Morgunblaðið - 24.06.1990, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. JÚNÍ
erhægt
eftir Kristjón Þorvaldsson/mynd: Ragnor Axelsson
PRESTAR ERU þjónar Guðs og sinna líklega flestir starfi sínu
af köllun. Eflaust eru margir leikmenn sem halda, að þar með
séu prestarnir hafhir yfir allar veraldlegar áhyggjur, og lifi í
sælu hver af sínu brauði. En það er aðeins glansmyndin. Veruleik-
inn sem snýr að prestum er auðvitað ja&i breytilegur og sá sem
snýr að öðru fólki. Eins og annað launafólk, verða þeir að láta
sig varða kjör sín og aðbúnað. Nú bregður svo við, að þeir ætla
að ræða prestsstarfið í sinni víðustu mynd á Prestastefhu sem
hefst næstkomandi þriðjudag. Yfirskriftin er „Uppbygging prests-
ins“ og felur hún í sér umræðu um bænalíf prestanna, guðfræð-
ina, vígsluna, starfið, kjörin og heimilið. Efhisvalið er engin tilvifj-
un, því æ fleiri prestar hafa lýst yfir áhyggjum vegna þess hvern-
ig komið er þeirra eigin málum, sem bitni um leið á kirkjulífinu
og safhaðarstarfinu. Séra Karl Valgarður Matthíasson, sóknar-
prestur á ísafirði, er einn þeirra. Hann er formaður Prestafélags
VestQarða og er ófeiminn að lýsa prestamálum, segir þau að
mörgu leyti í rúst.

ulL
impresta
Þegar við tölum um upp-
byggingu prestsins og
prestsheimilisins, erum
við í raun. að tala um
prestinn og prestsfjöl-
skylduna. Hvemig henni
gengur að gegna á marg-
an hátt mjög fjölþættu
hlutverki. Presturinn er þjónn Guðs.
Trúað fólk, og reyndar inargt annað
fólk sem ekki er mjög trúað, reiðir
sig á hann vegna þessarar stöðu
hans; vegna þess að hann er vígður
og vegna þess að hann er trúaður,“
segir Karl um leið og við setjumst
niður á skrifstofu hans í safnaðar-
heimiiinu á ísafirði. Hann er þar
með búinn að hita sig upp fyrir
umræðuefni sem liggur honum á
hjarta, en undirstrikar um leið að
málefni presta séu síður en svo
einkamál þeirra:
„Hlutverk prestins er boðun orðs-
ins og hlýtur að eiga sér stað í öll-
um hans störfum. Af þeim er sál-
gæslan einna mikilvægust. Sá sem
vili og hefur köllun til þess að lið-
sinna öðrum, sem eiga bágt á ein-
hvern hátt, verður sjálfur að hafa
sín mál í góðu lagi. Hinn örvænting-
arfulli er ekki vel í stakk búinn að
hjálpa öðrum, frekar en að blindur
falli vel til þess að leiða blindan.
Um þetta eru prestar farnir að tala
nokkuð jnikið og jafnvel á opinber-
um vettvangi, vegna þess að marg-
ir þeirra búa við hin ömurlegustu
skilyrði hvað varðar afkomu,
vinnuálag og einangrun. Einangr-
unin skapast oft af landfræðilegum
sökum, og líka vegna þess að þeir
hafa ekki tíma til að sinna starfi
sínu. Með nokkrum sanni má segja
að málefni og starfsskilyrði presta-
stéttarinnar séu í rúst. Þessir þjón-
ar kirkjunnar leita í æ ríkari mæli
eftir aukavinnu og afleiðingin af
því er í sumum tilvikum sú að
prestsstarfið situr á hakanum og
verður aukavinna, en aukavinnan
að aðalstarfi. Við getum farið í
kringum landið og séð næstum því
hvern einasta prest á kafi í því sem
hann á ekki að vera að gera. Þeir
eru í lögreglunni. Þeir eru á sveitar-
stjórnar- og hreppsskrifstofum, þeir
reyna að ná túrum á togurunum,
þeir eru kennarar, beitingarmenn,
safnverðir, hótelhaldarar, læknarit-
arar. Og svona má lengi telja.“
Neyðin spyr ekki um stund
„Það stendur í vígslubréfinu að
við skulum rannsaka ritningarnar.
Við eigum að fylgjast með í guð-
fræðinni, vera liðtækir í hvers kyns