Morgunblaðið - 16.07.1989, Blaðsíða 36

SYKURLAUST FRA WRIGLEY’S
JBFÆrJFÆAfÆ?
ærtroa
Efstir á blaði
FLUGLEIÐIR
MORGHNBLAÐID, ADALSTRÆTI '6, 101 REYKJA VÍK
TELEX 2127, PÓSTFAX 681811, POSTHÓLF 1555 / AKVREYRI: HAFNARSTRÆTl 85
SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 1989
VERÐ í LAUSASÖLU 80 KR.
Akureyri- Reykjavík:
Ljósleiðara-
samband
í lok ársins
„ Allar línur upptekn-
ar“ úr sögunni
í LOK ársins
kemst vænt-
anlega á beint
ljósleiðara-
samband milli
Akureyrar og
Reykjavikur,
með þeirri
undantekn-
ingu þó að notast verður við staf-
rænt radíósamband milli
Reykjavíkur og Akraness. Þetta
mun hafa í för með sér að rásum
á strengnum norður fjölgar í
2.000 úr uni 960. Gamalkunnuga
hljóðmerkið, sem gefúr til kynna
að allar rásir séu uppteknar,
ætti því að verða fátíðara í eyrum
Reykvíkinga og Akureyringa, að
sögn Páls Á. Jónssonar tækni-
fræðings hjá Pósti og síma.
Enn er eftir að leggja streng frá
Varmá í Mosfellssveit til Akra-
ness og hefur sæstrengur yfir Hval-
ijörð þegar verið keyptur. Stafræna
radíótengingin, sem er á milli Akra-
ness og Reykjavíkur, gefur hins
vegar kost á mjög góðu sambandi
milli Reykjavíkur og Akureyrar og
allra staða þar á milli, að sögn Páls.
Páll segir að ljósleiðarastrengur-
inn geti í framtíðinni borið miklu
fleiri rásir, það fari eftir þeim bún-
aði, sem settur sé á hann. Auk
þess bjóði ljósleiðararnir upp á bein-
ar sjónvarpsrásir milli staða.
Óvenjuleg aðgerð:
Æxli skorið af
augnloki hests
STÓRT æxli
var fjarlægt
af augnloki
hests í
Reykjavík nú
í vikunni. Sex
læknar tóku
þátt í aðgerð-
inni; tveir
dýralæknar
og fjórir, sem
sérhæfðir eru
í að lækna menn.
Hesturinn var svæfður meðan á
aðgerðinni stóð og var til þess
notuð svæfingavél, sem nýlega var
keypt til landsins. Hesturinn var
skoðaður síðastliðinn föstudag og
leit þá út fyrir að aðgerðin hefði
tekist vel.
Bifreið valt í
Norðurárdal
ALVARLEGT umferðarslys varð
á þjóðveginum við Hvamm í
Norðurárdal um hádegisbilið í
gærdag er bíll valt þar út af veg-
inum.
rennt var í bílnum er óhappið
varð og samkvæmt upplýsing-
um sem blaðið fékk mun fólkið
hafa slasast mikið. Þyrla Land-
helgisgæslunnar var send á staðinn
og náði hún í þá slösuðu og flutti
til Reykjavíkur. Grunur ieikur á að
um ölvun við akstur hafi verið að
ræða.
Morgunblaoiö/Porkell
Dóra Guðrún Ólafsdóttir, 5 ára, frá Svínafelli í Öræfúm, færði forseta íslands blómvönd við komuna til Austur-Skaftafellssýslu í
gærmorgun.
Skaftfellingar heilsa forsetanum
ÖræCasveit, frá Þórunni Þórsdóttur, blaðamanni Morgunblaðsins.
„SEINNA getið þið sett bekk á milli trjánna og trúlofað ykkur
þar,“ sagði forseti Islands, frú Vigdís Finnbogadóttir, við börn
úr Öræfasveit þegar hún gróðursetti trjáplöntur í Hofshreppi í
gærmorgun.
Forsetinn kom til Austur-
Skaftafellssýslu í gær og
heimsókninni þangað lýkur
síðdegis í dag. Sólarlaust var við
komuna, en skömmu síðar kom
sólin fram úr skýjunum. Vél flug-
málastjórnar flutti forsetann til
Fagurhólsmýrar, þar sem lent var
laust eftir kl. 9.00 í gærmorgun.
Á flugvellinum tók sýslunefnd
Austur-Skaftafellssýslu á móti frú
Vigdísi, Kornelíusi Sigmundssyni,
forsetaritara, og konu hans, Ingu
Hersteinsdóttur. Fimm ára telpa
frá Svínafelli í Öræfum, Dóra
Guðrún Ólafsdóttir, færði forset-
anum blómvönd á flugvellinum.
Þaðan var ekið í Hofgarð, þar sem
forsetinn heilsaði upp á Öræfinga.
Með aðstoð barna úr sveitinni,
gróðursetti hún þijár tijáplöntur
utan við félagsheimilið í Hof-
garði. Eftir það var boðið upp á
kaffi og Þorsteinn Jóhannsson
oddviti í Svínafelli færði frú
Vigdísi trafakefli að gjöf. Keflið
er smíðað úr birki frá Skaftafelli
og fagurlega útskorið. í keflið er
nafn forsetans grafið og á hliðar
þess ljóðlínur úr kvæðinu „Fróni“
eftir Einar Benediktsson. Vigdís
þakkaði hlýjar móttökur og höfð-
ínglega gjöf. Hún minntist þess
þegar hún var sjálf leiðsögumaður
og benti erlendum ferðamönnum
á trafakefli í Þjóðminjasafninu.
Þá kvaðst hún hafa sagt frá að
þau væru oft gefin sem tryggða-
pantar þegar ungt fólk trúlofaði
sig. Því hlyti hún að álykta að
hún væri nú trúlofuð Öræfingum
og fullvissaðí gestgjafa sína um
að þá myndi hún aldrei svíkja.
Ur Hofgarði lá leiðin í þjóðgarð-
inn í Skaftafelli. Þaðan var ekið
að Jökulsárlóni, þar sem farið var
í bátsferð. Að svo búnu var hald-
ið að Hrollaugsstöðum í Borgar-
hafnarhreppi og því næst í Al-
mannaskarð. Eftir það var ekið
að Stafafelli, komið að Reyðará
og boðið var til kvöldverðar í
Höfn í Hornafirði. í dag fer frú
Vigdís meðal annars á Skálafells-
jökul, kemur í Haukafell og
Bjarnaneskirkju. Heimsókn for-
seta íslands í Austur-Skaftafells-
sýslu lýkur kl. 18.30 í kvöld.
Tíðni bij óstkmbbameins
eykst hröðum skrefum
Helmingi algengara nú en fyrir röskum aldarflórðungi
Á UNDANFÖRNUMÍ áratugum hefúr tíðni brjóstakrabbameins auk-
ist hröðum skrefum og er talið að þrettánda hver kona á íslandi
muni fá sjúkdóminn einhvern tíma á lífsleiðinni. Þrátt fyrir miklar
framfarir í læknavísindum hefúr ekki tekist að sporna við þessari
þróun og telja læknar litla von til þess að takist að snúa henni við
í bráð. Þrátt fyrir aukna tíðni brjóstakrabbameins hefúr dánartíðnin
hins vegar haldist nokkuð stöðug.
Um orsakirnar
fyrir aukningu á
tfðni bijósta-
krabbameins er
lítið vitað. Upp
hafa komið ýmsar
kenningar, meðal annars að getnað-
arvamarpillur geti aukið tíðnina,
en flestar rannsóknir benda til þess
að hafi þær áhrif, séu þau hverf-
andi.
Hér á landi hefur sem annars
staðar verið gripið til margvíslegra
ráða til að lækka dánartíðni kvenna
sem fá brjóstakrabbamein, eins og
að nýta nútímaröntgentækni til
fullnustu og boða konur milli fer-
tugs og sjötugs til röntgenskoðunar
á bijóstum. Þessi hópskoðun hefur
nú staðið í tæp tvö ár. Hún er á
vegum Leitarstöðvar Krabbameins-
félags íslands og mun vera.sú fyrsta,
sem nær til heillrar þjóðar. Baldur
F. Sigfússon, yfirlæknir röntgen-
deildar Krabbameinsfélags íslands,
segir að röntgenmyndataka af
bijóstum sé eina greiningaraðferðin
sem samkvæmt niðurstöðum er-
lendra rannsókna hefur borið
árangur.
Þess ber þó að geta að lengri
tíma þarf til að átta sig til fulln-
ustu á gagnsemi rannsókna af
þessu tagi og hafa sumir læknar
lýst efasemdum yfir gagnsemi
bijóstaskoðunar á konum undir
fimmtugu.
Um orsakir þess að dánartíðni
af völdum bijóstakrabbameins hef-
ur ^taðiö ,.í stað segir Þórarinn E.
Sveinsson, yfirlæknir Krabba-
meinsdeildar Landspítalans, að
þekking og heildarmeðferð á
bijóstakrabbameini hafi aukist mik-
ið á síðari áratugum og það héldist
í hendur við að halda dánartíðninni
niðri. Ekki mætti þó gleyma því að
aukin fræðsla leiddi til þess að kon-
ur leituðu fyrr til lækna við að finna
ber í bijósti og því greindist sjúk-
dómurinn fyrr á ferli sínum.
Baldur telur hins vegar að aukin
leit eigi e.t.v. einhvern þátt í því
að dánartíðni vegna sjúkdómsins
hefur haldist nokkuð stöðug, þrátt
fyrir vaxandi fjölda sjúkdómstilfella
á ári. Hann lagði þó áherslu á að
margt væri enn á huldu í þessu efni.
Sjá „Baráttan við bölvaldinn“
á bls.10.