Morgunblaðið - 06.12.1989, Qupperneq 23
+
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 1989
23
Ognarástand á Comoro-eyjum:
Málaliðar grunað-
ir um forsetamorð
Mbeni á Coraoro-eyjum, Jóhannesarborg. Daily Telegraph. Reuter.
FRANSKUR málaliði, Bon Denard að nafni, er grunaður um að hafa
staðið á bak við morðið á Abdallah, forseta Comoro-eyja, fyrir tííi
dögum. Þau erlendu ríki sem mest hafa skipt sér af málefnum eyj-
anna, Suður-Afiríka og Frakkland, reyna nú allt hvað af tekur að fá
Denard til að flýja landið sem hann hefiir í raun stjórnað undanfarin
ár. Einingarsamtök Afríkuríkja hafa hvatt til erlendrar íhlutunar til
að koma Denard úr landi.
Á fréttamannafundi í gær neitaði myndu sitja sem fastast. Þegar hann
Denard sakargiftum og sagðist var spurður hvort rétt væri að arf-
Innrásin í Tékkóslóvakíu:
Þáttaskil með fordæm-
ingri So vétstj ómariimar
Moskvu, London. Reuter.
SÚ ákvörðun Sovétmanna að fordæma innrásina í Tékkóslóvakíu er
sögð sýna vel þau þáttaskil, sem orðið hafa í alþjóðamálum að undan-
fömu. Kemur fordæmingin fram í sameiginlegri yfirlýsingu, sem leið-
togar Varsjárbandalagsríkjanna létu frá sér fara eftir fúnd með Míkhaíl
Gorbatsjov, forseta Sovétríkjanna, um Möltufúndinn.
„Að koma í veg fyrir lýðræðislega
þróun í Tékkóslóvakíu var ólögleg
aðgerð, sem haft hefur alvarlegar
afleiðingar í langan tíma,“ sagði í
yfirlýsingunni og í sérstakri yfirlýs-
ingu frá Sovétmönnum sagði, að
innrásin hefði verði „mistök", sem
aukið hefðu á spennuna milli aust-
urs og vesturs.
Innrásin í Tékkóslóvakíu er eitt
af fáum málum, sem fjölmiðlar í
Sovétríkjunum hafa látið liggja í
þagnargildi þrátt fyrir aukið frelsi,
og það sama á enn við um morðin
á 4.000 pólskum liðsforingjum í
Katyn-skógi í Hvíta Rússlandi á
dögum síðari heimsstyijaldar. Opin-
ber stefna Sovétstjórnarinnar er enn
sú að segja'Þjóðveija hafa myrt þá.
í opinberri fréttatilkynningu um
leiðtogafund Varsj árbandalagsríkj -
anna sagði að breytingarnar í Aust-
ur-Evrópu myndu hafa „mikil og
margvísleg áhrif á þróunina í allri
álfunni og um allan heim“ en skyn-
samlegast væri þó, að hernaðar-
bandalögin, Atlantshafsbandalagið
sem Bofors-vopnagróðanum þeirra
líður.“
Veiðar við Afríku
Fyrr á árinu ollu Breckmann og
félagar hans í Fólkaflokknum upp-
námi er þeir vildu semja við bráða-
birgðastjórn Namibíu og Suður-
Afríkustjórn um fiskveiðiréttindi
færeyskra skipa á þessum slóðum.
Meðal annars hótuðu Grænlending-
ar að banna færeyskum skipum
veiðar við Grænland ef af samning-
unum yrði. „Þetta mál átti mikinn
þátt í kosningasigri okkar,“ segir
Breckmann. „Lögþingið varð að
vísu að samþykkja lög um við-
skiptabann á Suður-Afríku en þau
eru ekki jafn harkalega og lög
danska þjóðþingsins. En nú er búið
að ákveða sjálfstæði til handa
Namibíu næsta vor svo að lands-
stjómin getur samið um þessar
veiðar á næsta ári. Þarna er um
mikla hagsmuni að ræða fyrir Fær-
eyinga en þess má geta að Sovét-
menn, Rúmenar og Pólveijar hafa
veitt við Namibíustrendur og borið
fyrir sig einhveija samninga við
nefnd á vegum Sameinuðu þjóð-
anna, um hagnýtingu hafsvæðanna
þama, hún heimilaði þetta. Þetta
ræningjahyski með geislabaugana
hefur stundað ofveiði af versta tagi,
fyrir um milljarð Bandaríkjadollara
(62.000 milljónir ísl.kr.) árlega, í
skjóli þessa en við vildum semja
beint við stjórnvöld á svæðinu. Það
fannst vinstrimönnum óþolandi af
því að Suður-Afríka er einræðisríki
og þar ríkir kynþáttamisrétti eins
og í öllum Afríkulöndum. Það er
bara ekki sama í hvaða landi mis-
réttið er.“
Óli Breckmann
stefnulaust rekald. „Sósíalisminn
er dáinn og grafinn svo að þeir eni
að leita að nýjum umkvörtunarefn-
um, nýja „æðið“ er umhverfisvernd.
Umhverfisvemd gefur ótæmandi
möguleika á að ráðskast með fólk
og fyrirtæki, stjórna þjóðfélaginu.
Nú vilja þeir fá að klúðra öllu með
skrifræði sem þeir fengu ekki að
eyðileggja með sósíalismanum
sínum. Og alltaf er þetta rekið eins
og trúboð, eins og púrítanar á Vest-
urlöndum ráku fyrr, það á að stofna
þúsund ára ríki án meinsemda. En
pólitík er nú meira en að vilja, hvað
sem sænskir kratar halda, og hvað
og Varsjárbandalagið, yrðu áfram
við lýði.
„Sem pólitísk bandalög geta þau
lagt mikið af mörkum í þágu
evrópskra öryggismála, orðið að brú
þar sem brúarstólparnir eru sam-
ábyrgð þjóðanna," var haft eftir
Gorbatsjov. •
TASS-fréttastofan sagði, að í við-
ræðum við Karel Urbanek, leiðtoga
tékkneska kommúnistaflokksins, og
Ladislav Adamec forsætisráðherra
hefði Gorbatsjov rætt um hugsanleg-
an brottfluttning 75.000 sovéskra
hermanna frá Tékkóslóvakíu. Hann
ræddi einnig við Hans Modrow, for-
sætisráðherra Austur-Þýskalands,
sem virðist hafa komist ósár frá
orrahríðinni þar í landi síðustu daga.
Þá ætluðu þeir að hittast í gær,
Gorbatsjov og Hans-Dietrich
Genscher, utanríkisráðherra Vest-
ur-Þýskalands, en TASS-fréttastof-
an sagði fyrir tveimur dögum, að
Sovétstjórnin væri reiðubúin að ræða
hugsanlega sameiningu Þýskalands.
Bretland:
Hart deilt um sölu
á Rover-smiðjunum
St. Andrews. Frá Gudmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
HART var deilt í neðri málstofú breska þingsins í síðustu viku um
söluna á Rover-bílasmiðjunum. Um helgina kom fram að ríkisstjómin
hefði lagþ Rover til styrki til að auðvelda söluna og kann það að varða
við lög Evrópubandalagsins.
taka hins látna forseta væri haldið
í stofufangelsi hafði Denard í hótun-
um við fréttamenn.
Denard, sem er foringi þeirra, er
sextugur að aldri og kom fyrst til
eyjanna árið 1975 þegar þær fengu
sjálfstæði frá Frakklandi. Hann
steypti þá Abdallah forseta af stóli.
Þremur árum síðar sneri hann aftur
ásamt 50 manna her málaliða til að
gera byltingu gegn vinstrisinnuðum
ráðamanni landsins, og færa Abd-
allah völdin aftur. Denard gekk nú
að eiga innfædda stúlku, tók upp
íslamska trú heimamanna og settist
að á eyjunum. Hann stofnaði lífvörð
forsetans, sem í eru 500 manns.
Brátt réði lífvörðurinn lögum og lof-
um í landinu og stafaði rúmlega
300.000 bláfátækum íbúum eyjanna
mikil ógn af liðinu.
Talið er að menn Denards hafi
ráðið Abdallah af dögum vegna þess
að hann hafði reynt að leysa lífvörð-
inn upp. Suður-Afríka hefur stutt
Denard og hans menn með fjárfram-
lögum. Á mánudag lýstu stjórnvöld
í Suður-Afríku því yfir að stuðningn-
um yrði hætt og skoruðu á Denard
og hans menn að yfirgefa eyjarnar.
Frakkar, sem halda úti 350 manna
herliði á Mayotte, sem er frönsk en
telst til Comoro-eyja, hafa tekið í
sama streng.
í síðustu viku gaf breska ríkisend-
urskoðunin skýrslu um söluna og
taldi að verð fyrirtækisins hefði ver-
ið of lágt metið sem næmi 56,5
milljónum sterlingspunda (um 5,6
milljörðum ísl. kr.). Leiðtogar Verka-
mannaflokksins deildu harkalega á
Margaret Thatcher forsætisráðherra
fyrir að hafa sólundað eigum ríkis-
ins. Hún svaraði því til að ekki hefði
verið mögulegt að fá betra verð fyr-
ir fyrirtækið á þeim tíma.
Fyrirtækið British Aerospace
keypti Rover-verksmiðjurnar í júlí í
fyrra. Young lávarður, þáverandi
iðnaðar- og viðskiptaráðherra, lét
ekki fara fram almennt útboð á
hlutabréfum í Rover og gaf ekki
öðrum fyrirtækjum tækifæri til að
bjóða í verksmiðjumar. Komið hefur
í ljós að stjórnvöld grynnkuðu ekki
aðeins á skuldum fyrirtækisins áður
en það var selt, heldur lögðu þau
British Aerospace einnig til 38 millj-
ónir sterlingspunda (3,8 milljarða
ísl. kr.) til að liðka fyrir sölunni.
#HITACHI
p~:j
|-^í
! j | :íPs !
I U , . - ' . 5 I ■
Örbylgjuofn.
Tölvustýrður. Með grilli
og snúningsdiski. Einn með öllu.
Verð frá: 56.900*
28 lítra. Ryðfrír að
innan. Snúningsdiskur.
5 orkuþrep.
Verð frá: 31.600*
Örbylgjuofn
Tölvustýrður. Með
snúningsdiski. 5 orkuþrep.
Verð frá: 29.900*
Örbylgjuofn
Með snúningsdiski og
2 orkuþrepum.
Verð frá: 20.500*
Ryksuga
ÍIOO W, óvenju hljóðlát
í hœsta gœðaflokki með
innbyggðum fylgihlutum
Verð frá: 13.100 *
RÖNNING
wr
Ryksuga
Sem þarf engan poka
ÍOOO ivött
Verð frá: 8.690*
* Miðað við staðgreiðslu.
Við erum ekki bara hagsiœóir... KRINGLAN „.ptð erum betrL & 68 58
68