Morgunblaðið - 05.11.1989, Blaðsíða 12

12
"MORGUNBtAÐlÐ- SUNNUDAGUR -5vNOVEMBER 1989'
JÓA ÍSBERG
sýslumaður Húnvelnlnga er liéraðs
höfóingi af gamla skólanum og
lendir því slundum upp á kanl viö
yfirboöara sína í ráöuneytunum í
Reykjavík. En er hann í raun “Hrói
höttur í Húnaþingi“?
eftir Friðrik indriðason/mynd Þorkell Þorkelsson
I útvarpið var ekki seinn
engin reyndist syndin
Upp úr stendur ísberg einn
alltaf blæs um tindinn
Tveggja ára gamall dökk-
hærður strákur situr í
fangi ungrar frænku
sinnar undir fjárhús-
veggnum á Möðrufelli í
Hrafnagilshreppi. Hann er að hlusta
á frænku sína tala. Hún talar við
rauðan ljósfextan hest sem hún á
og heitir Faxi. Hesturinn stendur í
girðingu nokkuð frá þeim tveimur.
Það er bjart og stillt veður svo tal
frænkunnar heyrist vel. Strákurinn
horfir á frænku sína og veltir því
fyrir sér hvort Faxí heyri það sem
hún segir.
Þetta er ein af skýrari æsku-
minningum Jóns Isberg sýslumanns
Húnvetninga af fæðingarstað
sínum í Eyjafirði. Nú rúmlega
sextíu árum seinna hefur dökka
hárið vikið fyrir koilvikum allt aftur
að hnakka og hárkraginn sem eftir
stendur er orðinn dökkgrár. En
spurult augnaráðið er enn til stað-
ar, nú á bak við gleraugu í svartri
virðulegri umgjörð.
Jón Isberg er tæplega meðalmað-
ur á hæð, samsvarar sér vel en er
örlítið farinn að þykkna um miðj-
una. Andlitið er nokkuð holdmikið
en samt skarpleitt. Hann er bros-
gjarn og kvikur, raunar eru hendur
hans stöðugt á hreyfingu þegar
hann talar. Hann segir sjálfur að
hann sé bæði fyrirmanniegur og
valdsmannslegur, en hlær við um
leið og bætir því að að sú lýsing
eigi viðum yfir helming íslendinga.
Jón ísberg er sennilega þekktasti
sýslumaður landsins því þær ákúrur
sem hann hefur fengið frá bók-
haldsriddurum fjármálaráðuneytis-
ins nú eru langt í frá hið fyrsta sem
komið hefur honum í kastljós fjöl-
miðlanna. Hann hefur verið kallað-
ur ýmsum nöfnum í kjölfar þessarar
uppákomu eins og til dæmis “dæg-
urhetja dagsins" og í heita pottinum
í Laugardalslauginni er talað um
hann sem “Hróa hött í Húnavatns-
sýslu“. Málið snýst um fijálslega
meðferð hans á fé úr sjóðum emb-
ættisins en það notaði .hann m.a.
til að bjarga íjárhag dvalarheimilis
aldraðra á Skagaströnd.
Upp til hópa er Jón mjög vel lát-
inn af sveitungum sínum, einkum
vegna þess að honum er “annt um
sitt fólk“ eins og einn þeirra segir.
Ef finna á góða samlíkingu við Jón
má segja að þar fari héraðshöfðingi
af gamla skólanum, maður sem
lætur lagabókstafinn og reglugerðir
ekki flækjast um of fyrir sér í mál-
um sem þarfnast skjótra úrlausna.
Hann er spaugsamur með afbrigð-
um og segir sjálfur að hann sé
grobbinn og skammist sín ekkert
fyrir það. Þessari yfirlýsingu fylgir
að vísu ákveðinn glampi í augnaráð-
inu, svona svipaður og stundum
má sjá í augum laungraðra hesta.
Jón er nokkuð vanafastur í hátt-
um. Hann vaknar á hverjum morgni
um sex-leytið og notar fyrstu
mínútur dagsins til ýmissa smá-
verka eins og til dæmis bréfskrifta.
Á hvetjum degi rétt fyrir klukkan
sjö er hann mættur í sundlaugina
á Blöndósi ásamt þremur vinum
sínum og þar svamla þeir næsta
hálftímann eða svo. Þremenning-
arnir eru þeir Einar Þorláksson
kaupmaður, Guðjón Ragnarsson
starfsmaður hjá RARIK og Björn
Kristjánsson sem er kominn á eftir-
laun. Á þessum morgunstundum
ræða þeir félagar um landsins gagn
og nauðsynjar og rífast oft heiftar-
lega um pólitík. Að sundinu loknu
fer hann aftur heim og býr til morg-
unkaffið handa konu sinni. Þeim
hefur orðið sex barna auðið, fimm
sona og einnar dóttur.
Um níu-leytið er hann svo mætt-
ur á sýsluskrifstofuna. “Dagurinn
líður því miður oftast nær í enda-
lausum heimsóknum og símtölum.
Það er allt mögulegt sem kemur inn
á borð til okkar þar sem lögfræðing-
ur er ekki til staðar á Blöndósi. En
á móti kynnist maður fjölda fólks
og er ég síður en svo óánægður
með það.“ segir Jón. Jón ísberg
hefur unnið við embætti sýslu-
manns Húnavatnssýslu allt frá því
hann útskrifaðist úr lagadeild Há-
skólans 1950. Og meðan á náminu
stóð vann hann þar á sumrin. Sýslu-
maður varð hann svo 1960. Tók
hann við embættinu af föður sínum
Guðbrandi ísberg sem hafði gegnt
því frá árinu 1932. Embættið hefur
því verið í höndum fjölskyldunnar
í rúma hálfa öld. Jón segir að þeg-
ar faðir hans hafi farið fram á það
við Gústaf Jónasson þáverandi
skrifstofustjóra dómsmálaráðu-
neytisins að hann fengi Jón sem
fulltrúa við embættið ku Gústaf