Morgunblaðið - 12.08.1990, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 12.08.1990, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 12. AGUST 1990 11 Almenn oliuverós- hækkun um 30-40% gæti eytt þeim ef nahags- bata sem náóst hefur eftir tvö mögur ár. Fyrir þjóóarbúió hækk- ar reikningurinn um 2-3 milljaróa króna. Kostnaóur útgeróar eykst um 1000 milljónir. Bensinió hækkar um 20-30% og visitala f ram- færslu um 2%. fyrr eða síðar í innfluttum vörum. Bolli Þór segir ekki fjarri að ætla að óbeinir þættir, aðrir liðir en bensínið, muni leiða til 1% hækk- unar til viðbótar þeirri 1% hækkun sem hlýst af hærra bensínverði. Síðan yrðu væntanlega víxlverk- anir milli vísitalna, byggingar- vísitala myndi hækka og leiða til hækkunar framfærsluvísitölu og svo framvegis. Augljóslega kæmi fljótlega til hækkunar nafnvaxta. Samkvæmt þjóðarsáttinni eru næstu rauðu strik í september og nóvember og þvínæst í maí á næsta ári. Þórður Friðjónsson seg- ir að verðhækkanir verði mjög óverulegar fyrir 1. september, en væntanlega verði verðhækkana farið að gæta fyrir 1. nóvember. Þá kemur að launanefndunum að úrskurða hvort tilefni sé til launa- hækkana. Ákvæðin í kjarasamn- Innflutningur olíuvara 1970-1989 Eldsneyti og olíur sem hlutfall af innflutningi _ 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 18 % 16 14 12 10 8 b 6 4 2 vegur olían mjög þungt í kostnaðin- um. Nokkur tilhneiging hefur verið í þá átt hjá skipafélögunum, að draga úr olíueyðslu, en á móti kemur að skipin nú eru töluvert hraðskreiðari en þau voru fyrir 5-10 árum. Mjög algengt er að ganghraðinn sé um 15 sjómílur, en hann var t.d. 12-15 sjómílur í byrjun níunda áratugarins, þegar menn voru mjög vakandi yfir olíueyðslunni. Eimskip á því fræði- lega þann möguleika að hægja á skipunum, en Þorkell taldi slíkt mjög erfítt, enda myndi það raska sigl- ingakerfum skipanna. „En ef olíu- verð verður mun hærra á næstu árum, mun það örugglega hafa áhrif á siglingar skipanna." Eimskip kaupir langmestan hluta olíunnar í erlendum höfnum, einung- is Mánafoss og Stuðlafoss, sem sigla á ströndina, taka olíu innanlands. Samkvæmt ársreikningi Eimskips síðasta ár, nam olíukostnaður félags- ins um 5,8% af rekstrargjöldum. ingunum varðandi úrskurðaratrið- in, snúa nær eingöngu að þróun viðskiptakjara. Áætlað var í kjara- samningum að í lok árs yrði við- skiptakjarabatinn um 3,5%, en horfur voru á að hann færi jafn- vel upp í 4,5 til 5%, sem hefði gefið ástæðu til launahækkana umfram samningsbundna 2% hækkun í desember. Miðað við stöðu mála nú fer batinn líkleg niður í l,5%-2% miðað við áður gefnar forsendur um 30-40% hækkun olíuverðs, þ.e. viðskipta- kjörin í árslok verða að öllum líkindum lakari en gert var ráð fyrir í kjarasamningum. í fljótu bragði virðist það tilefni til þess að viðbótarhækkun verðlags vegna hærra olíuverðs, verði ekki bætt í launahækkunum. „I nóvem- ber og jafnvel í september, vorum við að gera okkur vonir um að við fengjum viðbótarkaupmátt með einhverjum hætti út á bætt viðskiptakjör. Fyrst í stað virðist sá bati í hættu, en ef málin þró- ast á enn verri veg þá geta áhrif- in auðvitað orðið mun almennari,“ \ HUGVITIÐ VERÐUR í ASKANA LÁTIÐ Hér á landi sem annars staðar er ein mikilvægasta uppspretto nýsköpunar það hugvit sem fyrir er í landinu, bæði hjá fyrirtækjum og einstaklingum. Velgengni okkar í framtíðinni ræðst af því hversu vel okkur tekst að nýta þennan auð, því öll nýsköpun í atvinnulífi þjóðarinnar byggist á hugviti. íslenskt efnahagslíf þarf á því að halda að fyrirtækin í landinu þróist og dafni. íslenskir hugvitsmenn opna þessa leið fyrir nýsköpun í atvinnulífi þjóðarinnar. Eflum íslenskt kugvit; Félag íslenskra hugvitsmanna hefur bundist samningum við Atvinnumiðlun námsmanna um gagnkvæmt fjáröflunarátak, þar sem háskóla- stúdentar afla sér og Félagi íslenskra hugvitsmanna tekna með söfnun auglýsinga og sölustarfi í fjáröflunarátakinu „Hresstaskan 1990". Tilgangur með fjáröfluninni er meðal annars sá að tæknivæða Félag íslenskra hugvitsmanna AUOLEOÐ HUGANS . Ázœmrt? • einkum með tölvubúnaði (CAD/CAM SYSTEM) til úrvinnslu hugmynda og gerð frumeintaka. Hugvit (Félag íslenskra hugvitsmanna) vinnur meðal annars að því að efla nýsköpun í íslensku atvinnulífi, greiða götu hugvitsmanna og gera góðar hugmyndir að veruleika. Fetum nýja braut til framtíðar - eflum íslenskt hugvit og tækniþekkingu. w w ISLENSK FRAMTID A HU6VITI BY6GD WagEemS IHUGV/TSMANNA

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.