Morgunblaðið - 01.08.1989, Side 28
28
MORGUNBLAÐIÐ VtDSKEPTl/AIVlNNULlF ÞRIÐJUDAGUR l./ÁGÚST 1989
Iðnaður
Hindrunum fyrir sölu staf-
ræuna segulbanda rutt úr vegi
NOKKRIR helstu raftækjaframleiðendur í Japan og Evrópu og
útgáfuiyrirtæki hljómplatna hafa gert með sér samkomulag um
að leyfa framleiðslu á segulbandstækjum og snældúm fyrir staf-
rænar upptökur. Mörg stórfyrirtæki í Japan hafa þróað stafræn
segulbandstæki eða DAT—tæki eins og þau eru yfirleitt nefnd
en sala þeirra hefiir verið dræm, meðal annars vegna þeirrar
mótspyrnu sem hljómplötufyrirtæki hafa veitt. Tækin hafa ekki
verið flutt inn til Bandaríkjanna en fengist bæði í Evrópu og Japan.
DAT—snældur byggja á svip-
aðri tækni og geisladiskar sem
einungis er hægt að spila af en
hægt er að taka upp á og spila
af snældunum. Ástæða þess að
útgáfufyrirtækin óttast DAT—
tæki er að með þeim hefur verið
hægt að úölfalda efni án þess að
hljómgæði versni. í samkomulag-
inu sem nú hefur náðst eru ákvæði
þess efnis að í tækjunum verði
búnaður sem kemur í veg fyrir að
hægt verði að nota tækin til að
gera afrit af afritum og að ekki
verði hægt að gera nema eitt af-
rit af hverri stafrænni upptöku en
tvö af hljómplötum eða venjuleg-
um segulböndum. Ekki hefur verið
tilkynnt hvemig tryggja á að þessu
verði framfylgt eða hvernig tækja-
búnaður verður notaður til að tak-
marka fjölda upptaka.
Að samkomulaginu standa 12
japanskir hljóihtækjaframleiðend-
ur og þrír evrópskir auk tveggja
samtaka útgáfufyrirtækja. Auk
þess hafa samtök bandarískra
hljómtækjaframleiðenda lýst því
yfír að þau séu sátt við samkomu-
lagið. Yfirvöld í einstökum löndum
geta þó enn bannað innflutning
tækjanna.
Erlendir sérfræðingar búast við
að sala á hefðbundnum segulbönd-
um muni minnka þegar sala á
DAT—tækjum getur hafist fyrir
alvöru og leysi þau jafnvel alveg
af hólmi. Einnig er búist við að
DAT—tækin muni koma í stað
geislaspilara að einhveiju leyti.
Rúmlega 34% kaupa meira af
íslenskum vörum en áður
RÚMLEGA 34% íslendinga segj-
ast hafa keypt meira en áður af
íslenskum vörum, vegna átaks
Félags íslenskra iðnrekenda í
kynningu á íslenskum vörum.
Þetta eru niðurstöður könnunar
Félagsvísindastofiiunar Háskóla
íslands, sem gerð var að tilhlutan
FÍI.
Liðlega 87% aðspurðra í könnun
Félagsvísindastofnunar segjast
hafa séð veggspjöld eða heyrt aug-
lýsingar frá FII þar sem fólk er
Stjórnun
hvatt til þess að kaupa íslenskan
varning. Greint er frá þessum niður-
stöðum í fréttabréfi iðnrekenda, Á
döfinni, sem nýlega kom út. Þar
kemur einnig fram að 46% kaupa
álíka mikið og áður af íslenskum
vörum og 10% minna. Tæplega 9%
aðspurðra sögðust ekki vita hvort
þeir keyptu minna eða meira.
AIls svöruðu 700 manns á aldrin-
um 18-75 ára spurningum í könnun
Félagsvísindastofnunar.
Fólk í atvinnulífinu
Nýr fjármálastjóri
Hörpu hf.
Félögum Sljómunarfélagsins
fjölgar um helming
FÉLÖGUM í Stjórnunarfélagi íslands hefúr fjölgað um rúmlega
helming á undanförnum vikum. Félagið hefúr staðið fyrir sér-
stöku kynningarátaki þar sem kynnt er einstaklingsaðild að félag-
inu og margvísleg ný þjónusta við félagsmenn.
SVERRIR Arngrímsson hefúr verið ráðinn framkvæmdastjóri
Meistara og verktakasambands byggingarmanna frá og með 15.
ágúst næstkomandi.
Ami Sigfússon, framkvæmda-
stjóri Stjórnunarfélagsins, sagði
að félagið hefði tekið upp nýja og
Hagnaður
Still GmbH
1.2miUjarð-
arkróna
Vestur-þýska lyftarafyrirtækið
Still GmbH skilaði 1.2 milljörðum
króna hagnaði fyrir 1988 og þar
af voru 500 milljónir króna lagð-
ar í varasjóð. Það er Glóbus hf.
sem er umboðsaðili fyrir Still
lyftara.
Velta Still-verksmiðjanna sem
eru nú í níu Evrópuríkjum, að því
er fram kemur í frétt, var 24.5
milljarðar króna á síðstliðnu ári,
sem reyndist 9% raunaukning á
' milli ára.
Still GmbH er dótturfyrirtæki
Linde AG í Wiesbaden, en það fyrir-
tæki sérhæfir sig í flutningatækni
af ýmsum toga og er með verk-
smiðjur í Vestur-Þýskalandi,
Frakklandi og Englandi. Starfs-
menn Still voru aðeins tveir þegar
.fyrirtækið hóf starfsemi sína árið
1920 en eru nú rúmlega 3.600 tals-
ins.
meiri þjónustu við félagsmenn.
Þannig fá féiagar ókeypis áskrift
að International Management sem
er tímarit um stjórnun og einnig
afslátt af öllum námskeiðum á
vegum Stjórnunarfélagsins. Þá fá
þeir aðgang að gagnabönkum um
stjómun og upplýsingaþjónustu
Stjómunarfélagsins þar sem upp-
lýsingar eru veittar um námskeið
og ráðstefnur hjá erlendum stjóm-
— eftir
Bjarna Sigtryggsson
Það eiga skipstjómarmenn,
stjómendur fyrirtækja og ráða-
menn ríkja sameiginlegt, að eitt hið
versta sem hendir þá í starfi er að
verða stefnulausir. Slíkir stjórnend-
ur ráða aldrei við meira en líðandi
stund — og það afl sem þeir hafa
yfir að ráða vinnur oft hvert gegn
öðm. Af því einfaldlega að fólkið
sem störfunum gegnir veit ekki eða
fær ekki að vita hvert á að stefna
— og hvers vegna.
Hlutverk stjórnenda er í sínu
innsta eðli aðeins það eitt að ná
settu marki. Til þess að starfsfólk
geti lagt sitt af mörkum til að ná
því marki, er það eitt af megin-
verkefnum stjómenda að uppfræða
starfsfólk sitt um það hvert sé
stefnt.
Áttaviti um borð
Eitt einfaldasta verkfæri stjórn-
enda til að fá samstarfsfólk sitt til
að leggjast á eitt í þessum efnum,
er að gefa út það sem bandarískir
kalla „mission statement", sem
gjarnan má þýða sem „leiðarljós".
Það era einföld en skýr skilaboð til
fræðslustofnunum auk þess sem
menn fá upplýsingar um námskeið
á sínu sérsviði. Þá aðstoðar Stjórn-
unarfélagið félagsmenn við skrán-
ingu á námskeiðin.
Fræðslustarf Stjórnunarfélags-
ins hefur verið umsvifamesti þátt-
urinn í starfi þess á undanfömum
áram. Auk almennra stjjornun-
arnámskeiða rekur félagið Út-
flutnings- og markaðsskóla ís-
lands, tölvuskóla í samvinnu við
Gísla J. Johnsen sf., Málaskólann
Mími og Skrifstofu- og ritaraskól-
ann.
starfsfólks um það hveijum mark-
miðum sé stefnt að því að ná, —
og ekki síst, hvers vegna. Eins kon-
ar áttaviti í daglegu starfi.
Aðrir sem geta haft gagn af því
að fá eintak af slíku leiðarljósi fyrir-
tækisins eru sumir viðskiptavinir,
sérstaklega birgjar, en einnig lána-
stofnanir og aðrir sem eiga beinna
hagsmuna að gæta varðandi rekst-
ur fyrirtækisins.
Leiðarljós fyrirtækis þarf ekki
að vera flóknara en svo, að það
komist fyrir á einni vélritaðri örk,
en það er mikilvægt að kynna það
á opnum fundi með starfsfólki þar
sem kostur gefst á því að svara
fyrirspurnum. Það þarf síðan að
vera aðgengilegt hveijum sem er,
hvenær sem er, þannig að hver og
einn starfsmaður geti tekið ákvarð-
anir sem varða starf hans og um-
hverfi, með stefnu fýrirtækisins og
markmið að leiðarljósi.
Ekki benda á mig ...
Gjaldþrotahrina íslenskra fyrir-
tækja er afleiðing þess að stjórn-
endur hafa ekki metið umhverfi sitt
rétt og ekki haft glöggt leiðarljós.
Þeir kenna um háum vöxtum, sam-
drætti á mörkuðum og sveiflu-
kenndu efnahagslífi, en geta þó
Sverrir Arngr-
ímsson er við-
skiptafræðingur
að mennt, en hann
útskrifaðist frá
viðskiptadeild Há-
skóla íslands árið
1981. Hann starf-
aði með námi hjá
Iðnaðarbanka Is-
lands og BM Vallá,
frá haustinu 1981
hefur hann verið fjármálastjóri
málningarverksmiðjunnar Hörpu
hf.
Eiginkona Sverris er Elísabet
Böðvarsdóttir og eiga þau tvö böm.
Fjármálastjóri Hörpu hf.
Jón Bjarni
„Gjaldþrotahrina
íslenskra fyrir-
tækja er afleiðing
þess að stjórnendur
hafa ekki metið
umhverfi sitt rétt
og ekki haft glöggt
leiðarljós.“
engum um kennt nema sér sjálfum
og fyrirhyggjuleysi sínu.
Það sem bandarískir stjórnunar-
fræðendur kalla „mission state-
ment“ er þegar verst lætur aðeins
hið allra einfaldasta form stefnu-
mótunar, en þegar best lætur skila-
boð til starfsfólks um það hvert
stjórnendur stefna. En í öllum til-
vikum neyðir gerð leiðarljóssins
stjórnendur til að setjast niður og
skilgreina rekstrarumhverfi sitt.
Þegar slíkt er gert af hrein-
skilni, og helst þarf að kalla til utan-
aðkomandi þátttakendur, þá er leit-
ast við að svara erfiðum spurning-
um eins og þessum:
Gunnarsson hefur
tekið við sem fjár-
málastjóri hjá
málningarverk-
smiðjunni Hörpu
hf. frá og með 1.
júlí síðastliðnum.
Jon Bjarni
Gunnarsson er 27
ára og útskrifaðist
sem viðskipta- Jón Bjarni
fræðingur af endurskoðunarsviði
viðskiptadeildar Háskóla íslands
vorið 1987. Hann hefur starfað hjá
Endurskoðunarþjónustunni og frá
ársbyrjun 1988 hjá Lánasviði Iðn-
aðarbanka íslands hf.
Eiginkona Jóns Bjarna er Elín
Grímsdóttir og eiga þau tvær dæt-
★ Er bundnum fjármunum betur
varið með öðram hætti en að standa
í þessum rekstri?
★ Hvaða valkostir koma til greina
ef illa gengur?
★ Hvaða keppinautar eru að verða
okkur skæðastir, og hver era vinnu-
brögð þeirra?
★ Hvernig vegnar viðskiptavinum
okkar og hveijar eru afkomuhorfur
þeirra í nánustu framtíð?
Máttur upplýsinganna
Það eitt að setjast niður og reyna
að skilgréina á þennan hátt atvinnu-
umhverfi sitt og framtíðarmögu-
leika er hornsteinninn í markaðs-
starfi hvers fyrirtækis. Að koma
skilaboðum um markmiðin og stefn-
una til starfsfólksins er svo horn-
steinninn í starfsmannastjórninni.
Svíinn Jan Carlzson, forstjóri
SAS, gekk í gegnum þennan lær-
dóm þegar hann endurskipulagði
fyrirtæki sitt fyrir tæpum áratug.
Þá komst hann að þeirri niður-
stöðu, að sá starfsmaður sem fengi
engar upplýsingar, axlaði enga
ábyrgð. En sá sem fengi allar upp-
Iýsingar kæmist ekki hjá því að
takast á hendur ábyrgð.
ur.
Á markaði
Leiðarljós - á einni örk A-4