Morgunblaðið - 13.05.1989, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. MAÍ 1989
Logið með þögninni
eftirSverri
Hermannsson
Séra Ámi Þórarinsson sagði að
Snæfellingar væm snillingar í að
ljúga með þögninni. Þetta rifjaðist
upp fyrir mér við lestur greinar
blaðamannsins E. Hirst í Morgun-
blaðinu sl. miðvikudag.
Grein E. Hirst er illa strokkað
tilberasmjör, en upplýslr kannski
hvað hún telur að eigi að vera „hlut-
verk fjölmiðla eins og fréttastofu
Stöðvar tvö“, eins og hún sjálf
kemst að orði.
Á liðnum vetri var það að Ó.
Grímsson, fjármálaráðherra, þóttist
svo aðþrengdur að hann brá á það
ráð að láta undirsáta sinn í fjár-
málaráðuneytinu gefa „Pressunni“
upplýsingar um biðlaun Sverris
Hermannssonar. E. Hirst tók strax
vel við sér og rannsakaði málið
gaumgæfilega og flutti það ræki-
lega á Stöð tvö með þeim umbún-
aði, að það væri undantekning og
ætti við Sverri einan, enda hefði
hann riðið fyrstur á vaðið. Raunar
kveður við sama tón í Morgunblaðs-
grein fréttamannsins. Auðvitað
hafði E. Hirst fengið um það upplýs-
ingar á Alþingi að fjölmargir þing-
menn höfðu notið sömu kjara og
Sverrir, þegar þingsetu þeirra lauk.
En frá því sagði hún aldrei. Þagði
um það og hagaði sér eins og Snæ-
fellingur að sögn sr. Árna.
Blaðamaðurinn reynir að finna
sérstöðu Sverris með því að hann
hafi sjálfur sagt af sér þing-
mennsku, en ekki verið felldur frá
kosningu til þings eða ákveðið sjálf-
ur að fara ekki í framboð.
En snýst málið um þetta?
Hvert er aðalatriði málsins?
Aðalatriði málsins er auðvitað
það, að maður, sem hættir þing-
mennsku, fær greidd biðlaun frá
Alþingi, enda þótt hann þiggi
samtímis laun annarsstaðar frá.
Sama gildir um ráðherra í sex
mánuði. Og sannanlega hafa nær
tveir tugir þingmanna gert það á
þeim tíu árum, sem lögin hafa gilt,
auk annarra sem voru komnir á
eftirlaun hjá Alþingi og annarsstað-
ar.
En um þetta þagði snæfellingur-
inn E. Hirst. Henni hefir fundizt
það of mikil útideyfa að eltast við
heilan hóp fyrrv. þingmanna, auk
þess sem hún með hinum hættinum
fylkti drengilega liði með sjálfum
fjármálaráðherranum. Meðal ann-
arra orða: Hefir E. Hirst ekki spurzt
fyrir um laun hr. Ó. Grímssonar í
Háskólanum í maí, júní ogjúlí 1983,
á sama tíma og hann þáði full bið-
laun frá Alþingi?
En það má segja fleiri frægðar-
sögur af E. Hirst. Samtímis og hr.
Ó. Grímsson lét upplýsa „Pressuna"
fékk hann einkavin sinn, Benedikt
Þórðarson, forstöðumann Hlutafé-
lagskrár, til að senda bankaeftirliti
Seðlabanka íslands að næturlagi
tuttugu ára gamla tilkynningu um
skipan stjórnar Ögurvíkur hf., til
að færa sönnur á að Sverrir Her-
mannsson sæti enn í stjórn í fyrir-
tækinu, þrátt fyrir að hann væri
orðinn bankastjóri. Hlutafélaga-
skráin er vafalaust ömurlegasta
fyrirbrigði íslenskrar opinberrar
þjónustu, og er þá langt til jafnað.
Það heyrir fremur til undantekning-
ar en hitt að fyrirtæki tilkynni um
breytingu á högum sínum, sem
þeim þó ber, enda ekki eftir neinu
gengið af hálfu þessarar ördeyðu.
Þar eru vandlega skráð fyrirtæki
þar sem enginn stjórnarmanna er
ofar moldu.
Og nú komst hnífur E. Hirst í
Sverrir Hermannsson
feitt. Nammi-namm! Hún skundaði
niður á Lindargötu í Hlutafélaga-
skrá að gegna „hlutverki fjölmiðla
Refskák í kjaramálum
efitir Halldór Blöndal
Það er áreiðanlega rétt, sem ráð-
herramir Halldór Ásgrímsson og
Jón Sigurðsson sögðu aðspurðir í
efri deild sl. miðvikudagskvöld, að
menn áttu að geta sagt sér það
sjálfir, að gengisfelling kæmi í kjöl-
far kjarasamninganna. Þó hafa nær
engar kauphækkanir orðið síðan á
vordögum í fyrra. Það er því ekki
hægt að kenna laununum um verð-
bólguna nú eftir áramótin. Hún
skýrist af aukinni íjárheimtu ríkis-
ins með hærri sköttum og gjöldum
fyrir opinbera þjónustu. Og svo
auðvitað af endurteknum gengis-
fellingum og gengissigi.
Ríkisstjómin getur ekki skotið
sér undan þeirri ábyrgð að hafa
gert samninga við BSRB, áður en
samið var úti á hinum almenna
vinnumarkaði. Ríkisstjórnin gaf
m.ö.o. tóninn. Og nú höfum við
heyrt af vömm ráðherra viðskipta-
mála og sjávarútvegsmála að tónn-
inn var falskur. Samningurinn við
BSRB kallaði á gengisfellingu með
tilheyrandi verðbólgu og hækkun
Ijármagnskostnaðar. Formaður
BSRB hefur lýst því yfír, að hann
telji gengisfellinguna svik við opin-
bera starfsmenn. Á hinn bóginn
hefur forsætisráðherra lofað út-
flutningsframleiðslunni „viðun-
andi“ samkeppnisstöðu. Auðvitað
verður staðið við það fyrirheit!
AMERISKA
GARDSLÁTTUVÉLIN
NÝ SENDING
Frábær vinnuhestur í
heimilissláttinn! 3,5 hestafla
Briggs & Stratton mótor.
20 tommu hnífur.
Ótrúlega gott verð vegna
hagstæðra samninga við
verksmiðjuna!
Aðeins kr. 15.900,-
G.Á. Pétursson hf.
Iláttuvéla
markaðuiinn
Nútíðinni Faxafeni 14,
sími 68 55 80
„Þá er það ekki síður
alvarleg afleiðing
kjarasamninganna við
BSRB, að Qármálaráð-
herra hafði ekki hugs-
að skákina til enda.
Leikfléttan gekk ekki
upp.“
Þá er ekki síður alvarleg afleiðing
kjarasamninganna við BSRB, að
fjármálaráðherra hafði ekki hugsað
skákina til enda. Leikfléttan gekk
ekki upp. Aftur og aftur hafði hon-
um tekist að snúa forystuliði Al-
þýðubandalagsins til liðs við sig á
Halldór Blöndal
uppreisnarstundu og var nema von
að hann teldi sig geta leikið sama
leikinn við félaga sína í forystuliði
BHMR. En þeir vom orðnir svo
vanir loforðum þeirra Ólafs Ragn-
ars og Svavars og yfirboðum, að
nú átti að sýna þjóðinni, hvemig
ráðherrar Alþýðubandalagsins
stæðu við orð sín. Það er nærtæk-
asta skýringin á þeirri miklu hörku,
sem hlaupið hefur í deiluna, — og
nærtæk skýring í raun og vem.
Vonbrigðin urðu sár og snemst
brátt upp í reiði, þegar ummæli
forsætisráðherra og fjármálaráð-
herra fóm að heyrast og sjást.
„Vitfirring", sagði forsætisráð-
herra, sem brá sér til Ungveija-
lands lítilla erinda nú í vikunni og
lét öðmm eftir að kljást við þau
vandamál, sem nú em að hrannast
upp. Það má vera, að honum hafi
þótt það til vinsælda fallið en öðmm
skynsamlegt, en samt sem áður var
kjaradeilan við háskólamenntaða
ríkisstarfsmenn jafnóleyst og áður
þegar hann kom heim og þetta er
skrifað.
Höfundur er varaformaður Sjálf-
stæðisflokksins.
ÖÐRUVÍSIMÁLVERK
Myndlist
Bragi Asgeirsson
Það má til sanns vegar færa,
að málarinn Daði Guðbjörnsson
skeri sig allnokkuð úr í málverki
dagsins.
Hann dýrkar hið skreytikennda
og glaðhlakkalega á fullu og hirðir
ekki um meinta vandlætingu félaga
sinna og löggiltra fræðinga, sem
telst lofsvert hugrekki.
Ekki em svo mörg ár síðan, að
hið hreint skreytikennda í málverki
var með öllu útskúfað og sett und-
ir skilgreininguna krúsidúllur og
hnoð.
Það var þeim mun merkilegra,
að fremstir í flokki vom hér ein-
mitt fulltrúar óhlutlæga málverks-
ins, sem studdust sjálfir einungis
við sammna flata, lína og forms,
sem í innsta eðli sínu hlýtur ávallt
að teljast skreytikennt. Enda
gengu sumir andstæðingar þeirra
svo langt að kenna slíka list við
veggfóður og gardínur.
En þeir vora nú einmitt, vel að
merkja, að leitast við að Iosa mál-
verkið undan hinu skreytikennda
og'leita óhlutstæðs einfaldleikans
í hreinum litaflötum ásamt hinu
afdráttarlausa og tjáningaríka mál-
verki „peinture ure“.
Fyrir slíkum var list málara líkt
og Austurríkismannsins Gustavs
Klimt væmin litasúpa, og þeir gáfu
(og gefa) lítið fyrir list sporgöngu-
manns hans Friedensreich Hund-
ertwassers.
En hér var um fræðilega ein-
stefnu og Qarstýringu að ræða, því
að báðir þessir menn era mikils
metnir í samtímanum og frægð
Gustavs Klimt hefur t.d. aldrei ver-
ið meiri.
Eins og Jugendstíllinn hefur öðl-
Daði Guðbjörnsson
ast nýtt inntak á síðustu tímum
þá hefur þráin eftir íburði og vön-
duðu handverki aldamótaáranna í
brúkslist og hvers konar hönnun
aukist til allra muna. Og hinn fjar-
ræni og stásslegi stíll millistríðsár-
anna „Art Deco“ sækir jafnvel aft-
ur á, en nafnið er stytting á langa
titlinum „l’Exposition Internati-
onale des Arts décorativs et Ind-
ustriels modernes", deildar á
heimssýningunni í París árið 1925.
Mörgum líkar einfaldlega ekki
lengur hinar kassalaga og geldu
vistarvemr, hönnun eða brúkshlut-
ir funkis-stílsins, hagnýtistefnunn-
ar né hin staðlaða fjöldahönnun og
til að einfalda alla hluti, má segja
að mávastellið hennar ömmu sé
komið í tízku á ný! Þeir tímar em
að renna upp, er fólk kastar frá
sér pappa- og plastmálum og vill
fá glerið og postulínið á ný, enda
flestir drykkir, heitir sem kaldir,
öllu bragðbetri úr þeim hörðu,
upprunalegu og náttúmlegu ílát-
um.
Ég er hvorki að líkja list Daga
Guðbjörnssonar við .Gustav Klimt
né Jugendstílinn heldur að vísa til
þess, að ný gildi em hvarvetna að
ryðja sér til rúms og þeirra sér
m.a. stað í myndverkum þessa
listamanns.
Daði sýnir sjö stór málverk, sem
hann hefur lokið við á síðustu
ámm, en hann er iðulega lengi með
hvert verk jafnvel fleiri ár, í FÍM-
salnum á horni Garðastrætis og
Ránargötu.
Og eins og fyrr em verkin æði
skreytikennd, en nú hafa þau öðl-
ast meiri litræna dýpt og lífræn
útfærslan er hreinni og klárari.
Þetta kemur einna best fram í
mynd nr. 1, „Tími“, sem Listasafn
íslands festi sér og valdi hér vísast
rétt.
GrafTkin, sem Daði lætur fljóta
með í kjallaranum, sýnir svo ekki
verður um villst, að hann leggur
nú meiri áherslu á afdráttarlausa
og hreina tjáningu.
Og af öllu þessu má ráða, að
Daði sé vaxandi listamaður, sem
gæti mikið látið að sér kveða í
framtíðinni, sem hann og hefur
vafalaust fullan hug á.