Morgunblaðið - 24.06.1990, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIR/INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. JUNI
EFNI
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
Þessir galvösku Eyjapeyjar sátu uppi á húsþaki í kvöldkyrrðinni og kyijuðu söngva mót sólarlaginu.
Jónsmessustemmning í Eyjum
Landsmenn hafa víðast hvar notið veðurblíðunnar að undanförnu
í ríkum mæli með útvist og samkomum. Lengstur sólargangur var
í fyrrakvöld, 21. júní og Jónsmessan var í gær.
*
r'estmannaeyjum var mikil úti-
vistarstemmning_ í blíðviðrinu
á föstudagskvöld. Útigrillveislur
voru á 15 stöðum á Heimaey. Þar
á meðal voru nokkur stærstu fisk-
vinnsluhúsin með veislur fyrir sitt
fólk, en að auki var útidansleikur
íþróttafélaganna í Herjólfsdal
með varðeldi og tilheyrandi. Það
hefur færst í vöxt á undanfömum
árum að fyrirtæki í Vestmanna-
eyjum geri starfsfólki sínu daga-
mun um Jónsmessuna. Logn-
blíðan var slík í Eyjum að reykur
frá útigrillunum steig lóðréttur til
himinns. Víða í bænum var fólk
að söng og leik og mátti jafnvel
sjá hópa fólks sitja á húsþökum
og syngja við gítarundirspil.
Hlaup komið
í Kolgrímu
í Suðursveit
HLAUP er komið í ána
Kolgrímu í Suðursveit. Að sögn
Jóns Gislasonar, bónda á Skála-
felli, hefur áin verið að vaxa
undanfarið og sótti mjög í sig
veðrið aðfaranótt laugardags.
Hún er nú kolmórauð og mikil
iðuköst í henni.
Jón sagði að hlaupið kæmi úr
Vatnsdal, sem er uppi undir
Vatnajökli. Hlaup af þessu tagi
kæmu í Kolgrímu einu sinni eða
tvisvar á sumri. Fólk yrði lítið vart
við hlaupin siðan ný brú hefði kom-
ið á ána, en bólgið fljótið hefði
yfirleitt rofið veginn við gömlu
brúna.
Að sögn Jóns fara hlaupin
minnkandi með árunum, enda sé
að minnka í öllum jökulvötnum.
Hann sagði að hins vegar mætti
búast við að áin ylli skemmdum á
túninu hjá sér, hún væri vön að
bijóta upp á það í hlaupunum.
Samkeppni um skipulag Selfossbæjar:
Brúin er hliðið að
hjarta bæjarins
Selfossi.
NIÐURSTÖÐUR í hugmyndasamkeppni um deiliskipulag miðbæjar á
Selfossi voru kynntar nýlega. Fjórtán úrlausnir bárust sem allar upp-
fylltu skilyrði dómnefndar. Tillaga Þráins Haukssonar landslagsarki-
tekts og Sigurðar Hallgrímssonar arkitekts hlaut fyrstu verðlaun, 850
þúsund krónur.
Veitt voru verðlaun fyrir þrjár til-
lögur og þijár að auki valdar
til innkaupa. Ennfremur var valin
athyglisverð tillaga. Ragnhildur
Skarphéðinsdóttir landslagsarkitekt
og Ögmundur Skarphéðinsson arki-
tekt hlutu önnur verðlaun, 500 þús-
und. Þriðju verðlaun hlaut Vilhjálmur
Hjálmarsson arkitekt, 230 þúsund
krónur.
Skipulagstillögurnar í hugmynda-
samkeppninni eru til sýnis í suðursal
Hótels Selfoss. Verðlaunatillögurnar
eru sýndar á atvinnusýningunni
Bergsveinn ’90.
„Selfoss er dæmi um bæ sem kom-
ið hefur til án þess að skipulags-
fræði segði til um. Hann hefur þró-
ast út frá veginum,“ sagði Guðrún
Jónsdóttir varaformaður skipulags-
stjórnar ríkisins í ávarpi áður en nið-
urstöður voru kynntar. „Ef við eigum
að geta státað okkur af bæjum okk-
ar þurfum við að leggja vinnu í skipu-
lag. Bæirnir mega ekki tapa einkenn-
um sínum," sagði Guðrún.
„Við höfum unnið út frá því að
Selfossbúar geti búið við þá umferð
sem er um bæinn og að draga fram
þau einkenni sem bærinn hefur. Brú-
in er hliðið að hjárta Selfoss," sögðu
þeir Þráinn Hauksson og Sigurður
Hallgrímsson sem hlutu fyrstu verð-
laun í samkeppninni. — Sig. Jóns.
Morgunblaðið/PPJ
Dornier-vél Arnarflugs lendir á Reykjavíkurflugvelli aðfaranótt laug-
ardags.
Dornier-vél Arnarflugs
á áætlanaleiðir í dag
DORNIER-VÉL Arnaflugs kom til landsins aðfaranótt. laugardagsins
og fer, að sögn Magnúsar Bjarnasonar framkvæmdastjóra Arnar-
flugs-innanlands, væntanlega sína fyrstu áætlunarferð til Vestmanna-
eyja fyrir hádegi í dag, sunnudag.
"Y^élin tekur 19 farþega í sæti og
er keypt á 9 ára kaupleigu-
samningi frá Domier-verksmiðjun-
um í Miinchen í Þýskalandi. Kaup-
verðið er 160 milljónir króna. Vélin
er af yngstu kynslóð Domier-véla,
smíðuð 1986 og hefur verið í eigu
verksmiðjanna síðan. Amarflug
innanlands notaði vélina á leiðum
sínum í fýrrasumar.
Að sögn Magnúsar Bjarnasonar
boðar koma vélarinnar tímamót
jafnt fyrir Arnarflug innanlands og
innanlandsflug hér á landi, þar sem
hún hafi einstæða eiginleika, jafnt
til lendingar og flugs við erfið skil-
yrði.
Ráðuneytið telur athugun Ríkisendur-
skoðunar á byggingarsjóðum óþarfa
„VIÐ teljum beiðni Þorsteins Pálssonar vissulega óþarfa,“ segir
Grétar J. Guðmundsson, aðstoðarmaður félagsmálaráðherra, um
bréf sem Þorsteinn sendi forseta sameinaðs þings eins og sagt var
frá í blaðinu í gær. í bréfinu fer Þorsteinn fram á að Ríkisendurskoð-
un kanni ítarlega Qárhagsstöðu Byggingarsjóðs ríkisins og Bygging-
arsjóðs verkamanna. Nefnd á vegum félagsmálaráðherra hefur að
undanförnu athugað Qárhag fyrri sjóðsins. Forsetar Alþingis eiga
eftir að ræða hvort erindi formanns Sjálfstæðisflokksins verði kom-
ið áfram til ríkisendurskoðanda. Þorsteinn Pálsson segir að ekki
verði komist undan skoðun Ríkisendurskoðunar með innri athugun
félagsmálaráðuneytisins.
Grétar J. Guðmundsson, aðstoð-
armaður Jóhönnu Sigurðar-
dóttur félagsmálaráðherra, segir
málaleitan Þorsteins Pálssonar
óþarfa, þar sem unnið sé á vegum
ráðuneytisins að athugun á fjárhag
Byggingarsjóðs
ríkisins. I fram-
haldi af því
verði staða
Byggingarsjóðs
verkamanna
könnuð og leiða
til úrbóta leitað. „Við höfum í sjálfu
sér ekkert að athuga við að Ríkis-
endurskoðun geri svona úttekt. Og
Þorsteinn biður reyndar um að
fleiri atriði séu skoðuð heldur en
við höfum gert,“ segir Grétar.
„Ég hlýt að bera saman hvort
niðurstöður nefndar ráðuneytisins
veiti svör við þeim atriðum sem
formaður Sjálfstæðisflokksins bið-
ur um,“ segir Guðrún Helgadóttir,
forseti sameinaðs Alþingis. Hún
segist fyrst hafa fengið bréf Þor-
steins í hendur síðdegis á fimmtu-
dag og ekki hafi náðst til forseta
beggja þingdeilda í gær. „En við
munum að
sjálfsögðu veita
málinu fyrir-
greiðslu. Ég
geri ráð fyrir að
ræða bréf form-
anns Sjálfstæð-
isflokksins við aðra þingforseta
strax eftir helgina."
Þorsteinn Pálsson segir aðalat-
riði málsins vera að Ríkisendur-
skoðun sé sjálfstæð stofnun sem
starfi á vegum Alþingis. „Innri at-
hugun á vegum ráðuneytisins
breytir engu um það aðhald sem
Ríkisendurskoðun verður jafnan að
sýna framkvæmdavaldinu,“ segir
Þorsteinn. „Félagsmálaráðuneytið
getur ekki vikið sér undan skoðun
Ríkisendurskoðunar með þeim
hætti að vísa í eigin athugun. Ég
trúi því ekki að ríkisstjómarmeiri-
hlutinn á Alþingi ætli að beita sér
fyrir því að hindra gerðir Ríkisend-
urskoðunar með þessum hætti.“
Ríkisstjómin samþykkti í febrú-
ar tillögu félagsmálaráðherra um
úttekt á fjárhagsstöðu Byggingar-
sjóðs ríkisins og rekstrarafkomu
næstu árin. Ráðherrann skipaði í
mars nefnd til að vinna að verkefn-
inu og fól henni jafnframt að leggja
til hvernig koma mætti jafnvægi á
fjárhag sjóðsins. Starf nefndarinn-
ar er nú á lokastigi og verða niður-
stöður lagðar fyrir ríkisstjórn um
næstu mánaðamót. Nefndinni hef-
ur verið falið að kanna einnig fjár-
hagsstöðu Byggingarsjóðs verka-
manna.
Grétar J. Guðmundsson segir að
nefnd félagsmálaráðherra hafi at-
hugað þtjú atriði af sex sem Þor-
steinn Pálsson vill að Ríkisendur-
skoðun verði falið að kanna. Hann
segir að nefndin hafi ekki athugað
hvernig framlag ríkissjóðs til Bygg-
ingarsjóðsins hafi breyst að raun-
gildi og hvert samræmi hafi verið
milli ríkisframlaga og skuldbind-
inga byggingarsjóðanna.
Nefndin hafi heldur ekki skoðað
sundurgreiningu 400 milljóna
rekstrarkostnaðar Húsnæðisstofn-
unar, hvort raungildi kostnaðarins
hafi breyst undanfarin ár og unnt
sé að minnka hann með skipulágs-
breytingum. Þriðja atriðið sem
Þorsteinn Pálsson biðji nú um en
nefnd félagsmálaráðherra hafi ekki
athugað, sé greinargerð um hlut-
fall og þróun útlána á félagslegum
grundvelli miðað við almenn hús-
næðisfán.
Samkvæmt upplýsingum úr fé-
lagsmálaráðuneyti er tryggt að
Ilúsnæðisstofnun standi við allar
skuldbindingar gagnvart þeim sem
fengið hafa lánsloforð til afgreiðslu
á þessu og næsta ári. 1 bréfi sem
húsnæðismálastjórn sendi forsætis-
ráðherra kemur fram að stofnunina
vanti um tveggja milljarða ríkis-
framlag til að halda áfram af-
greiðslu lána samkvæmt lánakerf-
inu frá 1986.
Með slíku framlagi er þó talið
að stofnunin geti aðeins sinnt
7-800 umsóknum til viðbótar þeim
sem þegar hefur verið ákveðið að
afgreiða á næsta ári. Þannig sé
Ijóst að vandi sjóðsins muni aukast
og enda með gjaldþroti um næstu
aldamót ef lánveitingum verði hald-
ið áfram.
BAKSVIÐ
eftir Þórunni Þórsdóttur
A
► 1-44
Öryggi í ellinni
►Kröfur um húsnæði fyrir aldraða
hafa breyst mikið á síðustu árum.
Áhersla er nú lögð á söluíbúðir,
sérhannaðarþjónustuíbúðir. En
geta allir nýtt sér þennan mögu-
leika og hvemig hefur tekist til í
framkvæmdinni? /10
Megas
►Tónlistarmaðurinn Megas í við-
tali um nýja hljómplötu og fleira.
/14
Mengun og misferli
►Rætt við hóp íslendinga sem er
nýkominn heim úr kosningabarátt-
unni í Búlgaríu. Efst í huga er
gífurleg mengun, grunur um kosn-
ingasvik, skortur og gengisskrán-
ing, sem gerir íslenskan láglauna-
mann að milljónamæringi. /16
Vegna köllunarinnar
er hægt að pína presta
► Séra Karl V. Matthíasson sókn-
arprestur á Isafirði og formaður
Prestafélags Vestfjarða í viðtali
um prestsstarfið, kjör og aðbúnað
presta. /18
Bheimili/
FASTEIGNIR
► 1-28
Smiðjan
►Umhirða húsa. /2
Búseti-Reykjavík
►Viðtal við Pál Gunnlaugsson
formann félagsins. /14
Elísabet II
►Elísabet II Bretadrottning kem-
ur í opinbera heimsókn til íslands
á morgun ásamt fríðu foruneyti.
Hér segir frá lífi hennar og störf-
um. /1
Mælti á íslensku
►Sagt frá ferð Filippusar prins
til íslands árið 1964. /6
INIágrannar á
Norður-Atlantshafi
►Grein um aldalöngsamskipti
íslands og Bretlands. /14
FASTIR ÞÆTTIR
Frétlir 1/2/4/6/bak Gárur 43
Dagbók 8 Afmæli 9c
Hugvekja 9 Mannlífsstr. lOc
Leiðari 22 Fjölmiðlar 18c
Helgispjall 22 Dægurtónlist 20c
Reykjavíkurbréf 22 Kvikmyndir 21c
Myndasögur 26 Menningarstr. 22c
Brids 26 Minningar 23c
Stjörnuspá 26 Bíó/dans 26c
Skák 26 Velvakandi 28c
Fólk í fréttum 38 Samsafnið 30c
Konur 39 Bakþankar 32c
Útvarp/sjónvarp 40
INNLENDAR FRÉTTIR:
2-6-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1-4