóna hafi valdið því. Réðst
hann þá til trésmiðjunnar Víði og
seldi þar húsgögn í verslun fyrir-
tækisins í nokkur ár.
Síðustu árin fékk hann þrisvar
sinnum alvarleg heilaáföll, en stóð
alltaf upp aftur. Að lokum þoldi
hann ekki fjórða áfallið og hefur
nú lagt í sína hinstu för.
Það var mér, svo mikið yngri
manneskju, mikil ánægja að kynn-
ast þessum manni af gamla skólan-
um. Hinn mikli tónlistarunnandi,
einlægi Carúso aðdáandi og hjarta-
hlýi maður sem dvalið hafði nær
alla sína ævi erlendis hafði jákvæð
og góð áhrif á alla sem í kringum
hann vora. Var það sérstök án-
ægja, að í síðasta skiptið sem við
hittumst, við skírn yngsta barns
míns í síðasta mánuði, var hann þar
aldursforsetinn og eins og sérstakur
heiðursgestur sem naut sín vel á
góðra vina stund.
Hafi hann okkar innilegustu
þökk fyrir.
Elsku Bebba mín, innilegustu
samúðarkveðjur.
Elísabet S. Ottósdóttir
Þegar hringt var til mín sunnu-
daginn 23. apríl og mér sagt að
vinur minn Guðmundur Guðlaugs-
son væri látinn kom sú fregn mér
ekki á óvart. Guðmundur var orðinn
háaldraður maður og hafði fengið
heilablæðingu þrisvar fyrir nokkr-
um áram. Eftir þau áföli náði hann
sér þó svo vel að undrum sætti
enda var hann gæddur óvenjulegum
krafti og vilja til að ná bata. En
þegar fjórða áfallið dundi yfir varð
maðurinn með ljáinn yfirsterkari.
Guðmundur Guðlaugsson fædd-
ist 24. október árið 1900 á Efri-
Brunná í Dölum. Foreldrar hans
vora Guðlaugur Guðmundsson og
Sigurlína Guðmundsdóttir er þá
bjuggu þar. Þegar Guðmundur var
á öðra ári fluttist fjölskyldan að
Kletti í Geiradalshreppi. Þar átti
Guðmundur heima til tíu ára aldurs
að fjölskyldan flutti að Bakka í
sömu sveit. Þrátt fyrir harða
lífsbaráttu vegnaði fjölskyldunni vel
þessi ár og árið 1912 vora börnin
orðin sex talsins. Það var því mikið
reiðarslag þegar móðir Guðmundar
veiktist skyndilega og lézt haustið
1912. Vorið 1913 brá Guðlaugur
búi, en vinir og ættingjar tóku böm-