Morgunblaðið - 05.11.1989, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ MINIMIIMGAR SUNNUDAGUR 5, NÓVEMBER 1989
Einar S. Jósefson
Fæddur 14. október 1902
Dáinn 25. september 1989
Það var hátíð í bæ, þegar leiðir
okkar Einars Jósefssonar lágu fyrst
saman. Það var vorið 1954, við
fermingu dóttur systursonar hans
í Keflavík.
Ekki gat hjá því farið, að þau
vektu sérstaka eftiitekt, þessi
glæsilegu hjón, Einar og kona hans,
Stefanía Ottesen. Þau áttu svo vel
saman, að unun var á þau að horfa.
Það duidist engum, að þar voru á
ferðinni hjón, sem voru óvenju sam-
stiga í lífinu.
Eitthvað ræddum við Einar sam-
an þenrian dag, það man ég, þótt
umræðuefnið sé nú horfið úr huga
mínum. Ég fann þá þegar, að harin
var viðræðugóður, ljúfur í viðmóti
og einstaklega furidvís á þau um-
ræðuefni, sem beindu huganum á
hærri svið. Svo var hann líka alveg
bráðskemmtilegur.
Oft áttum við Einar .Jósefsson
eftir að hittast eftir þennan fyrsta
fund. Stundum í önn dagsins, en
oftar þó á gleði- og sorgarstundum.
Og alltaf vakti návist hans sömu
kenndina í huga mínum. Það var
alltaf hátíð, þegar hann var nær-
staddur. Það var eitthvað í fari
hans sem olli því, að þannig hlaut
það að vera. Og slíkt hið sama má
einnig um Stefaníu konu hans að
segja. Það er ekki á hveiju strái
fólk, sem gætt er slíkum persónu-
töfrum.
Einar Sigurður Jósefsson hét
hann fullu nafni og fæddist í Haust-
húsum í Leiru í Gerðahreppi 14.
október 1902. Foreldrar hans voru
hjónin Jósef Oddsson sjómaður og
Gróa Jónsdóttir, búendur þar. Hann
var næstyngstur 5 alsystkina, sem
öll komust til fullorðinsára. Þau eru-
nú öll látin og kveður Einar þennan
heim síðastur systkina sinna. Syst-
urnar voru Halldóra, húsmóðir í
Keflavík, Oddný, húsmóðir í
Reykjavík og Þorgerður, húsmóðir
í Keflavík. Bróðir þeirra var Ólafur,
sem átti heima í Keflavík.
Þá eru ótalin þrjú hálfsystkini.
Móðir Einars átti eina dóttur frá
fyrra hjónabandi, er Halldóra hét.
Þann 28. október barst okkur sú
frétt að Sigríður Amalía Njálsdóttir
hefði látist í sjúkrahúsi Hvamms-
tanga þar sem hún dvaldist síðustu
árin. Við þessa frétt reikaði hugur-
inn aftur um nokkur ár.
Það var fyrir rúmum tuttugu
árum að Sigríður kom inn á okkar
heimili og var okkur ómetanleg
hjálparhella. Móðir okkar var þá
nýorðin ekkja og hafði fyrir þremur
strákum að sjá. Hún fékk vinnu við
kennslu á kvöldin. En böggull fylgdi
skammrifi. Einhver þurfti að gæta
okkar á meðan hún var í vinnu og
leitaði hún því til Sigríðar sem bjó
Hún andaðist í bernsku, vart eldri
en fjögurra ára. Hin tvö, sem bæði
voru börn Jósefs, hétu Jósefína og
Árni Pétur. Þau bjuggu í Reykjavík
og éru nú bæði látin.
Einar var enn í frumbernsku
þegar hann flutti með foreldrum
sínum til Keflavíkur og þar ólst
hann upp.
Ungur var hann að árum, þegar
hann komst í kynni við þá hörðu
og miskunnarlausu lífsbaráttu, sem
öll alþýða manna varð að heyja hér
á landi á þeim árum. Svo mikil var
■fátæktin víða, að þau heimili, sem
vildu fá sínum biýnustu nauðþurft-
um borgið, urðu oft að leggja nótt
við dag í þrotlausu stríði.
Svo mun hafa verið háttað um
bernskuheimili Einars. Það lætur
því að líkum, að fljótt hafi nokkrar
kröfur verið gerðar til hans ungu
krafta. En hitt er jafn víst, að hann
brást ekki í þeim verkefnum, sem
honum vom í hendur fengin, þótt
hvorki væri hann hár í lofti eða
aldinn að árum. Hann var gæddur
þeim viljastyrk, sem veittu honum
sigur í mörgum vandasömum við-
fangsefnum, sem vart gátu talist
við barna eða unglinga hæfi. En í
höndum Einars virðist allt svo auð-
velt og leikandi létt, hvort sem beita
þurfti hugkvæmni, handlagni eða
líkamskröftum. Það orð fór líka af
honum ungum, að fáir kæmust í
fótspor hans á vettvangi starfsins.
Hann fór að stunda sjóinn innan
við fermingaraldur og starfaði sem
fullgildur háseti þegar eftir ferm-
ingu. I nokkur ár var hann á togur-
um frá Hafnarfirði og reyndist hans
rúm jafnan svo vel skipað, að þar
varð vart á betra kosið.
Árið 1925 hætti Einar á sjónum.
Fluttist hann þá til Reykjavíkur og
hóf störf hjá mági sínum, Friðrik
Gunnarssyni í Smjörlíkisgerðinni
Ásgarði. Vann hann þar við út-
keyrslu um 14 ára skeið, til ársins
1939. Það ár stofnaði hann ásamt
öðrum, Harðfiskssöluna og nokkru
seinna Reykhúsið við Grettisgötu
50B. Þar hafði hann einnig verslun.
Þá stofnaði hann efnagerðina Ilmu
og innflutningsfyrirtækið Skipholt
hf. í Skipholti 1 í Reykjavík.
þá í nágrenninu um að gæta okk-
ar. Tók hún þeirri beiðni okkar
mjög vel. Hún var í okkar huga
eins og amma okkar því umhyggja
hennar til okkar var einstök. Hún
eldaði fyrir hópinn, tefldi við okk-
ur, spilaði við okkur og var það sem
hægt var að halla sér að þegar eitt-
hvað bjátaði á. Verður hennar að-
stoð aldrei fullþökkuð en minningin
um Sigríði lifir í hjörtum okkar.
Eftiriifandi dóttur Sigríðar, Rósu
Jensdóttur, og öðrum aðstandend-
um vottum við samúð okkar og
megi Guð styrkja ykkur í sorg ykk-
al' Stefán Eyjólfsson,
Gaukur Eyjólfsson,
Páll Eyjólfsson.
Hann vann svo að rekstri þessara
fyrirtækja fram á miðjan 7. áratug-
inn. Þá hvarf hann til annarra
starfa. Fór hannn þá að vinna bæði
við fasteignasölu og tryggingar.
Og starfandi var hann sem umboðs-
maður Almennra trygginga allt þar
til hann veiktist fyrri hluta þessa
árs.
Hinn 10. des. árið 1927 gekk
Einar að eiga eftirlifandi konu sína,
Stefaníu Ottesen. Hún var fóstur-
dóttir þeirra góðu hjóna Stefáns
Guðmundssonar, verkamanns í
Reykjavík og Sigríðar Þorsteins-
dóttur. Hálfsystur hennar af móður
voru þær Guðbjörg Pálsdóttir, kona
sr. Bergs Björnssonar fyrrum sókn-
arprests í Stafholti, .móðurbróður
míns og Lilja Pálsdóttir, tengda-
móðir mín. Hún var gift sr. Jóni
M. Guðjónssyni, fyrrverandi sókn-
arpresti á Akranesi. Móðir þeirra
systra var Pálína Jónsdóttir, ættuð
af Suðurnesjum. Það var ekki síst
fyrir þessi fjölskyldutengdir, sem
mér fannst þau Einar og Stefanía
standa mér nær frá fyrstu kynnum
en ella hefði verið.
Þau hjónin eignuðust 5 börn.
Tveir synir létust í frumbernsku,
en þijár dætur eru á lífi. Elst þeirra
er Erla, gjaldkeri á Landakotsspít-
ala. Þá er Sigríður Gróa, gift Jóni
Þórhallssyni og yngst Þorgerður,
sálfræðingur. Þær eru allar búsett-
ar í Reykjavík. Barnabörnin eru 5
og langafabörnin 3 talsins.
Eins og áður er að vikið voru þau
Einar og Stefanía glæsileg hjón,
er vöktu eftirtekt hvár sem þau
fóru. En við nánari kynni varð þó
hin ytri glæsileiki ekki aðalatriðið,
heldur hitt, að þau voru gædd þeim
góðleika og hlýju, sem gerði alltaf
notalegt og bjart í návist þeirra.
Þau voru hamingjusöm í hinni feg-
urstu merkingú þess orðs.
Á meðan annríkið var mest og
umsvifin á vettvangi starfsins, þá
þurfti Einar oft að vera meira en
lengur fjarverandi frá heimili sínu
en hann sjálfur hefði kosið. Og víst
er um það, að heimilið og ástvinirn-
ir, eiginkonan og dæturnar voru
gimsteinarnir, sem brugðu lit og
ljóma yfir líf hans allt og gáfu því
hið æðsta gildi.
Lengst bjó fjölskyldan á Ásvalla-
götu 2 í Reykjavík. Heimilið var
þeim öllum hið helga vé kærleikans.
Einar. var mikill náttúrunnandi
og hafði hið mesta yndi af hvers
konar útivist. Hann var laxveiði-
maður af list og hugsjón og lagði
mikla stund á þá íþrótt um árabil.
Skíðamaður var hann góður og
notaði hvert tækifæri sem gafst til
skíðaiðkana fram á síðustu ár.
Fleiri íþróttir stundaði hann og leit-
aðist við að lifa sem mest í sam-
ræmi við hina fornu hugsjón um
heilbrigða sál í hraustum líkama.
Annars var hann heilsuveill um
langt skeið á miðbik ævinnar, en
tókst að ná sér yfir það með Guðs
hjálp og góðra manna. Þar má sér-
staklega minnast konu hans, sem
með þrotlausri umhyggju og elsku
lagði ástvini sínum allt það lið, er
í hennar valdi stóð. Síðar, þegar
Stefanía átti við veikindi að stríða
um árabil, þá var skipt um hlut-
verk. Þá var Einar hin styrka stoð,
sem ailtaf var öruggt að treysta,
óþreytandi í umhyggju hins fórn-
andi kærleika.
Þau voru hvort öðru svo ósegjan-
lega mikils virði.
Einar var félagslyndur maður.
Hann mun hafa verið mjög virkur
í Frímúrarareglunni og mikils met-
Legsteinar
MARGAR GERÐIR
Marmorex/Granít
Steinefnaverksmiðjan
Helluhrauni 14, sími 54034
222 Hafnarfjörður
MINNINGARKQRT
STYRKTAR- OG MINNINGARSJÓÐS
BORGARSPÍTALANS
Minningarkort eru til sölu í aðalanddyri Borgarspítalans
frá kl. 8-20 virka daga og kl. 13-19 um helgar.
Kortin má einnig panta símleiðis í síma 696510, og
verður minningargjöfin þá innheimt með gíróseðli.
Sigríður Amalía
Njálsdóttir - Minning
Fædd 18. október 1900
Dáin 28. október 1989
inn í þeim röðum. Hann var einlæg-
ur trúmaður, tók virkan þátt í
kirkjulegu starfi og var einn hinna
trúföstu kirkjugesta í sóknarkirkju
sinni, Dómkirkjunni í Reykjavík.
Þar átti hann og um skeið sæti í
sóknarnefnd. En Stefanía kona
hans var í stjórri kirkjunefndar
kvenna í Dómkirkjunni, þannig að
á vettvangi kristilegs starfs og trú-
ar áttu þau hjónin samleið eins og
víðast annars staðar.
Tryggðin og ræktarsemin voru
meðal þeirra eiginleika, sem Einar
var í ríkum mæli gæddur. Þeirri
staðhæfingu til stuðnings mætti
nefna mörg dæmi. Ég læt mér
nægja að minnast á þann einlæga
vinarhug, sem hann ávallt sýndi
áðurnefndum svilum slnum, þeim
sr. Bergi og sr. Jóni og heimilum
þeirra. Sr. Bergur hefir verið far-
lama sjúklingur síðastliðin 11 ár.
En alltaf mundi Einar eftir honum.
Oftastnær komu þau hjónin í heim-
sókn annan hvern sunnudag til sr.
Bergs og Guðbjargar og gáfu þeim
þannig margar góðar stundir, sem
ekki gleymast. Og oft var hugurinn
hjá sr. Jóni, þó að ferðir á hans
fund væru stijálli þar sem Flóinn
skilur á milli.
En tryggðar og hlýhugar Einars
minnast þeir svilarnir nú með miklu
og einlægu þakklæti.
Síðustu árin virtist Einar mjög
heilsugóður. Hann var alltaf ljúfur
í geði og léttur i lund, oftast bros-
hýr og grunnt var jafnan á græsku-
lausri gamansemi hjá honum. Það
var oft haft á orði við hann, bæði
gamni og alvöru, að þó að árunum
fjölgaði, þá væri hann alltaf að
yngjast.
Og reyndar hafði sú fullyrðing
við talsverð rök að styðjast.
En svo var það í byijun þessa
árs, að hann fór að kenna þess sjúk-
dóms, sem nú hefir ieitt hann til
lokadægurs, tæplega 87 ára að
aldri.
Hann gekkst undir mikla skurð-
aðgerð á Landakotsspítala í mars-
mánuði síðastliðnum og lá þar um
6 vikna skeið. Um tíma komst hann
til nokkurs bata og fór þá allra sinna
ferða, þó af veikum mætti væri.
Þá naut hann í ríkum mæli stuðn-
ings, hjálpar og styrks eiginkonunn-
ar og dætranna allra, sem lögðu
allt af mörkum, sem mannlegur
máttur, knúinn af kærleika, megnar
að veita.
Síðustu 5 vikurnar dvaldi hann
svo aftur á Landakoti og andaðist
þar.
Utför Einars var gerð frá hans
kæru sóknarkirkju, Dómkirkjurini,
2. okt. síðastliðinn.
Það var hátíðleg stund. I fyllsta
og fegursta samræmi við þann sér-
staka hátíðleika, sem ávallt fylgdi
Einari og Stefaníu hvar sem þau
fóru á liðinni samleiðartíð.
í nafni sr. Bergs og sr. Jóns og
fjölskyldna þeirra flyt ég svo að
lokum Stefaníu, dætrunum og öðr-
um nánum ástvinum, innilegar sam-
úðarkveðjur og bið þeim öllum
blessunar Guðs í bráð og lengd.
Björn Jónsson,
Akranesi.
Þegar við krakkarnir vorum að
alast upp í sveitinni á íjórða ára-
tugnum og fórum að skilja umræðu-
efni eldra fólksins, heyrðum við oft
talað um Stebbu systur.
Stebba systir var systir hennar
mömmu okkar og átti heima í
Reykjavík, sem var ekki svo lítið
mál í þá daga.
Reykjavík var í hugum okkar
eitthvert stórt ævintýri, þar sem
merkilegir hlutir gerðust. Við meira
að segja slógum svolítið um okkur
við krakkana á bæjunum í kring í
leikjum okkar við þau og rifumst
um að „pant vera Stebba systir".
Svo kom að því að systirin úr
Reykjavík væri væntanleg, og þvílík
tilhlökkun. Líkt og jólin sjálf kæmu
í heimsókn um mitt sumar.
En hún kom ekki ein, maðurinn
hennar, hann Einar, kom með
henni.
Glæsileg birtust þau okkur með
bros á vör og það var hátíð í bæ.
Við urðum svolítið feimin og skrið-
um bakvið svuntuna hennar
mömmu, en Einar hafði lag á að
lokka okkur til sín, setti okkur á
hné sér og sagði sögur.
Eftir þetta voru þau alltaf nefnd
í sama orðinu, Stebba og Einar.
Fjölskyldan flutti úr sveitinni á
Skagann og þá urðu heimsóknir
tíðari yfir Flóann og við, yngri kyn-
Slóðin, fengum að kynnast þessum
elskulegu hjónum meira. Oft var
komið við, er þau fóru að renna
• fyrir lax og alltaf var sama til-
hlökkunanefnið að fá þau, eins og
forðum daga.
Seinna fórum við að líta inn á
Ásvallagötunni, þar sem þau réðu
t'íkjum ásamt dætrunum þrem. Þar
sáum við hvað Einar vat' nærgætinn
og umhyggjusamur faðir og eigin-
maður þegar erfiðleikar steðjuðu
að. Samt var hann ávallt léttur í
lund, svo við unglingarnir heilluð-
umst að honum. Hann var óspar á
að gefa okkur góð ráð og miðla af
eigin reynslu, við þau störf, sem
hann hafði alist upp við.
Árin liðu og unga fólkið stofnaði
sín eigin heimili. Heimsóknir urðu
stopulli á Ásvallagötuna, en af og
til varð samt góðra vina fundur.
Aldurinn fæi'ðist yfir Stebbu og
Einar þótt við greindum það varla.
Síung, létt á fæti og jafn glæsileg
sem áður mættum við þeim og
ávallt var slegið á létta strengi.
En nú er Einar horfinn, brosið
hans ljómar ekki lengur, en minn-
ingin lifir um góðan dreng, sem gaf
svo mikið af sjálfum sér.
Elsku Stebba, við systkinin hugs-
um til þín og dætranna með hlýju
og einlægu þakklæti fyrir öll árin
með ykkur Éinari.
Fyrir hönd okkar allra.
Sjöfn
Benedikt Gísla-
son frá Hofteigi
Fæddur 21. desember 1894
Dáinn 1. október 1989
Andlát hans kom mér ékki á
óvart. Hann hafði lengi átt við van-
heilsu að stríða og dvaldist á sjúkra-
húsi síðustu árin.
Og nú er ég að kveðja látinn vin,
fágætan merkismann, sem ég stend
í mikilli þakkarskuld við. Hann
fræddi mig um svo ótal margt varð-
andi land okkar og þjóð.
Benedikt Gíslason frá Hofteigi
var löngu landskunnur fyrir fræði-
störf sín, sem oft vöktu mikla at-
hygli, og bók hans, íslenda, er í
mínum augum minnisvarði, og mun
verða talin meðal þess merkasta,
sem um Vestmenn hefur verið ritað.
Minningarnar, sem ég á um
Benedikt, eru mai'gar, og ég tel
hann meðal merkustu manna, sem
ég hef kynrist á nokkuð langri ævi.
Börnum hans, tengdabörnum og
ástvinum öllum færum við Helga
kona mín innilegar samúðarkveðj-
ur.
Nafn Benedikts ft'á Hofteigi mun
lengi lifa í sögu þjóðar vorrar.
Gísli Sigurbjörnsson